¿Imastaq Jehovap pʼunchayninpi rikukunqa?

“[Jehová] señorpa jamunan pʼunchayqa chayamonqa uj suwa jina. [...] Kay pachapis, tukuy imasnintin [sutʼipi rikukunqanku, NM].” (2 PED. 3:10.)

1, 2. a) ¿Imaynatá kay saqra pacha chinkanqa? b) ¿Ima tapuykunatá ukhunchasun?

KAY pachaqa, llullapi saphichasqa kachkan, runasqa sapallankumanta kamachikuyta atisqankuta, Jehovap kamachiyninta mana necesitasqankuta ima, ninku (Sal. 2:2, 3). ¿Imapis llullapi wiñaypaq saphichakunmanchu? Mana. Chaywanpis Satanaspa saqra pachanqa, mana sapallanmantachu chinkanqa. Chaytaqa Jehová, tiemponpi munakuyninmanjina, chiqan kaqmanjinataq ruwanqa (Sal. 92:7; Pro. 2:21, 22).

² Apóstol Pedro qillqarqa: “Señorpa jamunan pʼunchayqa chayamonqa uj suwa jina. Chaypachataj, cielopis manchayta tʼojyaspa chinkarenqa, tukuy kaj chhikataj ninawan qʼolaykusqa kanqa. Kay pachapis, tukuy imasnintin [sutʼipi rikukunqanku, NM]” (2 Ped. 3:10). ¿Imastaq “cielopis”, “pachapis” kanku? ¿Imataq ‘tukuy kaq chhika’ mayqinchus “ninawan qʼolaykusqa kanqa” chay? ‘Kay pachapis, tukuy imasnintin sutʼipi rikukunqanku’, ¿imatá niyta munan? Kay tapuykunaman kutichina, jinamanta manchachikuy pʼunchaykunapaq wakichisqa kasun, chaytaq qayllapiña kachkan.

Cielopis, pachapis chinkanqa

 3. Kay 2 Pedro 3:10 pʼitipi, ¿imataq ‘cielos’ kanku, imaynataq tukukuynin kanqa?

³ Bibliaqa, ‘cielosʼ nispa, wakin kuti suyusta kamachiqkunamanta parlan, imaptinchus runasta kamachispaqa, patapijina kachkanku (Isa. 14:13, 14; Apo. 21:1, 2). Chay ‘cieloqa’, kay tiempopi suyusta kamachiqkuna kanku. Chantá, ¿imaraykutaq “manchayta tʼojyaspa chinkarenqa”, chayri wak Biblia ninjina “sinchita sonaspa pasanqa”? Ichapis tukukuynin usqhaylla kananrayku.

 4. ¿Imataq ‘kay pachaʼ, chantá imaynatá chinkachisqa kanqa?

⁴ ‘Kay pacha’ nispaqa, Diosmanta karunchasqa runasmanta parlan. Noep tiemponpiqa, kunanjina saqra pacha kallarqataq, chaytataq Dios, Jatun Parapi chinkachirqa. “Kunanqa Diospa chay nisqannejllatataj cielopis, kay pachapis ninapi qʼolachisqa kanankupaj waqaychasqa kanku juicio pʼunchaykama. Chaypachaqa Diosqa mana cheqan kajman jina kawsaj runasta juzgaspa, chinkarparichenqa” (2 Ped. 3:7). Jatun Parapiqa, tukuy saqra runas jukllapi chinkachisqa karqanku, chaywanpis ‘jatun ñakʼariy’ tiempopiqa, mana kikinchu kanqa (Apo. 7:14). Ñawpaqtaqa, ‘jatun Babilonia’, nisunman phisu warmiwan ninakuq llulla religiones, chinkachisqa kanqanku. Chaytataq políticos, Dios munasqanmanjina ruwanqanku (Apo. 17:5, 16; 18:8). Chantataq Jehová, Satanaspa saqra pachanmanta puchuqkunata, Armagedonpi chinkachinqa (Apo. 16:14, 16; 19:19-21).

