47 KAQ YACHACHIKUY
¿Imaynatam hinalla anchata kuyanakuchwan?
“Imaynam kuyanakusqaykichikman hinayá hinalla kuyanakuychik” (1 JUAN 4:7).
109 KAQ TAKI Tukuy sunquwanyá kuyanakusun
¿IMAMANTAM YACHASUN?a
1, 2. (1) ¿Imanasqataq apostol Pabloqa nirqa kuyakuq kay “aswan allin” kasqanta? (2) ¿Ima tapukuykunamantam yachasun?
HUK kutipim apostol Pablo rimarqa ‘Diospi iñiyniyuq kaymanta, Dios yanapaykuwananchikta suyaymanta hinaspa kuyakuq kaymanta’. Ichaqa nirqam: “Kay kimsanmanta aswan allinqa kuyakuq kaymi”, nispa (1 Cor. 13:13). ¿Imanasqataq chaynata nirqa? Kuyakuy mana haykapipas tukunanraykum. Kunan tiempoqa Diospi iñiqkunam suyachkanchik hamuq tiempopi lliw prometewasqanchikta Dios cumplinanta. Chay prometewasqanchikta cumpliruptinqa manañam imatapas suyasunchu. Ichaqa, tukuy tiempom Jehova Diosninchiktaqa hinaspa runamasinchikkunataqa kuyananchik kanqa. Wiñaypaqña kawsakuspaqariki astawanraqmi kuyanakunanchik kanqa.
2 Wiñaypaq kuyanakunamanta yachasqanchikraykum kay tapukuykunamanta yachasunchik: ¿Imanasqataq llapallanchik kuyanakunanchik? ¿Imakunata ruwaykapuptinchikmi hukkuna yachanqaku kuyasqanchikta? ¿Imaynatam hinalla anchata kuyanakuchwan?
¿IMANASQATAQ LLAPALLANCHIK KUYANAKUNANCHIK?
3. ¿Imanasqataq kuyanakunanchik?
3 ¿Imanasqataq iñiqmasinchikkunawan anchata kuyanakuyqa ancha allin? Chayna kuyanakusqanchikta qawaspankum lliw runakuna yachanqaku ñuqanchikqa Jesuspa chiqap qatiqninkuna kasqanchikta. Chaymantam apostolninkunata Jesus nirqa: “Qamkuna kuyanakuptikichikmi llapa runakuna yachanqaku qatiqniykuna kasqaykichikta”, nispa (Juan 13:35). Chaymantapas, kuyanakuspaqa huk sunqullam kasun. Chaymi apostol Pablopas nirqa: “Kuyakuq kayqariki tukuy imapi huklla kanapaqmi yanapawanchik”, nispa (Col. 3:14). Apostol Juanpas iñiqmasinkunaman cartaspan nirqa imanasqa kuyanakunankumanta. Nirqam: “Diosmi kamachiwarqanchik payta kuyaspaqa iñiqmasinchiktapas kuyanapaq”, nispa (1 Juan 4:21). Arí, iñiqmasinchikkunata kuyasqanchikpim qawakunqa Jehova Diosta kuyasqanchikpas.
4, 5. Rimarimuy iñiqmasinchikkunata kuyasqanchikpi Diosta kuyasqanchik qawakusqanmanta. Chaypaq rimarimuy corazonwan tupanachispa.
4 ¿Imaynanpitaq ninchik iñiqmasinchikkunata imayna kuyasqanchikpi Diosta kuyasqanchikpas qawakusqanta? Chayta entiendeykunapaq kaypi piensarisun. Doctorqa runapa makinpi venata hapiykuspallanmi yachan corazonnin imayna kasqanta. ¿Imatam chaymanta ñuqanchikpas yachachwan?
5 Imaynam doctorpas makinchikpi venata hapiykuspallan yachan corazonninchik imayna kasqanta, chaynam Diosninchikta kuyasqanchiktapas yachachwan iñiqmasinchikkunata kuyasqanchikpi. Sichu cuentata qukunchik iñiqmasinchikkunata manaña ñawpaqta hina kuyasqanchikta, hinaspaqa manañachá tukuy sunquwanñachu Jehova Diostapas kuyachkanchik. Ichaqa, sichu iñiqmasinchikkunawan kuyakuqllaña kanchik, imatapas paykunapaq ruwaykapunchik, hinaptinqa sutillam kanqa Jehova Diosninchiktapas tukuy sunqumanta kuyasqanchik.
6. Iñiqmasinchikkunata manaña puntata hina kuyaspaqa, ¿pitataq chayna manaña kuyachkachwanchu? (Rimarimuytaq 1 Juan 4:7-9, 11 nisqanmantapas).
