Na U Itokiselitse Letsatsi la Jehova?
“Letsatsi la Jehova le leholo le atametse, le atametse, le bile le akofa ka ho fetisisa.”—SOFONIA 1:14.
1. Mangolo a hlalosa letsatsi la Jehova joang?
LETSATSI la Jehova “le leholo, le tšabehang” le tla oela holim’a tsamaiso ena e khopo ea lintho haufinyane. Mangolo a hlalosa letsatsi la Jehova e le la ntoa, lefifi, bohale bo fetisisang, matšoenyeho, tsieleho, tšabo le tšenyo. Leha ho le joalo, ho tla ba le baphonyohi, kaha “ho tla bolokeha e mong le e mong ea rapelang lebitso la Jehova.” (Joele 2:30-32; Amose 5:18-20) E, joale Molimo o tla timetsa lira tsa hae ’me a boloke batho ba hae.
2. Ke hobane’ng ha re lokela ho ba le boikutlo ba ho potlaka tabeng ea letsatsi la Jehova?
2 Baprofeta ba Molimo ba ile ba amahanya letsatsi la Jehova le boikutlo ba ho potlaka. Ka mohlala, Sofonia o ngotse: “Letsatsi la Jehova le leholo le atametse, le atametse, le bile le akofa ka ho fetisisa.” (Sofonia 1:14) Boemo bo potlakile haholo kajeno hobane Mophethahatsi oa Kahlolo e Moholo oa Molimo, Morena Jesu Kreste, o mothating oa ho ‘tlamella sabole ea hae seropeng sa hae le ho kalla ka baka la ’nete le boikokobetso le ho loka.’ (Pesaleme ea 45:3, 4) Na u itokiselitse letsatsi leo?
Ba ne ba E-na le Litebello Tse Phahameng
3. Bakreste ba bang ba Thesalonika ba ne ba e-na le litebello life, ’me ke ka mabaka afe a mabeli ba neng ba fositse?
3 Ba bangata ba ’nile ba e-ba le litebello tse sa kang tsa phethahala mabapi le letsatsi la Jehova. Bakreste ba bang ba pele ba Thesalonika ba ile ba re, ‘Letsatsi la Jehova le fihlile!’ (2 Bathesalonika 2:2) Empa ho ne ho e-na le mabaka a mabeli a motheo ao ka ’ona le neng le se haufi. Ha re qotsa le le leng la ’ona, moapostola Pauluse o ne a ile a re: “Neng kapa neng ha ba re: ‘Khotso le tšireletseho!’ joale timetso ea tšohanyetso e tla ba holim’a bona.” (1 Bathesalonika 5:1-6) “Nakong [ena] ea bofelo,” rōna ka borōna re letetse phethahatso ea mantsoe ao. (Daniele 12:4) Bathesalonika ba ne ba boetse ba haelloa ke bopaki bo bong ba hore letsatsi la Jehova le ne le fihlile, kaha Pauluse o ile a ba bolella: “Ha le na ho tla ntle le hore bokoenehi bo tle pele.” (2 Bathesalonika 2:3) Ha Pauluse a ne a ngola mantsoe ao (hoo e ka bang ka 51 C.E.), ‘ho koeneha’ Bokresteng ba ’nete ho ne ho e-s’o hōle ka ho feletseng. Kajeno re ho bona ho hōlile ka ho feletseng Bokreste-’mōtoaneng. Leha ho le joalo, ho sa tsotellehe ho se phethahale ha litebello tsa bona, batlotsuoa bao ba tšepahalang ba Thesalonika ba ileng ba tsoela pele ba sebeletsa Molimo ka botšepehi ho isa lefung, qetellong ba ile ba fumana moputso oa leholimo. (Tšenolo 2:10) Le rōna re tla putsoa haeba re lula re tšepahala ha re ntse re letetse letsatsi la Jehova.
4. (a) Ho 2 Bathesalonika 2:1, 2, letsatsi la Jehova le amahanngoa le eng? (b) Ke maikutlo afe ao ba bitsoang bo-Ntate ba Kereke ba bileng le ’ona mabapi le ho khutla ha Kreste le litaba tse amanang le hona?