‘Tukuy kaq chhikataq chinkanqa’

 5. ¿Imastaq ‘tukuy kaq chhika’?

⁵ ¿Imataq ‘tukuy kaq chhika’ mayqinchus “ninawan qʼolaykusqa kanqa” chay? Pedroqa, ‘tukuy kaq chhika’ nispaqa, maypichus kay saqra pachap kaynin, ruwaykunasnin ima, saphichasqa kachkan, chaymanta parlachkan, chaykunataq Diospa munayninwan churanakun. Chantapis, ‘kay pachap yuyayninmantawan’ parlachkan, mayqinchus “Diosta mana kasojkunapi trabajashan” (1 Cor. 2:12; Efesios 2:1-3, ñawiriy). ‘Kay pachap yuyaynintaqa’, ‘wayrawan’ kikinchakullantaq, wayrajina pachantinpi kasqanrayku, chaytaq Kuraq Supaypa atiyninpi kachkan. Chayrayku runaspa yuyayninku, munayninku, parlayninku, ruwayninku imaqa, “pata wayrapi kamachej” Satanaspatajina, pichus jatunchakun, churanakuntaq.

 6. ¿Imaynatá runaspi kay pachap yuyaynin rikukun?

⁶ Runasqa, reparakuspapis manapis ‘kay pachap yuyayninwan’ unquywanjina chimpachikunku, jinamanta Satanás yuyayninkuta, sunqunkuta ima tikrachin. Chayrayku payjina yuyanku, ruwanku ima. Munasqankumanjinataq imatapis ruwallanku, nitaq Dios imatachus chaymanta yuyasqanpi tumpallatapis tʼukurinkuchu. Sapa kuti jatunchakunku, imatapis paykunallapaq munanku, kamachiqkunaman churanakunku, ‘aychankup ñawisninkup, saqra munayninmanjinataq’ ruwanku (1 Juan 2:15-17, ñawiriy).a

 7. ¿Imaraykutaq sunqunchikta waqaychananchik tiyan?

⁷ Bibliaqa, “sonqoykita waqaychay” nin. Chayta kasukuyqa, ¡may sumaq! (Pro. 4:23.) Chaypaqqa, amigosta, sunquta kusichinapaq ruwaykunata, imatachus ñawirinanchikta, internetpi qhawananchikta ima, allin yuyaywan akllana. Pablo niwanchik: “Allinta qhawakuychej: Pajtataj pipis pantachisunkichejman llulla yachachiykunawan, qhasi manakaj parlaykunawan ima. Yachachiyninkoqa mana Cristomantachu jamun, manachayqa ñawpa runaspa yachachiynillankumanta, kay pachapi atiyniyoj kamachejkuna sajra espiritusmantapis” (Col. 2:8). Jehovap pʼunchaynin qayllitapiña kasqanrayku, usqhayllata kasukuna. Imaraykuchus chaypiqa, Satanaspa pachanmanta ‘tukuy kaq chhika’, nina ‘lawraywanjina’ qʼulaykunqa. Jehovap phiñakuyninqa, ninajina tukuyninta ruphaykunqa. Malaquías 4:1 nillantaq: “Horno jina larwaj pʼunchay qayllamushan, chay pʼunchaypitaj tukuy jatunchakojkuna, tukuynin sajra ruwajkunataj ichhu jina ruphanqanku. Chay jamoj pʼunchaypi ninaqa paykunata tukuyninkuta qʼolanqa”.

‘Kay pacha, tukuy imasnintin sutʼipi rikukunqa’

 8. ¿Imaynatá kay pacha tukuy imasnintin ‘sutʼipi rikukunqa’?

