KHAOLO EA LESHOME LE METSO E TŠELETSENG
O ne a le Bohlale, a le Sebete a Bile a Itetse
1-3. (a) Esthere o ne a ikutloa joang ha a ntse a atamela terone ea monna oa hae? (b) Morena o ile a etsa’ng ha a bona Esthere?
ESTHERE o ile atamela terone a tsamaea butle, pelo ea hae e otla ka matla. Nahana feela hang ha ho thōla ho re tu! phaposing ea borena ea Persia e Shushane, ho khutsa hoo Esthere a neng a ka utloa liqi tse tšesaane tsa maoto a hae le ho hoashatsa ha seaparo sa hae sa bofumahali se nang le moleka o neng o ntse o hulana fatše. Ha aa ka a lumella hore kelello ea hae e khelosoe ke botle bo hlollang ba lebala la boreneng, litšiea tsa lona tse hapang mahlo le siling ea lifate tsa kedare tse betliloeng ka makhethe tse tsoang naheng e hōle ea Lebanone. O ile a tsepamisa mahlo a hae ho monna ea lutseng teroneng, monna eo bophelo ba hae bo neng bo le mohaung oa hae.
2 Morena o ile a mo sheba ka hloko ha a ntse a atamela, eaba o mo nanabeletsa lere la hae la borena la khauta. E ne e le ketso e bonolo, empa e ile ea pholosa bophelo ba Esthere, kaha ha morena a etsa joalo o ne a bontša hore o mo tšoaretse tlōlo ea molao eo a e entseng—ea ho hlaha ka pel’a morena a sa mo bitsa. Ha Esthere a atamela teroneng, o ile a nanabetsa letsoho a tšoara ntlha ea lere la borena, o ne a thabetse mohau oo a o bontšitsoeng.—Esth. 5:1, 2.
3 Ntho e ’ngoe le e ’ngoe ho Morena Assueruse e ne e bontša feela hore ke motho ea hafang ka nkatana le ea matla. Litsebi li bontša hore seaparo sa morena oa Persia mehleng eo se ne se ka ja liranta tse limilione tse makholo. Leha ho le joalo, Esthere o ne a bona mofuthu sefahlehong sa monna oa hae; monna eo o ne a e-na le tsela ea hae e ikhethang ea ho bontša hore o rata mosali oa hae. O ile a re: “U na le eng, Mofumahali Esthere, ’me ke eng seo u se kōpang? Ho fihlela halofong ea borena—u ke u se fuoe!”—Esth. 5:3.
4. Esthere o ne a tobane le mathata afe?
4 Esthere o se a ntse a bontšitse hore o na le tumelo e tsotehang le sebete; o tlile ka pel’a morena ho tla sireletsa batho ba habo ’momoring oa ho ba felisa larita. Ho tla fihlela joale, o ne a atlehile, empa e ne e sa le qalo feela. O ne a lokela ho kholisa morena enoa oa moikakasi hore moeletsi oa hae eo a mo tšepang ka ho fetisisa, ke motho ea khopo ea mo qhekeletseng hore a ahlolele batho ba habo Esthere lefu. O ne a tla etsa joang hore a lumele, hona re ka ithuta’ng tumelong ea Esthere?
O Ile a Khetha “Nako ea ho Bua” ka Bohlale
5, 6. (a) Esthere o ile a sebelisa molao-motheo o fumanoang ho Moeklesia 3:1, 7 joang? (b) Tsela eo Esthere a ileng a bua le monna oa hae ka eona e ile ea bontša joang hore o bohlale?
5 Na Esthere o ne a ka phunya seso feela ka pel’a lekhotla lohle? Ho etsa joalo ho ne ho ka ’na ha theola morena seriti ha ba ha fa Hamane, moeletsi oa morena, monyetla oa ho hanyetsa qoso eo. Ebe joale Esthere o ile a etsa’ng? Lilemo tse makholo pele ho moo, Morena Solomone ea bohlale o ile a susumetsoa hore a ngole tjena: “Ho na le nako e behiloeng bakeng sa ntho e ’ngoe le e ’ngoe, . . . nako ea ho khutsa le nako ea ho bua.” (Moek. 3:1, 7) Re ka ’na ra nahana ka ntate ea tšepahalang ea hōlisitseng Esthere, e leng Mordekai, a ruta moroetsana enoa melao-motheo e kang eo, ha a ntse a mo hlokometse. Ha ho pelaelo hore Esthere o ne a utloisisa kamoo ho leng bohlokoa kateng hore a khethe “nako ea ho bua” ka hloko.
