Allinta leenaykipaq kallpanchakuy

RUNAKUNAM leeyta yachanku, animalkunaqa manam. Chaywanpas enteron pachapim soqta runakunamanta huklla leeyta yachan, wakinqa escuelaman mana risqankurayku. Wakinñataqmi leeyta yachaspankupas leeyman mana costumbrankuchu. Qellqakunata leespaqa huklaw nacionkunapi imayna kawsasqankumantam yachasun, chaymi yanapawasun vidanchikpi ima sasachakuytapas atipanapaq.

Allinta leeyqa escuelapi otaq colegiopipas yanapanmi. Imapi llamkanaykipaq akllasqaykipi hinaspa mantienekunaykipaq hayka horata llamkanaykipaqpas yanapasunkim. Leeyta yachaq warmikunaqa allin preparasqam kachkanku alimentaq mikuykunata familianpaq preparananpaq, onqonankumanta cuidananpaq hinaspa limpio kanankupaqpas. Chaymantapas leeyta gustaq warmikunaqa wawankutam yanapanku allin entiendeq kanankupaq.

Hinaspapas leeyta yachasqanchikqa yanapawasunmi ‘Diospa yachayninta’ tarinanchikpaq (Prov. 2:5). Allinta leeyqa yanapawasunmi Diosta serviyninchikpi, huñunakuykunapi Bibliata hinaspa qellqanchikkunata leenapaq chaynataq predicacionpipas allinta leespa yachachinapaq. Chay ruraykunapaq preparakuspaqa allintam leena. Diosta serviynikipi ñawparisqaykiqa, leenaykipaq costumbrasqaykiman hinam kanqa.

Wakin runakunam allin leeyta mana yachachkaspankupas Diosmanta yachanku, chaymi wakin kutipiqa allin kanman iñiyninkupi ñawparinankupaq allin leeyta yachachiyqa. Leeyta yachanankupaqqa yaqapaschá sapakama yanapanata necesitanqaku. Yanapanapaq kaptinqa congregacionpi ancianokunam tanteanku Kallpanchakuy leenaykipaqwan qellqanaykipaq niq folletowan leeyta yachachinankupaq, kaywanqa waranqantin runakunañam leeyta yacharunku. Leeyqa ancha allin kasqanraykum Diosmanta Yachachinapaq Escuela rurakusqan horapi wakin congregacionpiqa ancianokuna tanteanku allin leeyta yachachinankupaq. Chayta mana ruraptinkupas chay escuelapi kaqkunaqa allin leeytam yachanmanku kallpawan sapa punchaw leespanku, rimarispanku hinaspa chay huñunakuyman mana faltakuspanku.

Televisionta qawasqankuraykum achka runakuna leenankupaqqa manaña tiempochakunkuñachu. Unay qawasqankuraykum hinaspa leeyman mana costumbrasqankuraykum allin leeyta mana atinkuchu, chaymantapas sasachakunkum piensanankupaq hinaspa clarota rimanankupaqpas.

‘Allin yuyayniyoq confianza sirvientem’ Bibliapa nisqanta entiendenapaq yanapaqninchik qellqakunata qowanchik, kaykunaqa ancha allinmi Diosmanta yachananchikpaq (Mat. 24:45; 1 Cor. 2:12, 13). Chaymantapas yanapawanchikmi kay pachapi sasachakuykuna imanasqa kasqanta entiendenanchikpaq, Diospa unanchasqankunamanta yachanapaq hinaspa sasachakuykunata atipanapaqpas, ichaqa Diosta servinapaq hinaspa favorninta chaskinapaqmi astawanqa yachachiwanchik. Tukuy chaykunamanta leeyqa Diosta serviyninchikpi ñawparinapaqmi kallpanchawanchik.

Allin leeyta yachanapaqqa kallpanchakunam. Chaymi leey yachasqaykita allinta servichikunayki yanapasunaykipaq. Imapas mikunapaqqa tanteanchikmi, chaynallataqmi imata leenanchikpaqpas tanteananchik. ¿Imapaqtaq mana alimentakuq otaq mana allin rurawaqninchikta mikuchwan? ¿Imapaqtaq wakin kutillapipas leechwan yuyayninchikta otaq sonqonchikta qanrachaq qellqakunataqa? Leenaykipaq akllaspaqa ama akllaychu Diospa Palabranpa contranpi kaqkunataqa. Mayqen qellqakunatapas leenaykipaq tanteaspaykiqa yuyariy kay textokunapa nisqanta, Eclesiastes 12:12, 13; Efesios 4:22-24; 5:3, 4; Filipenses 4:8; Colosenses 2:8; 1 Juan 2:15-17 otaq 2 Juan 10 nisqantapas.