⁸ Pedro, ‘kay pachapis, tukuy imasnintin sutʼipi rikukunqanku’ nispa, ¿imatá niyta munarqa? “Sutʼipi rikukunqanku” nispaqa, “tukuy rikunankuta” niyta munan. Jatun ñakʼariy tiempopiqa, imaynachus kay pacha kasqan sutʼi rikukunqa. Jehovaqa, Satanaspa saqra pachan, Payman, Reinonman ima churanakusqanrayku, chinkachisqa kananta sutʼita rikuchinqa. Isaías 26:21 imaynachus kananta nin: “Diosqa [...] llojsimonqa, kay pachapi tiyakojkunata juchankumanta castiganampaj. Jallpʼaqa rikuchenqa patampi yawar jichʼasqankuta, manañataj wañuchisqa kajkunatapis pakayta atenqachu”.

 9. a) ¿Imatá qhisachananchik tiyan, imaraykutaq? b) ¿Imastá kawsayninchikpi wiñachina, imapaqtaq?

⁹ Jehovap jatun pʼunchayninpiqa, kay saqra pachap yuyayninmanjina kawsaqkuna, imaynachus kasqankuta sutʼita rikuchinqanku, ichá paykunapurapis wañuchinakunqanku. Kunan wañuchinakusta qhawasqankuqa, ichapis ‘jukkuna jukkunap contrankupi makisninkuta uqharinankupaq’, yuyayninkuta wakichichkan (Zac. 14:13). Chayrayku, jatunchakuyman chayri saqra ruwaykunaman tanqaq peliculasta, videojuegosta, librosta, wak ruwaykunata ima, qhisachana (2 Sam. 22:28; Sal. 11:5). Astawanpis, espiritup puquyninmanta kʼacha kaykunata kawsayninchikpi wiñachina. Chaytaq, Jehovap ninajina phiñakuyninmanta jarkʼawasun (Gál. 5:22, 23).

‘Musuq cielo, musuq jallpʼa’

10, 11. ¿Imataq ‘musuq cielo’, ‘musuq jallpʼa’ ima?

¹⁰ (2 Pedro 3:13, ñawiriy.) ‘Musuq cieloqa’, Diospa Reinon. Kay 1914 watapitaq, janaqpachapi sayachisqa karqa, maypachachus nacionespa ‘pʼunchayninku juntʼakurqa’ chaypacha (Luc. 21:24). Chay Reinopiqa, Jesús, 144.000 akllasqa cristianoswan kamachinqa, akllasqasmantataq, achkhaña janaqpachaman ripunku. Apocalipsis libro, paykunamanta nin: “Rikullarqanitaj [...] santo kaj llajtata, mosoj Jerusalenta, janaj pachamanta uraykʼamushajta, novia jina noviompaj kʼachanchasqatataj” (Apo. 21:1, 2, 22-24). Ñawpa Israelta kamachiqkunaqa, Jerusalenmanta kamachiq kanku. Musuq pachapitaq, Jesús novianwan kamachinqa, paykunataq Musuq Jerusalén kanku. Chay llaqtaqa “janaj pachamanta uraykʼamu[nqa]”, nisunman janaqpachamantapacha, kay Jallpʼapi tukuy imata allinchanqanku.

¹¹ ‘Musuq jallpʼaqa’, Diosta yupaychaq chiqan runas kanku, paykunataq Diospa kamachiykunasninta tukuy sunqu kasukunqanku. Jehovap kamachisninqa, kunanpis llaqtanpi sunqu tiyasqa kawsakuchkanchik, chaywanpis qhipamanqa, ‘musuq pachapi’ ajinata kawsakusunchik (Heb. 2:5, Dios Parlapawanchej). Chaypaq, ¿imatá ruwasunman?