6 Esthere o ile a re: “Haeba ho morena ho bonahala ho le molemo, morena a ke a tle kajeno le Hamane moketeng oo ke mo etselitseng oona.” (Esth. 5:4) Morena o ile a lumela ’me a laela hore Hamane a tle. Na u hlokomela kamoo Esthere a ileng a bua ka bohlale kateng? O ile a siela monna oa hae seriti eaba o khetha nako le sebaka se loketseng e le hore a mo bolelle se mo jang.—Bala Liproverbia 10:19.
7, 8. Mokete oa pele oa Esthere o ile oa e-ba joang, hona ke hobane’ng ha a sa ka a bua le morena li sa tloha feela?
7 Ha ho potang hore Esthere o ne a le hlokolosi ha a lokisetsa mokete oo, a lokisa lijo ka tsela eo monna oa hae a neng a tla li rata ka eona. Moketeng ho ne ho e-na le veine e monate e etsang hore batho ba thabe. (Pes. 104:15) Assueruse o ile a thaba hoo a ileng a susumelletseha hore a botse Esthere hape hore na ebe kōpo ea hae e matla ke efe. Na ee e ne e le eona nako ea ho bua?
8 Esthere ha aa ka a nahana joalo. Ho e-na le hoo, o ile a boela a kōpa morena le Hamane hore ba tle hape moketeng letsatsing le hlahlamang. (Esth. 5:7, 8) Hobane’ng a ne a ntse a senya nako? U hopole hore, batho bohle ba habo Esthere ba ne ba tobane le lefu ka taelo ea morena. Ka lebaka la batho ba bangata hakana ba neng ba tlil’o shoa, Esthere o ne a lokela ho kholiseha hantle hore o bua ka nako e loketseng. Kahoo o ile a leta, a lokisetsa nako e ’ngoe hape ea hore a bontše kamoo a hlomphang monna oa hae kateng.
9. Ho bontša mamello ke habohlokoa hakae, hona re ka etsisa mohlala oa Esthere joang tabeng ee?
9 Mamello ke tšobotsi e ikhethang e fumanehang seoelo. Le hoja Esthere a ne a tšoenyehile a bile a labalabela ho ntša se ka sefubeng sa hae, o ile a letela motsotso o nepahetseng a sa fele pelo. Re ka ithuta ho hongata mohlaleng oa hae, kaha e ka ’na eaba kaofela ha rōna re bona liphoso tse lokelang ho lokisoa. Haeba re batla ho kholisa e mong oa ba boholong hore ho na le bothata bo hlokang ho lokisoa, ho ka ’na ha hlokahala hore re etsise Esthere ’me re se fele pelo. Liproverbia 25:15, e re: “Molaoli o susumetsoa ka ho se fele pelo, ’me leleme le bonolo le ka roba lesapo.” Haeba joalokaha Esthere a entse, re letela nako e nepahetseng re sa fele pelo, re bile re bua ka bonolo, esita le khanyetso e thata joaloka lesapo e ka robeha. Na Molimo oa Esthere, Jehova, o ile a mo hlohonolofatsa ka lebaka la ho bontša mamello le bohlale?
Mamello e Betlela Toka Tsela
10, 11. Ke hobane’ng ha Hamane a ile a halefa ha a e-tsoa moketeng oa pele, hona mosali oa hae le metsoalle ea hae e ile ea mo khothalletsa hore a etse’ng?
10 Mamello ea Esthere e ile ea betlela lethathamo la liketsahalo tse tsotehang tsela. Hamane o ile a tloha moketeng oa pele a thabile haholo, “a thabile ’me a nyakaletse pelong” hore ebe morena le mofumahali ba mo amohetse hantle hakana. Leha ho le joalo, eitse ha a tsoa ka keiti ea qhobosheane, a bona Mordekai, Mojuda eane ea ntseng a hana ho mo fa tlotla e khethehileng. Joalokaha re bone khaolong e fetileng, Mordekai o ne a sa etse joalo hobane a sa mo hlomphe, empa o ne a etsa joalo ka lebaka la letsoalo la hae le kamano eo a nang le eona le Jehova Molimo. Leha ho le joalo, “kapele-pele Hamane a tlala khalefo.”—Esth. 5:9.
