Ke Mang eo e ka Bang Motsoalle oa Molimo?
U KA ba motsoalle oa Molimo. Lilemong tse fetileng tse ka bang 4 000, monna ea bitsoang Abrahama o ile a lumela ho Jehova Molimo. Hona o ile a ho balloa e le ho loka, ’me mopatriareka eo o ile a bitsoa “motsoalle oa Jehova.” (Jakobo 2:23, NW) Ka hona haeba u lumela ho Molimo, le uena u ka ba motsoalle oa Jehova.
Ho hlakile hore metsoalle e ka memeloa lijong joaloka baeti ba bohlokoa. Ha e le hantle, karolo e ’ngoe ea Pesaleme ea 23 e tsebisahalang e hlalosa Molimo e le moamoheli oa baeti ea seatla se bulehileng. E re: “U [uena, Jehova] teka tafole pel’a ka, pontšeng ea lira tsa ka; . . . mohope oa ka oa khaphatseha.”—Pesaleme ea 23:5.
Ketsahalong e ’ngoe, mopesaleme eena enoa, Morena Davida oa Iseraeleng ea boholo-holo, o ile a botsa: “Oho Jehova, ke mang eo e tla ba moeti tenteng ea hao? Ke mang ea tla lula thabeng ea hao e halalelang?” (Pesaleme ea 15:1, NW) Ka tšoantšetso, sena se bolela ho khona ho fetela ho Jehova ka thapelo e amohelehang le ka borapeli bo amohelehang. Ke tokelo e khōlō hakaakang! Ke joang batho ba sa phethahalang ba ka tšoanelehelang ho ba metsoalle ea Molimo le baeti ba oona?
Pesaleme ea bo15 e arabela potso ena. E bolela litlhokahalo tse tobileng tse leshome bakeng sa ba lakatsang ho ba metsoalle ea Molimo le baeti ba oona. A re nahaneng ka litlhokahalo tsena ka bonngoe, re qala ka temana ea 2.
“Ke ea tsamaeang ka ho hloka molato le ea etsang ho loka”
Bana ba Abrahama ba ile ba atleha haholo hobane Abrahama o ne a se na molato boitšoarong ha a tsamaea pel’a Jehova. (Genese 17:1, 2) Ka linako tse ling “ho tsamaea” ho bolela ho phehella tsela e itseng ea bophelo. (Pesaleme ea 1:1; 3 Johanne 3, 4) Bakeng sa metsoalle ea Molimo le baeti ba oona, ha hoa lekana ho ba oa bolumeli bo itseng, ho thabela mehaho ea bona e metle haholo, le ho kopanela ho bolokeng mekete e itseng e lokiselitsoeng. Hase bohle ba reng “Morena, Morena” kapa ba ipolelang hore ba tseba Molimo ba tla thabela mahlohonolo a ’Muso oa oona. (Mattheu 7:21-23; Tite 1:16) Metsoalle ea Jehova e ‘tsamaea ka ho hloka molato’ mahlong a hae ’me e ‘etsa ho loka’ ho latela litekanyetso tsa hae.—Mikea 6:8.
Hona ho hanela mofuta o mong le o mong oa ho se tšepahale, boitšoaro bo bobe ba botona le botšehali le ho silafala. Molimo ka booona o re bolella lebaka, o re: “Halalelang, hobane kea halalela.” (1 Petrose 1:16) Na bolumeli ba hao bo khomaretse litekanyetsong tse phahameng tsa Molimo, bo bile bo khaola ba hanang ho lumellana le litlhokahalo tsa oona? Na uena u tsitlella boitšoarong bo nepahetseng bakeng sa hao le lelapa la hao? Haeba ho joalo, u tla be u finyella tlhokahalo e latelang e hlokoang ho metsoalle ea Molimo le baeti ba oona.