Jehovap jatun pʼunchayninpaq wakichikuna

12. Jehovap jatun pʼunchaynin chayamuptin, ¿imaraykutaq runas maytapuni mancharikunqanku?

¹² Pablo, Pedro ima, Jehovap jatun pʼunchaynin, juk ‘suwajina’ pakayllamanta mana suyachkaptinchik chayamunanta nirqanku (1 Tesalonicenses 5:1, 2, ñawiriy). Chiqa cristianosqa, chay pʼunchayta mayta suyachkanchik, chaywanpis chay pʼunchay jukllata chayamuptinqa mancharikusun (Mat. 24:44). Jehovamanta karunchasqa kaqkunarí, astawanraq mancharikunqanku. Pablo nirqa: “Maypachachus [...] nishanqanku: Tukuy imapis allillan; ni imamanta llakikuna kanchu, nispa chaypacha, ujllata paykuna tukuchisqa kanqanku, imaynatachus nacechikoj warmiman nanaynin chayarparimun, ajinata, paykunataj mana ayqeyta atenqankuchu” (1 Tes. 5:3).

13. Runas, “tukuy imapis allillan; ni imamanta llakikuna kanchu” nisqankuwan, mana chʼawkiyachikunapaq, ¿imatá ruwasunman?

¹³ Supaykunaqa, runas, “tukuy imapis allillan; ni imamanta llakikuna kanchu” nispa ninankupaq yuyaychanqanku. Chaywanpis Jehovap kamachisninqa, mana chʼawkiyachikunqankuchu. Apóstol Pablo nirqa: “Qankunarí,[...] mana laqhapichu kashankichej, jaqay pʼunchayqa suwa jina taripasunaykichejpaj. Tukuyniykichej kʼanchaypa wawasnin kankichej”, nispa (1 Tes. 5:4, 5). Chayrayku, Satanaspa laqha pachanmanta karunchakuna, chiqa yachachiykunamantataq, ¡astawan yachakuna! Pedroqa cristianosman, qutuchakuypi llulla yachachiqkuna rikhurinanmanta, jinata nirqa: “Munasqa hermanosníy, chay imasta ñawpajmanta yachaspaña, allinta qhawakuychej. Pajtá chay sajrata ruwajkunawan pantayman apachikuwajchej, ajinamantataj sinchʼi sayasqa kayniykichejmanta urmawajchej” (2 Ped. 3:17).

14, 15. a) ¿Imaynatá Jehová allinpaq qhawawasqanchikta rikuchiwanchik? b) ¿Ima kamachiykunatataq kasukuna?

¹⁴ Jehová, ¿“allinta qhawakuychej” nispallachu niwanchik? Mana. Astawanpis allinpaq qhawawasqanchikrayku, qhipaman imaschus kanantapis, ‘ñawpaqmantaña yachachiwanchik’.

¹⁵ Llakikunapaqjina, wakin hermanosqa, wakichisqa kanamanta yuyarichikuptin, mana kasukunkuchu, mana jina kananta yuyanku chayri asikunku. Ichá wakin ninku: “Chayllatapuni sapa kuti uyarini”, nispa. Jinata yuyaqkunaqa, allin kamachi yuyayniyuqman, astawanraq Jehovaman, Jesusman ima, churanakuchkanku. Imaraykuchus Jehová, sapa jukninchikman “suyarillay” niwanchik (Hab. 2:3). Jesuspis nillawanchiktaq: “Wakichisqas suyaychej, imaraykuchus mana yachankichejchu ima pʼunchaychus Señorniykichej kutimunanta”, nispa (Mat. 24:42). Pedropis qillqarqa: “¿Imayna runataj canayquichej tiyanrí? Diosman tʼakaskas causacunayquichej tiyan payta yupaychaspataj. Chaywanpis Diospa pʼunchaynin chayamunanta mayta suyaspa mayta munaspataj causacunayquichej tiyan” (2 Ped. 3:11, 12, Dios Parlapawanchej). Allin kamachi yuyayniyuq, Diospa Llaqtanta Kamachiqkuna ima, ni jaykʼaq kay kamachiykunata pisipaq qhawanqankuchu.

16. ¿Ima yuyaykunatá qhisachana, imaraykutaq?

