Mangolo a Re’ng ka “Bomolimo ba Jesu”?
JESU KRESTE o bile le tšusumetso e tebileng ea bolumeli ho moloko oa batho. Hona ke ’nete hobane batho ba limillione ba ipolela hore ke balateli ba hae. Leha ho le joalo, hase bohle ba lumellanang ka hore na ke mang.
Ba bang ba ipolelang hore ba lumela lithuto tsa Jesu ba mo nka e le Mora oa Molimo, e se ’Mōpi ka boeena. Ba bang ba lumela “bomolimong ba Kreste” ’me ba nahana hore ehlile ke Molimo. Ba lumela hore haesale Jesu a le teng le hore e ne e se motho feela ha a ne a le mona lefatšeng. Na ba nepile? Mangolo a re’ng?
Boteng ba Jesu Pele e E-ba Motho
Jesu o ile a tiisa hore o kile a ba teng pele e e-ba motho. O itse: “Ha ho ea kileng a nyolohela leholimong, ha e se ea theohileng leholimong, e leng Mor’a motho, ea leng leholimong.” (Johanne 3:13) Jesu o boetse a re: “Ke ’na bohobe bo phelang, bo theohileng leholimong; ekare ha motho a e-ja bohobe bona, o tla phela ka mehla; ’me bohobe boo ke tla mo nea bona, ke nama ea ka, ee ke tla e nea lefatše, le tle le phele.”—Johanne 6:51.
Hore Jesu o ne a se a ntse a phela pele a e-tla lefatšeng ho hlakisoa ke mantsoe a hae: “Abrahama ha a e-so ho hlahe, ke ntse ke le teng.” (Johanne 8:58) Abrahama o phetse ho tloha ka 2018 ho ea ho 1843 B.C.E., ha bophelo ba Jesu ba botho bo qalile ho tloha ka 2 B.C.E. ho ea ho 33 C.E. Pelenyana ho lefu la hae, Jesu o ile a rapela: “Ntate, u ntlotlise ho uena ka khanya eo ke neng ke e-na le eona ho uena, lefatše le e-so ho be teng.”—Johanne 17:5.
Balateli ba Jesu ba ile ba fana ka bopaki bo tšoanang. Moapostola Johanne o ile a ngola: “Lentsoe le ne le le tšimolohong, ’me Lentsoe le ne le le ho Molimo, ’me Lentsoe e ne e le Molimo. Lintho tsohle li entsoe ke lona, ’me har’a lintho tse leng teng, ha ho letho le entsoeng ka ntle ho lona. . . . Lentsoe le ne le etsoe nama, ’me la aha har’a rōna le tletse mohau le ’nete, ’me re bohile khanya ea lona, e kang khanya ea Mora a ’notši ea tsoang ho Ntate.” (Johanne 1:1, 3, 14) E, “Lentsoe le ne le etsoe nama” e leng motho Jesu Kreste.
Ha moapostola Pauluse a supa hore Jesu o kile a ba teng pele e e-ba motho, o ile a ngola: “Tsoelang pele ho boloka boikutlo bona ba kelello bo neng bo le ho Kreste Jesu, eo, le hoja a ne a le teng ka sebōpeho sa Molimo, a sa kang a nahana ho iphamolela, e leng, hore o lokela ho lekana le Molimo. Che, empa o ile a iketsa lefeela ’me a nka sebōpeho sa lekhoba a ba a tšoana le batho.” (Ba-Filippi 2:5-7, NW) Pauluse o ile a bitsa Jesu “letsibolo la tsohle tse hloliloeng. Hobane ka ho eena ho hloliloe tsohle.”—Ba-Kolosse 1:13-16.
E ne e se Molimo ha a le Lefatšeng
Mangolo a hlakisa hore ka hohle-hohle Jesu e ne e le motho ho tloha ha a tsoaloa ho isa lefung la hae. Johanne ha aa ka a bolela hore Lentsoe le ne le mpa le apesitsoe nama. “Le ne le etsoe nama” ’me karolo e ’ngoe e ne e se nama ha karolo e ’ngoe e ne e le Molimo. Haeba Jesu e ne e le motho e bile e le Molimo ka nako e le ’ngoe, ho ne ho ke ke ha boleloa hore o ‘beiloe ka tlasana ho mangeloi.’—Ba-Heberu 2:9, BPN; Pesaleme ea 8:4, 5.
