Jesús hina huch’uyyaykukuq khuyapayakuq kasun

 1. ¿Imaraykun Jesusta qatikuspa Jehová Diosman astawan achhuykusun?

PITAPAS allin runapaq qhawarispaqa pay hinan kayta munanchis, kay pachapi aswan allin runaqa karqan Jesusmi, chaymi astawanqa pay hina kananchis. Jesús kikinmi nirqan: “Ñoqata rikuwaqqa Yayatan rikun”, nispa (Juan 14:9). Chaytaqa nirqan taytan hina kasqanraykun. Jesusta reqsispaqa Jehová Diostan reqsisunchis. Chaymi Jesusta qatikuspaqa taytan Jehová Diosman astawan achhuykusunchis. ¡May kusikunapaqmi chayqa! ¿Riki?

2, 3. a) ¿Imaraykun Jehová Dios Jesusmanta Bibliapi qelqachirqan? b) ¿Ima ruwananchistan Jehová Dios munan? c) ¿Imamantan kay estudiokunapi yachasun?

² Jehová Diosmi Bibliapi Jesusmanta imaymanata qelqachirqan, ¿imarayku? Jesusta allinta reqsinanchisrayku chay hinapi pay hina kananchispaq (leey 1 Pedro 2:21). Chaymi Bibliaqa kamachiwanchis Jesuspa yupinta qatikunanchispaq. ¿Imaynatan chayta ruwasunman? Jesuspa tukuy ruwasqanta ruwaspan. Jesusqa ch’uya runan karqan chaymi mana pay hinapuniqa ruwayta atisunmanchu. Ichaqa tukuy atisqanchistan kallpachakunanchis pay hina kananchispaq, chay ruwananchistan Jehová Diosqa munan.

³ Chayrayku yachasun imakunapis Jesusta qatikusunman chayta. Kay estudiopin yachasun Jesuspa huch’uyyaykukuq kasqanmanta khuyapayakuq kasqanmantawan. Qatimuq estudiopitaq yachasun mana manchakuq kasqanmanta allin yuyaywan ruwasqanmantapas. Chaykunamanta t’aqwirispan kay tapuykunata kutichisun: ¿Ima ninanmi chay? ¿Imaynatan Jesús chayta rikuchirqan? ¿Imaynatan ñoqanchispas chayta rikuchisunman?

 4. ¿Imataq huch’uyyaykukuyri?

⁴ ¿Imataq huch’uyyaykukuyri? Huch’uyyaykukuyqa manan hatunchakuychu nitaq uma hoqariychu. Hatunchakuq runakunaqa huch’uyyaykukuq runatan qhawarinku manchali hinata, mana imatapas ruway atiqta hina. Ichaqa manan chay hinachu. Aswanpas huch’uyyaykukuq kanapaqqa kallpatan hap’inanchis. Huk diccionarioq nisqan hina, huch’uyyaykukuq kayqa Diospa ñawpaqenpi huch’uypaq qhawarikuymi. Hinaspapas huch’uyyaykukuq kaspaqa manan hukkunamanta aswan allinpaqchu qhawarikusun, aswanpas imaynachus kasqanchista hinallan qhawarikusun (Rom. 12:3; Filip. 2:3). Ichaqa pantaq runa kasqanchisraykun sasa kanman huch’uyyaykukuq kay, chaywanpas atisunmanmi huch’uyyaykukuq kayta. Chaypaqmi piensananchis Jehová Diospa atiyninpi Jesuspa imachus ruwasqankunapipas.

5, 6. a) ¿Pin Miguel? b) ¿Imaynapin Miguel rikuchirqan huch’uyyaykukuq kasqanta?

⁵ Jesusqa huch’uyyaykukuqpunin karqan. Hanaq pachapiqa atiyniyoq angelmi karqan, kay pachapitaq ch’uya runa karqan; chaywanpas manan hatunchakurqanchu. ¿Imakunapin rikuchirqan huch’uyyaykukuq kasqanta? Wakinmanta yachasun.

