-
Buka ea Bibele ea 27—Daniele“Lengolo Lohle le Bululetsoe ke Molimo ’me le Molemo”
-
-
4, 5. Ke joang liphuputso tsa lintho tsa khale tse epollotsoeng li lokisitseng lipelaelo tsa batho ba nyatsang bonnete ba ho ngoloa ha Daniele?
4 Le hoja ba nyatsang bangoli le histori ea Bibele ba ile ba belaela histori ea buka ea Daniele, liphuputso tsa lintho tsa khale tse epollotsoeng ka lilemo li lokisitse lipelaelo tsa bona. Ka mohlala, batho bana ba nyatsang ba soma polelo ea Daniele ea hore Belshatsare e ne e le morena oa Babylona nakong eo ho neng ho lumeloa hore Naboniduse e ne e le ’musi. (Dan. 5:1) Thuto ea lintho tsa khale tse epollotsoeng joale e netefalitse hore Belshatsare e ne e le motho oa sebele le hore o ne a busa le Naboniduse lilemong tsa ho qetela tsa ’Muso o Moholo oa Babylona. Ka mohlala, temana ea mongolo oa lipekere oa boholo-holo e hlalosoang e le “Tlaleho ea Temana ea Naboniduse” e tiisa ka ho hlakileng hore Belshatsare o ile a sebelisa matla a borena Babylona le ho hlalosa mokhoa oa ho fetoha ha hae ’musi hammoho le Naboniduse.b Bopaki bo bong ba mongolo oa lipekere bo tšehetsa pono ea hore Belshatsare o ne a etsa mesebetsi ea borena. Letlapa, le ngotsoeng ka selemo sa bo12 sa Naboniduse, le na le kano e entsoeng lebitsong la Naboniduse, morena, le Belshatsare, mor’a morena, ka hona ho bontša hore Belshatsare o ile a busa le ntat’ae.c Lena ke lebaka le thahasellisang le hlalosang lebaka leo ka lona Belshatsare a tšepisitseng hore Daniele o tla neoa ‘setulo sa boraro ’musong’ haeba a ka hlalosa mongolo o leboteng. Naboniduse o ne a tla talingoa e le oa pele, Belshatsare e tla ba oa bobeli, ’me Daniele o tla phahamisoa e le ’musi oa boraro. (5:16, 29) Mofuputsi e mong o itse: “Mongolo oa lipekere o supang Belshatsare o fane ka leseli le lengata karolong eo a e phethahalitseng hoo sebaka sa hae historing se senohileng ka ho totobetseng. Ho na le litemana tse ngata tse bontšang hore Belshatsare o ile a batla a lekana ka boemo le ka botumo le Naboniduse. Puso e kopanetsoeng ke batho ba babeli nakong ea ho qetela ea ’muso oa Babylona ke ’nete e nang le bopaki bo tiileng. Naboniduse o ile a sebelisa matla a hae a maholo tulong ea hae ea borena Tema, Arabia, ha Belshatsare eena a ne a busa naheng ea habo bona ’me Babylona e le karolo e setsing ea puso ea hae. Ho hlakile hore Belshatsare e ne e se feela motlatsi le morena ea se nang matla; o ne a tšepetsoe ‘borena.’”d
-
-
Buka ea Bibele ea 27—Daniele“Lengolo Lohle le Bululetsoe ke Molimo ’me le Molemo”
-
-
11. Ebile nakong ea boitšoaro bofe bo bobe moo Belshatsare a ileng a bona mongolo oa letsoho o bolelang lefu, Daniele o hlalosa mongolo oo joang, hona o phethahala joang?
11 Mokete oa lijo oa Belshatsare: tlhaloso ea mongolo oa letsoho (5:1-31). Ke bosiu ba lefu ba la 5 Mphalane, 539 B.C.E. Morena Belshatsare, mora oa Naboniduse, e le ’musi-’moho Babylona, o etsetsa matona a hae a sekete mokete oa lijo. Morena, tlas’a tšusumetso ea veine, o laela hore ho tlisoe lijana tse halalelang tsa gauda le tsa silevera tse tsoang tempeleng ea Jehova, ’me Belshatsare le baeti ba hae ba noela ho tsona, boitšoaro ba bona bo lihlong, ha ba ntse ba rorisa melimo ea bona ea bohetene. Hang-hang letsoho lea hlaha ’me le ngola molaetsa o nang le tlhaloso e patehileng leboteng. Morena o tšoha haholo. Bahlalefi ba hae ba hlōleha ho hlalosa mongolo oo. Qetellong ho tlisoa Daniele. Morena o tšepisa ho mo etsa oa boraro ’musong haeba a ka tseba ho bala le ho hlalosa mongolo oo, empa Daniele o mo bolella hore a ipolokele limpho tseo tsa hae. Joale o tsoela pele ho mo balla mongolo le tlhaloso ea oona: “MENE, MENE, THEKEL, UPHARSIN. . . . Molimo o balile ’muso oa hao, ’me o o khaotse. . . . U lekantsoe ka sekala, ’me ha fumanoa u le chatsi. . . . ’Muso oa hao o arotsoe, ’me o neiloe ba-Mede le ba-Persia.” (5:25-28) Hona bosiung boo Belshatsare oa bolaoa, ’me Dariuse Momede o amohela ’muso.
-