Ho Khetholla Molimo a le Mong Feela oa ’Nete
HOO e batlang e le ka nako eohle ea ho ba teng ha batho, ba ’nile ba e-ba le melimo e mengata. E ’nile ea e-ba mengata hoo ho leng thata ho fana ka palo e nepahetseng ea melimo le melimotsana e rapeloang lefatšeng ka bophara—empa e baloa ka limilione.
Ha re se re fumane hore Molimo o teng, joale rea botsa, Ke ofe har’a melimo eohle e ’nileng ea rapeloa lefatšeng ka bophara mehleng ee le nakong e fetileng, eo e leng eena Molimo oa ’nete? Taba ea hore ho na le Molimo a le mong feela oa ’nete ea ka khetholloang joalo e hlalositsoe ka ho hlaka ka Bibeleng ho Johanne 17:3: “Sena se bolela bophelo bo sa feleng, ho tsoela pele ba ithuisa tsebo ka uena, Molimo eo e leng eena feela oa ’nete, le ka eo u mo romileng, Jesu Kreste.”
Lebitso le Khethollang
Hoa utloahala hore ho ne ho tla hlokahala hore molimo leha e le ofe ea nang le botho a be le lebitso la botho ho mo khetholla ho melimo e meng e nang le mabitso a eona. Ho ne ho tla ba molemo hore e be lebitso leo molimo eo a iphileng lona ka boeena, ho e-na le hore e be lebitso leo a le rehiloeng ke barapeli ba hae.
Leha ho le joalo, ho hlaha taba e makatsang haholo ntlheng ena. Le hoja boholo ba malumeli a hlomamisitsoeng bo fa melimo ea bona mabitso, Bajuda le likereke tse ka sehloohong tsa Bokreste-’mōtoana ba hlōlehile ho khetholla molimo eo ba mo rapelang ka lebitso le ikhethang la botho. Ho e-na le hoo, ba sebelisa litlotla tse kang Morena, Molimo, Ea Matla ’Ohle le Ntate.
Mongoli David Clines, ha a ngola bukeng ea Theology, o boletse se latelang: “Kae-kae lipakeng tsa lekholo la bohlano la lilemo le lekholo la bobeli la lilemo B.C., Molimo o ile a hlaheloa ke kotsi e khōlō: o ile a lahleheloa ke lebitso la hae. Ka ho tobileng haholoanyane, Bajuda ba ile ba khaotsa ho sebelisa lebitso la botho la Molimo, Yahweh, ’me ba qala ho bitsa Yahweh ka mantsoe a fapaneng a koekoetlang ho e bitsa: Molimo, Morena, Lebitso, Mohalaleli, Boteng esita le Sebaka. Esita le moo Yahweh e neng e ngotsoe teng tabeng e ngotsoeng ea Bibele, babali ba ne ba e bitsa e le Adonai. Ha tempele e oa ka lekhetlo la ho qetela, esita le tsona liketsahalo tse neng li tšoha li bile teng tsa borapeli tseo ho tsona lebitso leo le neng le sebelisoa li ile tsa khaotsa, esita le tsebo ea hore na lebitso leo le bitsoa joang e ile ea lebaloa.” Leha ho le joalo, ha ho na eo ka kholiseho a ka bolelang hore na Bajuda ba tloaelehileng ba ile ba khaotsa ho bitsa lebitso la Molimo neng ka lentsoe le phahameng eaba ho e-na le hoo, ba sebelisa mantsoe a Seheberu a emelang Molimo le Morena ’Musi sebakeng sa lona.
Kahoo, ho bonahala ntho ea pele eo e leng ea bohlokoa ka ho fetisisa ho khetholleng “Molimo eo e leng eena feela oa ’nete,” e ne e tla ba ho mo tseba ka lebitso. Ha e le hantle, ho batla hoo ha ho thata kaha lebitso la Molimo ea Matla ’Ohle, ’Mōpi, le boletsoe ka ho hlaka le ka tsela e bonolo Pesalemeng ea 83:18: “E le hore batho ba ka tseba hore uena, eo lebitso la hao e leng JEHOVA, u ea phahameng ka ho fetisisa lefatšeng lohle.”—King James Version.