Imarayku leenamantam Jesuspa vidanmanta willakuq librokuna qawachin. Ejemplopaq, Mateom qellqarqa religiosokunapa umalliqninkunata Diospa Palabranwan manaraq contestachkaspa Jesuspa kayna tapusqanmanta: ‘¿Manachum leerqankichik?’ otaq ‘¿Manachu Bibliapi leerqankichik?’, nispan (Mat. 12:3, 5; 19:4; 21:16, 42; 22:31). Ñoqanchikpas piensasqanchikman hina leespaqa manam allintachu entiendesun otaq pantasqatam yachasun. Fariseokunam Diospa Palabranta leeqku wiñay kawsay chaskiyta suyaspanku, ichaqa Jesuspa nisqanman hinaqa manam wiñay kawsaytaqa chaskinmankuchu Diosta mana kuyaqkunaqa nitaq salvawananchikpaq Jesuspa wañusqanpi mana iñiqkunaqa (Juan 5:39-43). Paykunaqa kikillankupaq munaq hatun tukuq kaspankum tanteasqankuman hina pantasqata yachachirqaku.

Bibliataqa leenanchik Jehova Diosta kuyasqanchikraykum. Kusikunchikmi “cheqap kaqmanta” yachaspa, kaymi kallpanchawanchik Diospa munayninmanta yachanapaq (1 Cor. 13:6). Ñawpaqtaqa manapaschá leeytaqa gustawarqanchikchu, chayna kaptinpas Jehova Diosta ‘tukuy yuyayninchikwan’ kuyasqanchikmi kallpanchawasun astawan payta reqsinapaq (Mat. 22:37). Kuyakuymi Palabranta leenapaq kallpanchawanchik chaynataq astawan yachanapaqpas.

Sapa palabrata leespa entiendeyqa allintam yanapakun. Kunanpunim sapa palabra leesqaykita entiendechkanki chaynataq ima ninantapas. Palabrakunapa ima nisqanta entiendespaykiqa manam demorankichu leesqaykipi. Leespa sapa palabrata qawanaykimantaqa qatiqninpi wakin palabrakunatawan qaway. Kallpanchakusqaykiman hina chaynata ruraspaykiqa leesqaykitam astawan entiendenki.

Sasa entiendenapaq kaqta leespaykiñataqmi astawan entiendewaq Jehova Diospa Josueyman kayna nisqanta kasukuspa: “Kay libropi yachachikuykunataqa amam simikimanta karunchankichu, tuta-punchawmi upallallamanta leenki”, nispa (Jos. 1:8, NM). Yuyaymanaspaqa simillanchikpim kikillanchikpaq rimanchik, chaymi hebreo rimaypi ‘upallallam leenki’ ninanqa ‘yuyaymanay’ ninan (Sal. 63:6; 77:12; 143:5). Yuyaymanayqa hawkalla piensanapaq tiempochakuymi. Yuyaymanaspa Diospa Palabranta leeyqa sonqonchikmanmi chayan. Bibliapa yachachikuyninkunaqa ancha valorniyoqmi Diospa kamachisqanman hina kawsay munaqkunapaqqa, Bibliapim tarikun profeciakuna, consejokuna, proverbiokuna, poesiakuna, Diospa juicionmanta willakuykuna, Diospa ima ruray munasqanmanta willakuykuna hinaspa runakunapa vidanmanta willakuykunapas. Chaynaqa ancha allinmi umanchikpi hinaspa sonqonchikpi takyananpaq hina Bibliata leeyqa.

