Diospa sonqontan kusichiran

ENOCQA 365 watayoqmi kasharan, chayqa kunan kausasqanchismanta tawa kuti masraqmi. Mana creenapaq jinaña chaypas, chay tiempopiqa chhayna watayoqqa manan yuyaq runachu karan. 5.000 watakuna ñaupaqtaqa runakunaqa unaytan kausaranku. Ejemplopaq, Adanqa 600 más watayoqmi kasharan Enoc naceqtin, jinaspapas 300 watakunatawanraqmi kausaran. Mirayninmanta wakin runakunaqa aswan tiempotaraqmi kausarankupas. Chhaynaqa Enocqa kallpanpin kasharan, tukuy imaymanatapas ruwananpaq. Ichaqa manañan unaytachu kausanan karan.

Payqa peligropin tarikushanman karan. Ayqekusharanchá ichaqa rishaqtinqa umallanpichá muyusharan k’araq phiñasqa runakunaq uyankuqa, paykunaqa Diospa willachisqanta uyarispan chhaynata phiñakuranku. Chay runakunaqa cheqnikurankun Enocta, willasqantapas pisicharankun, rechazarankutaq kachamuqnin Diostapas. Jehová Diostaqa manan atacayta atirankuchu, profetantan ichaqa ima dañotapas ruwayta atiranku. Enocqa yaqapaschá piensaran: “Familiaywanqa manañapaschá tupasaqchu”, nispa. Piensasharanchá esposanpi, ususinkunapi, wawan Matusalenpi otaq nieton Lamecpi (Génesis 5:21-23, 25). ¿Chayllapiñachu vidan tukukapunman?

Enocpa vidanmantaqa manan llapantachu yachakun. Bibliapiqa kinsa kutillatan willakushan (Génesis 5:21-24; Hebreos 11:5; Judas 14, 15). Chaywanpas chay pisi versiculokunallan piensachiwanchis imayna runa kasqanmanta. Qanrí, ¿familiaykitachu mantenenayki? ¿Jayk’aqllapas chanin kaqtachu defiendenayki karan? Chhayna kaqtinqa, askhatan kaypi Enocpa iñiyninmanta yachanki.

Enocpa tiemponpiqa sinchi millaymi kausay kasharan. Adanmantapacha qanchis kaq generación runakunaqa cercapiraqmi kasharanku perfecto kausayman. Chaymi askha watakunata kausaranku, ichaqa sinchi millaytan comportakuranku, Diosmantapas karunchakapurankun. Chhayna kausayqa iskay kaq generacionpin qallariran, Caín hermanon Abelta wañuchiqtin. Yaqachus jina Cainpa mirayninmanta juj runa aswan vengakuq millay runa rijuriran. Kinsa kaq generacionpin juj jina millay kausay paqarillarantaq. Runakunan “Señor Diospa sutinpi mañakuyta qallariranku”, ichaqa manan adoranankupaqchu. Aswanpas sutinta pisichaspa mana respetowan tratanankupaqmi (Génesis 4:8, 23-26).

Chhayna pantasqa religionmi chay tiempopiqa mast’arisqa kasharan, chaymi Enocqa decidinan karan. ¿Cheqaq Jehová Diostachu maskhanman icha muyuriqninpi runakunatachu qatikunman? Abelpa ejemplonqa sonqonmanchá chayaran, payqa Diosta adorasqanraykun wañuymanraq chayasqa. Enocqa pay jina iñiyniyoq kananpaqmi decidikuran. Génesis 5:22 texto Enocmanta nin: “Diospa munayninta ruwaspallapuni [kausaran]”, nispa. Chaymi rikuchin Diosmanta karunchasqa runakuna ukhupi Dios sonqo runa kasqanta. Paymantan primerotaqa Biblia chayta nin.

Kaq versiculollataqmi willashan wawan Matusalén nacesqan qhepatapas Dioswan purishallasqanta. Chhaynaqa 65 watanpi jinan Enocqa wawayoq karan. Bibliaqa manan willanchu esposanpa sutinta nitaq jayk’a wawayoq kasqanta, ichaqa yachanchismi casarakusqanta ‘qhari wawakunayoq warmi wawakunayoq’ kasqantapas. Juj tayta Diospa munayninta ruwaspallapuni kausananpaqqa allintan familianta uywanan. Enocqa yacharanmi esposanpaq fiel kananta Dios munasqanta (Génesis 2:24). Payqa tukuy atisqantachá ruwaran Dios munakuyta wawankunaman yachachinanpaq. ¿Imapin chay tukuran?