Ke Jehova Kapa Yahweh?
Le hoja lebitso lena Jehova le hlaha ho King James Version le liphetolelong tse ling tsa Bibele, ba bang ba khetha ho sebelisa lebitso Yahweh ho e-na le Jehova. Lebitso le nepahetseng ke lefe?
Libuka tse ngotsoeng ka letsoho tsa boholo-holo tsa Bibele li ne li ngotsoe ka puo ea Seheberu. Mangolong a Seheberu, lebitso la Molimo le hlaha ka makhetlo a ka bang 7 000 ’me le ngotsoe ka lilumisoa tse ’nè—YHWH kapa JHVH. Ka tloaelo, lilumisoa tsena tse ’nè li bitsoa Litlhaku Tse ’Nè Tsa Seheberu Tse Emelang Lebitso la Molimo, kapa Tetragram, e nkiloeng mantsoeng a mabeli a Segerike a bolelang “litlhaku tse ’nè.” Joale bothata bo hlahang ke ba hore na mokhoa o nepahetseng oa ho le bitsa ke ofe kaha Seheberu sa pele se ne se ngoloa ka lilumisoa feela, se se na lilumi tse tataisang ’mali. Kahoo, hore na ho bitsoa ha Litlhaku Tse ’Nè Tsa Seheberu Tse Emelang Lebitso la Molimo e ka ba Yahweh kapa Jehova ho itšetlehile ka hore na ke lilumi life tseo ’mali a li kenyang pakeng tsa lilumisoa tseo tse ’nè. Kajeno litsebi tse ngata tsa Seheberu li khetha Yahweh e le oona mokhoa o nepahetseng oa ho le bitsa.
Leha ho le joalo, mokhoa o tsitsitseng o ’nileng oa sebelisoa o tšehetsa sebōpeho sa Jehova. Ka tsela efe? Mokhoa oa ho le bitsa e le Jehovah o ’nile oa amoheloa puong ea Senyesemane ka lilemo tse makholo. Ba hanyetsang ho bitsoa ha lona ka mokhoa ona ba lokela ho hanyetsa ho sebelisoa ha mokhoa o amohelehang oa ho bitsa Jeremia, esita le Jesu. Jeremia e ne e tla tlameha ho fetoloa hore e bitsoe Yir·meyahʹ kapa Yir·meyaʹhu, e leng mekhoa eo e neng e bitsoa ka eona pele ka Seheberu, ’me Jesu e ne e tla ba Ye·shuʹaʽ (ka Seheberu) kapa I·e·sousʹ (ka Segerike). Kahoo, liithuti tse ngata tsa Bibele, ho kopanyelletsa le Lipaki tsa Jehova, li utloisisa hore mokhoa o tsitsitseng o tšehetsa sebōpeho se seng se ntse se tsebahala puong ea Senyesemane sa “Jehovah” hammoho le kamoo le bitsoang kateng lipuong tse ling.
Na ho Hlile Hoa Tsotelleha?
Ba bang ba ka ’na ba pheha khang ea hore ha ho tsotellehe hakaalo hore na u bitsa Molimo ea Matla ’Ohle ka lebitso la hae la botho kapa che, ’me ba khotsofalla ho bua ka Molimo le ho mo bitsa Ntate kapa feela Molimo. Leha ho le joalo, mantsoe ana ka bobeli ke litlotla, hase mabitso ebile hase mabitso a botho kapa ’ona a khethollang. Mehleng ea Bibele, lentsoe le neng le bolela Molimo (ʼElo·himʹ, ka Seheberu) le ne le sebelisoa ho hlalosa molimo ofe kapa ofe—esita le molimo oa bohata oa Bafilista ea neng a bitsoa Dagone. (Baahloli 16:23, 24) Kahoo, leha Moheberu a ne a ka bolella Mofilista hore eena, Moheberu, o rapela “Molimo,” seo se ne se tla be se sa khetholla Molimo oa ’nete eo a mo rapelang.
