Wiñaypaq takyaq kuyakuyta wiñachisun
‘Kuyakuyqa tukuytam aguantan. Kuyakuyqa wiñaypaqmi.’ (1 COR. 13:7, 8.)
1. a) ¿Imatam kuyakuymanta yachachinku? b) ¿Imaynataq kanku yaqa llapallan runakuna?
KUYASQA kaytaqa llapallanchikmi munanchik, ichaqa tukuytam kuyakuymanta ninku. Chaymi televisionpi, takikunapi hinaspa peliculakunapi kuyakuymantaqa allinta rimanku ichaqa manam imam kaqtachu yachachinku. Kay tukupay tiempopiqa manam ancha tarikunchu Diostawan runamasinta cheqap kuyaqkunaqa. Bibliapa nisqanman hinam yaqa lliw runakuna kanku “kikillanpaq munaqkuna, qollqella kuyaqkuna” hinaspa “kikinkupa munasqallanpi purikuqkuna” (2 Tim. 3:1-5).
2. ¿Imakunata mana kuyanapaqmi Bibliaqa niwanchik?
2 Llapallanchikmi kuyakuq kachwan. Bibliam ichaqa willawanchik mana cuidakuspaqa imatapas kuyarunamanta, nintaqmi chay ruray imapi tukunanmantapas (1 Tim. 6:9, 10). Pablom willawanchik Demas sutiyoq puriqmasin cristianomanta, paymi kay mundopi kaqkunata kuyaruspan saqerurqa (2 Tim. 4:10). Chaykuna kuyaymanta cuidakunapaqmi apostol Juanpas niwanchik (leey 1 Juan 2:15, 16). Diostawan paypa qowasqanchikkunata kuyachkaspaqa, manam atichwanchu kay pachapi kaqkunata kuyaytaqa.
3. ¿Ima ruraytam qallaykuchwan mana cuidakuspaqa, hinaspa ima tapuykunatam contestananchik?
3 Mana allinkunata mana ruraspapas kay Pachapim kawsanchik, chaymi qatipakuyta qallaykuchwan kuyakuymanta mana allin piensasqankuta. Chaymi allin kanman kayna tapukuyninchikqa: “¿Pikunatataq kuyananchik? ¿Imatam rurananchik tukuyta aguantaq hinaspa wiñaypaq kuyakuyniyoq kanapaq? ¿Imaynatam kunanpas hinaspa hamuq tiempopipas yanapawasun kuyakuq kayqa?”, nispa. Qawasunchik Diospa ima niwasqanchikta, chaynapi sapa punchaw kasukunapaq.
Jehová Dios kuyayta wiñachisun
4. ¿Imaynatam Dios kuyasqanchikta wiñachina?
4 Cristianokunaqa tarpuchkaq hinam Dios kuyasqanchikta wiñachinanchik. Muhu wiñananpaqmi tarpuqqa imatapas ruranan. ¿Imakunatam ruranan? Allpatam preparanan hinaspa tarpunan (Heb. 6:7). Hinaptinqa, ¿imatam rurananchik Dios kuyasqanchik wiñananpaq? Allin allpata hinam sonqonchikta preparana, chaypim cheqapmanta muhu tarpusqa kachkan. Chaypaqqa Bibliatam allinta estudiana, chaynapi Diosta astawan reqsinapaq (Col. 1:10). Chaymantapas lliw huñunakuykunamanmi rinanchik hinaspa chaypi rimananchik. Tapukusunchik: “¿Kallpanchakunichu Bibliamanta astawan yachanaypaq?”, nispa (Pro. 2:1-7).
5. a) ¿Imaynatam Diospa sumaq kayninkunamanta yachachwan? b) ¿Ima ninkitaq Diospa allin ruraq, yachayniyoq hinaspa atiyniyoq kasqanmanta?
5 Bibliawanmi Diosqa reqsichikun imayna kasqanta. Estudiaspam Diosta aswan reqsisun chaynataq sumaq kayninkunatapas kuyasun: allin ruraq kasqanta, yachayninta, atiyninta hinaspa mana tupachiy atina kuyakuynintapas. Allin ruraq kasqantam qawanchik rurasqankunapi hinaspa alli-allin yachachikuyninkunapi (Deu. 32:4; Sal. 19:7). Admirakuypaq yachayninmantam cuentata qokunchik unanchasqankunapi yuyaymanaspa (Sal. 104:24). Mana tukuq atiyninmantañataq yachanchik hanaq pachata qawarispa (Isa. 40:26).
6. ¿Imaynatam Dios qawachirqa ancha kuyawasqanchikta, hinaspa imatam rurananchik?