Bibliaqa manan nishutachu willan. Manan willanchu wawan Matusalenpa iñiyninmantapas. Matusalenqa aswan unaytan kausaran, diluvio pasasqan watapitaqmi wañupuran. Ichaqa willanmi nieton Lamec allin iñiyniyoq runa kasqanmanta. Lamecqa Enocwanmi kaq tiempollapi kausaranku 100 wata más. Jehová Diosqa Lamecwanmi juj profeciata wawan Noemanta willachiran, chaytaq diluvio qhepata cumplikuran. Noepas allin reqsisqan karan Dioswan purisqanpi, bisabuelon Enoc jina. Paykunaqa manaña jayk’aqpas reqsinakurankuchu chaypas, Enocqa sumaq ejemplotan familianman saqeran. Yaqapaschá paymanta familiankuna Noeman willaranku. Papan Lamec otaq abuelon Matusalén otaq Enocpa papan Jared, payqa Noé 366 watanpi kashaqtinmi wañupuran (Génesis 5:25-29; 6:9; 9:1).

¡Adanwan Enocwanqa jujniraypunin karanku! Adanqa perfecto runaña karan chaypas, Jehová Dios contran juchallikuran, chhaynapitaq miraynin runakunata juchapi imaymana desgraciapi ima saqeran. Enocmi ichaqa imperfecto runa kashaspapas, Dioswan puriran mirayninmantaq allin ejemplota saqeran. Adanqa Enoc 308 watanpi kashaqtinmi wañupuran. Enocpa familianri, ¿waqanmanchu karan egoista runa Adanpa wañupusqanmanta? Manan yachanchischu. Ichaqa imaynaña kaqtinpas, Enocqa “Diospa munayninta ruwaspallapuni puriran” (Génesis 5:24).

Sichus familiaykita uywanayki chayqa, Noepa ejemplonmi anchata yanapasunkiman. Imakuna necesitasqanpi familiata cuidayqa importanten, ichaqa aswan importanteqa espiritualpi yanapaymi (1 Timoteo 5:8). Chaypaqqa manan rimayllawanchu yachachina aswanpas ruwaywanmi. Sichus Enoc jina Dioswan purispa kamachikuyninkuna kasukuyta decidinki chayqa, qanpas sumaq ejemplotan familiaykiman saqenki.

Enocqa yaqapaschá sapallan sientekuran Diosta mana adoraq runakuna ukhupi kausaspa. ¿Chayta reparanmanchu karan Dios? Arí, juj kutinmi Jehová Dios Enocwan rimanakuran runakunaman juj willakuyta apananpaq. Chayta kamachispan Diosqa profeta kananpaq nombrasharan. Enocmi primer profeta karan, profetizasqantaq Bibliapi kashan. Chaytan Jesuspa hermanon Judas Diospa yuyaychasqan qelqaran.a

¿Imatan Enoc profetizaran? Niranmi: “Jehová Diosmi sinchi askha ch’uya angelninkunawan jamuran llapa runakunata juzgananpaq, payta mana manchakuqkunata castigananpaqwan. Diosqa chayta ruwanqa sinchi millay kaqkunata ruwasqankurayku, pay contra millayta rimaq juchasapakuna kasqankurayku iman”, nispa (Judas 14, 15). Yaqapaschá reparashanki tukuypas sucedenmanñapas karan jinata rimasqanta. Ñaupa tiempopiqa askha profetakunan chhayna rimayta utilizaqku. Chaywanmi rikuchiqku rimasqanku profecía cheqaqtapuni junt’akunanta, chaymi junt’akunmanñapas karan jinata rimaranku (Isaías 46:10).

Enocqa llapa runamanchá chay willakuyta predicanan karan. ¿Sasachu paypaq karan? Askha kutitan rimaran sinchi millay kasqankumanta, chaywanmi rikuchiran Diosta mana respetaq runakuna kasqankuta, ruwayninkupas mana allin kasqantawan. Chay profeciaqa rikuchiranmi Adanpa juchallikusqanmantapacha runakuna sinchi mana allinta kausashasqankuta, chhayna kausay tukupunantapas. Jehová Diosmi “sinchi askha ch’uya angelninkunawan” jamuspa chinkachinan karan. Enocqa sapallanmi mana manchakuspa chay willakuyta predicaran. Nieton Lamecqa anchatachá admirakuran valiente abuelonta qhawarispa.

Enocpa iñiyninpi piensaspan kayta tapukunanchis: “¿Dios jinachu kay mundota qhawarini?”, nispa. Enocpa willasqanqa kay tiempopaqwanmi. Willasqan profeciaqa cumplikuran Dios jatun parata apamuqtinmi, chhaynapin Noepa tiemponpi millay mundota tukuchiran. Chay pasasqanmi rikuchiran kay tiempopi millay mundoq chinkapuyninpas aswan manchakuyraq kananta (Mateo 24:38, 39; 2 Pedro 2:4-6). Kunanpas Diosqa liston kashan sinchi askha angelninkunawan jamuspa payta mana manchakuq runakunata juzgananpaq. Chhaynaqa Enocpa willasqantan noqanchispas runakunaman willananchis. Yaqapaschá familianchis amigonchiskunapas mana yanapawasunchu, otaq mayninpiqa sayk’usqapas sientekusun. Ichaqa Jehová Diosqa manan jayk’aqpas Enocta saqeranchu, kay tiempopi junt’aq sonqo serviqninkunatapas manan saqenqachu.

