Cristopa rurasqantayá qatipakusun
‘Jesucristopa yachachisqanman hinayá huk sonqolla kaychik.’ (ROM. 15:5.)
1. ¿Imanasqataq Cristopa ejemplonta qatipakunanchik?
JESUCRISTOM nirqa: “Hamuychik ñoqaman [. . .] ñoqamanta yachaychik, ñoqaqa kani llampu sonqo humillakuqmi, chaynata ruraspaqa tarinkichikmi samayta”, nispa (Mat. 11:28, 29). Chayna nisqanmi qawachin runakunata Jesus kuyasqanta. Pay hinaqa manam pipas allin ejemplotaqa saqewanchikchu. Diospa Churin hinaspa atiyniyoq kaspanpas kuyapayakuq chaynataq llakipayakuqmi karqa, aswanraqmi ñakariqkunawanqa.
2. ¿Jesuspa mayqan sumaq kayninkunamantam qawasunchik kay estudiokunapi?
2 Kay estudiopiwan qatiqnin 2 estudiokunapim yachasun ‘Cristopa piensasqanman hina piensanapaq’ ima ruranamanta (1 Cor. 2:16). Qawasunmi Jesuspa 5 sumaq kayninkunamanta: llampu sonqo humillakuq kasqanmanta, kuyapayakuq otaq sumaq sonqo kasqanmanta, kasukuyninmanta hinaspa valorchakusqanmantawan kuyakuyninmanta.
Cristopa llampu sonqo kasqanmanta yachasun
3. a) ¿Imaynatam Jesusqa yachachirqa qatiqninkuna humilde kanankupaq? b) ¿Imaynam Jesus karqa qatiqninkuna pantaptinku?
3 Jesusqa mana pantaq hinaspa Diospa Churin kachkaspanpas, munarqam kay Pachaman hamuspa pantaq runakunawan kuska kawsayta, runakuna wañuchinan kachkaptinpas. Manam haykapipas mana controlakuspaqa piñakurqachu (1 Ped. 2:21-23). Jesuspa ejemplonta cuidadowan qatipakuspanchikqa hukkunapa pantasqankutam aguantasunchik (Heb. 12:2). Jesusmi qatiqninkunata kaynata nirqa: “Yugoyta apaspayá ñoqamanta yachaychik”, nispa (Mat. 11:29). Qatiqninkunaqa yachanmankum karqa Jesuspa llampu sonqo kasqanmanta hinaspa pantaptinku pacienciakuq kasqanmantapas. Manaraq wañukusqan tutam chakinkuta mayllaspan yachachirqa ‘llampu sonqo humillakuq’ kanankupaq. ¡Mayna sumaq ejemplotam qorqa! (Leey Juan 13:14-17.) Chaymantapas, Pedrotawan Jacobota hinaspa Juanta rikchasqa kanankupaq kamachichkaptin puñuruptinkum mana piñakurqachu aswanqa entienderqam. Jesusmi Pedrota tapurqa: “Simon ¿puñuchkankichu?”, nispa. Chaymantañataq kimsankuta kaynata nirqa: “Rikchaspayá Diosta mañakuychik ama tentasqa kanaykichikpaq”, nispa. Pantaq kasqankurayku chayna pasasqanmanta entiendespanmi nirqa: “Allin rurayta munaptikichikpas cuerpoqa mana kallpayoqmi kachkan”, nispa (Mar. 14:32-38).
4, 5. ¿Imaynatam Jesuspa ejemplon yanapawanchik hukkunapa pantasqankuta aguantanapaq?
4 ¿Imaynam sientekunchik iñiqmasinchik imapipas paypa rurasqan allin kasqanta piensaptin otaq imallamantapas utqayman piñakuptin chaynataq ancianokunapa hinaspa ‘allin yuyayniyoq confianza sirvientepa’ consejonkunata mana chaylla kasukuptin? (Mat. 24:45-47.) Mana iñiq runakuna munasqankuman hina ruraptinkuqa manam hukmanyanchikchu, iñiqmasinchikkuna pantaptinkum ichaqa hukmanyanchik. Pantasqanku utqayllaman piñachiwaptinchikqa kaynatam tapukuchwan: “¿Imatam rurayman ‘Cristopa piensasqanman hina piensanaypaq’?”, nispa. Ama qonqasunchu, Jesusqa pacienciakuqmi karqa qatiqninkuna pantaq kaptinkupas.