6 ¿Imatam nichwan Diospa kuyakuyninmanta otaq aswan sumaq kayninmanta? Payqa kuyakuynintam qawachiyta munan llapan runakunaman. Llapanchiktam kuyakuyninqa yanapawanchik. Chaymi Churinta qomurqa runakunata salvananpaq (leey Romanos 5:8). Lliwmi salvakuytaqa atichwan, chaypaqqa Dios kuyawasqanchikman hinam paytapas kuyana hinaspa Churinpi iñina (Juan 3:16, 36). Arí, huchamanta librawananchikpaq Jesusta qomusqanraykum Diostaqa kuyana.
7, 8. a) ¿Imaynatam qawachichwan Dios kuyasqanchikta? b) ¿Imayna runakunapa kasqanpitaq Diospa kamachisqanta hinalla kasukunchik?
7 ¿Imaynatam qawachichwan Dios kuyasqanchikta hinaspa tukuy rurasqanmanta agradecekusqanchiktapas? Bibliam kaynata nin: “Diosta kuyaspanchikqa kamachikuyninkunatapas kasukunchikmi, kamachikuyninkunaqa manam llumpay sasachu”, nispa (1 Juan 5:3). Diosta kuyaspaqa kamachikuyninkunatam kasukusun. Chaymi sutinmantawan Gobiernonmanta willakunchik, chay ruraymi uyariqkunatapas yanapan. Chayta ruranapaq sonqomanta kallpanchakuspam, qawachinchik Diosta tukuy sonqomanta kasukusqanchikta (Mat. 12:34).
8 Achka runakunam Diospa Munaychakuyninmanta willasqanchikta mana uyariyta munankuchu. Ichaqa tukuy hinastinpi iñiqmasinchikkuna hinam kallpanchakunchik Diospa yachayninmanta atisqanchikman hina willakunapaq hinaspa kamachikuyninkunata kasukunapaqpas (2 Tim. 4:5).
Imanasqataq Señorninchik Jesucristota kuyanchik
9. ¿Ima sasachakuykunatam Cristoqa aguantarqa, hinaspa imanasqa?
9 Diosta kuyaspam Churintapas kuyanchik. Ichaqa manam chayraykullachu Jesustaqa kuyanchik. Mana haykapi rikuspapas vidanmanta yachaspam astawan kuyasun (1 Ped. 1:8). ¿Ima sasachakuykunatam aguantarqa? Taytanpa munayninta ruraptinpas yanqamantam cheqnirqaku, qatikacharqaku, tumparqaku, kamirqaku hinaspa tukuy mana allinta rurarqaku (leey Juan 15:25). Taytanta kuyasqanraykum chaykunata aguantarqa. Kuyakuq kaspantaqmi achka runata salvananpaq vidantapas qorqa (Mat. 20:28).
10, 11. ¿Imata ruranapaqmi kallpanchawanchik Cristopa kuyakuq kasqan?
10 Jesuspa tukuy ima rurasqankunapi yuyaymanaspam astawan kuyanchik. Qatiqninkunam kanchik, chaymi kuyakuyninta qatipakunanchik. Chaynapim Diospa Gobiernonmanta hinalla willasun hinaspa Jesuspa qatiqnin kanankupaq runakunata yachachisun (Mat. 28:19, 20).
11 Lliw runakunata Cristopa kuyasqanmi, kallpanchawanchik manaraq puchukay punchaw chayamuchkaptin rurayninchikta cumplinapaq (leey 2 Corintios 5:14, 15). Manam kayta qonqananchikchu: kuyakuymi Jesustaqa kallpanchan runapaq Diospa munasqanta rurananpaq. Ñoqanchikpas rurayninchiktaqa cumpliyta atisun Jesuspa ejemplonta qatikuspallam. Chaypaqqa Dios kuyasqanchiktam astawan wiñachinanchik (Mat. 22:37). Cristopa yachachisqantawan kamachisqanta kasukuspam, qawachisun kuyasqanchikta chaynataq imaña kaptinpas defiendesun Dioslla kamachinanpaq derechoyoq kasqanta (Juan 14:23, 24; 15:10).
Mayqanmantapas aswan allin ñanninta purisun
12. ¿Imamantam Pablo rimachkarqa aswan allin ñanmanta rimaspan?
12 Pablom Jesuspa ejemplonta allinta qatipakurqa, chaymi Corintopi iñiqmasinkunata nirqa: “Ejemploytayá qatiychik”, nispa (1 Cor. 11:1). Kallpancharqam punta pachak watapi Diospa qosqan allin kaqkunata maskanankupaq, chaykunamanta wakinmi karqa mana yachasqanku idiomakunapi rimay hinaspa onqoqkunata hampiypas. Ichaqa nirqataqmi: ‘Qawachisqaykichikmi imayna aswan allin kawsanaykichikta [otaq aswan allin ñanta]’, nispa (1 Cor. 12:31). ¿Imamantam rimachkarqa? Qatiqnin versiculokunata leespam qawanchik kuyakuymanta rimasqanta. Ichaqa, ¿imaynataq kuyakuyqa wakinmanta aswan allin ñanqa kanman? Chay tapukuypa kutichiynintam tarinchik qatiqninpi rikchanachiywan Pablopa nisqanpi (leey 1 Corintios 13:1-3). Dios yanapaptinmi kayta qawachirqa: pipas tukuy ima ruraqmi kanman otaq imatapas yachanmanmi, ichaqa mana kuyakuq kaptinqa rurasqanmi yanqapaq kanman. ¡Mayna allinmi chayna nisqanqa!
