Lintlha tsa Bibele tsa Sehlooho Moeklesia 1:1–12:14
“Tšaba Molimo, u Boloke Litaelo tsa Oona”
Matsatsing ana le mehleng ena, ho tšaba le ho utloa Molimo, le tlas’a maemo a matle, ho talingoa ho sa sebetse. Empa buka ea Moeklesia (Seheberu, Qo·heʹleth, ’mokelli), e ngotsoeng lilemong tse ka bang 3 000 tse fetileng ke Morena Salomone (1:1), e hlalosa lefeela la boiteko ba batho ba hlokomolohang morero oa Molimo.
Ho etsang hore buka ena ebe e thahasellisang hakana ke letoto le pharaletseng la litaba tseo mongoli a li batlisisang—bohlale le puso tsa batho, leruo la lintho tse bonahalang le menyaka, bolumeli bo itšoarelletseng metheong ea bona bo tiile, le tse ling. Lintho tsena kaofela ke lefeela, hobane lia fela. Ka lehlakoreng le leng, ho thuisa ka tsona ho lebisa kelello e lemohang qetong e le ’ngoe: “Tšaba Molimo, u boloke litaelo tsa oona, hobane, ke eona tšoanelo eohle ea motho.”—Moeklesia 12:13.
“Tsohle Ke Lefeela!”
Ka kōpo bala likhaolo tsa 1 le 2. Ha ho bapisoa le lipotoloho tsa tlhaho tseo ho seng mohla li khaotsang, boiteko bohle ba batho boa feta ’me ke ba nakoana (1:4-7). Esita le lintho tse khōlō tseo ’mokelli a ileng a li finyella li tlameha ho fetisetsoa ho e mong eo mohlomong a sa tšoaneleheng (2:18, 19). “Lefeela,” ka Seheberu, le bolela “mouoane” kapa “moea.”
◆ 1:9—Ke ka tsela efe ho se nang “ho hocha leha ho le hong tlas’a letsatsi”?
Lipotolohong tsa tlhaho tsa bophelo ba letsatsi le letsatsi tseo letsatsi le li chabelang, ha ho letho leha le le leng le lecha. Esita le lintho tse “ncha” tse qapiloeng, boholo ke tšebeliso ea melao-motheo eo Jehova a neng a se a ntse a e sebelisitse pōpong. Empa “tlas’a letsatsi” Jehova o hlahisitse liketsahalo tse ncha tsa moea tse amang batho.—Bona Molula-Qhooa, oa la 1 Tlhakubele, 1987, maqephe 27-9.
◆ 2:2—Na ho ithabisa ho fosahetse?
Che, ha hoa fosahala. Litšeho, kapa ho ithabisa, li ka ’na tsa thusa ho tlosa monahano oa motho mathateng ka nakoana, empa mathata ha a nyamele. Kahoo ho leka ho fumana thabo ea ’nete ka boithabiso ke “bohlanya” (NW); ha ho utloahale. Ka ho tšoanang, ‘ho thaba’ ha ho rarolle mathata a bophelo. Kahoo boithabiso le menyaka li bapisoa le thabo e tsoaloang ke tlhohonolofatso ea Jehova mosebetsing oa motho.—2:24.
Thuto ho Rōna: Re lokela ho mamela keletso ea Salomone ’me re se ke ra etsa hore ho lelekisa melemo ea lintho tse bonahalang le liphihlelo tse ncha tse hlasimollang ebe sona feela sepheo bophelong. Ho e-na le hoo, re lokela ho ba ‘molemo pel’a Jehova’ ka ho mo utloa. Joale re ka thabela tlhohonolofatso ea “bohlale le tsebo le thabo.”—2:26.