4 Bibele e amahanya “letsatsi la Jehova le leholo” le “ho ba teng ha Morena oa rōna Jesu Kreste.” (2 Bathesalonika 2:1, 2) Ba bitsoang bo-Ntate ba Kereke ba ne ba e-na le maikutlo a sa tšoaneng tabeng ea ho khutla ha Kreste, ho ba teng ha hae le Puso ea hae ea Lilemo tse Sekete. (Tšenolo 20:4) Lekholong la bobeli la lilemo C.E., Papias oa Heirapolise o ne a ba le litebello tse makatsang ka ho beha litholoana ha lefatše nakong ea Puso ea Lilemo tse Sekete ea Kreste. Justin Martyr o ile a bua ka ho ba teng ha Jesu khafetsa, ’me o ne a lebeletse hore Jerusalema e tsosolositsoeng e tla ba setulo sa ’Muso oa Hae. Irenæus oa Lyons o ile a ruta hore ka mor’a hore ho timetsoe ’Muso oa Roma, Jesu o ne a tla hlaha ka mokhoa o hlokomelehang, a tlame Satane ’me a buse a le Jerusalema e lefatšeng.
5. Litsebi tse ling li ’nile tsa re’ng ka “Ho Khutla la Bobeli” ha Kreste le ka Puso ea hae ea Lilemo tse Sekete?
5 Rahistori Philip Schaff o ile a bolela ka ho khetheha hore “taba e hlaheletseng ka ho fetisisa” nakong ea pele ho Lekhotla la Nicaea ka 325 C.E. e ne e le “tumelo ea puso e bonahalang ea Kreste ka khanya lefatšeng ka lilemo tse sekete a e-na le bahalaleli ba tsositsoeng, pele ho tsoho ea bafu bohle le pele ho kahlolo.” A Dictionary of the Bible, e hlophisitsoeng ke James Hastings ea bolela: “Tertullian, Irenæus le Hippolytus ba ntse ba lebeletse Ho Khutla [ha Jesu Kreste] ka potlako; empa ho ea ka bo-Ntate ba Tumelo ea Alexandria, re kena mokhoeng o mocha oa ho nahana. . . . Ha Augustine a etsa Lilemo tse Sekete ntho e le ’ngoe le nako eo batho ba e phelang lefatšeng, Ho Khutla la Bobeli ho chechisetsoa morao nakong e tlang.”
Letsatsi la Jehova le ho ba Teng ha Jesu
6. Ke hobane’ng ha re sa lokela ho etsa qeto ea hore letsatsi la Jehova le sa le hōle?
6 Mehopolo e fosahetseng e bakile ho soetseha, empa a re se keng ra nahana hore letsatsi la Jehova le sa le hōle. Ho ba teng ho sa bonahaleng ha Jesu, hoo ho ea ka Mangolo ho amanang le lona, ho se ho qalile. Molula-Qhooa le lingoliloeng tse ling tse amanang le oona tsa Lipaki tsa Jehova hangata li fane ka bopaki ba Mangolo ba hore ho ba teng ha Kreste ho qalile ka selemo sa 1914.a Ka hona, Jesu o ile a re’ng ka ho ba teng ha hae?
7. (a) Litšobotsi tse ling tsa pontšo ea ho ba teng ha Jesu le qetello ea tsamaiso ea lintho ke life? (b) Re ka pholoha joang?
7 Pelenyana ho lefu la Jesu, ho ba teng ha hae ho ile ha fetoha sehlooho sa puisano. Ka mor’a hore ba mo utloe a bolela esale pele ka timetso ea tempele ea Jerusalema, baapostola ba hae, Petrose, Jakobo, Johanne le Andrease ba ile ba botsa: “Lintho tsee li tla etsahala neng, ’me pontšo e tla ba efe ea ho ba teng ha hao le ea qetello ea tsamaiso ea lintho?” (Matheu 24:1-3; Mareka 13:3, 4) Ha a araba, Jesu o ile a bolela esale pele ka lintoa, litlala, litšisinyeho tsa lefatše le litšobotsi tse ling tsa “pontšo” ea ho ba teng ha hae le qetello ea tsamaiso ea lintho. O ile a boela a re: “Ea mameletseng ho isa bofelong ke eena ea tla pholoha.” (Matheu 24:13) Re tla pholoha haeba ka botšepehi re mamella ho isa bofelong ba bophelo ba rōna ba hona joale kapa ho isa bofelong ba tsamaiso ena e khopo.