6 Sichu cuentata qukusun iñiqmasinchikkunata puntata hina manaña kuyasqanchikta, hinaspaqa manam allinchu kachkanchik. ¿Imanasqa? Iñiqmasinchikkunata tukuy sunqumanta mana kuyaspaqa Jehova Diostapas manañam kuyachkanchikchu. Chayna kasqantam apostol Juanpas nirqa: “Pipas iñiqmasinta rikuchkaspan mana kuyaqqa, manamá mana rikusqan Diostaqa kuyanmanchu”, nispa (1 Juan 4:20). ¿Imatam yachachwan? Jehova Diosqa kuyawasunchik iñiqmasinchikkunata kuyaptillanchikmi (leey 1 Juan 4:7-9, 11).
¿IMAKUNATA RUWAYKAPUPTINCHIKMI HUKKUNA YACHANQAKU KUYASQANCHIKTA?
7, 8. ¿Imakunatam ruwaykapuchwan utaq nichwan kuyasqanchikta iñiqmasinchikkuna yachanankupaq?
7 Bibliapim achka kutita rikurin “kuyanakuychikyá” niq kamachikuy (Juan 15:12, 17; Rom. 13:8; 1 Tes. 4:9; 1 Ped. 1:22; 1 Juan 4:11). Iñiqmasinchikkunapaq imatapas mana ruwaykapuptinchikqa manam yachanqakuchu kuyasqanchikta. Chaynaqa, ¿imakunatam ruwaykapuchwan utaq nichwan kuyasqanchikta yachanankupaq?
8 Bibliapim kamachiwanchik iñiqmasinchikkunata kuyaspaqa imakunata ruwanamanta. Wakinmi kaykuna: ‘Sapakamam imam kaqta rimanakunanchik’ (Zac. 8:16). ‘Piwanpas hawkallam kananchik’ (Mar. 9:50). ‘Anchatam respetanakunanchik hinaspam puntata hukkunapaq allin kaqkunata ruwaykapunanchik’ (Rom. 12:10). ‘Sumaqllatam chaskinakunanchik’ (Rom. 15:7). ‘Hinallam pampachanakunanchik’ (Col. 3:13). ‘Ima sasachakuyninchikpipas hinallam yanapanakunanchik’ (Gal. 6:2). ‘Hinallam sunqunchikta tiyaykachinakunanchik hinaspa kallpanchanakuykunanchik’ (1 Tes. 5:11, willakuynin). ‘Llapallanchikpaqmi Diosta mañakunanchik’ (Sant. 5:16).
9. ¿Imanasqataq nichwan hukkunapa sunqunta tiyaykachispaqa ancha kuyasqanchikta qawachisqanchikta? (Qawaytaq fotokunatapas).
9 Kunanñataq rimaykusun iñiqmasinchikkunata kuyasqanchikrayku sunqunkuta imayna tiyaykachinamanta. Pablom nirqa: ‘Hinallayá sunquykichikta tiyaykachinakuychik’, nispa. Griego rimaypiqa “sunqunkuta tiyaykachiychik” nispaqa nichkan, llakipi tarikuq runawan kuska kaspa kallpanchaykuymantam. Arí, llakipi tarikuq iñiqmasinchikkunapa sunqunkuta tiyaykachispaqa yanapachkanchikmi Diosta hinalla servinankupaq, chaynapi hamuq tiempopi wiñaypaq kawsakunankupaq. Sichu pi iñiqmasinchikpas llakinmanta waqaspanraq willawaptinchik, ñuqanchikñataq sumaqta uyariykusun hinaspaqa chayna uyariykusqanchikwanmi ancha kuyasqanchikta qawachichkanchik (2 Cor. 7:6, 7, 13).
10. ¿Imaynataq kananchik pipapas sunqunta tiyaykachinapaqqa?
10 Pipatapas sunqunta tiyaykachinapaqqa llakipayakuqmi kananchik. ¿Imanasqam chaynata ninchik? Llakipayakuq runaqa sasachakuypi tarikuq runata qawaspanqa llakikunmi. Chaymi munan sunqun tiyaykachiyta hinaspa tukuy imata ruwaspa yanapaykuyta. Arí, pipatapas sunqunta tiyaykachinapaqqa puntatam llakipayana, chaytam Jehova Diospas ruwan. Apostol Pablopas nirqam runakunata llakipayawasqanchikrayku Diosqa sunqunchik tiyaykachiy munasqanta. Nirqam: “Taytanchik Jehova Diosqa ‘ancha llakipayakuq taytam, hinaspapas tukuy imapi sunqunchik tiyaykachiq Diosmi’”, nispa (2 Cor. 1:3). “Ancha llakipayakuq” nispanqa Pabloqa rimachkarqa Dioslla pimantapas aswan llakipayakuq kasqanmantam. Chayraykum payqa ‘tukuy sasachakuyninchikpi sunqunchikta tiyaykachin’ (2 Cor. 1:4). Imaynam chaki allpapi pukyu yakupas yakumanta kaq runapa sunqullanta hawkayaykachin, chaynam Jehova Diospas llakipi tarikuq runapa sunqullanta hawkayaykachin. ¿Imaynatam ñuqanchikpas Jehova Dios hina hukkunapa sunqunta llakipayaspa tiyaykachichwan? Qatiqninpiyá chaymanta yachaykusun.