“’Me a bua ’nete pelong ea hae”
Haeba re batla botsoalle ba Molimo, re ke ke ra qala leshano kapa ra thinyetsa puong e monate ka pelo tse peli. (Pesaleme ea 12:2) Re tlameha ho ‘bua ’nete lipelong tsa rōna,’ e seng hore e be melomong ea rōna feela. E, re lokela ho tšepahala botebong ba rōna ’me re lokela ho fana ka bopaki ba ‘tumelo e se nang boikaketsi.’ (1 Timothea 1:5, NW) Batho ba bang ba qala leshano kapa ba bua ’nete e sa fellang ho itlosa lihlong. Ba bang ba qhekella litlhahlobong tsa sekolo kapa ba fana ka litlaleho tsa bohata tsa makhetho. Liketso tse joalo li hlahatsa ho haelloa ke lerato bakeng sa ’nete. Empa liketso tsa ’nete le tse khabane li tsoa lipelong tsa metsoalle ea Molimo. (Mattheu 15:18-20) Ha e bomene-mene kapa hona ho thetsa.—Liproverbia 3:32; 6:16-19.
Moapostola Pauluse o ile a ngola: “Le se ke la thetsana. Hlobolang botho ba khale le mekhoa ea bona, ’me le ikapese botho bo bocha.” (Ba-Kolosse 3:9, 10, NW) E, ba hlileng ba buang ’nete lipelong tsa bona ba ikapesa ka “botho bo bocha.” Na u tšepahala ka ho felletseng ho uena ka bouena le ho ba bang, u bua ’nete pelong ea hao? Haeba u joalo, hoo ho lokela ho ama seo u se buang ho ba bang.
“Ha aa ka a etselletsa ka leleme la hae”
Ho finyella tlhokahalo ena bakeng sa baeti ba Molimo, re tlameha hore le ka mohla re se ke ra bua hampe ka ba bang. (Pesaleme ea 15:3) Ketso ea Seheberu e ngotsoeng e le “etselletsa” e nkiloe lentsoeng le bolelang “leoto” ’me e bolela “ho tsamaea ka maoto” ’me kahoo “ho chalaka.” Baiseraele ba ile ba laeloa: “U se ke ua chalaka har’a batho ba heno feela hore u e’o etselletsa. U se ke ua ema khahlanong le mali a oa heno. Ke ’na Jehova.” (Levitike 19:16, NW; 1 Timothea 5:13) Haeba re etselletsa motho e mong, re mo amoha lebitso la hae le letle, re ke ke ra ba metsoalle ea Molimo.
Davida o itse: “Mang le mang ea etselletsang oa habo sephiring, eena kea mo khutsisa.” (Pesaleme ea 101:5, NW) Le rōna re ka khutsisa baetselletsi haeba re hana ho ba mamela. ’Me tataiso e ntle ke hore re se ke ra bua letho ka motho e mong ha a le sieo leo re neng re ke ke ra thabela ho le bua mahlong a hae. Ho hotle haeba re khona ho laola maleme a rōna ka tsela e joalo. Leha ho le joalo, ke habohlokoa hakaakang ho laola le liketso tsa rōna!
“Ha ho letho le lebe leo a le entseng ho motsoalle oa hae”
Ho hlokomelehang mona ke mantsoe a Jesu: “Joale, ntho tsohle tseo le ratang hore batho ba le etse tsona, ba etseng tsona le lōna.” (Mattheu 7:12) Ho thabela mohau oa Molimo, re tlameha ho ikhula ho etseng se sebe. Mopesaleme o itse: “Lōna ba ratang Jehova, hloeang bobe! O sirela meea ea bakhethoa ba hae, o ba namolela matsohong a ba bolotsana.” (Pesaleme ea 97:10) Ka hona haeba re batla botsoalle ba Molimo le thuso ea oona, re tlameha ho amohela litekanyetso tsa oona.
Ho hloea se sebe ho akarelletsa ho se fosetse mang kapa mang litšebelisanong tsa khoebo kapa ka litsela tse ling. Ka mantsoe le ka liketso, re tlameha hore re se ke ra etsa letho le ka bang kotsi ho motsoalle oa rōna, empa re lokela ho mo etsetsa lintho tse ntle. Sena se ka ama tšobotsi e ’ngoe le e ’ngoe ea bophelo. Ka mohlala, ha re khanna, re ka ’na ra ba mosa ho suthela ba tsamaeang ka maoto tsela. Re ka thusa ba hōlileng, ra khothatsa ba nyahameng, ra tšelisa ba hlorileng. Ntlheng ena, Jehova o beha mohlala o ka sehloohong. Joalokaha Jesu a itse, Molimo “o chabisetsa ba babe le ba batle letsatsi la hae, ’me o nesetsa ba lokileng le ba khopo.” (Mattheu 5:43-48) Ho tšoanang le ho etsa ba bang hantle ho lumellana le se latelang seo mopesaleme a se bolelang.