Nako bakeng sa Ntho e ’Ngoe le e ’Ngoe
Bala likhaolo 3 le 4. Salomone o ne a sa khothaletse pono ea hore lintho li na le phello e ke keng ea qojoa bophelong (3:1-9). Ho e-na le hoo, o ne a totobatsa hore motho a ke ke a fetola seo Molimo o se qalileng (3:14). Ntlheng ena batho ha baa fapana le liphoofolo (3:19-21). Kahoo boikutlo ba tšebelisano (4:9-12) ke bo putsang haholo ho feta moea oa tlholisano (4:4).
◆ 3:11—Molimo o entse “tsohle li le ntle nakong ea tsona” joang?
Lentsoe “li le ntle” le boetse le na le moelelo oa “molemo, ho lokela, ho tšoaneleha.” Ka nako ea teng, ho tla senoloa sebaka se loketseng seo ho sona mosebetsi o mong le o mong oa Molimo o kenang morerong oa oona. Molimo o etselitse batho lintho tse ngata tse “ntle.” Ka mohlala, o ile oa nea batho qalo e phethehileng Edene. O ile oa profeta ho tla ha Peō e lopollang ha motho a oela sebeng. Ka nako e loketseng, Molimo oa romela Peō eo. ’Me ho ‘hotle’ ho feta tsohle, Jehova a etsa Peō eo Morena oa ’Muso oa Hae.
◆ 4:6—Na Salomone o ne a buella bophelo ba boiketlo?
Che. Empa Salomone o ne a hlokometse hore ho sebetsa ka thata le ho bontša tsebo e batsi mosebetsing lebitsong la phaello hangata ho tlisa tlholisano le mohono (4:4). Ntle ho moo, hona ho ka fella ka mathata esita le ho shoa kapele. (1 Timothea 6:9, 10) Kahoo, pono e leka-lekaneng ke eng? U khotsofalle phaello e nyenyane e tsamaeang le khotso, ho e-na le phaello e imenneng habeli e tsamaeang le ho fufuleloa le ho itukumetsa mesebetsing.
Thuto ho Rōna: Joale ke nako ea ho batla ’Muso oa Molimo pele ho fapana le lithahasello tsa botho tse laba-labeloang (3:1). Re lokela ho sebelisana le Bakreste ’moho le rōna ho fapana le ho ikarola (4:9-12). Ka tsela eo, re ka fumana thuso e hlokahalang le khothatso ho sa tsotellehe maima le khanyetso.
Borapeli ba ’Nete boa Khotsofatsa
Bala likhaolo 5 le 6. Kaha Jehova o matla ’ohle, re tlameha ho nka kamano ea rōna le eena ka ho teba, re sa sebetse ka bothoto re lebelletse hore a amohele “sehlabelo” sa rōna (5:1, 2). Ea tšabang Molimo o fumana khotsofalo ka ho sebelisa leruo la hae la lintho tse bonahalang, empa ea ipokellelang lona ha a fumane thabo.—Bapisa 5:18-20 le 6:2, 3.
◆ 5:2—Keletso ee e sebetsa joang?
Re lokela ho tšollela lipelo tsa rōna ho Molimo, empa re tlameha ho itebela khahlanong le ho phasoloha feela, le mantsoe a sa nahanoang ka baka la boholo le bophahamo ba hae. (Pesaleme ea 62:8) Ho e-na le ho pheremetsa feela, re lokela ho sebelisa lipolelo tse bonolo tse tsoang botebong ba pelo. (Mattheu 6:7) Moshe o ile a rapella Miriame ka mantsoe a mahlano a makhutšoaane feela a Seheberu, ’me a fumana karabelo e molemo.—Numere 12:13.
◆ 6:9, NW: “Ho solla ha moea” ke eng?
Mona “moea” o na le moelelo oa “takatso ea moea.” Kahoo polelo ena e supa ho batla ho sa khaotseng bakeng sa ho khotsofatsa litakatso tse ke keng tsa khorisoa. Hona ho bapisoa le “se bonoang ke mahlo,” ke hore, ho toba ’nete. Ka hona, re tseba hore ke ’Muso oa Molimo feela o ka tlisang phetoho ea sebele, re lokela ho khotsofala ’me re se lumelle litakatso tseo e seng tsa sebele kapa tse ke keng tsa finyelloa ho re hlokisa khotso.