11. Colosenses 3:12 hinaspa 1 Pedro 3:8 nisqanman hinaqa, ¿imaynataq kananchik iñiqmasinchikkunapa sunqunkuta chaylla tiyaykachinapaqqa?
11 ¿Imaynataq kananchik hinalla kuyanakunapaqqa chaynataq llakipi tarikuqkunapa sunqunta chaylla tiyaykachinapaqqa? Chaypaqqa hukkunapa imayna tarikusqankupim piensananchik, wawqi-panintin hinam kuyanakunanchik chaynataq sumaq sunqu kananchik (leey Colosenses 3:12; 1 Pedro 3:8). Chayna kaspaqa llakipi tarikuqkunapa sunquntam chaylla tiyaykachisun. Chaymanta rimaspanmi Jesus nirqa: “Runaqa riman sunqunpi imapas kaqkunatam. Allin runaqa sunqunpi allinkuna kasqanraykum allinkunata riman”, nispa (Mat. 12:34, 35). Chaynaqa, llakipi tarikuq iñiqmasinchikunapa sunqunta tiyaykachispaqa ancha kuyasqanchiktam qawachichkanchik.
¿IMAYNATAM HINALLA ANCHATA KUYANAKUCHWAN?
12. (1) ¿Pikuna hinam mana kananchikchu? (2) ¿Ima tapukuymantam qatiqninpi yachasun?
12 Llapallanchikmi munanchik bibliapi ‘hinallayá kuyanakuychik’ nispa kamachiwasqanchikta kasukuyta (1 Juan 4:7). Ichaqa, Jesusmi kayta yuyarichiwarqanchik: ‘Yaqa llapallan runakunam manaña kuyakuq kanqaku’, nispa (Mat. 24:12). Chaywanqa Jesusqa rimachkarqa Diosta mana kasukuq runakuna manaña kuyakuq kanankumantam. Chaymi ñuqanchikpas qawarikunanchik paykuna hina mana kanapaq. Chaymi tapukuna: “¿Imaynatam yachayman iñiqmasiykunata anchata kuyasqayta?”, nispa. Chaymantam qatiqninpi yachasun.
13. ¿Ima kaptintaq qawakunqa iñiqmasinchikkunata anchata kuyasqanchik?
13 Iñiqmasinchikkunawan kuska kaspa imatapas ruwaruptinku ima piensasqanchikwanmi yachasun paykunata kuyasqanchikta utaq manapas (2 Cor. 8:8). Chaymi apostol Pedropas nirqa: “Astawanqa tukuy sunqumantayá llapallaykichik kuyanakuychik, kuyakuq runaqa maynaña huchatapas pampachanmi”, nispa (1 Ped. 4:8). Arí, iñiqmasinchikkuna pantaruptinkupas utaq sientirachiwaptinchikpas hinalla kuyaptinchikmi qawakunqa ancha kuyakuq kasqanchik.
14. 1 Pedro 4:8 nisqanman hinaqa, ¿imaynatam iñiqmasinchikkunata kuyananchik? Rimarimuy hatun mantelwan tupachispa.
14 Pedropa rimasqanmanta sumaqta yachaykusun. 1 Pedro 4:8 versiculopa qallariyninpim niwanchik ‘tukuy sunqumantayá kuyanakuychik’ nispa. ‘Tukuy sunqumanta’ nispanqa griego rimaypiqa nichkan “mastarikuq” nispam. Imaynam hatun mantelpas mastariykusqaqa mesapa uchkuchankunata tapaykun, chaynam kuyakuq kaspaqa maynaña huchatapas tapaykuq hina pampachaykusun. Chaymi hina chay versiculopi Pedro nirqa: “Kuyakuq runaqa maynaña huchatapas pampachanmi”, nispa. Arí, iñiqmasinchikkunata kuyaspaqa maynaña hucha ruwasqankutapas pampachaykusunmi, manam iskay kimsa-kutikamallachu.
