Ba Ile ba Etsa Thato ea Jehova
Ketelo e Ileng ea Putsoa ka ho Enneng
E TLAMEHA ebe leeto la ho tloha Sheba ho ea Jerusalema le ne le le boima bakeng sa mofumahali. O ne a tloaetse ho phela mabothobothong. Joale, o ne a tsamaea ka likamele leeto le bolelele ba lik’hilomithara tse 2 400, boholo ba lona e le lehoatateng le chesang. Ho latela khakanyo e ’ngoe, e tlameha ebe leeto la hae le ile la nka matsatsi a 75, le hona e le ho ea feela!a
Ke hobane’ng ha mofumahali eo ea ruileng a ile a tloha lehaeng la hae le mabothobotho Sheba ’me a nka leeto leo le boima?
Tlaleho e Thahasellisang
Mofumahali oa Sheba o ile a tla Jerusalema ka mor’a ho “utloa tlaleho ka Solomone mabapi le lebitso la Jehova.” (1 Marena 10:1, NW) Ha hoa hlalosoa ka ho toba hore na mofumahali eo o ne a utloile eng. Leha ho le joalo, rea tseba hore Jehova o ile a hlohonolofatsa Solomone ka bohlale bo ikhethileng, leruo le tlhompho. (2 Likronike 1:11, 12) Ho tlile joang hore mofumahali a tsebe see? Kaha Sheba e ne e le setsi sa khoebo, e ka ’na eaba o ile a utloa ka botumo ba Solomone ka bahoebi ba neng ba etela naheng ea hae. E ka ’na eaba ba bang ba bona e ne e le ba kileng ba ea Ofire, naha eo Solomone a neng a e-na le litšebelisano tse khōlō haholo tsa khoebo le eona.—1 Marena 9:26-28.
Leha ho le joalo, mofumahali o ile a fihla Jerusalema ka “letšoele le leholo, le ka likamele tse bofileng libano le khauta e ngata haholo le mahakoe a bohlokoa.” (1 Marena 10:2a) Ba bang ba re “letšoele le leholo” le ne le akarelletsa basireletsi ba hlometseng. Sena se ka utloisisoa ha ho nahanoa hore mofumahali eo o ne a le boemong bo matla ba ho hlomphuoa ’me o ne a nkile lintho tsa bohlokoa bo ka jang mashome a limilione a liranta.b
Leha ho le joalo, hlokomela hore mofumahali enoa o ile a utloela ka botumo ba Solomone “mabapi le lebitso la Jehova.” Kahoo, lena e ne e se feela leeto la khoebo. Ka ho hlakileng, mofumahali eo o ne a tlile ka ho khetheha ho tla utloa bohlale ba Solomone—mohlomong le ho tla ithuta ho itseng ka Molimo oa hae, Jehova. Kaha ho ka etsahala hore ebe e ne e le oa leloko la Sema kapa la Kama, bao e neng e le barapeli ba Jehova, e ka ’na eaba o ne a labalabela ho utloa ka bolumeli ba baholo-holo ba hae.
Lipotso Tse Qakang, Likarabo Tse Khotsofatsang
Ha a kopana le Solomone, mofumahali eo o ile a qala ka ho mo leka ka “lipotso tse qakang.” (1 Marena 10:1, NW) Lentsoe la Seheberu le sebelisitsoeng mona le ka fetoleloa e le “lilotho.” Empa sena ha se bolele hore mofumahali eo o ile a kenya Solomone papaling ea bosaoana. Ho thahasellisang ke hore ho Pesaleme ea 49:4, lentsoe le tšoanang la Seheberu le sebelisitsoe ho hlalosa lipotso tsa bohlokoa tse mabapi le sebe, lefu le topollo. Ka hona, ho ka etsahala hore ebe mofumahali oa Sheba o ne a tšohla lintlha tse tebileng le Solomone, tse ileng tsa leka ho teba ha bohlale ba hae. Bibele e tlaleha hore o ile a qala ho “’mehela tsohle tsee a li hopotseng pelong ea hae.” Ka ho tšoanang, Solomone o ile a ‘mo arabela lipotso tsohle tsa hae, ha se ke ha e-ba taba le e ’ngoe e hlōlang morena, ee a sa kang a mo hlalosetsa eona.’—1 Marena 10:2b, 3.