⁶ Jesusqa imayna qhawarikusqanpin huch’uyyaykukuq karqan. Manaraq kay pachaman hamushaspan payqa angelkunaq jefen karqan, Miguel sutiyoqtaq karqan. Biblian willan Miguelwan Saqrawan Moisespa cuerponmanta discutisqankuta (leey Judas 9). Jehová Diosmi Moisesta p’amparqan runakunaq mana tarinanpi (Deut. 34:5, 6). Saqrataq Moisespa cuerponta apayta munarqan yaqapaschá Israel runakunaq adoranankupaq, Jesusmi ichaqa manapuni dejarqanchu apananta. Huk libroq nisqan hina, yaqapaschá Jesusqa Saqrata nirqan Moisespa cuerponta apananpaq mana derechoyoq kasqanta. Chaywanpas manan Saqrata huchacharqanchu, Jesusqa yacharqanmi Jehová Dioslla juzgananpaq derechonpi kasqanta. Chaymi huch’uyyaykukuspa Jehová Diospi suyakurqan.

 7. a) ¿Imaynatan rimasqanwan Jesús rikuchirqan huch’uyyaykukuq kasqanta? b) ¿Imaynatan ruwasqanwan Jesús rikuchirqan huch’uyyaykukuq kasqanta?

⁷ Kay pachapi Jesús kashaspaqa rimasqanpin rikuchirqan huch’uyyaykukuq kasqanta. Payqa manan hatunchasqa kaytachu maskharqan aswanpas Jehová Dioslla hatunchasqa kanantan munarqan (Mar. 10:17, 18; Juan 7:16). Hinaspapas manan qatikuqninkunata rimasqanwan pisicharqanchu. Aswanpas respetowanpunin rimapayaq allinkuna ruwasqankumantataq “kusa” niq. Chaywanmi rikuchirqan paykunapi confiasqanta (Luc. 22:31, 32; Juan 1:47). Hinaspapas Jesusqa ruwasqankunapin rikuchirqan huch’uyyaykukuq kasqanta. Payqa manan kay pachapi qhapaq kaytachu maskharqan (Mat. 8:20). Kamachikunaq ruwanankunatan ruwarqan (Juan 13:3-15). Chaymantapas tukuy imapin kasukuq karqan (Filip. 2:5-8). Hatunchakuq runakunaqa manan pitapas kasuyta munankuchu, Jesusmi ichaqa taytanpa kamachisqanta wañupunankama kasukurqan. Chaywanmi rikuchirqan “huch’uyyaykukuq sonqoyoq” kasqanta (Mat. 11:29).

8, 9. ¿Imaynatan rikuchisunman huch’uyyaykukuq kasqanchista?

⁸ ¿Imaynatan ñoqanchispas Jesús hina qhawarikusunman? Mana pitapas juzgaspan. Chaymi hukkunaq pantasqankuta mana qhawashananchischu nitaq paykunamanta iskayashananchischu (Luc. 6:37; Sant. 4:12). Hinaspapas manan hukkunamanta aswan allinpaqchu qhawarikunanchis imatapas allinta ruwasqanchisrayku, otaq iñiq t’aqapi ruwanakunayoq kasqanchisrayku (Ecl. 7:16). Umallikunapas manan iñiqmasinkunamanta aswan allinpaqchu qhawarikunanku aswanpas paykunatan aswan allinpaq qhawarinanku (Filip. 2:3; Luc. 9:48).

⁹ Walter Thorn iñiqmasin 1894 watamanta watukuq umalli karqan, askha watakuna qhepamanmi ichaqa Nueva York Betelpi llank’arqan wallpakunata cuidaspa. Mayninpin chayta ruwashananmantaqa aswan allin kaqkunata ruwayta munaq, chhayna piensaykuna umanman hamuqtinmi nikuq: “Yaw, qanqa ñut’u hallp’allan kanki, ¿chaychu creekushanki?”, nispa (leey Isaías 40:12-15). Chhayna huch’uyyaykukuqmi payqa karqan.

10. a) ¿Imaynatan huch’uyyaykukuq kasqanchista rikuchisunman rimayninchispi? b) ¿Imaynatan huch’uyyaykukuq kasqanchista rikuchisunman ruwasqanchiswan?