8. Ke eng e neng e lokela ho finyelloa pele ho bofelo ba tsamaiso ea Sejuda, ’me ho etsoa eng malebana le see kajeno?
8 Pele ho bofelo, tšobotsi e khethehileng ea ho ba teng ha Jesu e tla phethahatsoa. O ile a re malebana le eona: “Litaba tsena tse molemo tsa ’muso li tla boleloa lefatšeng lohle leo ho ahiloeng ho lona hore e be bopaki ho lichaba tsohle; ’me joale e ntan’o ba hona bofelo bo tla tla.” (Matheu 24:14) Pele Baroma ba timetsa Jerusalema le pele tsamaiso ea lintho ea Sejuda e fela ka 70 C.E., Pauluse o ne a ka re litaba tse molemo li ne li ‘boletsoe pōpong eohle e tlas’a leholimo.’ (Bakolose 1:23) Leha ho le joalo, kajeno mosebetsi o pharaletseng ka ho fetisisa oa boboleli o etsoa ke Lipaki tsa Jehova “lefatšeng lohle leo ho ahiloeng ho lona.” Lilemong tse ’maloa tse fetileng, Molimo o butse tsela bakeng sa hore bopaki bo boholo bo fanoe Europe Bochabela. Ka likhatiso le ka lisebelisoa tse ling lefatšeng ka bophara, mokhatlo o hlophisitsoeng oa Jehova o loketse mosebetsi o eketsehileng, esita le ‘sebakeng se sa sebetsoang.’ (Baroma 15:22, 23) Na pelo ea hao e u susumelletsa hore u etse sohle se matleng a hao ho fana ka bopaki pele bofelo bo fihla? Haeba ho joalo, Molimo a ka u matlafatsa hore u be le karolo e putsang mosebetsing o ka pele.—Bafilippi 4:13; 2 Timothea 4:17.
9. Joalokaha ho tlalehiloe ho Matheu 24:36, Jesu o ile a phahamisa ntlha efe?
9 Mosebetsi o ileng oa boleloa esale pele oa boboleli ba ’Muso le litšobotsi tse ling tsa pontšo ea ho ba teng ha Jesu lia phethahala hona joale. Ka hona, bofelo ba tsamaiso ena e khopo ea lintho bo haufi. Ka sebele, Jesu o ile a re: “Malebana le letsatsi leo le hora eo ha ho ea tsebang, leha e le mangeloi a maholimo kapa Mora, haese Ntate feela.” (Matheu 24:4-14, 36) Empa boprofeta ba Jesu bo ka re thusa ho itokisetsa “letsatsi leo le hora eo.”
Ba ne ba Itokisitse
10. Re tseba joang hore ho lula re falimehile moeeng ke ntho e ka finyelloang?
10 Re lokela ho lula re falimehile moeeng ’me re eme re tiile borapeling ba ’nete e le hore re pholohe letsatsing la Jehova le leholo. (1 Bakorinthe 16:13) Rea tseba hore mamello e joalo e ka finyelloa, kaha lelapa le tšabang Molimo le ile la etsa joalo ’me la pholoha Moroallo o ileng oa timetsa batho ba khopo ka 2370 B.C.E. Ha a bapisa nako eo le ho ba teng ha hae, Jesu o ile a re: “Feela kamoo matsatsi a Noe a neng a le kateng, ho ba teng ha Mora oa motho ho tla ba joalo. Etsoe joalokaha matsatsing ao pele ho moroallo, ba ne ba ja ’me ba noa, banna ba nyala ’me basali ba nyalisoa, ho fihlela letsatsing leo Noe a ileng a kena ka arekeng ka lona; ’me ba se ke ba elelloa ho fihlela moroallo o tla ’me o ba hohola bohle, ho ba teng ha Mora oa motho ho tla ba joalo.”—Matheu 24:37-39.
11. Noe o ile a phehella tsela efe ho sa tsotellehe pefo e neng e tletse mehleng ea hae?
11 Joaloka rōna, Noe le lelapa la hae ba phetse lefatšeng la pefo. “Bara ba Molimo” ba mangeloi a sa mameleng ba ne ba nkile ’mele ea batho ’me ba nyetse basali bao ka bona e ileng ea e-ba bo-ntat’a Banefilimi ba tummeng hampe—bo-’mampoli bao kantle ho pelaelo ba ileng ba etsa hore maemo a be mabifi le ho feta. (Genese 6:1, 2, 4; 1 Petrose 3:19, 20) Leha ho le joalo, ka tumelo, “Noe o ne a tsamaea le Molimo oa ’nete.” O ile a “ipaka a se na molato har’a batho ba mehleng ea hae”—moloko o khopo oa nakong ea hae. (Genese 6:9-11, NW) Ka ho itšetleha ho Molimo ka thapelo, re ka etsa se tšoanang lefatšeng lena le tletseng pefo le le khopo ha re letetse letsatsi la Jehova.