5 Pedrowan imayna kasqanmanta yuyarisun. Yakupa hawanta Jesus purichkaspanmi Pedrota nirqa botemanta uraykamuspan payman asuykunanpaq, Pedroqa yakupa hawantamá puriyta qallaykurqa. Ichaqa sinchi wayrawan mancharikuspanmi chinkaykuyta qallaykurqa. ¿Jesusqa piñakurqachu? ¿Yaqachu kaynata nirqa: “Allinmi chaynata pasasunki. Chaynatam yachanki” nispa? Manam, aswanqa makinmanta hapiruspanmi Jesus nirqa: “¡Pisi confianzayoq runa! ¿Imanasqataq iskayrayarqanki?”, nispa (Mat. 14:28-31). Mayqan iñiqmasinchikpas iñiyninpi yanapanata necesitaptinqa kuyakuywanyá yanapaykusunchik. Chaynata ruraspaqa Pedropaq Jesus llampu sonqo kasqantam qatipakusun.
6. ¿Imatam Jesus qatiqninkunata nirqa reqsisqa kay munasqankumanta?
6 Chaymantapas, achka kutitam Pedroqa pim aswan reqsisqa kasqankumanta apostolkunawan atipanakurqa. Huk kutipim Jacobowan Juan mañakurqaku Jesus Kamachimuptin alleqninpi hinaspa ichoqninpi tiyanankupaq, chayta uyariruspankum Pedrowan wakin apostolkuna piñakururqaku. Allin reqsisqa kaytaqa munarqakupaschá imayna uywasqa kasqankurayku, chaytam Jesusqa yacharqa. Chaymi paykunata huñuykuspa nirqa: “Yachasqaykichikpi hinapas nacionkuna gobiernaqkunam runakunapi munaychakunku hinaspam kamachispanku kasuchikunku. Qamkunayá ichaqa ama chaynachu kaychik, qamkunamanta pipas kamachikuyta munaspaqa wakintayá servichun. Mayqannikichikpas allin reqsisqa kayta munaspaqa, qamkuna ukupi sirvienteyá kachun”, nispa. Hinaspam kikinpa ejemplonmanta kaynata nirqa: “Diosmanta Hamuq Runapas manam servichikunaypaqchu hamurqani aswanqa servinaypaqmi hinaspa achka runakunapa rantinpi wañunaypaqmi”, nispa (Mat. 20:20-28).
7. ¿Imakunatam rurachwan iñiqmasinchikkunawan huk sonqolla kananchikpaq?
7 Jesuspa humillakuq kasqanpi yuyaymanaptinchikqa manam sasachu kanqa iñiqmasinchikkunawan ‘aswan humilde’ kayqa (Luc. 9:46-48). Chayna kaspanchikmi paykunawan huk sonqolla kasun. Achka churiyoq tayta hinam Jehová Diosqa munan serviqninkuna hawkalla hinaspa ‘huk sonqolla kawsakunankuta’ (Sal. 133:1). Jesusqa qatiqninkuna huklla kanankupaqmi Taytanta mañakurqa. ¿Imanasqa? Paymi nirqa: ‘Runakunam yachanqaku qampuni kachamuwasqaykita, yachanqakutaqmi kuyawasqaykipi hina paykuna nispa (Juan 17:23). Arí, huk sonqolla kasqanchikmi reqsichiwanchik cheqap cristiano kasqanchikta. Chayna kananchikpaqqa pipas pantaptinmi Jesus hina kananchik. Payqa pampachakuqmi karqa, chaymi nirqa hukkunata pampachaptillanchik Jehová Diospas pampachawananchikta (leey Mateo 6:14, 15).