Haeba Jesu e ne e le Molimo e bile e le motho ha a le lefatšeng, ke hobane’ng ha ka makhetlo-khetlo a ile a rapela Jehova? Pauluse o ile a ngola: “Mehleng ea nama ea hae Kreste o ile a nehelana ka lithapelo le likōpo ho ea neng a ka khona ho mo pholosa lefung, ka mehoo e meholo le meokho, ’me o ile a utluoa ka ho amohelehang ka baka la tšabo ea hae ea bomolimo.”—Ba-Heberu 5:7, NW.
Hore ha ho karolo e ’ngoe ea Jesu eo e neng e le moea ha a le lefatšeng ho pakoa ke polelo ea Petrose ea hore Kreste “o shoele ka nģeng ea nama, empa o phelisitsoe ka nģeng ea moea.” (1 Petrose 3:18) Ke feela kahobane Jesu e ne e le motho ka ho felletseng a neng a ka latsoa phihlelo ea batho ba sa phethahalang ’me ka hona ea ba moprista e moholo ea nang le kutloelo-bohloko. Pauluse o ngotse: “Hobane moprista e moholo eo re nang le eena, hase ea ka sitoang ho re utloela bohloko mefokolong ea rōna; hobane o lekiloe nthong tsohle joale ka rōna, empa ha a ka a etsa sebe.”—Ba-Heberu 4:15.
Joaloka “Konyana ea Molimo e tlosang libe tsa lefatše,” Jesu o “nehelane ka thekollo e lekanang bakeng sa bohle.” (Johanne 1:29; 1 Timothea 2:6, NW) Ka tsela ena, Jesu o ile a khutlisa hantle se neng se lahliloe ke Adama—bophelo bo phethahetseng, bo sa feleng ba botho. Kaha toka ea Molimo e ne e hloka hore ‘sephefumolohi se lefuoe ka sephefumolohi,’ Jesu o ne a tlameha ho ba seo Adama a neng a le sona qalong—motho ea phethahetseng, eseng motho eo e bileng e leng Molimo.—Deuteronoma 19:21, NW; 1 Ba-Korinthe 15:22.
U se ke Ua Hlalosa Litemana tsa Bibele Hampe
Ba bolelang hore Jesu e ne e le motho e bile e le Molimo ba sebelisa mangolo a sa tšoaneng moo ba lekang ho paka hore ke setho sa Boraro-bo-bong ba Bokreste-’mōtoana, hore o lekana le Molimo ka boleng, matla, khanya, le bolelele ba nako ea bophelo. Empa ha re hlahlobisisa litemana tsena ka hloko, re fumana hore batho ba phehang khang ka “bomolimo ba Kreste” ba talima litemana tsena li hlalosa ho fetang seo li hlileng li se bolelang.
Ba bang ba bolela hore litemana tsa Bibele tseo Molimo o sebelisang seemeli “re” ho tsona li etsa hore Jesu eo e neng e e-s’o be motho (Lentsoe) a lekane le Jehova. Empa tšebeliso ea seemeli sena ha e bolele hore Molimo o ne o bua le ea lekanang le oona. Bonyane e bontša hore har’a libōpuoa tsa leholimo, ho na le se boemong ba ho ba ea ratoang haholo ke Molimo. Ha e le hantle, Jesu eo ka nako eo e neng e e-s’o be motho e ne e le motsoalle ea haufi-ufi oa Molimo, e le Mosebetsi e Moholo, le ’Muelli.—Genese 1:26; 11:7; Liproverbia 8:30, 31; Johanne 1:3.
Liketsahalo tse amanang le ho kolobetsoa ha Jesu ha li bontše hore Molimo, Kreste, le moea o halalelang baa lekana. Joaloka motho, Jesu o ile a kolobetsoa e le pontšo ea ho itlhahisa ha hae ho Ntate oa hae oa leholimo. Ketsahalong eo “maholimo a ile a phetleloa eena,” ’me moea oa Molimo o ile oa theohela ho Jesu joaloka leeba. Hape, “maholimong,” ho ile ha utloahala lentsoe la Jehova le re: “Enoa ke Mora oa ka ea ratoang, eo ke khahlisoang ke eena.”—Mattheu 3:13-17.