11 Ha Hamane a bolella mosali oa hae le metsoalle ea hae ka Mordekai, ba ile ba mo khothalletsa hore a etse palo e telele, e bophahamo ba limithara tse fetang tse 22, ebe o kōpa tumello ea morena hore a fanyehe Mordekai ho eona. Hamane o ile a rata tlhahiso eo ea bona eaba hang-hang o oela khabong.—Esth. 5:12-14.
12. Ke hobane’ng ha morena a ile a laela hore a balloe buka ea litlaleho tsa ’Muso, hona o ile a utloa eng ha e ntse e baloa?
12 Nakong eona eo, morena o ile a ba le bosiu bo sa tloaelehang. Bibele e re “boroko ba morena ba fela,” eaba o re a balloe buka ea litlaleho tsa ’Muso. Karolo e ’ngoe eo a ileng a e balloa e ne e e-na le tlaleho ea ’momori oa hore a bolaoe. O ile a hopola taba eo; batho ba neng ba rerile ho ’molaea ba ile ba tšoaroa eaba baa bolaoa. Leha ho le joalo, monna ea ileng a utolla ’momori oo, e leng Mordekai, o ile a etsetsoa’ng? Hang ha morena a hlokomela seo, o ile a botsa hore na Mordekai o ile a putsoa ka eng. Karabo e ile ea e-ba efe? Ha aa ka a etsetsoa letho.—Bala Esthere 6:1-3.
13, 14. (a) Litaba tsa Hamane li ile tsa qala ho senyeha joang? (b) Mosali oa Hamane le metsoalle ea hae e ile ea re’ng ho eena?
13 A ferekantsoe ke seo, morena o ile a botsa hore na ke balaoli bafe ba lekhotla ba neng ba le teng ba ka mo thusang hore a lokise phoso eo. Har’a batho bohle bao u ka ba nahanang, Hamane ke eena ea neng a se a le lebaleng la borena—ho bonahala a tsohelletse moo ka matjeke kaha o ne a lakatsa hore taba ea ho bolaoa ha Mordekai e chaeloe monoana. Empa le pele a ka etsa kōpo ea hae, morena o ile a botsa Hamane hore na monna ea khahlileng morena a ka fuoa tlhompho e joang. Hamane o ile a nahana hore morena o bua ka eena. Kahoo a re monna eo o lokela ho fuoa tlotla e khōlō ka ho fetisisa: A apesoe seaparo sa borena, ebe balaoli ba phahameng ba mo etsetsa mokoloko o potolohang Shushane a palame pere ea morena, ba ntse ba mo roka ba hoelelitse hore bohle ba utloe. Nahana feela hore na Hamane o ile a soaba hakaakang ha a utloa hore monna ea neng a tlil’o fuoa tlhompho ke Mordekai! Joale morena o ile a khetha mang hore a roke Mordekai? Hamane!—Esth. 6:4-10.
14 A tenehile, Hamane o ile a phetha mosebetsi oo a neng a o nyonya ka pelo ea hae eohle, eaba o mathela hae a utloile bohloko. Mosali oa hae le metsoalle ea hae ba ile ba re, joang kapa joang, ho tlil’o etsahala se sebe; o ne a le mothating oa ho hlōloa ntoeng ea hae le Mordekai oa Mojuda.—Esth. 6:12, 13.
15. (a) Ho ba le mamello ha Esthere ho ile ha mo thusa ka eng? (b) Ke hobane’ng ha ho le bohlale hore re ‘lete’?
15 Kaha Esthere ha aa ka a fela pelo, empa o ile a leta letsatsi le leng hape e le hore a bolelle morena kōpo ea hae, Hamane o ile a fuoa monyetla oa hore a ichekele lebitla la hae. Na ekaba e ne e se Jehova Molimo ka boeena ea neng a entse hore morena a hlobaele bosiu? (Liprov. 21:1) Hase feela Lentsoe la Molimo le re khothalletsang ho ‘leta’! (Bala Mikea 7:7.) Ha re letela Molimo, re ka ’na ra fumana hore tsela eo a rarollang mathata a rōna ka eona e feta hōle eo e ka ’nang eaba rōna re ne re tla a rarolla ka eona.