The Imperial Bible-Dictionary ea 1874 e na le tlhaloso ena e thahasellisang: “[Jehova] e hlaha hohle e le lebitso le khethollang, le emelang Molimo ea nang le litšoaneleho tsa botho ’me e le la hae a le mong; athe Elohim e nkile sebōpeho sa lereho le akaretsang, leo haele hantle hangata le emelang Ea Phahameng ka ho Fetisisa, le hoja le sa emele seo feela le hona e se kamehla ho leng joalo. . . . Moheberu nako le nako o re Molimo oa ka . . . ; empa ha ho mohla a reng Jehova oa ka, hobane ha a re Molimo oa ka, o bolela Jehova. O bua ka Molimo oa Iseraele, empa ha ho mohla a buang ka Jehova oa Iseraele hobane ha ho na Jehova e mong. O bua ka Molimo ea phelang, empa ha ho mohla a buang ka Jehova ea phelang hobane a ke ke a nahana ka Jehova a le boemong bo bong ntle le ho ba ea phelang.”
Litšoaneleho Tsa Molimo oa ’Nete
Leha ho le joalo, ho tseba lebitso la motho feela ha ho bolele hore re mo tseba ka ho tebileng. Boholo ba rōna re tseba mabitso a batho ba eteletseng pele lipolotiking. Re ka ba ra tseba le mabitso a banna le basali ba hlaheletseng ba linaheng tse ling. Empa ho tseba mabitso a bona feela—esita le ho a bitsa ka mokhoa o nepahetseng—ka bohona ha ho bolele hore re tseba batho bana ka ho toba kapa hore na ke batho ba mofuta ofe. Ka tsela e tšoanang, ho tseba Molimo a le mong feela oa ’nete ho re hloka hore re tsebe litšoaneleho tsa hae le ho li ananela.
Le hoja e le ’nete hore le ka mohla batho ba ke ke ba bona Molimo oa ’nete, ka mosa o re tlalehetse boitsebiso bo bongata mabapi le botho ba hae ka Bibeleng. (Exoda 33:20; Johanne 1:18) Baprofeta ba bang ba Baheberu ba ile ba bontšoa lipono tse bululetsoeng tsa makhotla a leholimo a Molimo ea Matla ’Ohle. Seo ba se hlalosang ha se bontše feela tlhompho e khōlō le boholo le matla a tšabehang empa se boetse se bontša khutso, tlhophiso, botle le boiketlo.—Exoda 24:9-11; Esaia 6:1; Ezekiele 1: 26-28; Daniele 7:9; Tšenolo 4:1-3.
Jehova Molimo o ile a thathamisetsa Moshe tse ling tsa litšoaneleho tsa hae tse khahlang le tse ipiletsang joalokaha ho tlalehiloe ho Exoda 34:6, 7: “Jehova, Jehova, Molimo o mohau, o lereko, o liehang ho halefa, o tletseng mohau le ’nete, o hauhelang meloko e likete, o tšoarelang motho bokhopo le boikhantšo le sebe.” Na ha u lumele hore ho tseba litšoaneleho tsee tsa Molimo ho re hulela ho eena le ho re etsa hore re batle ho mo tseba ka ho eketsehileng e le motho?
Le hoja ho se motho ea tla ke a bone Jehova Molimo khanyeng ea hae e hlollang, ho tlalehoa hore ha Jesu Kreste e ne e le motho mona lefatšeng, ha e le hantle o ile a bonahatsa hore na Jehova Molimo, Ntate oa hae oa leholimo, ke motho oa mofuta ofe. Ketsahalong e ’ngoe Jesu o ile a re: “Mora a ke ke a etsa ntho le e ’ngoe e le ho itsoelang ho eena, haese feela seo a bonang Ntate a se etsa. Etsoe lintho life kapa life tseo Eo a li etsang, lintho tsena Mora le eena o li etsa ka mokhoa o tšoanang.”—Johanne 5:19.