12. (a) Ntle le ho haha areka, ke mosebetsi ofe oo Noe a ileng a o etsa? (b) Batho ba ile ba arabela joang boboleling ba Noe, ’me liphello e ile ea e-ba life ho bona?
12 Noe o tsebahala haholo ka ho ba sehahi sa areka bakeng sa ho pholosa bophelo Moroallong. E ne e boetse e le “’moleli oa ho loka,” empa batho ba mehleng ea hae “ba se ke ba elelloa” molaetsa oa hae o fanoeng ke Molimo. Ba ile ba ja ’me ba noa, ba kena lenyalong, ba hōlisa bana, ’me ba tsoela pele ka mesebetsi e tloaelehileng ea bophelo ho fihlela ha Moroallo o ba hohola kaofela. (2 Petrose 2:5; Genese 6:14) Ba ne ba sa batle ho utloa letho ka puo kapa boitšoaro tse lokileng, feela joalokaha moloko oa kajeno o khopo o ikoala litsebe ho seo Lipaki tsa Jehova li se bolelang mabapi le “pako ho Molimo,” tumelo ho Kreste, ho loka le “kahlolo e tlang ho tla.” (Liketso 20:20, 21; 24:24, 25) Ha ho na tlaleho ea hore na ke batho ba bakae ba neng ba phela lefatšeng ha Noe a ne a bolela molaetsa oa Molimo. Empa ho ka kholisehoa ka ntho e le ’ngoe, baahi ba lefatše ba ile ba fokotsoa haholo ka 2370 B.C.E.! Moroallo o ile oa hohola ba khopo, oa boloka feela ba neng ba itokiselitse khato eo ea Molimo—Noe le ba bang ba supileng lelapeng la hae.—Genese 7:19-23; 2 Petrose 3:5, 6.
13. Noe o ile a kholiseha ka ho feletseng qetong efe ea boahloli, ’me o ile a sebetsa joang tumellanong le see?
13 Molimo ha aa ka a tsebisa Noe lilemo esale pele hore na letsatsi le hora tse nepahetseng tsa Moroallo ke life. Leha ho le joalo, ha Noe a ne a le lilemo li 480, Jehova o ile a bolela: “Moea oa ka o ke ke oa ’na oa e-ba ho motho ka mehla, etsoe le hona e le nama feela; litšiu tsa hae e tla ba lilemo tse lekholo le mashome a mabeli.” (Genese 6:3) Noe o ile a kholiseha ka ho feletseng ka qeto ena ea boahloli ea Molimo. Ka mor’a hore a fihlele lilemo tse 500, o ile a “tsoala Sema, le Kama, le Jafeta,” ’me tloaelo ea mehleng eo e ne e le hore ho fete lilemo tse 50 kapa tse 60 pele bara ba hae ba nyala. Ha Noe a bolelloa hore a hahe areka bakeng sa polokeho nakong ea Moroallo, ka ho hlakileng bara bao ba hae le basali ba bona ba ile ba mo thusa boitekong boo. Mohlomong ho hahoa ha areka ho ne ho etsoa ka nako e le ’ngoe le mosebetsi oa Noe oa ho ba “’moleli oa ho loka,” ho mo boloka a tšoarehile ka lilemo tsa ho qetela tse 40 ho ea ho tse 50 pele ho Moroallo. (Genese 5:32; 6:13-22) Ka lilemo tseo tsohle, eena le lelapa la hae ba ile ba sebetsa ka tumelo. Le rōna a re bontšeng tumelo ha re bolela litaba tse molemo ’me re letetse letsatsi la Jehova.—Baheberu 11:7.