O Ile a Bua ka Sebete
16, 17. (a) “Nako ea ho bua” ea Esthere e ile ea fihla neng? (b) Esthere o ne a fapane joang le Vashti, e leng mosali oa pele oa morena?
16 Esthere ha aa ka a leka mamello ea morena le ho feta; moketeng oa hae oa bobeli, o ne a lokela ho mo bolella sohle. Empa o ne a tla mo bolella joang? Kamoo ho bileng kateng, morena o ile a mo fa monyetla oa ho bua, a mo botsa hape hore na kōpo ea hae ke efe. (Esth. 7:2) “Nako ea ho bua” ea Esthere e ne e fihlile.
17 Re ka inahanela feela ha Esthere a rapela Molimo oa hae ka pelong pele a bua mantsoe ana: “Haeba ke fumane kamohelo mahlong a hao, morena, le haeba ho bonahala ho le molemo ho morena, e-re ke fuoe moea oa ka ho ea ka kōpo ea ka e matla le batho ba heso ho ea ka seo ke se kōpang.” (Esth. 7:3) Hlokomela hore o ile a tiisetsa morena hore o hlompha qeto eo morena a nkang hore e nepahetse. Esthere o ne a fapane hakaakang le Vashti, mosali oa pele oa morena, eo ka boomo a ileng a tlotlolla monna oa hae! (Esth. 1:10-12) Ho feta moo, Esthere ha aa ka a nyatsa morena ka hore ka booatla o ile a tšepa Hamane. Ho e-na le hoo, o ile a kōpa hore morena a mo sireletse hore a se ke a bolaoa.
18. Esthere o ile a bolella morena bothata joang?
18 Ha ho pelaelo hore kōpo eo e ile ea ama morena maikutlo ea ba ea mo makatsa. Ke mang ea sebete hakaalo ea neng a ka bolaea mofumahali oa hae? Esthere o ile a tsoela pele: “Re rekisitsoe, ’na le batho ba heso, hore re felisoe, re bolaoe le ho timetsoa. Joale haeba re ne re rekisitsoe hore re be makhoba feela le ho ba makhabunyane feela, ke ne ke tla khutsa. Empa mahlomola ana ha aa lokela ha morena a senyeheloa.” (Esth. 7:4) Hlokomela hore Esthere o ile a toba taba ha a bua bothata ba hae, leha ho le joalo o ile a tsoela pele ka hore a ka be a thōtse hoja ba ne ba entsoe makhoba feela. Leha ho le joalo, tlhaselo ena ea batho ba habo, e ne e tla etsa hore morena a senyeheloe haholo ha a ne a ka thōla ka eona.
19. Re ka ithuta’ng ho Esthere ka ho ba le mokhoa o nepahetseng oa ho kholisa motho?
19 Mohlala oa Esthere o re ruta ho hoholo ka mokhoa o nepahetseng oa ho kholisa motho. Haeba ho hlokahala hore u bolelle motho eo u mo ratang kapa motho ea maemong a phahameng ka bothata bo tebileng, ho se fele pelo, ho hlompha le ho toba taba, ho ka u thusa haholo.—Liprov. 16:21, 23.
20, 21. (a) Esthere o ile a pepesa morero oa Hamane joang, seo se ile sa etsa hore morena a etse’ng? (b) Hamane o ile a etsa’ng ka mor’a hore a seolloe e le lekoala le mano?
20 Assueruse o ile a botsa: “Ke mang eo, hona o kae eo ea itetileng sebete ho etsa ka tsela eo?” Ak’u nahane feela Esthere a supa ka monoana, a re: “Monna eo, mohanyetsi le sera, ke Hamane enoa e mobe.” Joale ha litaba li le mothating oo, ho ne ho tla ba joang? Hamane o ile a utloa eka lefatše le ka petsoha a kene. Nahana feela sefahleho sa morena se retela ha a hlokomela hore moeletsi oa hae eo a mo tšepang o mo qhekeletse hore a fane ka tumello ea ho bolaea mosali oa hae ea mo ratang! Morena o ile a tsoela ka ntle serapeng a halefile e le hore a khobe matšoafo.—Esth. 7:5-7.