Ka lebaka lena, ho tsoa ho sena re ka etsa qeto ea hore mosa oa Jesu, kutloelo-bohloko, bonolo, mofuthu hammoho le lerato la hae le matla la se lokileng le ho hloea ha hae bokhopo, kaofela ke litšoaneleho tseo Jesu a neng a li bone ho Ntate oa hae, Jehova Molimo, nakong eo Jesu a neng a e-na le eena makhotleng a leholimo pele e e-ba motho mona lefatšeng. Kahoo, ha re hlile re tseba re bile re utloisisa se boleloang ka ho feletseng ke lebitso Jehova, ruri re na le mabaka ’ohle a ho rata le ho tlotlisa lebitso leo le halalelang, ho le rorisa le ho le phahamisa, le ho beha tšepo ho lona.
Joalokaha ho boletsoe ka ho hlaka ha ho fetoleloa Johanne 17:3 ho Phetolelo ea Lefatše le Lecha ea Mangolo a Segerike a Bakreste, ka sebele ho tseba Molimo eo e leng eena feela oa ’nete ka tsela ena ke tšebetso e sa khaotseng. Mona bonako bo nepahetseng bo sebelisitsoeng ketsong ena ea “ho tseba” bo thusa haholo hobane ho sebelisitsoe setsoellisa-bojoale ho e-na le ho sebelisa feela bojoale. Ka hona, rea bala: “Sena se bolela bophelo bo sa feleng, ho tsoela pele ba ithuisa tsebo ka uena, Molimo eo e leng eena feela oa ’nete, le ka eo u mo romileng, Jesu Kreste.” E, ho tsoela pele ho ithuisa tsebo ka Molimo eo e leng eena feela oa ’nete, Jehova, le Mora oa hae, Jesu Kreste, ke tšebetso eo le ka mohla e sa lokelang ho khaotsa.
Molimo oa ’Nete o Senotsoe
Kahoo, Molimo oa ’nete o khetholleha habonolo ho melimo e mengata ea bohata. Ke ’Mōpi ea matla ’ohle oa bokahohle, ho kopanyelletsa le polanete ea Lefatše le batho ba ho eona. O na le lebitso la botho le khethehileng—Jehova, kapa Yahweh. Hase karolo ea molimo ea sa hlaloseheng eo e leng melimo e meraro ho o le mong, kapa Boraro-bo-bong. Ke Molimo oa lerato, ’me o lakaletsa pōpo ea hae ea batho lintho tse molemo feela. Empa hape ke Molimo oa toka, ’me a ke ke a mamella ka ho sa feleng ba tsitlallelang ho senya lefatše le ho hlohlelletsa lintoa le pefo.
Jehova o senotse boikemisetso ba hae, eseng ba ho tlosa bokhopo le mahlomola feela lefatšeng, empa le ba ho le etsa paradeise eo ho eona batho ba lipelo li tšepahalang ba ka phelang ka ho sa feleng ka thabo. (Pesaleme ea 37:10, 11, 29, 34) Hona joale Molimo ea Matla ’Ohle o behile Mora oa hae, Jesu, e le Morena oa leholimo oa ’Muso oa Molimo, ’me haufinyane Jesu o tla tlisa lefatše leo le lecha la ho loka le ho khutlisetsa maemo a Paradeise lefatšeng la rōna.—Daniele 2:44; Matheu 6:9, 10.
Re tšepa hore hona joale u se u ka khona ho arabela habonolo potso e reng, Na ruri Molimo o teng? hammoho le ho khetholla Molimo oa ’nete.
[Setšoantšo se leqepheng la 9]
Jesu Kreste o ile a khetholla Jehova e le eena feela Molimo oa ’nete