¹⁰ Huch’uyyaykukuq kasqanchistan rimasqanchispi rikuchinanchis (Luc. 6:45). Hukkunawan rimaspaqa manan nishutachu ñoqallanchismanta rimananchis, aswanpas hukkunaq allinkuna ruwasqankumantan “kusa” ninanchis (Prov. 15:23; 27:2). Hinaspapas huch’uyyaykukuq kasqanchistan ruwayninchiswan rikuchinanchis. Manan kay pachapi allin reqsisqa kaytachu maskhananchis nitaq imaymanakunayoq kaytapaschu, aswanpas Jehová Diospa munaynintan astawan ruwananchis. Chaymi pisipaq qhawarisqa llank’aykunapipas llank’anallanchis (1 Tim. 6:6, 8). Astawanqa kasukuq kaspan rikuchinanchis huch’uyyaykukuq kasqanchista. Chayraykun Diospa llaqtanpi umallikunata tukuypi kasukunanchis (Heb. 13:17).

11. ¿Imataq khuyapayakuyri?

¹¹ ¿Imataq khuyapayakuyri? Chayqa pitapas munakuspa allin kananta munaymi. Khuyapayakuyqa munakuymantan paqarimun. Khuyapayakuyqa yaqa kaqllan llakipayakuywan. Biblian willan Jehová Diospas Jesuspas ‘ancha khuyapayakuq llakipayakuq’ kasqankuta (Sant. 5:11). Huk libroq nisqan hina khuyapayakuyqa manan llakikuyllachu aswanpas ñak’ariqkunata yanapaymi.

12. a) ¿Imaynatan Jesús hukkunata llakipayarqan? b) ¿Imaynatan ruwasqankunapi Jesús rikuchirqan khuyapayakuq kasqanta?

¹² ¿Imakunapin Jesús rikuchirqan khuyapayakuq kasqanta? Hukkunata munakuspa llakipayasqanpin. Lázaro wañupuqtinmi panankuna amigonkunapas waqasharqanku, chayta rikuspan Jesuspas waqallarqantaq (leey Juan 11:32-35). Huk kutintaqmi askha runakuna payta qatirikurqanku, chayta rikuspan paykunata llakipayarqan (Mar. 6:34). Hinaspapas Jesusqa ruwasqankunapin rikuchirqan khuyapayakuq kasqanta. Khuyapayasqanraykun ñak’ariqkunata yanaparqan. Chayraykun huk viudaq wawanta kawsarichirqan, Lazarotapas kawsarichillarqantaq (Luc. 7:11-15; Juan 11:38-44). Chay qhepamanqa yaqapaschá Lazaroqa hanaq pachapi kawsananpaq suyakuyniyoq kapurqan. Runakunatapas mana michiqniyoq ovejakunata hina rikuspan ‘imaymanata paykunaman yachachirqan’, chay hinapin uyarikuqkunaqa Diospa sonqonpaq hina kawsapurqanku. Rikusqanchis hina Jesusqa manan yanqallachu runakunata llakipayarqan, aswanpas llakipayaspan paykunata yanaparqan; chay hinapin khuyapayakuq karqan (Mat. 15:32-38; 20:29-34; Mar. 1:40-42).

13. ¿Imaynatan Jesús hukkunata rimapayaq? (3 paginapi dibujota qhaway.)

¹³ Hinaspapas Jesusqa rimayninwanmi rikuchirqan khuyapayakuq kasqanta. Chaymi sumaq simiwan hukkunata rimapayarqan astawanqa ñak’ariqkunata. Chaychá Mateoqa Jesusmanta nirqan: “Manan q’echusqa soqostaqa p’akinqachu, manan q’osñishaq mechatapas wañuchinqachu”, nispa (Is. 42:3; Mat. 12:20). Chay textoq nisqan hina, Jesusqa manan hayk’aqpas rimasqanwan hukkunata k’irirqanchu. Aswanpas kallpachananpaq hinan sumaqta rimaq. Jesusqa ‘llakisqa sonqoyoqkunamanmi’ allin willakuykunata willaq (Is. 61:1). Payqa sayk’usqakunamanmi samakuyta qorqan (Mat. 11:28-30). Qatikuqninkunamanmi willarqan Jehová Dios paykunapi interesakusqanta hukkunaña paykunata pisicharqanku chaypas (Mat. 18:12-14; Luc. 12:6, 7).

14. ¿Imaynatan rikuchisunman khuyapayakuq kasqanchista?