13. a) ¿Mayqantaq 2010 watapaq texto? b) ¿Haykapikamam kuyakuyqa kanqa?
13 Pablom willawanchik kuyakuyniyoqpa imakuna rurananta hinaspa mana ruranantapas (leey 1 Corintios 13:4-8). Llapanchikmi qawakunanchik chay textopa nisqanta kasukusqanchikta otaq manapas. Kunanmi qawasun 7 versiculopa tukuyninmanta hinaspa 8 versiculopa qallariyninmanta, chaymantam 2010 watapaq texto horqosqa kachkan, ninmi: ‘Kuyakuyqa tukuytam aguantan. Kuyakuyqa wiñaypaqmi’, nispa. 8 versiculoqa rimachkantaqmi congregacion qallariptin mana yachasqanku idiomakunapi rimasqankumanta, Diospa revelasqankunata willakusqankumanta hinaspa Dios yanapaptin imakuna rurasqankumantapas. Pablom nirqa chay ruraykuna tukunanmanta, ichaqa kuyakuymi hinalla kanan karqa. Kuyakuqllaña hinaspa wiñaypaq Dios kasqanraykum kuyakuyqa wiñaypaq kanqa. Diospa sumaq kaynin kaspanmi haykapipas hinalla kanqa (1 Juan 4:8).
“Tukuytam aguantan”
14, 15. a) ¿Imanasqataq sasachakuykunata aguantanapaq kuyakuyqa ancha allin? b) ¿Imanasqam iñiyninta mana qepancharqachu mozo iñiqmasinchik?
14 ¿Imataq yanapawasun ima sasachakuytapas aguantanapaq? Diospa yachachiwasqanchikman hina kuyakuymi. Kuyakuq kaspaqa manam kapuqllanchiktachu Diospa Gobiernonrayku qosun. Aswanqa imaña kaptinpas Jesustam kasukusun, wakinpiqa payraykum vidanchiktapas qosun (Luc. 9:24, 25). Chaynatam rurarqaku presochasqa chaynataq sasa llamkaykunapi tarikuq Testigokuna, allpantinpi Iskay kaq Guerrapi hinaspa chay watakuna pasaytapas.
15 Rimarisun, Alemania nacionniyoq Wilhelm sutiyoq mozomanta. Iñiyninta mana qepanchaptinmi, Alemaniapi kaqkuna balawan wañuchinankupaq sentenciarurqaku. Familianman cartasqanpim kaynata qellqarqa: “Puntataqa Diostam kuyananchik Kamachiwaqninchik Jesuspa nisqanman hina. Kasukuptinchikqa bendeciwasunmi”, nispa. Watakuna pasaytam kay revistapi huknin familian willakurqa sasachakuykunata aguantanankupaq imawan yanapasqa kasqankumanta, nirqam: “Kallpanchakurqanikum familiaypi Dios kuyasqaykuta puntapi churanaykupaq”, nispa. Chaynataqmi kunanpas, presochasqa iñiqmasinchikkunaqa Diosta kuyaspanku hinalla aguantachkanku: Armenia, Corea del Sur hinaspa Eritrea nacionkunapi.
16. ¿Imatam aguantarqaku Malaui nacionpi iñiqmasinchikkuna?
16 Achka nacionkunapim cristianokunapa iñiyninkuwan aguantayninku imakunawanpas pruebasqa kachkan. 26 watapunim Malaui nacionpi testigokuna aguantarqaku gobiernopa prohibisqanta, runakunapa harkakusqantawan ñakarichisqankutapas. Ichaqa aguantasqankuraykum bendecisqa karqaku. Qatikachayta qallaykuptinkum karqaku yaqa 18.000, ichaqa 30 wata pasaruptinmi 38.393 testigokunaña karqaku. Yaqa chaynam pasakun huk nacionkunapipas.
17. ¿Imakunatam wakin iñiqmasinchikkunapa familianku contrankupi ruranku, hinaspa imaynatam aguantanku?