“Le motsoalle oa hae ea haufi-ufi ha ho nyeliso eo a kileng a mo etsetsa eona”
Bohle re etsa liphoso, ’me re ee re lebohe hakaakang ha metsoalle e ikhethela ho hlokomoloha liphoso tsee tse nyenyane! Re ne re tla tepella haeba motsoalle ea haufi a ne a ka senolela ba bang mefokolo ea rōna e fokolang empa e le e lihlong. Batho ba bang ba etsa sena ho pata tlhokomelo e ka lebisoang liphosong tsa bona kapa ho iketsa hore ba hlahe ba phahametse ba bang. Empa liketso tse joalo ha lia lokela ba lakatsang ho ba metsoalle ea Molimo.
Liproverbia 17:9 e re: “Ea apesang molato [“tlōlo,” NW] o batla lerato; empa ea phunyang makunutu o fapanya batho ba ratanang.” Bonneteng, ha rea lokela ho leka ho pata liphoso tse tebileng. (Levitike 5:1; Liproverbia 28:13) Empa haeba re batla ho ba metsoalle ea Molimo, re ke ke ra ‘etsa,’ kapa ra amohela e le ’nete litaba leha e le life tse nyelisang metsoalle e khabane. (1 Timothea 5:19) Metsoalle ea Jehova e bua hantle ka bahlanka ba Molimo ho e-na le ho bolela lipale tsa bohata ka bona, ho eketsa seo ba seng ba ntse ba se jere ho tsoa linyelisong tse mpe tsa batho ba se nang bomolimo. Metsoalle ea Molimo le baeti ba oona ba boetse ba alosa hore na ba tloaelana le bo-mang, hobane Davida oa eketsa temaneng ea 4.
“Mahlong a hae mang kapa mang ea nyelisehang ha a amohelehe”
Ha ba batla melemo ea boikhabi, batho ba bang ba tloaelana le barui kapa batho ba tsebisahalang le haeba ba silafetse. (Bapisa le Juda 16.) Empa re ke ke ra ba metsoalle ea Jehova haeba re tloaelana le ba khopo. Re lokela ho hloea bobe hoo re sa batleng ho ba le botsoalle le ba bo etsang. (Ba-Roma 12:9) Morena oa Iseraele Jorame o ne a le mobe hoo moprofeta Elisha a ileng a mo bolella: “Ka Jehova oa makhotla ea utloang, eo ke emeng pel’a hae, hoja ha ke ele Josafate, morena oa Juda, hloko, nka be ke sa u shebe le ho u talima.” (2 Marena 3:14) Ho ba metsoalle ea Molimo, re tlameha ho ela hloko temoso ea Pauluse: “Litloaelano tse mpe li bolisa mekhoa e metle.”—1 Ba-Korinthe 15:33.
Ka baka leo, haeba re nka botsoalle ba Jehova e le ba bohlokoa, re tla hana ho tloaelana le bafosi. Re tla sebelisana le bona feela moo ho hlokahalang. Metsoalle ea rōna e tla khethoa ka lebaka la kamano ea eona e ntle le Molimo, e seng ka lebaka la boemo ba eona lefatšeng. Re tla khetha metsoalle ka bohlale haeba re e-na le tšabo e hlomphang Molimo. Ntlheng ena, hlokomela tlhokahalo ea bosupa e lokelang ho finyelloa ke baeti ba Molimo.
“Empa ba tšabang Jehova oa ba hlompha”
Ho ba metsoalle ea Molimo le baeti ba oona, re tlameha ho o tšaba. Liproverbia 1:7 e re: “Ho tšaba Jehova ke motheo oa tsebo.” “Ho tšaba Jehova” ke eng? Ke tšabo e nang le tlhompho bakeng sa Molimo le tšabo e nang le mabaka ea ho o khopisa. Sena se fella ka tsebo ea ’nete, taeo e pholosang bophelo, le bohlale ba leholimo boo e leng tataiso ea ’nete.
