Pyetje nga lexuesit
Disa kanë thënë që anija ku ishte Pavli nuk u fundos në ishullin e Maltës, në jug të Sicilisë, por në një ishull tjetër. Ku u fundos në të vërtetë anija?
Kjo pyetje ka të bëjë me një sugjerim të kohëve të fundit se anija ku ishte apostulli Pavël nuk u fundos në Maltë, por në Qefaloni (ose Kefalinia) pranë Korfuzit, në detin Jon, në bregun perëndimor të Greqisë. Tregimi i frymëzuar na thotë se Pavli u nis që nga Cezarea nën ruajtjen e centurionit romak Jul, bashkë me ushtarë të tjerë dhe me disa shokë të vet. Siç ilustrohet në hartë, ata shkuan me anije në Sidon e në Mirë. Pasi ndërruan anije dhe hipën në një anije të madhe me grurë nga Aleksandria e Egjiptit, vazhduan udhëtimin në drejtim të perëndimit për në Knid. Nuk arritën t’i përmbaheshin planit të udhëtimit për të kaluar në detin Egje përgjatë cepit të Greqisë e duke vazhduar në Romë. Erërat e forta i detyruan të shkonin në jug në drejtim të Kretës, për të kërkuar mbrojtje në brigjet e saj. Aty qëndruan në Limanet e Bukura. Pasi ‘morën detin nga Kreta’, anijen ‘e rrëmbeu furishëm’ një «erë e stuhishme e quajtur Euroakuilo». Anija me grurë që ishte e rëndë ‘u përplas me forcë në det’ deri natën e 14-të. Së fundi, të 276 njerëzit që ishin në anije u hodhën në ujë dhe mbërritën në një ishull që teksti grek i Shkrimeve të Shenjta e quan Melite.—Veprat 27:1–28:1.
Gjatë viteve janë dhënë disa sugjerime për identitetin e ishullit me emrin Melite. Disa kanë menduar se ishte ishulli Melite Ilirika, i njohur tani si ishulli Mlet në detin Adriatik, pranë brigjeve të Kroacisë. Por kjo duket e pamundur, sepse vendndodhja e Mletit, lart në veri, nuk përputhet me fazat e tjera të udhëtimit të Pavlit, domethënë Sirakuzë, Sicili, e pastaj në bregun perëndimor të Italisë.—Veprat 28:11-13.
Shumica e përkthyesve të Biblës kanë arritur në përfundimin se Melite bën fjalë për ishullin Melite Afrikanus, i njohur tani si Malta. Porti i fundit ku ndaloi anija që kishte në bord Pavlin ishte Limanet e Bukura, në Kretë. Pastaj një erë e stuhishme e detyroi anijen të shkonte në drejtim të perëndimit, drejt Kaudës. Era vazhdoi ta shtynte anijen për shumë ditë. Është krejt e arsyeshme që kjo anije e shtyrë nga erërat të vazhdonte të shkonte më tej në perëndim e të arrinte në Maltë.
Dy autorët e librit Jeta dhe letrat e shën Pavlit (anglisht), Konibari dhe Hausoni, pasi morën parasysh erën që shtyu anijen, si edhe «drejtimin dhe shkallën e shmangies», thanë: «Largësia midis Klaudës [ose Kaudës] dhe Maltës është më pak se 770 kilometra. Gjërat përputhen kaq mirë, saqë duket shumë e vështirë të besojmë se natën e katërmbëdhjetë marinarët iu [afruan] një vendi tjetër, e jo Maltës. Dëshmitë janë të shumta dhe bindëse.»
Ndonëse mund të propozohen vende të tjera, fundosja e anijes në Maltë, siç tregohet në hartën shoqëruese, duket se përputhet me tregimin biblik.
[Harta dhe figura në faqen 31]
(Për tekstin e formatuar, shih botimin)
Jerusalem
Cezare
Sidon
Mirë
Knid
KRETË
KAUDA
MALTË
SICILI
Sirakuzë
Romë
MLET
GREQI
QEFALONI