21 Joale ka mor’a hore Hamane a seolloe e le lekoala le mano, o ile a itihela maotong a mofumahali. Ha morena a khutlela ka tlung a bona Hamane a le setulong sa Esthere a ntse a kōpa tšoarelo, o ile a halefela Hamane ’me a mo qosa ka hore o ne a batla ho beta mofumahali ka tlung eona eo ea morena. Qoso eo e ne e bolela hore Hamane o tla bolaoa. O ile a ntšoa a koahetsoe sefahleho. E mong oa ba sebetsang lekhotleng o ile a ntša litaba, a bolella morena hore Hamane o ne a entse palo e khōlō eo a neng a e etselitse Mordekai. Eaba Assueruse o laela hore Hamane a hle a fanyehoe ho eona.—Esth. 7:8-10.
22. Mohlala oa Esthere o re ruta’ng tabeng ea hore le ka mohla re se ke ra nyahama kapa ra felloa tšepo ’me re lule re bontša tumelo?
22 Lefatšeng lena le se nang toka, ho bonolo ho nahana hore ha ho mohla toka e tla phethoa. Na le uena u kile ua ikutloa joalo? Le ka mohla Esthere ha aa ka a nyahama kapa hona ho felloa ke tšepo ’me o ile a lula a bontša tumelo. Ha nako e fihla, o ile a emela se nepahetseng ka sebete, a tšepile hore Jehova o tla etsa se hlokahalang. Le rōna a re etseng se tšoanang! Jehova ha a e-s’o fetohe esale ho tloha mehleng ea Esthere. O ntse a khona ho tšoara batho ba khopo le ho ba tšoasa ka maqheka a bona, joalokaha a ile a etsa ka Hamane.—Bala Pesaleme ea 7:11-16.
O Ile a Itella Jehova le Batho ba Hae
23. (a) Morena o ile a leboha Mordekai le Esthere joang? (b) Boprofeta boo Jakobo a ileng a bo bolela ha a le makhatheng a lefu ka Benjamine bo ile ba phethahala joang? (Sheba lebokose le reng “Boprofeta bo Phethahetseng.”)
23 Qetellong, morena o ile a tseba hore na Mordekai ke mang—o ile a tseba hore hase feela motho ea ileng a mo sireletsa ’momoring oa hore a bolaoe empa hape ke ntate ea hōlisitseng Esthere. Assueruse o ile a nka Mordekai a mo beha maemong a Hamane a ho ba tona-khōlō. Morena o ile a fa Esthere ntlo ea Hamane—ho kopanyelletsa le maruo ’ohle a hae—eaba Esthere o e fa Mordekai hore a e hlokomele.—Esth. 8:1, 2.
24, 25. (a) Ke hobane’ng ha Esthere a ne a ke ke a raha qhebelele ka mor’a hore morero oa Hamane o senoloe? (b) Esthere o ile a etsa’ng e ileng ea beha bophelo ba hae kotsing hape?
24 Kaha Esthere le Mordekai ba ne ba se ba pholohile, na joale mofumahali o ne a tla raha qhebelele? O ne a ka etsa joalo hafeela a ne a ichebile boeena. Nakong eo, taelo ea Hamane ea ho bolaea Bajuda e ne e ntse e romeloa libakeng tsohle tse tlas’a ’muso. Hamane o ne a ile a lahla lotho, kapa Pure—e leng ho bontšang hore o ne a sebelisana le meea—e le hore a fumane letsatsi le loketseng la ho qala tlhaselo ea hae e sehlōhō. (Esth. 9:24-26) Ho ne ho setse likhoeli tse ngata pele letsatsi leo le fihla, empa le ne le ntse le atamela ka potlako. Na koluoa eo e ne e ntse e ka qojoa?
25 Ka ho hloka boithati, Esthere o ile a boela a beha bophelo ba hae kotsing, a hlaha ka pel’a morena hape a sa mo bitsa. Lekhetlong lena o ile a llela batho ba habo, a etsa kōpo e tiileng ho monna oa hae ea hore a hlakole taelo eo e sehlōhō. Empa melao e neng e entsoe ke morena oa Persia e ne e ke ke ea hlakoloa. (Dan. 6:12, 15) Ka hona, morena o ile a khetha Esthere le Mordekai hore ba etse molao o mocha. Ho ile ha romeloa taelo ea bobeli, e fang Bajuda tokelo ea hore ba itoanele. Bapalami ba lipere ba ile ba tsoa ka makhalo ’ohle a ’muso, ba isetsa Bajuda litaba tsena tse monate. Joale ba bangata ba ile tsoha molota. (Esth. 8:3-16) U ka inahanela feela ha Bajuda, ho pholletsa le ’muso oo o moholo ba hlomela ba itokisetsa ho loana, e leng ntho eo ba neng ba ke ke ba e etsa ntle le molao oo o mocha. Leha ho le joalo, taba ea bohlokoa le ho feta e ne e le hore na “Jehova oa mabotho” o tla sireletsa batho ba hae na.—1 Sam. 17:45.