Ba tšabang Jehova ba khomarela litekanyetsong tsa hae tse lokileng le haeba hona ho fella ka ho tšehoa. Ka mohlala, ba bangata baa soma ha ba tšabang Molimo ba sebetsa ka mahlaha-hlaha, ba tšepahala mosebetsing, kapa ba batla ho thusa ba bang moeeng. Empa motho ea nang le bomolimo o talima batho ba khabane joalo joang? ‘O hlompha ba tšabang Jehova,’ o ba nkela holimo, le haeba hona ho bolela ho mamella nyeliso le bona. Na u na le tlhompho e joalo bakeng sa ba tšabang Molimo? Ha a qotsa tlhokahalo e ’ngoe bakeng sa mohau oa bomolimo, mopesaleme oa phaella:
“O hlapantse ka ho leng hobe ho eena, empa ha a fetohe”
Molao-motheo mona ke oa ho phethahatsa litšepiso tsa rōna, joalokaha Molimo o phethahatsa tsa oona. (1 Marena 8:56; 2 Ba-Korinthe 1:20) Le haeba hamorao re fumana hore ho etsa ha rōna seo re se tšepisitseng ho boima haholo, ha rea lokela ho fetola maikutlo a rōna le ho checha tšepisong ea rōna. Mona litemana tsa Septuagint ea Segerike, Peshitta ea Sesyria, le Vulgate ea Selatine li re, “a e hlapanyelitseng oa habo.” Haeba re hlapanya hore re tla etsa ntho e ’ngoe kapa re etsa kano e loketseng, re lokela ho e phelela. (Moeklesia 5:4) Ha e le hantle, haeba re ka tseba hore ntho e ’ngoe eo re e tšepisitseng ha e lumellane le Mangolo, ha rea lokela ho e etsa.
Joshua ha aa ka a roba selekane le Bagibeone le hoja hamorao a ile a tseba hore ba ne ba mo thetsitse hore a se etse. (Joshua 9:16-19) Kahoo re lokela ho ba banna, basali, le bacha ba bolokang lentsoe la rōna. A re se keng ra etsa litšepiso ho ba bang e be joale re ba sia shalabeng ha menyetla e meng e ipiletsang haholoanyane e re hlahela. Jesu o itse: “Puo ea lōna e be e, e; che, che.” (Mattheu 5:37) Ka ho khethehileng ba inehetseng ho Jehova ba lokela ho ikemisetsa ho phelela litšepiso tsa bona tsa ho mo sebeletsa ka ho sa feleng e le Lipaki tsa hae. Ntle ho ho boloka litšepiso, re lokela ho ba ba nahanelang litabeng tsa lichelete, joalokaha Davida a bontša ho Pesaleme ea bo15, temana ea 5.
“Chelete ea hae ha aa e alimana ka phaello”
Chelete e alimanoeng ka merero ea khoebo ke hantle hore e khutlisoe le phaello. Empa mona Davida o bolela ‘ho alimana ka chelete’ ho ba hlokang. Molao oa Moshe o ne o totobatsa: “Haeba u ka alimana ka chelete ho batho ba ka, ho mohlomohi ea pel’a hao, ho eena u se ke ua tšoana le ba alimanang ka chelete ka phaello e fetelletseng. U se ke ua mo behela phaello.” (Exoda 22:25, NW; Levitike 25:35, 36) Ha Nehemia a fumana bafumanehi ba hlokofatsoa ke ba alimanang chelete ka phaello e fetelletseng, o ile a thibela tlatlapo e joalo.—Nehemia 5:1-13.
Bakeng sa “phaello,” Davida o ile a sebelisa lentsoe la Seheberu le nkiloeng ho le leng le bolelang “ho lōma.” Sena se fana ka maikutlo a hore ba meharo ba alimanang ka chelete ka phaello e fetelletseng ba ne ba ja bafumanehi le se senyenyane seo ba neng ba e-na le sona. Ka ho hlakileng, ho molemo haholoanyane ho thusa ba hlasetsoeng ke bofuma ntle ho ho lebella hore ba u buseletse. Jesu o buile taba e joalo ha a re: “Enore ha u etsa ’mōka oa motšehare, leha e le oa ho lalla, . . . u bitse bahloki, le lihole, le lihlotsa, le lifofu; ’me u tla ba motho ea lehlohonolo, kahobane ha ba na seo ba ka u buseletsang sona; ’me tsa hao li tla buseletsoa tsohong ea ba lokileng.” (Luka 14:12-14) Motho ea lakatsang ho ba motsoalle oa Molimo le moeti oa oona ha ho mohla a neng a tla ikatlehisa ka ho sa tšoanelang ka bofuma ba oa habo ’me o ne a tla lumellana le seo mopesaleme a tsoelang pele ho se bolela.