Joale, Jesu o ne a bolela’ng ha a ne a bolella balateli ba hae hore ba kolobetse barutuoa “ka lebitso la Ntate, le la Mora, le la Moea o Halalelang”? (Mattheu 28:19, 20) Jesu o ne a sa bolele hore eena, Ntate oa hae, le moea o halalelang baa lekana. Ho e-na le hoo, ba kolobetsoang ba nka Jehova e le Monehi-Bophelo le Molimo o Matla ’Ohle, oo ba nehelang bophelo ba bona ho oona. Ba amohela Jesu joaloka Messia le eo ka eena Molimo o faneng ka thekollo ho batho ba lumelang. ’Me ba hlokomela hore moea o halalelang ke matla a sebetsang a Molimo, ao ba lokelang ho ikokobeletsa ’ona. Leha ho le joalo, batho ba joalo ba kolobetsoang ha baa lokela ho nka Jehova, Jesu, le moea o halalelang e le molimo o le mong oa Boraro-bo-bong.
Empa na mehlolo ea Jesu ha e pake hore e ne e le motho e bile e le Molimo? Che, hobane Moshe, Elia, Elisha, moapostola Petrose le Pauluse, le ba bang ba ile ba etsa mehlolo, empa e ne e se batho e bile e le Molimo. (Exoda 14:15-31; 1 Marena 18:18-40; 2 Marena 4:17-37; Liketso 9:36-42; 19:11, 12) Joaloka bona, Jesu e ne e le motho ea neng a etsa mehlolo ka matla ao a a fuoeng ke Molimo.—Luka 11:14-19.
Ka tsela ea boprofeta Esaia o ile a bua ka Jesu eo e neng e le Messia e le “Molimo o matla.” (Esaia 9:6) Ho Esaia 10:21, eena moprofeta enoa o hlalosa Jehova e le “Molimo o matla.” Ba bang ba leka ho sebelisa ho tšoana hona ha mantsoe ho paka hore Jesu ke Molimo. Empa ho hlokahala hore re be seli hore re se ke ra hlalosa litemana tsena hampe. Polelo ea Seheberu e fetoletsoeng e le “Molimo o matla” ha ea lekanyetsoa ho Jehova a le mong joaloka polelo e reng “Molimo o matla ’ohle.” (Genese 17:1) Ka ho utloahalang, ho na le phapang pakeng tsa ho ba ea matla le ho ba ea matla ’ohle, ho se ea u phahametseng.
Ho ea ka Esaia 43:10, Jehova o itse: “Ha ho Molimo o bileng teng pele ho ’na, ’me o mong o ke ke oa e-ba teng ka morao ho ’na.” Empa mantsoe ao ha a pake hore Jesu ke Molimo. Hoo e leng taba ke hore ha ho ea bileng teng pele ho Jehova, hore ha ho molimo o kileng oa ba teng pele ho eena, hobane ha a na qalo le qetello. Ho ke ke ha e-ba le molimo o hlahlamang Jehova hobane o tla ba teng ka linako tsohle ’me a ke ke a ba le bahlahlami joaloka ’Musi ea Phahameng. Leha ho le joalo, Jehova o ile a etsa ba bang bao eena ka boeena a ba bitsitseng melimo, joalokaha Mangolo a bontša ka ho bolela tjena ka batho ba itseng: “Ke itse: Le melimo, ’me bohle le bara ba Mookameli ea phahameng. Leha ho le joalo, le tla shoa joale ka batho, le oe joale ka marena afe le afe.” (Pesaleme ea 82:6, 7) Ka ho tšoanang, Lentsoe e ne e le molimo o bōpiloeng ke Jehova, empa seo ha sea ka sa etsa hore Jesu a lekane le Molimo o Matla ’Ohle ka nako leha e le efe.
Boemo ba ’Nete ba Jesu
Ba bolelang hore Molimo o ile a ba teng e le motho e bile e le Molimo ba lokela ho hlokomela hore Bibele ha e bontše le hanyenyane feela hore Jesu o ne a inka joalo. Ho e-na le hoo, ka ho lumellanang e bontša hore ka linako tsohle Jesu o ’nile a ba ka tlaase ho Ntate oa hae. Ha a sa le lefatšeng, le ka mohla Jesu ha aa ka a ipolela e le ea phahameng ho feta ho ba Mora oa Molimo. Ho feta moo, Kreste o itse: “Ntate o moholo ho ’na.”—Johanne 14:28.