8. ¿Imatam yachachwan achka wataña Jesusta qatikuq iñiqmasinchikkunamanta?
8 Achkatam yachachwan achka watakunaña Jesusta qatipakuq hinaspa hukkunapa pantasqankuta entiendenankupaq kallpanchakuq iñiqmasinchikkunamantapas. Kaytam yacharunku: llakipayakuq kayqa yanapawanchikmi “pisi iñiyniyoqkunata” aguantanapaq, iñiqmasinchikkunawan huñulla kanapaq hinaspa Jesuspa imayna kasqanta qatipakunapaqpas. Paykunaqa munankum Roma nacionpi cristianokunapaq Pablopa kayna munasqanta: “Pacienciachiwaspanchik sonqonchik tiyaykachiq Diosyá yanapaykusunkichik imaynam Jesucristopa yachachisqanman hina huk sonqolla kanaykichikpaq chaynapi huk similla Señorninchik Jesucristopa Taytan Diosninchikta llapallaykichik yupaychanaykichikpaq” (Rom. 15:1, 5, 6). Arí, Diosta huk sonqolla yupaychaspam payta alabanchik.
9. ¿Imanasqataq Diospa chuya espiritunta necesitanchik Jesusta qatipakunapaq?
9 Jesusqa nirqam ‘llampu sonqo humillakuq’ kasqanta, chayqa chuya espiritupa rurunmi. Chaymi payta allinta qatipakunapaqqa necesitanchik Diospa chuya espiritunta, manam ejemplonmanta yachayllatachu. Jehová Diostayá mañakusun espiritunta qowananchikpaq hinaspa kallpanchakusun: ‘kuyakuq, kusisqalla, hawkalla, pacienciakuq, sumaq sonqolla, kuyapayakuq, cumpliq [“iñiyniyoq”; NM], llampu sonqolla hinaspa imapipas controlakuq’ kanapaq (Gal. 5:22, 23). Jesuspa llampu sonqo humillakuq kasqanta qatipakuspaqa, Diospa favornintam tarisunchik.
Jesusqa sumaq sonqowanmi runakunata yanaparqa
10. ¿Imaynatam Jesusqa qawachirqa sumaq sonqo kasqanta?
10 Chuya espiritupa huknin rurunqa kuyapayakuq otaq sumaq sonqo kaymi. Jesusqa chaynam runakunawan karqa. Payman asuykuqkunataqa kuyakuywanmi ‘chaskirqa’ (leey Lucas 9:11). ¡Achkatam paymantaqa yachachwan! Sumaq sonqo runaqa kuyapayakuqmi, llakipayakuqmi hinaspa qokuykuqmi. Chaynam Jesusqa karqa. Payqa runakunamantam llakipayarikurqa: “wischusqa, cheqesqa hinaspa mana michiqniyoq ovejakuna hina kasqankumanta” (Mat. 9:35, 36).
11, 12. a) ¿Imaynatam Jesus llakipayakuq kasqanta huk kutipi qawachirqa? b) ¿Imatam Jesuspa ejemplonmanta yachachwan kay parrafokunapi?
11 Jesusqa runakunata llakipayaspanpas kallpanchakurqam yanapananpaq. Ejemplopaq, qawasun 12 wataña flujowan onqoq warmita yanapasqanmanta. Warmiqa yacharqam onqoyninwanqa Leypa nisqanman hina qachachasqa kasqanta, payta hapiykuqpas chayna qawasqam karqa (Lev. 15:25-27). Jesusmanta hinaspa kuyakuq kasqanmanta uyarisqanmi convencechirqa hampinanmanta. Nirqam: “Pachallantapas hapiykuspayqa sanoyarusaqmi”, nispa. Valorchakuspam asuykurqa hinaspa Jesuspa pachanta llapchaykuspan chaylla sanoyarurqa.