¿Imaynapin Enoc wañupuran? Chaytaqa astawanraqmi mana yachakunchu. Génesis libroqa kayllatan nin: “Paymi Diospa munayninta ruwaspallapuni puriran, jinaspan mana kapuranchu, Dios payta pusakapusqanrayku”, nispa (Génesis 5:24). ¿Imaynapin Dios pusakapuran? Tiempowanmi apóstol Pablo explicaran, niranmi: “Iñisqanraykun Enocpas apasqa karan mana ñak’arispa wañunanpaq; Diosmi paytaqa apapuran, manataqmi maypipas tarisqachu karan. Manaraq apasqa kashaqtinmi ichaqa Diosqa willaran sonqonpaq jina kasqanta”, nispa (Hebreos 11:5). ¿Imatan Pablo nisharan “Enocpas apasqa karan mana ñak’arispa wañunanpaq” nisqanwan? Bibliapi wakin traduccionkunan nin: “Diosmi Enocta cieloman apapuran”, nispa. Ichaqa manan chayqa pasanmanchu. Biblian willan janaq pachaman rinanpaq kausarichisqa kaq primer runaqa Jesús kasqanta (Juan 3:13).

Chhaynaqa, ¿imaynapitaq “apasqa karan mana ñak’arispa wañunanpaq”? Yaqachus jina Jehová Dios sumaqllata kausaymanta wañuyman pasachipuran, chhaynapitaq ñak’arichispa wañuchinankumanta libraran. Ichaqa, ¿imaynapin payman ‘Dios willaran sonqonpaq jina kasqanta’? Juj rijuriypin rikuchinman karan kay allpa pacha sumaq paraisoman tukupusqanta. Chaymantataq Diospa allin qhawarisqanta sut’itapuni yachaspa wañuypi puñupuran. Apóstol Pablon junt’aq sonqo Enocmanta juj runakunaq iñiyninmantawan rimaran, niranmi: “Chay runakunaqa [...] llapankun wañupunankukama iñiranku”, nispa (Hebreos 11:13). Wañupusqan qhepataqa yaqapaschá enemigonkuna Enocpa cuerponta maskharanku, ichaqa manan tarirankuchu. Jehová Diosmi cuerponta chinkachipuran. Chhaynapitaq mana dejaranchu mana respetowan tratanankuta nitaq falso religión adorasqankupi utilizanankutapas.b

Chay willakuykunaman jina, piensay wañupunanña kashaqtin imayna tarikusqanpi. Yaqapaschá kay jina pasaran: Chay willakuyta apasqanmantan phiñasqallaña runakuna qatimushanku. Enocqa qaqa t’oqomanmi jaykurun pakakunanpaq, ichaqa manchakushanmi tarirunankumanta. Yachanmi mana khuyapayaspa wañuchinankuta. Ichaqa chaypin Diosmanta mañakun. Chayllamanmi thaj kay sonqonman jaykun, jinan juj rijuriypi karuman apasqa rikukun.

Chaypin mosoq mundota rikun, chayqa manan ñaupaqpi tiyasqan jinachu. Edén huertamanmi rijch’akun, ichaqa manan querubinkuna kanchu runakunata jark’anankupaq. Askha runakunatan rikun, paykunaqa kusisqan kashanku, allin saludniyoqtaq kanpas. Llapankupas thajpin tiyashanku. Manan kanñachu cheqninakuy nitaq religionpi qatikachaykunapas. Chay rijuriypi rikusqanwanmi Enocqa seguro kashan payqa Jehová Diospa sonqonpaq jina kasqanmanta. Enocqa yachanmi paypas kunanmataqa chaypi tiyapunanta. Thajmi sientekun, chayllamanmi ñawinta wisq’aspa misk’itapas puñurapunman jina wañukapuran.

Chaymantapachan wañuypi puñushan, ichaqa Jehová Diospa yuyayninpin kashan. Watakuna qhepaman Jesuspa nisqan jina, Diospa yuyayninpi llapa kaqkunan Cristoq kunkanta uyarispa sepulturamanta lloqsimunqaku. Jinaspa juj sumaq paraisopiña ñawinkuta kicharinqaku (Juan 5:28, 29).

¿Munawaqchu chaypi kayta? ¡Ima munaymi kanqa Enocta reqsiyqa! Imaymanatachá Enocmantaqa yachasun. Willawasunchá wañupunanña kashaqtin noqanchis piensasqanchis jinachus pasaran chayta. Ichaqa kunanmantapachan yachananchis pay jina iñiyniyoq kayta. Enocmanta rimaspan apóstol Pablo niran: “Manachus iñisunman chayqa manapunin Diospa sonqonpaq jinachu kasunman”, nispa (Hebreos 11:6). Chhaynaqa, ¡Enocpa ejemplontan qatikunanchis!