14. Qetellong Jehova o ile a bolella Noe eng, hona hobane’ng?
14 Ha areka e se e le haufi le ho fela, e ka ’na eaba Noe o ile a nahana hore Moroallo o se o le haufi haholo, le hoja a ne a sa tsebe hantle hore na o tla ba teng neng. Qetellong Jehova o ile a mo bolella: “Matsatsi a sa tla supa, ke ntoo nesa pula holim’a lefatše ka matsatsi a mashome a mane le ka masiu a mashome a mane.” (Genese 7:4) Seo se ile sa fa Noe le lelapa la hae nako e lekaneng hantle ea hore ba kenye mefuta eohle ea liphoofolo ka arekeng le hore bona ka bobona ba kene pele Moroallo o qala. Ha ho hlokahale hore re tsebe letsatsi le hora bakeng sa qaleho ea timetso ea tsamaiso ena; ho pholoha ha liphoofolo ha hoa behoa boikarabelong ba rōna, ’me batho ba tla pholoha, ba se ba ntse ba kena ka arekeng ea tšoantšetso, paradeise ea moea ea batho ba Molimo.
“Le Lule le Lebetse”
15. (a) Ka mantsoe a hao, u ka hlalosa mantsoe a Jesu a fumanoang ho Matheu 24:40-44 joang? (b) Ho se tsebe nako e nepahetseng eo Jesu a tlang ka eona ho tla phethisa phetetso ea Molimo ho na le phello efe?
15 Mabapi le ho ba teng ha hae, Jesu o ile a hlalosa: “Joale banna ba babeli ba tla be ba [sebetsa] tšimong: e mong o tla nkuoa ’me e mong a tloheloe; basali ba babeli ba tla be ba sila [mabele ho etsa phoofo] leloaleng la letsoho: e mong o tla nkuoa ’me e mong a tloheloe. Ka hona, le lule le lebetse, hobane ha le tsebe hore na Morena oa lōna o tla ka letsatsi lefe. Empa tsebang ntho e le ’ngoe, hore haeba mong’a ntlo a ne a tsebile hore na lesholu le tla ka tebelo efe, a ka be a ile a lula a falimehile ’me a se ke a lumella hore ntlo ea hae e thuhuoe le ho kenoa. Ka lebaka lena le lōna ipakeng le le ba itokisitseng, hobane ka hora eo le sa nahaneng hore ke eona, Mora oa motho oa tla.” (Matheu 24:40-44; Luka 17:34, 35) Ho se tsebe nako e nepahetseng eo Jesu a tlang ka eona ho tla phethisa phetetso ea Molimo ho re boloka re falimehile ’me ho re fa monyetla oa letsatsi le letsatsi oa ho pakahatsa hore re sebeletsa Jehova ka mabaka ao e seng a boithati.
16. Ho tla etsahala’ng ka batho ba tla “tloheloa” le ka ba tla “nkoa”?
16 Batho ba tla “tloheloa” hore ba timele hammoho le ba khopo ba tla kopanyelletsa ba kileng ba e-ba le tsebo empa ba metsoa ke tsela e tletseng boithati ea bophelo. E se eka re ka ba har’a ba “tla nkoa,” ba inehetseng ka ho feletseng ho Jehova ’me ba ananela ka sebele litokisetso tsa hae tsa moea ka “lekhoba le tšepahalang le le masene.” (Matheu 24:45-47) Ho fihlela qetellong, a re sebeletseng Molimo ka “lerato le tsoang pelong e hloekileng le le tsoang letsoalong le letle le le tsoang tumelong e se nang boikaketsi.”—1 Timothea 1:5.
Ho Hlokahala Liketso Tse Halalelang
17. (a) Ke eng e ileng ea boleloa esale pele ho 2 Petrose 3:10? (b) Ke liketso life tse ling tseo 2 Petrose 3:11 e li khothalletsang?
17 Moapostola Petrose o ile a ngola: “Letsatsi la Jehova le tla tla joaloka lesholu, leo ka lona maholimo a tla feta ka lerata le sheshang le hlabang, empa thepa ea motheo e le e chesang ka matla haholo e tla qhibiliha, ’me lefatše le mesebetsi e ho lona li tla pepesoa.” (2 Petrose 3:10) Leholimo le lefatše tsa tšoantšetso li ke ke tsa pholoha bohale bo tukang ba khalefo ea Molimo. Ka hona, Petrose oa phaella: “Kaha lintho tsena tsohle li tla qhibiliha ka tsela eo, le tšoanela ho ba batho ba mofuta ofe liketsong tse halalelang tsa boitšoaro le liketsong tsa boinehelo ba bomolimo!” (2 Petrose 3:11) Liketso tsena li akarelletsa ho ba teng kamehla libokeng tsa Bokreste, ho etsetsa ba bang molemo le ho ba le karolo ea bohlokoa ho boleleng litaba tse molemo.—Matheu 24:14; Baheberu 10:24, 25; 13:16.