Thuto ho Rōna: Re tlameha ho itšoara ka hlompho e loketseng le ho ba ba mamelang sebakeng sa rōna sa borapeli (5:1). Hape re tlameha ho potlakela ho phethahatsa litlamo tsa rōna pel’a Jehova. Haeba re le lenyalong, sena se akarelletsa ho phethahatsa kano ea rōna ea lenyalo.—5:4.
Mantsoe a Bohlale
Bala likhaolo 7 le 8. ’Mokelli o nahana ka phello ea lefu e llisang (7:1-4) le bohlokoa ba bohlale (7:11, 12, 16-19); o boetse o lemosa ka mosali e mobe (7:26). Ho fanoa ka keletso litabeng tse kang ho sebetsa ka bohlale malebana le babusi (8:2-4) le ho se khoboheloe ka baka la ho hloka toka.—8:11-14.
◆ 7:28—Na mantsoe aa a nyenyefatsa basali?
Ho bonahala hore tekanyetso ea boitšoaro e neng e atile e ne e hlephile haholo. Ka hona, Salomone o ne a bua ka ho sokoleha ha banna kapa basali ba lokileng ka nako eo. Ka har’a batho ba sekete, ho ne ho le thata ho fumana monna a le mong ea lokileng, ’me ho ne ho le thata le ho feta ho fumana mosali a le mong ea lokileng. Leha ho le joalo, Bibele e bua ka “mosali ea molemohali” le “mosali ea khabane” (Ruthe 3:11, NW; Liproverbia 31:10) E ka ’na eaba temana ena e boetse e fetisa boprofeta, hobane ha ho mohla mosali a kileng a utloa Jehova ka ho phethahetseng, empa ho kile ha e-ba le monna ea joalo—Jesu Kreste.
◆ 8:8—’Mokelli o ne a bua ka eng moo?
O ne a bua ka lefu. Ha ho ea ka thibelang matla a bophelo ho tsoa linameng tsa hae e le hore a ka chechisa letsatsi la lefu. Ntoeng e loanoang khahlanong le sera sa rōna se tloaelehileng lefu, ha ho ea ka itokollang kapa a romela ntho e emang sebakeng sa hae. (Pesaleme ea 49:7-9) Esita le ba khopo ka malepa a bona a bomene-mene ba ke ke ba pholoha lefu.
Thuto ho Rōna: Le hoja ho ba bangata matlotlo a bonahalang a fetohile pakane bophelong, ke bohlale ba bomolimo feela bo ka isang bophelong bo sa feleng. (7:12; Luka 12:15) Ho hopola ‘matsatsi a monate a pele’ ho ke ha etsa hore lintho li be molemonyana bakeng sa rōna (7:10). Ho e-na le hoo, litaba tsa rōna li tla “tsamaea hantle” haeba feela re tsoela pele ho tšaba Molimo.—8:5, 12, NW.
Tse ka ’Nang tsa Etsahala Bophelong
Bala likhaolo 9 le 10. Bophelo bo bohlokoa haholo, ’me Molimo o batla hore re bo thabele (9:4, 7). Kaha ha re na taolo holim’a liphello tsa bophelo (9:11, 12), ho molemo ho utloa bohlale ba bomolimo, le hoja batho ba bangata ba sa bo ananele (9:17, NW). Ka baka la lipelaelo tsa bophelo, re lokela ho lebela lipelo tsa rōna (10:2), re ikalose ho sohle seo re se etsang, ’me re sebetse ka bohlale ba sebele.—10:8-10.
◆ 9:1—Ke joang mesebetsi ea ba lokileng e leng letsohong la Molimo?