Runakunamanta otaq imapas pasasqanmanta leesqaykipi qawachkawaqpas hina reparay. Chaynata leespaykiqa mana sasachakuspam entiendenki Davidmantawan Goliatmanta 1 Samuel 17 capitulonpi willakuyta. Chaynallataqmi kanman Exodo hinaspa Levitico librokunapi Diospa karpan imayna sayayniyoq hinaspa imawan rurasqa kasqanpi reparaspa otaq sacerdotekunata imayna nombrasqankumanta chaynataq animalkunata, kawsaykunata otaq inciensota kañasqankupi reparaspa leeptikiqa qawachkawaqpas hinam leesqaykiqa kanqa. Piensay rurayninkuta ancha respetowan sacerdotekuna imayna cumplisqankupi (Luc. 1:8-10). Rikuchkawaqpas hina otaq uyarichkawaqpas hina leespaykiqa astawanmi entiendenki hinaspapas yuyankitaqmi.

Leespaykiqa amataq imawanpas distraekuychu. Leesqaykita ñawiki qawaptinpas umaykiqa huklawpim kachkanman. ¿Nisyutachu uyarikun televisionpa otaq radiopa waqasqan otaq familiaykipa rimasqan? Chayna kaptinqa allinmi kanman bullapa mana kasqanpi leeyqa. Wakin kutipiqa manapaschá ima bullatapas uyarinkichu ichaqa pisipasqa kasqaykiwanpaschá atencionwan leeytaqa mana atinkichu. ¡Llamkasqanchikpi ima rurasqanchikkunataqa chayllam yuyanchik! Chaykunapi piensayqa allinmi, ichaqa leesqayki horaqa ama chaykunapi piensaychu. Wakinpiqa ichapas Diosta mañakuspa atencionwan leeyta qallarinki ichaqa chayllam hukkunapiña piensayta qallaykuwaq. Chayna pasasuptikiqa kaqmanta atencionwan leey, chaywanmi pisi-pisimanta atencionwan leeyta yachanki.

¿Imatataq ruranki huk palabrata mana entiendespaykiqa? Wakinpiqa sasa entiendena palabrakunam hina leesqallanchikpi ima ninanmanta willakuchkan otaq qatiqninpim astawan willakuchkan. Mana chayna kaptinqa ima ninanmanta yachanaykipaq señalay hinaspa chaykunamanta yachaqkunata tapukuy. Chaynata ruraspaykim allin rimayta yachanki hinaspa leesqaykitapas allinta entiendenki.

Timoteota apostol Pablo runakunapa qayllanpi leenanpaq nispanqa rimachkarqam leespan hukkunata yanapananpaq (1 Tim. 4:13). Hukkunapa qayllanpi allin leeyqa manam leeyllachu, leesqanchiktaqa entiendenam ima ninanmanta, chaynata ruraspaqa allintam entiendechisun imamanta leesqanchikta. Chaypaqqa preparakuspam practicananchik. Chaymi Pabloqa kaynata kallpancharqa: ‘[Hinallayá] Diospa Palabranta leey runakunapa qayllanpi’, nispa. Chaypaqmi Diosmanta Yachachinapaq Escuela allintapuni yanapasunki.

“Imatapas rurananpaq cuidadowan tanteaqpa rurasqanqa allinmi kanqa, utqayllaman ruraqpaqmi ichaqa imanpas seguro pisipunqa” (Prov. 21:5, NM). Kayna nisqanmi sutillata qawakun leenapaq kallpanchakuptinchik. Leenaykipaq tiempochakusqaykita imawanpas mana harkachikunaykipaq tanteasqaykiqa ‘allinnikipaqmi kanqa’.

¿Imay horataq leewaq? ¿Tutamantan leeytachu munanki icha imay hora leenaykipaqmi tiempochakunki? Sapa punchaw 15 otaq 20 minutota tiempochakuspaykiqa admirakunkim maykama leesqaykimanta. Allinta leenaykipaqqa sapa punchawmi leenayki.

¿Imanasqataq Jehova Diosqa tanteasqankunamanta qellqachirqa? Palabranta leespa admirakuypaq rurasqankunamanta runakuna yachanankupaqmi, wawa-churinkuman willanankupaqmi hinaspa mana qonqanankupaqmi (Sal. 78:5-7). Jehova Diospa Palabranta ganaswan sapa kuti leespam qawachinchik yachachikuyninkuna kuyasqanchikta chaynataq chaninchasqanchiktapas.