¹⁶ “Sajra” kamachiqa, Patronnin manaraq chayamunanta yuyan (Mat. 24:48). Kay 2 Pedro 3:3, 4, kay kamachiman rikchʼakuqkunamanta nin: “Qhepa pʼunchaykunapi asipayajkuna jamonqanku, aychankoj sajra munayninman jina kawsaspa”, nispa. Paykunaqa, Jehovap pʼunchayninta wakichisqa suyaqkunata asipayanku. Diospa Reinonta ñawpaqman churanamantataq, munaynillankuta ruwanku. ¡Ni jaykʼaq paykunajina kanachu! Astawanqa, ‘Jehovap paciencian, salvasqa kanapaq kasqanta’ yuyarikuna, chantapis runasman willamuna, yachachimuna ima. Tukukuy ima pʼunchaychus chayamunanmantaqa, ama llakikunachu, imaptinchus chaytaqa, Jehovalla yachan (2 Ped. 3:15; Hechos 1:6, 7, ñawiriy).

Salvaq Diosninchikpi atienekuna

17. Chiqa sunqu cristianos, ¿imaynatá Jesuspa kamachisqanta kasukurqanku, imaraykutaq?

¹⁷ Romanosqa, 66 watapi Judeaman yaykurqanku. Chiqa sunqu cristianostaq, Jesuspa kamachisqanta yuyarikuspa, usqhayllata Jerusalenmanta lluqsipurqanku (Luc. 21:20-23). ¿Imaraykutaq jinata kasukurqanku? Jesuspa kamachisqanta, sapa pʼunchay yuyayninkupi japʼisqankurayku. Chayta kasukuspa, Jesús nisqanmanjina llakiypi rikhurinankuta yacharqanku, chaywanpis Jehová, chiqa sunqu kamachisninta, ni jaykʼaq saqirparinanta yachallarqankutaq (Sal. 55:22).

18. Lucas 21:25-28 nisqanmanjina, ¿imaynatá jatun ñakʼariy tiempota suyanayki tiyan?

¹⁸ Ñuqanchikpis, tukuy sunqu Jehovapi atienekuna, imaraykuchus paylla, chay ni imawan kikinchakuq jatun ñakʼariy chayamuptin, jarkʼawasun. Jehová, kay saqra pachanmanta puchuqkunata niraq chinkachichkaptin, mana kasukuq runasqa, “uj jinayanqanku manchariywan, imachus kay pachaman jamunanmanta” yachaspapis. Jehovap chiqa sunqu kamachisnintaq, mana mancharinqankuchu. Astawanpis, kacharichiyninku pʼunchay qayllapiña kasqanrayku, ¡mayta kusirikunqanku! (Lucas 21:25-28, ñawiriy.)

19. ¿Imamantá qhipan yachaqanapi yachakusun?

¹⁹ Kay saqra pachamanta, ‘tukuy kaq chhikamantawan’, karunchasqa kaqkunaqa, sumaq kawsayta japʼinqanku. Qhipan yachaqanapi, wiñay kawsayta japʼinapaq, mana saqra ruwaykunallamantachu karunchakuna kasqanta, manaqa Jehovata kusichiq kʼacha kaykunata, allin ruwaykunata ima, ruwanapaq kallpachakunanchikta yachakusun (2 Ped. 3:11, Dios Parlapawanchej).

[Sutʼinchaynin]

¿Sutʼinchayta atiwaqchu?

• ‘Cielos’, kay ‘pacha’ ima, ¿ima niyta munan?

• ¿Imataq ‘tukuy kaq chhika’?

• ‘Musuq cielo’, ‘musuq jallpʼa’ ima, ¿pikunawan ninakun?

• ¿Imaraykutaq Diospi tukuy sunqu atienekunchik?

[5 paginapi dibujo/foto]

Sunqunchikta waqaychanapaq, kay saqra pachamanta karunchakunapaq ima, ¿imatá ruwasunman?

[6 paginapi dibujo/foto]

‘Jehovap paciencian salvasqa kanapaq kasqanta’, ¿imaynatá rikuchisunman?