Le hoja koluoa e oela ba lokileng le ba bohlale, hona ho etsahala feela ka tumello ea Molimo, ’me a ke ke a ba furalla le ka mohla. Ka “letsoho” la Molimo, kapa matla a sebetsang, ba lokileng ba ka lokolloa molekong kapa ba matlafatsoa hore ba o mamelle. (1 Ba-Korinthe 10:13) Ho hopola ’nete ena e ka ba matšeliso ho mohlanka oa Jehova ha mathata a hlaha.
◆ 10:2—Ke joang pelo e leng ka letsohong le letona?
Hangata ‘letsoho le letona’ le bontša boemo ba ho amoheloa. (Mattheu 25:33) Ka hona ’nete ea hore pelo ea motho ea bohlale e ka “letsohong la hae le letona” e bontša hore e mo susumelletsa ho phehella tsela e ntle, tsela e amohelehang. Empa motho oa leoatla o hloka sepheo se setle ’me o itšoara ka booatla le ka mokhoa o sa tšoanelang. Ho ba ha pelo ea hae ka ‘letsohong la hae le letšehali’ ho bontša hore o susumelletsoa ho latela tsela e fosahetseng.
Thuto ho Rōna: Kaha lefu la tšohanyetso le oela ofe kapa ofe oa rōna (9:12), re lokela ho sebelisa bophelo ba rōna tšebeletsong ea Jehova ebang ho ka etsahala hore lefu la rōna le emise ntho e ’ngoe le e ’ngoe (9:10). Re boetse re hloka ho ba ba koetlisehileng tšebetsong ea rōna hobane ho se tšoanelehe, esita le linthong tse bonolo joaloka ho cheka sekoti kapa ho ratha patsi, ho ka hlahisa rōna le ba bang kotsi.—10:8, 9.
Bacha le Morero oa Bophelo
Bala likhaolo 11 le 12. Kaofela ha rōna re lokela ho itloaetsa ho fana le ho ba ba khonang ho etsa liqeto (11:1-6). Bacha ba sebelisang nako ea bona le matla a bona hantle ho sebeletsa ’Mopi ha ba na ho ikoahlaea hamorao bophelong (11:9, 10). Ho e-na le hoo, ba tla ba le khotsofalo ea ho khahlisa Molimo pele ba felloa ke bophelo ba bona bo botle le matla.—12:1-7; Bona Molula-Qhooa ’Mesa 1, 1978, maqephe 13, 14.
◆ 11:1—Ho boleloa eng ka ho ‘akhela bohobe kantle’?
Bohobe ke sejo se hlokahalang bophelong. Ho bo akhela “holim’a metsi” ke ho arohana le ntho e ’ngoe ea bohlokoa. Empa, “u tla boela u bo bone,” hobane ea fanang o tla putsoa ka tsela e sa lebelloang.—Luka 6:38.
◆ 12:12—Ke hobane’ng ha libuka li talingoa ka mokhoa o nyatsang hakaale?
Ha e bapisoa le Lentsoe la Jehova, meqolo e se nang palo ea lefatše e tšetse feela maikutlo a batho. Boholo ba mehopolo ena bo senola monahano oa Satane. (2 Ba-Korinthe 4:4) Tumellanong le seo, “ho ithuta ka ho tlolisa” linthong tse joalo tse bonahalang tsa lefatše ho hlahisa molemo o monyenyane feela o tšoarellang.
Thuto ho Rōna: Joaloka Salomone, re lokela ho thuisa ka seo Lentsoe la Molimo le se bolelang ka bophelo. Joale qeto ea rōna ea ho tšaba le ho utloa Molimo e tla matlafatsoa. Ho tseba hore Jehova o amehile ka tsela e haufi-ufi ka rōna (12:13, 14) ho re atametsa haufi le eena haholoanyane.
Kahoo, e se eka re ka ‘tšaba Molimo oa ’nete ’me ra boloka litaelo tsa oona.’ Ena ke tlamo ea rōna ’me e tla re tlisetsa thabo ea nako e telele.