12 Jesusqa cuentatam qokurqa pipas llapchaykusqanmanta, chaymi qepanta qawarirqa pi kasqanta yachananpaq. Ichapas Leypa nisqan mana kasukusqanmanta piñakunanta manchakuspan, warmiqa katkatatastin imam kaqta qonqorakuykuspan willakurqa. ¿Qaqcharqachu Jesus? Manam, aswanmi hawkayachirqa kaynata nispan: “Mamáy, iñisqaykiraykum allinyarunki, kunanqa hawkallaña pasakuy”, nispa (Mar. 5:25-34). ¡Maynatachá kusikurqa Jesuspa nisqanta uyarispanqa!
13. a) Fariseokunamantaqa, ¿imaynataq Jesusqa karqa? b) ¿Imaynam Jesusqa warmachakunawan karqa?
13 Fariseokunaqa mana llakipayakuqmi karqaku, Jesusmi ichaqa sasa kaqkunata ruranankupaqqa mana kamachiqchu (Mat. 23:4). Aswanqa kuyakuywan hinaspa pacienciawanmi Diospa nisqankunata yachachirqa. Qatiqninkunaqa qawarqaku kuyakuq allin amistadta hinam (Pro. 17:17; Juan 15:11-15). Warmachakunapas kusisqam Jesuswan karqaku, paypas chaynam tarikurqa. Manam haykapipas nirqachu paykunapaq mana tiempoyoq kasqantaqa. Huk kutipim religionpi punta apaqkuna hina piensaspanku, qatiqninkuna harkarqaku tayta-mamakuna warmachankuta Jesus bendecinanpaq apamunanta. Rurasqanku mana allin kasqanta qawachispanmi nirqa: “Ama harkaychikchu wawakuna ñoqaman hamunanta, kay wawakuna hina kaqkunapaqmi Diospa munaychakusqanqa”, nispa. Warmachakunata servichikuspam qatiqninkunata nirqa: “Cheqaptam nikichik, pipas wawakuna hina Diospa munaychakusqanta mana chaskispaqa manapunim chaymanqa yaykunqachu”, nispa (Mar. 10:13-15).
14. ¿Imaynatam warmakunata yanapan iñiqmasinchikkunapa kuyasqanku?
14 Piensariy: ¡imaynachá hatunyaruspankuqa chay warmakunamanta wakinqa sientekurqaku, Jesuspa marqakuykusqanta hinaspa bendecisqanta yuyarispankuqa! (Mar. 10:16.) Kunanpas, ancianokunawan huk iñiqmasinchikkunapas Diospa llaqtanpi kaq warmakunapi interesakuspankum yanapanku, paykunapas hatunyaspaqa manam kuyasqankutaqa qonqanqakuchu. Kay warmakunaqa taksacha kasqankumantam yachanku Jehová Dios llaqtanta espiritunwan yanapasqanta.
Mana allin runakunapa chawpinpi kuyapayakuq kasun
15. ¿Imanasqataq runakunaqa mana kuyakuq kanku?
15 Kay tiempopim runakunaqa kikinkupa kaqllapi afanakunku, chaymi hukkunapiqa mana interesakunkuchu, chayna kasqankum qawakun escuelapi, llamkaypi, ñan purisqanchikpi hinaspa predicasqanchikpipas. Chayna kasqankuwan hukmanyaspapas, chayna kanantaqa yachanchikmi. Diospa yanapayninwanmi Pablo nirqa kay ‘tukupay tiempokunapi’ ‘kikillanpaq munaq’ hinaspa ‘mana kuyakuq’ runakunapa chawpinpi cristianokuna kanankuta (2 Tim. 3:1-3).
16. ¿Imaynatataq congregacionpi qawachichwan sumaq sonqo kasqanchikta?