“Le mpho ea qeko haa e nka khahlanong le ea se nang molato”
Mpho ea qeko e na le tšusumetso e silafatsang. Baiseraele ba ile ba laeloa: “U se ke ua . . . amohela mpho ea qeko, hobane mpho ea qeko e foufatsa mahlo a ba bohlale ’me e sotha mantsoe a ba lokileng.” (Deuteronoma 16:19, NW) Ho hobe ka ho khethehileng ho amohela mpho ea qeko ho lematsa “ea se nang molato,” mohlomong ka ho fetola bopaki ba lekhotla. Judase Iskariota e bile leoatla le lekaakang ha a amohela mpho ea qeko ho eka Jesu ea se nang molato!—Mattheu 26:14-16.
Mohlomong re ka inka re se na molato ntlheng ena. Empa na ho na le mohla re kileng ra kena molekong oa ho ntša chelete hore re fumane tsela ea ho tsoa boemong bo tlotlollang? Moprofeta Samuele ha ho mohla a ileng a amohela ‘moputso o foufatsang,’ kapa mpho ea qeko. (1 Samuele 12:3, 4) Bohle re tlameha ho itšoara ka tsela eo haeba re tla ba metsoalle ea Molimo le baeti ba oona.
“Ea etsang lintho tsena le ka mohla a ke ke a sisinngoa”
Ka morao ho tlhaloso ea eona ea lintlha tse leshome tsa motho ea khabane, Pesaleme ea bo15 e qetella ka mantsoe a ka holimo. Ke ka nepo a ka ’nang a re etsa hore re hlahlobisise bolumeli ba rōna. Haeba ke tumelo ea ’nete, bo lokela ho re ruta ho (1) tsamaea re se na molato le ho etsa ho loka, (2) ho bua ’nete le ka pelong, (3) ho qoba ho etselletsa ba bang, le (4) ho ikhula ho etseng eng kapa eng e mpe. Bolumeli bo amohelehang ho Molimo bo tla (5) re thibela ho etsetsa metsoalle e khabane linyeliso ’me bo tla (6) re etsa hore re qobe ho tloaelana le batho ba nyelisehang. Tumelo ea ’nete e tla re susumelletsa ho (7) hlompha ba tšabang Jehova, (8) ho phethahatsa seo re tšepisitseng hore re tla se etsa haeba se loketse, (9) ho fa ba hlokang ntle ho ho ba lefisa phaello, ’me (10) le ka mohla re se ke ra amohela mpho ea qeko ho tsoa motho ea se nang molato.
Davida ha a bolele hore mang le mang ea balang, ea utloang, ea buang, kapa le eena ea lumelang lintho tsena “a ke ke a sisinngoa.” Sena e tla ba phihlelo feela ea motho ka mong ea “etsang lintho tsena.” Tumelo ha e se na mesebetsi e e tšehetsang e shoele ’me ha e felle ka kamohelo ea bomolimo. (Jakobo 2:26) Baetsi ba lintho tse ntle tse boletsoeng Pesalemeng ea bo15 ba ke ke ba sisinngoa, hobane Jehova o tla ba sireletsa le ho ba phahamisa.—Pesaleme ea 55:22.
Joalokaha ho ka lebelloa, ho na le ho eketsehileng borapeling bo hloekileng ho feta lintlha tsena tse leshome tse boletsoeng ho Pesaleme ea bo15. Balateli ba Jesu hamorao ba ile ba ithuta lintho tse ling tse amanang le ho rapela Molimo “ka moea le ka ’nete.” (Johanne 4:23, 24) Le uena u ka etsa joalo, hobane batho ba etsang lintho tsena ba teng kajeno. Ho kopanela le Lipaki tsena tsa Jehova ka mehla le ho ithuta Bibele ho tla haha tšepo ea bophelo paradeiseng ea lefatše moo u ka bang moeti oa Molimo le motsoalle oa oona ka ho sa feleng.