15. Iñiqmasinchikkunata anchata kuyaspaqa, ¿imatam ruwasun pantaruptinkupas? (Rimarimuy Colosenses 3:13 nisqanmantapas).
15 Iñiqmasinchikkunataqa tukuy sunqumantam kuyananchik. Chaynata kuyaspaqa imataña ruwawaptinchikpas pampachaykusunmi (leey Colosenses 3:13). Iñiqmasinchikkunata pampachaykuptinchikmi paykunaqa yachanqaku anchata kuyasqanchikta, hinaspapas sutillam kanqa Jehova Diosta kusichiy munasqanchik. Chaynaqa, ¿imaraqtaq yanapawachwan iñiqmasinchikkunata chaylla pampachaykunapaq chaynataq imapas ruwasqankuwan mana chaylla piñakunapaq?
16, 17. ¿Imata astawan yuyayninchiktaq yanapawasun iñiqmasinchikkuna pantaruptinqa chaylla qunqanapaq? Rimarimuy fotokunawan tupachispa.
16 Imapas allin ruwasqankunata qawasun, ama pantasqankunallatachu. Kaypi piensarisun: Iñiqmasinchikkunatam wasikiman invitawaq kusirikunaykichikpaq. Hinaspam tukunaykipaq fotokunata hurqukuwaq. Chaymantañataqmi akllawaq mayqinkuna allin foto kasqanta. Huknin fotopim qawanki huk iñiqmasinchik piñasqa hina kasqanta, chaymi chay fototaqa borrarunki, allin kaq fotollawanñam qipakunki.
17 Fotokuna guardasqanchiktaqa tupachichwan imapas yuyasqanchikwanmi. Sapa kutim yuyarinchik iñiqmasinchikkunawan kusirikusqanchiktaqa. Yuyarinchiktaqchá chay kutipi hukkaqnin iñiqmasinchik yanqata rimarusqanta utaq ima mana allintapas ruwarusqanta. ¿Imatam ruwachwan chay yuyasqanchikwan? Chay iñiqmasinchikpa pantasqanta yuyanamantaqa mana allin fotota borrachkaq hinam qunqanaña (Prov. 19:11; Efes. 4:32). Chay iñiqmasinchikwan unayña riqsinakusqanchikraykum yachanchik astawanqa allin kaqkuna ruwasqanta, chaykunata astawan yuyaspaqa chayllam qunqarunchik imapas pantasqanta. Aswan allinqariki allin kaqkuna ruwasqanta yuyaymi.
¿IMANASQAM KAY TIEMPOPI ANCHATA KUYANAKUNANCHIK?
18. ¿Imakunamantam kunan yacharunchik?
18 ¿Imanasqataq hinalla anchata kuyanakunanchik? Yachamusqanchikman hinam, iñiqmasinchikkunata kuyasqanchikpi qawakunqa Jehova Diostapas kuyasqanchik. ¿Imakunata ruwaykapuptinchiktaq iñiqmasinchikkunaqa yachanqaku anchata kuyasqanchikta? Llakipi tarikuptinku sunqunkuta tiyaykachiptinchikmi. Sunqunkuta tiyaykachinapaqqa llakipayakuqmi kananchik. Chaymantapas, ¿imaynatam hinalla anchata kuyanakuchwan? Sientirachiwaptinchikpas sunqumanta pampachaykunapaq hinalla kallpanchakuspam.
19. ¿Imanasqam kay tiempopi anchata kuyanakunanchik?
19 ¿Imanasqam kay tiempopi anchata kuyanakunanchik? Chaymantam Pedro niwanchik: ‘Tukuy imapa tukupayninmi hichpallapiña kachkan. Chayraykuyá […] tukuy sunqumanta llapallaykichik kuyanakuychik’, nispa (1 Ped. 4:7, 8). Chaynaqa, Diospa piñakuynin punchaw aswan hichpallapiña kaptinqa, ¿ima pasawananchikmantam yachanchik? Jesusmi niwarqanchik: “Sutiyraykutaqmi lliw nacionkunapas chiqnisunkichik”, nispa (Mat. 24:9). Arí, runakunam chiqniwasun. Chaymi Jehova Diosta hinalla servinapaqqa llapanchik huk sunqulla kananchik, chaypaqqa kuyanakunanchikmi. Satanasqariki iñiqmasinchikkunamanta karunchaytam munawanchik. Ichaqa manam atiwasunchu hinalla kuyanakuptinchikqa, kuyakuyqariki “tukuy imapi huklla kanapaqmi yanapawanchik” (Col. 3:14; Filip. 2:1, 2).
130 KAQ TAKI Pampachanakusun
a Kay tiempopim iñiqmasinchikkunataqa astawan kuyananchik. ¿Imanasqataq chayqa ancha allin? ¿Imakunata ruwaykapuptinchikmi yachanqaku kuyasqanchikta?