16 Diosta serviqkunaqa manam chaynachu kanchik. Jesusta qatiqkunaqa kallpanchakunchikmi iñiqmasinchikkunapi interesakunapaq. ¿Imaynata? Puntataqa, onqoptin otaq imawanpas sasachakuptin yanapaspa hinaspa kallpanchaspa. Kay ‘tukupay tiempokunapi’ sasachakuykuna yapakusqanqa manam chayllaraqchu, ñawpaq tiempopi cristianokunapas sasachakuykunapiqa tarikurqakuñam. Chaymi allinpuni karqa sumaq sonqo kaspa yanapanakuyqa. Pablom iñiqmasinkunata nirqa: ‘Hukmanyaqkunata kallpanchaychik, mana kallpayoqkunata yanapaychik hinaspa llapallanwanpas pacienciakuychik’, nispa (1 Tes. 5:14). Kunanpas sumaq sonqo kasqanchiktaqa rurasqanchikwanmi qawachina.
17, 18. ¿Imaynatam Jesuspa sumaq sonqo kasqanta qatipakuchwan?
17 Jesusmi payman asuykuqkunata kuyakuywan ‘chaskiykurqa’, chaynam ñoqanchikpas iñiqmasinchikkunata chaskiykunanchik. Paypas rurachkanman hinam rurananchik. Lliwpim interesakunanchik: unayña reqsisqanchikkunapi hinaspa chayllaraq reqsisqanchikkunapipas (3 Juan 5-8). Jesusqa runakunata llakipayaspanmi yanaparqa. Payta qatipakuspayá ñoqanchikwan kaqkunata kallpanchasun (Isa. 32:2; Mat. 11:28-30).
18 Hukkunapa allinninpaq kaqta ruraspam sumaq sonqo kasqanchiktaqa qawachisun. Chay ruraytaqa manam munayllachu-munananchik, aswanqa kallpanchakunam ruranapaq. Pablom nirqa: “Wawqe-panintin hinayá lliwchaykichik sumaqllataña kuyanakuychik. Respetanakuspayá wakinnikichikta imapipas aswan allinpaq hapiychik”, nispa (Rom. 12:10). ¿Imaynatam chayta rurachwan? Jesusta qatipakuspa, hukkunata ‘cheqapta kuyaspa’ hinaspa llampu sonqo kaspa (2 Cor. 6:6). Chayna kuyakuymantam Pablo nirqa: “Pipas kuyakuyniyoqqa pacienciakuqmi, imapas qokuykuqmi, manam envidiosochu, manam alto tukuqchu, manam alabakuqchu”, nispa (1 Cor. 13:4). Iñiqmasinchikkunawan piñanakunamantaqa, kasukusun Bibliapa kayna nisqanta: “Sumaq sonqo kaspayá kuyapayanakuychik, Diospas Cristoraykum pampachasurqankichik, chaynayá qamkunapas pampachanakuychik” (Efe. 4:32).
19. ¿Imakunapim yanapakun sumaq sonqo kasqanchikqa?
19 Sumaq sonqo hinaspa kuyapayakuq kaspanchikqa, hatun bendicionkunatam chaskisunchik. Diospa chuya espiritunman hinam congregacionpi imapas rurakunqa. Jesusta qatipakuspa chayta rurananpaq iñiqmasinchikta yanapaptinchikqa, congregacionpim huñulla hinaspa kusisqa kasunchik, Jehová Diospas kusikunqam servisqanchikwan. Hinaptinqa, hukkunata yanapaspaqa hinallayá Jesus hina llampu sonqo hinaspa kuyapayakuq otaq sumaq sonqo kasunchik.
¿Yuyachkankichu?
• ¿Imaynatam Jesus qawachirqa ‘llampu sonqo humillakuq’ kasqanta?
• ¿Imaynatam Jesus qawachirqa sumaq sonqo kasqanta?
• Mana allinkunapa chawpinpi, ¿imaynatam qawachichwan llampu sonqo hinaspa sumaq sonqo kasqanchikta?
[8 kaq paginapi dibujo]
Iñiqmasinchikpa iñiynin Pedropa hina hukmanyaptinqa, ¿yanapaykusunchu?
[10 kaq paginapi dibujo]
¿Imatam rurawaq congregacionpi sumaq sonqo kananchikpaq?