18. Re lokela ho etsa’ng haeba re hōlisa setsoalle le lefatše?
18 ‘Liketso tse halalelang tsa boitšoaro le liketso tsa boinehelo ba bomolimo’ li hloka hore re ‘ipoloke re se na letheba lefatšeng.’ (Jakobo 1:27) Empa ho thoe’ng haeba re hōlisa setsoalle le lefatše lee? Mohlomong re hohelloa boemong bo kotsi ka pel’a Molimo ka ho batla boithabiso bo sa hloekang kapa ka ho mamela ’mino le lipina tse buellang moea oa lefatše lena o mobe. (2 Bakorinthe 6:14-18) Haeba ho le joalo, a re kōpeng thuso ea Molimo ka thapelo e le hore re tle re se ke ra feta le lefatše empa re be boemong bo amohelehang ka pel’a Mora oa motho. (Luka 21:34-36; 1 Johanne 2:15-17) Haeba re inehetse ho Molimo, ka sebele re tla batla ho etsa se matleng a rōna ho haha le ho boloka kamano e mofutho le eena ’me ka hona re be ba itokiselitseng letsatsi la Jehova le leholo le le susumetsang tšabo.
19. Ke hobane’ng ha letšoele la baboleli ba ’Muso le ka lebella ho phunyelletsa qetello ea tsamaiso ee e khopo ea lintho?
19 Noe ea tšabang Molimo le lelapa la hae ba ile ba phunyelletsa Moroallo o ileng oa timetsa lefatše la boholo-holo. Batho ba lokileng ba ile ba pholoha bofelo ba tsamaiso ea Sejuda ea lintho ka 70 C.E. Ka mohlala, moapostola Johanne o ne a ntse a le mafolofolo mosebetsing oa Molimo ka bo-96-98 C.E., ha a ne a ngola buka ea Tšenolo, tlaleho ea hae ea Kosepele le mangolo a mararo a bululetsoeng. Ho ba likete ba ileng ba amohela tumelo ea ’nete ka Pentakonta ea 33 C.E., ho ka etsahala hore ba bangata ba bona ba ile ba phunyelletsa bofelo ba tsamaiso ea Sejuda. (Liketso 1:15; 2:41, 47; 4:4) Kajeno, letšoele la baboleli ba ’Muso le ka ba le tšepo ea hore le tla phunyelletsa qetello ea tsamaiso e khopo ea lintho ea hona joale.
20. Ke hobane’ng ha re lokela ho ba ‘baboleli ba ho loka’ ba chesehang?
20 Kaha ho pholohela lefatšeng le lecha ho larile ka pel’a rōna, a re beng ‘baboleli ba ho loka’ ba chesehang. Ke tokelo e kaakang ho sebeletsa Molimo matsatsing aa a ho qetela! ’Me ke thabo e kaakang ho tataisetsa batho ‘arekeng’ ea kajeno, paradeise ea moea e thabeloang ke batho ba Molimo! E se eka ba limilione ba leng ka hare ho eona hona joale ba ka lula ba tšepahala, ba falimehile moeeng ’me ba itokiselitse letsatsi la Jehova le leholo. Empa ke eng e tla re thusa hore kaofela re lule re falimehile?
[Mongolo o botlaaseng ba leqephe]
a Bona khaolo ea 10 le ea 11 bukeng ea Tsebo e Isang Bophelong bo sa Feleng, e hatisitsoeng ke Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
U ne U Tla Araba Joang?
◻ Ba bang ba ’nile ba e-ba le litebello life mabapi le letsatsi la Jehova le ho ba teng ha Kreste?
◻ Ke hobane’ng ha re ka bolela hore Noe le lelapa la hae ba ne ba itokiselitse Moroallo?
◻ Ho tla etsahala eng ka ba “lulang ba lebetse” le ba lulang ba sa lebela?
◻ Ke hobane’ng ha ho hlokahala liketso tse halalelang, haholo-holo ha re atamela haufi le letsatsi la Jehova le leholo?