26, 27. (a) Tlhōlo eo Jehova a ileng a e fa batho ba hae holim’a lira tsa bona, e ne e le e khōlō le e feletseng hakae? (b) Ke boprofeta bofe bo ileng ba phethahala ha ho timetsoa bara ba Hamane?
26 Ha letsatsi le behiloeng le qetella le fihlile, batho ba Molimo ba ne ba se ba le malala-a-laotsoe. Bahlabani ba bangata ba Bapersia le bona ba ne ba le malala-a-laotsoe, etsoe litaba tsa tona-khōlō e ncha, e leng Mordekai oa Mojuda, li ne li phatlaletse hohle. Jehova o ile a fa batho ba hae tlhōlo e khōlō. Ha ho pelaelo hore o ile a sireletsa batho ba hae e le hore ba se ke ba hlōloa ’me lira tsa bona li ne li ke ke tsa hlola li utloisa batho ba hae bohloko.a—Esth. 9:1-6.
27 Ho feta moo, Mordekai o ne a ke ke a hlokomela ntlo ea Hamane a sireletsehile hafeela bara ba leshome ba monna eo ea khopo ba ntse ba phela. Le bona ba ile ba bolaoa. (Esth. 9:7-10) Ka hona, boprofeta ba Bibele bo ile ba phethahala, kaha pejana Molimo o ne a ile a bolela hore o tla felisa Baamaleke ka ho feletseng, bao e neng e le lira tse khopo tsa batho ba hae. (Deut. 25:17-19) Ho bonahala bara ba Hamane ba ne ba le har’a ba ho qetela sechabeng seo se rohakiloeng.
28, 29. (a) Ke hobane’ng ha Jehova a ile a lumella Esthere le batho ba habo hore ba kenelle ntoeng? (b) Ke hobane’ng ha mohlala oa Esthere o re ruisa molemo kajeno?
28 Le hoja Esthere a ne a le monyenyane, o ne a lokela ho jara mejaro e boima mahetleng a hae—e kang ho etsa melao ea borena e akarelletsang ea lintoa le ea likahlolo. Ho ne ho se bonolo. Empa Jehova o ne a hloka hore batho ba hae ba sireletsoe hore ba se ke ba timetsoa; sechabeng sa Iseraele ho ne ho tla hlaha Mesia ea tšepisitsoeng, e leng eena feela ea neng a tla fa moloko oa batho tšepo! (Gen. 22:18) Bahlanka ba Molimo mehleng ena baa tseba hore ha Mesia, e leng Jesu, a ne a tlile lefatšeng, o ile a hanela balateli ba hae ho tloha ka nako eo ho ea pele hore ba nke karolo lintoeng.—Mat. 26:52.
29 Leha ho le joalo, Bakreste ba loana ntoa ea moea; Satane o lula a ikemiselitse ho senya tumelo eo re nang le eona ho Jehova Molimo. (Bala 2 Bakorinthe 10:3, 4.) Re rua molemo hakaakang ka hore ebe re na le mohlala o kang oa Esthere! Joaloka eena, e se eka re ka bontša tumelo ka hore re be bohlale ’me re se fele pelo ha re kholisa motho ka taba e itseng, ka hore re be sebete le ka hore re itelle ho emela batho ba Molimo ka ho hloka boithati.
a Morena o ile a fa Bajuda letsatsi la bobeli e le hore ba qetele tlhōlo ea lira tsa bona. (Esth. 9:12-14) Le kajeno, Bajuda ba ntse ba ikhopotsa tlhōlo eo selemo le selemo ka khoeli ea Adare, e lumellanang le nako ea ha February e fela ’me ho qala khoeli ea March. Mokete oo o bitsoa Purime, o reheletsoe ka lotho eo Hamane a ileng a e lahla ha a ne a batla ho felisa Baiseraele.