17 Cristianokunapa contranpi hatarisqanku aguantayqa sasam, sasataqmi wasinchikpi otaq wakin ayllunchikkunapa harkakusqankuta aguantaypas. Jesusqa willarqañam chayna kananmanta. Achka iñiqmasinchikkunapa pasasqanmi qawachin nisqan cheqap kasqanta (Mat. 10:35, 36). Achka mozo-sipaskunatam mana iñiq tayta-mamanku ñakarichirqaku. Wakinkuqa wasinkumanta qarqosqa kaspankum iñiqmasinkupa wasinpi yachapakurqaku. Hukkunañataqmi familianpa cheqnisqan kanku. ¿Imaynatam tukuy chaykunata aguantarqaku? Puntataqa, Jehová Diostawan Churinta hinaspa iñiqmasinkunatapas kuyaspankum (1 Ped. 1:22; 1 Juan 4:21).
18. ¿Imaynatam casadokunata yanapan tukuyta aguantaq kuyakuyqa?
18 Manam chayna sasachakuykuna kaptillanchu necesitanchik tukuy aguantaq kuyakuytaqa. Ejemplopaq, casadokunapas necesitankum, iskayninkum kasukunanku Jesuspa kayna nisqanta: ‘Runaqa manam rakinmanchu Diospa kuskanchasqantaqa’ (Mat. 19:6). ‘Kawsayninkupi sasachakuspaqa’ yuyarinankum paykunata Dios hukllawasqanta (1 Cor. 7:28). Palabranpim payqa nin kuyakuqqa tukuyta aguantasqanta. Chaymi iskayninku kuyanakuspankuqa preparasqa kanqaku hinalla kuska kawsanankupaq hinaspa casado vidankupi allin tarikunankupaqpas (Col. 3:14).
19. ¿Imatam Diospa llaqtanqa ruran desgraciakuna pasakuptin?
19 Kuyakuyqa yanapawanchikmi desgraciakuna pasakuptin sasachakuykunata aguantanapaqpas. Chaynam pasarqa Perú nacionpi terremoto pasaptin hinaspa Estados Unidos nacionpi Katrina sutiyoq sinchi wayra wasikunata tuñirachiptinpas. Achka cristianokunapa wasinkum tuñirurqa, tukuy imankupas manam karqachu, ichaqa Diospa llaqtanmi yanaparqa necesitasqankuta apachispa, chaymantapas achka iñiqmasinchikkunam yanaparqaku wasinkutawan Salonninkuta hatarichiypi. Kay ejemplokunam qawachin cristianokunapa maypipas hinaspa haykapipas kuyanakusqankuta (Juan 13:34, 35; 1 Ped. 2:17).
“Kuyakuyqa wiñaypaqmi”
20, 21. a) ¿Imanasqataq kuyakuyqa imamantapas aswan allin ñan? b) ¿Imanasqataq hinalla kuyakuq kananchik?
20 Diospa llaqtanpim qawanchik kuyakuy imamantapas aswan allin ñan kasqanta. Arí, imamantapas aswan allinmi. Chaymi congregacion allin takyasqa kaptin, Diospa espiritunwan admirakuypaq ruraykuna tukunanmanta Pablo rimaruspan nirqa: “Kunanqa takyachkan iñiyllam, confianzawan suyayllam hinaspa kuyakuyllam. Kay kimsanmanta aswan allinqa kuyakuyllam”, nispa (1 Cor. 13:13).
21 Tiempo pasaptinmi tukuy imapi iñisqanchikkuna cheqapña kanqa, chaymi chaykunapi iñiytaqa manaña necesitasunchu. Chaynataq, llapa ima mosoqyaptinmi Diospa tukuy ima prometewasqanchikpi suyakuytapas manaña necesitasunchu. ¿Imataq pasanqa kuyakuywan? Qawasqanchikman hinaqa, manam tukunqachu aswanqa wiñaypaqmi kanqa. Wiñaypaq kawsakuspa kusisqa kaspanchikmi, astawanqa entiendesun Diospa kuyakuyninta. Chaynaqa, kallpanchakusunyá Diospa munayninta ruranapaq chaynataq hinalla kuyakuq kanapaqpas. Chaynata ruraspaqa wiñaypaqmi kawsasun (1 Juan 2:17).
¿Ima niwaqtaq?
• ¿Imanasqataq mana allinchu mana allinkunata kuyaruyqa?
• ¿Imatam aguantachwan kuyakuq kaspanchikqa?
• ¿Haykapikamam kuyakuyqa kanqa?
[27 kaq paginapi suti rikuylla kaq willakuy]
2010 watapaq texto: ‘Kuyakuyqa tukuytam aguantan. Kuyakuyqa wiñaypaqmi’ (1 Cor. 13:7, 8).
[25 kaq paginapi dibujo]
Diosta kuyasqanchikmi kallpanchawanchik predicanapaq
[26 kaq paginapi dibujo]
Kuyakuymi Malaui nacionpi Testigokunata yanaparqa sasachakuykunata aguantanankupaq