¹⁴ Jesús hina khuyapayakuq kanapaqqa hukkunata munakuspan llakipayasun. Biblian kamachiwanchis munakuq kananchispaq, ichaqa sasan kanman munakuyninchista rikuchiyqa, chaywanpas kallpachakunanchismi. Chay hinallapin ‘Diosman rikch’akuq mosoq runa’ kasunchis (leey Colosenses 3:9, 10, 12). ¿Imaynatan munakuyninchista rikuchisunman? Chaypaqqa ‘sonqonchista kicharispan’ hukkuna munakusqanchista ninanchis (2 Cor. 6:11-13). Sichus pipas willawasunman imaynachus tarikushasqanta imakuna llakichisqanta chayqa, makillan uyarinanchis (Sant. 1:19). Chaymantataq tapukunanchis: “¿Imaynan ñoqa kashayman chay hinapi tarikuspa? ¿Imayna yanapawanankutan munayman?”, nispa (1 Ped. 3:8).

15. ¿Imaynatan yanapasunman ñak’ariqkunata otaq familiankupi pipas wañupuqtin llakipi tarikuqkunata?

¹⁵ Hinaspapas ruwayninchiswanmi rikuchinanchis khuyapayakuq kasqanchista. Khuyapayakuq kaspaqa ñak’ariqkunata, familiankupi pipas wañupuqtin llakipi tarikuqkunatan yanapasun. Biblian niwanchis ‘waqaqkunawan waqananchista’ (Rom. 12:15). Llakipi tarikuqkunaqa astawanqa necesitanku willawasqanchista uyarispa entiendenanchistan, manan sasachakuyninkuta allichananchistachu. Chaymi pasarqan huk cristianaq ususin wañupuqtin. Paymi nin: “Maytan agradecekuni wasiyman hamuspa waqaysiwasqankumanta”, nispa. Hinaspapas khuyapayakuq kaspaqa hukkunatan yanapaykusun. Huk viudaqa yaqapaschá wasinpi imatapas allichanata necesitanqa, kurak iñiqmasitaq necesitanqa huñunakuykunaman apanata, predicaq pusanata otaq medicoman apanatapas. Chaykunata ruwaspaqa kusatan paykunata yanapasun (1 Juan 3:17, 18). Ichaqa predicananchispaq tukuy imata ruwaspan astawanqa rikuchisun khuyapayakuq kasqanchista, chaywanmi allin sonqoyoq runakunata astawan yanapasun.

16. ¿Imatan nisunman “pisi kallpakunata” llakisqa sonqoyoqkunatapas?

¹⁶ Chaymantapas rimayninchiswanmi khuyapayakuq kasqanchista rikuchisunchis. Bibliaq nisqan hina “pisi kallpakunata” llakisqakunatan kallpachananchis (1 Tes. 5:14). ¿Ima nispan kallpachasunman? Paykunamanta llakikusqanchista willaspan, allin ruwasqankumantataq “kusa” ninanchis. Hinaspapas reparachinanchismi Jehová Dios munakusqanrayku llaqtanpi kasqankuta (Juan 6:44). Yuyarichisunmantaq Jehová Diosqa llakisqa sonqoyoqkunata ñak’ariqkunatapas munakusqanta (Sal. 34:18). Arí, sumaq simikunaqa llakisqa sonqoyoqkunatan anchata yanapan (Prov. 16:24).

17, 18. a) ¿Imatan Jehová Dios umallikunata kamachirqan? b) ¿Imatan qatimuq estudiopi yachasun?

¹⁷ Jehová Diosqa umallikunatan kamachin iñiqmasikunata khuyapayakuywan cuidanankupaq (Hech. 20:28, 29). Paymi umallikunata churarqan iñiq t’aqapi yachachinankupaq kallpachanankupaqpas (Is. 32:1, 2; 1 Ped. 5:2-4). Chaywanpas umallikunaqa manan yuyaykusqankuman hinachu kamachikuykunata churananku. Manataqmi mana atisqankuta ruwanankupaqchu iñiqmasikunata tanqananku, aswanpas kusisqa kanankupaqmi yanapananku. Umallikunaqa iñiqmasikunaq iñiyninpi, tukuy atisqankuta Diospaq ruwasqankupin confiananku (Mat. 22:37).

¹⁸ Rikusqanchis hina, Jesusqa huch’uyyaykukuq khuyapayakuq runan karqan, ñoqanchispas pay hina kananchispaqmi kallpachakunanchis. Qatimuq estudiopin yachallasuntaq Jesuspa mana manchakuq kasqanmanta allin yuyaywan ruwasqanmantapas.