108 CAPÍTULO
Jesusta pantachiyta munanku
MATEO 22:15-40 MARCOS 12:13-34 LUCAS 20:20-40
“ROMA REYPA KAQTAQA ROMA REYMAN QOPUYCHIS”
¿CASARAKUNQAKUCHU KAUSARIMPUQKUNA?
ASWAN JATUN KAMACHIKUYKUNA
Jesuspa contranpi kaqkunaqa phiñasqan kasharanku paypa ejemplokuna willasqanwan. Chaymi yachachinakuranku rimasqanpi pantachinankupaq, chhaynapi autoridadkunawan jap’ichinankupaq. Chaypaqmi wakin runakunata pagaspa Jesusman kacharanku (Lucas 6:7).
Chay runakunataq Jesusta niranku: “Yachachikuq, yachaykun cheqaq rimaq kasqaykita, cheqaq yachachiq kasqaykitapas [...]. Niwayku: ¿Allinchu Roma reyman impuesto pagay, icha manachu?”, nispa (Lucas 20:21, 22). Sumaqtaña Jesusta rimapayasharanku chaypas, chay runakunaqa iskay uya, yuyaysapan karanku. Sichus Jesús “manan allinchu impuesto pagay” ninman karan chayqa, “Roma llaqta contran rimashan” nispachá chay runakunaqa jap’ichinkuman karan. Ichaqa “allinmi impuesto pagay” nispachus ninman karan chayqa, runakunachá paypaq phiñakunkuman karan.
Chaymi Jesusqa niran: “Yau iskay uyakuna, ¿imaraykun pruebaman churawankichis? Impuesto pagana qolqeta qhawachiwaychis”, nispa. Jinan paykunaqa juj denario qolqeta jaywaranku. Jesustaq niran: “¿Piqpa uyanmi kaypi kashan? ¿Piqpan kay sutipas?”, nispa. Paykunataq niranku: “Roma reypan”, nispa. Jinan Jesusqa niran: “Chhaynaqa, Roma reypa kaqtaqa Roma reyman qopuychis, Diospa kaqtataq Diosman qopuychis”, nispa (Mateo 22:18-21).
Chayta uyarispan chay runakunaqa admirakuranku, jinaspa mana ima niyta atispa ripuranku. Chay qhepamantaq saduceo runakunañataq Jesusman jamuranku pantachiyta munaspa.
Saduceokunaqa “manan kausarimpuyqa kanchu” niqkun, chaymi Jesusta niranku: “Moisesmi niran: ‘Pipas mana wawayoq wañukapunman chayqa, wayqenmi chay wañuqpa esposanwan casarakapunqa, chhaynapi wawata churiyapunanpaq’, nispa. Noqayku ukhupin karan qanchis runakuna wayqentinkama. Ñaupaq kaqmi casarakuran, chaymantataq wañukapuran, mana wawayoq wañupusqanraykutaq wayqenqa viudawan casarakapuran. Chhaynallataqmi karan iskay kaqwan, kinsa kaqwan, llapan qanchisnintinwanpas. Chay qhepamanqa chay warmipas wañukapullarantaqmi. Qanchisninkutaq chay warmiwan casarakuranku chayqa, ¿mayqenninkuq esposantaq kanqa kausarimpuy kaqtinri?”, nispa (Mateo 22:24-28).
Saduceokunaqa Moisespa qelqasqan librokunallatan allinpaq qhawariqku, chaymi Jesusqa niran: “Qankunaqa manan entiendenkichischu Diospa simin qelqatapas ni imaynachus Diospa atiynin kasqantapas [...]. Wañusqakuna jatarimpuqtinqa manan qharikunapas ni warmikunapas casarakunqakuchu, aswanpas [...] angelkuna jinan kanqaku. Wañusqakunaq jatarimpunankumantaqa, ¿manachu leerankichis raurashaq ch’aframanta Moisespa qelqasqanpi? Chaypin payta Dios niran: ‘Noqan kani Abrahanpa Diosnin, Isaacpa Diosnin, Jacobpa Diosnin’, nispa. Payqa manan wañusqakunaq Diosninchu, aswanpas kausaqkunaq Diosninmi. Qankunaqa sinchi pantasqapunin kashankichis”, nispa (Marcos 12:24-27; Éxodo 3:1-6). Chaywanmi llapa runakuna anchata admirakuranku.
Fariseokunawan saduceokunawantaq rimanakuspa juj nisqalla Jesusman jamuranku pantachinankupaq. Jinan paykunamanta jujnin yachachiq niran: “Yachachikuq, kamachikuy simipi kaq kamachikuykunamanta, ¿mayqenmi aswan jatun?”, nispa (Mateo 22:36).
Jinan Jesusqa niran: ‘Aswan jatun kamachikuyqa kaymi: “Uyariychis, Israel runakuna, Jehová Diosninchisqa ch’ulla Jehová Diosllan. Jehová Diosniykitan munakunki tukuy sonqoykiwan, tukuy almaykiwan, tukuy yuyayniykiwan, tukuy kallpaykipiwan”, nisqa. Chayman qatiq kamachikuytaq kay: “Runamasiykitan munakunki qan kikiykita jina”, nisqa. Manan ima kamachikuypas chay iskay kamachikuykunamanta aswan jatunqa kanchu’, nispa (Marcos 12:29-31).
Jinan chay yachachiqqa niran: “Allinmi, yachachikuq, cheqaqllatan nishanki, ‘Diosqa ch’ullallan, manataqmi paymantaqa waj diosqa kanchu’. Diosta tukuy sonqowan, tukuy yuyaywan, tukuy kallpawan munakuyqa runamasitapas kikiykita jina munakuyqa aswan allinraqmi llapa ruphachina ofrendamantapas”, nispa. Jinan Jesusqa yachaywan kutichisqanta reparaspa niran: “Diospa gobiernonmantaqa manan karupichu kashanki”, nispa (Marcos 12:32-34).
Jesusqa kinsa p’unchayñan templota riran yachachiq, 9 de nisán domingomanta 11 de nisán marteskama. Wakinqa sumaqtan payta uyariranku, religionpi umallikunan ichaqa phiñasqa kasharanku, ichaqa ‘manan pipas manchakuymanta tapuyta munaranñachu’.