Mofumahali oa Sheba o ile a khahloa ke bohlale ba Solomone le katleho ea ’muso oa hae hoo a ileng ‘a sala a khathetse matla.’ (1 Marena 10:4, 5, NW) Ba bang ba nka polelo ena e bolela hore mofumahali o ile a sala a “ahlame.” Setsebi se seng sona se bile se re o ile a ilibana! Ho sa tsotellehe hore na ho ile ha etsahala eng, mofumahali eo o ile a hlolloa ke seo a ileng a se bona le ho se utloa. O ile a re bahlanka ba Solomone ba thabile kahobane ba utloa bohlale ba morena, ’me o ile a rorisa Jehova ka ho beha Solomone teroneng. Joale o ile a fa morena limpho tse theko e boima, khauta feela ha e baloa ka lipalo tsa kajeno, e etsa R247 600 000. Solomone le eena o ile a fana ka limpho, a fa mofumahali eo “tsohle tsee a li lakalitseng, le tsee a li kōpileng.”c—1 Marena 10:6-13.
Seo re ka Ithutang Sona
Jesu o ile a sebelisa mofumahali oa Sheba e le mohlala o sebetsang bakeng sa bangoli le Bafarisi. O ile a ba bolella: “Mofumahali oa boroa o tla tsosoa kahlolong le moloko ona ’me o tla o ahlola; hobane o ile a tla a tsoa lipheletsong tsa lefatše ho tla utloa bohlale ba Solomone, empa, bonang! ho hong ho fetang Solomone ho teng mona.” (Matheu 12:42) E, mofumahali oa Sheba o ile a bontša kananelo e khōlō bakeng sa bohlale boo Molimo a neng a fane ka bona. Haeba o ne a tsamaile lik’hilomithara tse 2 400 ho ea mamela Solomone, ka sebele bangoli le Bafarisi ba ne ba tlamehile ho mamela Jesu ea neng a le har’a bona ka hloko.
Le rōna kajeno re ka bontša kananelo e tebileng bakeng sa Solomone e Moholoanyane, Jesu Kreste. Joang? Tsela e ’ngoe ke ka ho latela taelo ea hae ea ho ‘etsa batho ba lichaba tsohle barutuoa.’ (Matheu 28:19) Tsela e ’ngoe ke ka ho hlahlobela haufi mohlala oa Jesu le boikutlo ba hae ba kelello, ebe joale re nahana ka tsona.—Bafilippi 2:5; Baheberu 12:2, 3.
Ke ’nete hore ho latela mohlala oa Solomone e Moholoanyane ho tla hloka hore re etse boiteko bo itseng. Leha ho le joalo, re tla putsoa ka ho enneng. Ka sebele, Jehova o tšepisa batho ba hae hore haeba ba bontša moea oa boitelo, o tla ‘ba thibollela liphororo tsa leholimo, a be a ba tšollele hlohonolofatso ka tekanyo e fetisisang.’—Malakia 3:10.
[Mongolo o botlaaseng ba leqephe]
a Litsebi tse ngata li lumela hore Sheba e ne e le ka boroa-bophirimela ho Arabia, moo kajeno e leng Rephabliki ea Yemen.
b Ho latela setsebi sa boholo-holo sa Mogerike sa jeokrafi, Strabo, batho ba Sheba ba ne ba hlile ba hafa ka nkatana. O re ba ne ba sebelisa khauta haholo thepeng ea bona ea ka tlung, lijaneng tsa bona esita le maboteng, mamating le marulelong a matlo a bona.
c Ba bang ba nka polelo ena e bolela hore mofumahali o ile a ba le likamano tsa botona le botšehali le Solomone. Lipale tse ling li bile li re ba ile ba ba le mora. Leha ho le joalo, ha ho na bopaki bo tšehetsang pale leha e le efe ea tsena.