Pauluse o bontšitse phapang pakeng tsa Jehova le Jesu ha a re: “Ho rōna Molimo o mong feela, e leng Ntat’a rōna, e leng oo tsohle li tsoang ho oona, oo re leng ho oona; ’me re na le Morena a le mong feela, e leng Jesu Kreste, eo tsohle li entsoeng ka eena, le rōna re leng ka eena.” (1 Ba-Korinthe 8:6) Pauluse o boetse a re: “Lōna le ba Kreste, ’me Kreste ke oa Molimo.” (1 Ba-Korinthe 3:22) Ka sebele, joalokaha Bakreste e le lefa la Mong’a bona, Jesu Kreste, kahoo le eena ke lefa la Hlooho ea hae, Jehova Molimo.
Ha a totobatsa ntlha e tšoanang, Pauluse o ile a ngola: “Hloho ea monna e mong le e mong ke Kreste, ’me hloho ea mosali ke monna, ’me hloho ea Kreste ke Molimo.” (1 Ba-Korinthe 11:3) Kamano ena e pakeng tsa Molimo le Kreste e tla tsoela pele, hobane ka mor’a Puso ea Jesu ea Lilemo tse Sekete, ‘o busetsa ’muso ho Molimo Ntate’ ’me ‘Mora le eena o tla beoa ka tlas’a ea beileng tsohle ka tlas’a hae, hore Molimo e tle e be tsohle ho bohle.’—1 Ba-Korinthe 15:24, 28; Tšenolo 20:6.
Ho Hlahloba Litemana tse Ling
Mabapi le tsoalo ea Jesu, Mattheu o ngotse: “Hoo hohle ho hlahile, hore ho etsahale ho boletsoeng ke Morena, ka moprofeta [ho Esaia 7:14] ea itseng: Bonang, moroetsana o tla emola, a tsoale mora, ’me lebitso la hae o tla bitsoa Emmanuele, ke ho re, ha ho fetoloa, Molimo o na le rōna.” (Mattheu 1:22, 23) Jesu ha aa ka a fuoa lebitso la botho la Emmanuele, empa karolo ea hae eo a ileng a e phetha joaloka motho e ile ea phetha se boleloang ke lona. Boteng ba Jesu lefatšeng e le Peō ea Messia le Mojalefa teroneng ea Davida bo ile ba pakela barapeli ba Jehova hore Molimo o ne o na le bona, o le lehlakoreng la bona, o ba tšehetsa mererong ea bona.—Genese 28:15; Exoda 3:11, 12; Joshua 1:5, 9; Pesaleme ea 46:5-7; Jeremia 1:19.
Ha a bua le Jesu ea tsositsoeng, moapostola Thomase o ile a hooa: “Morena oa ka le Molimo oa ka!” (Johanne 20:28) Tlaleho ena le tse ling “li ngoliloe hore [re] tle [re] lumele hobane Jesu ke Kreste, Mora oa Molimo.” Hape, Thomase o ne a sa hanyetse Jesu, ea neng a ile a romella barutuoa ba hae molaetsa ona: “Ke nyolohela . . . ho Molimo oa ka, e leng Molimo oa lōna.” (Johanne 20:17, 30, 31) Kahoo Thomase o ne a sa nahane hore Jesu e ne e le Molimo o Matla ’Ohle. Ho ka etsahala hore Thomase o ne a bitsa Jesu “Molimo oa ka” ka kutloisiso ea hore Kreste ke “molimo,” le hoja e se “Molimo o ’notši oa ’nete.” (Johanne 1:1, NW; 17:1-3) Kapa ka ho re “Molimo oa ka,” mohlomong Thomase o ne a amohela hore Jesu ke ’Muelli oa Molimo le Moemeli oa oona, joalokaha ba bang ba ’nile ba bitsa lenģosa la lengeloi joalokaha eka ke Jehova.—Bapisa le Genese 18:1-5, 22-33; 31:11-13; 32:24-30; Baahloli 2:1-5; 6:11-15; 13:20-22.
Joale, ho ea ka Bibele, Jesu o bile teng e le Lentsoe pele e e-ba motho. Ha a le lefatšeng, e ne e se motho e bile e le Molimo. E ne e le motho ka ho felletseng, le hoja a ne a phethahetse, joalokaha qalong Adama a ne a phethahetse. Ho tloha ka mor’a hore Jesu a tsosoe bafung, o entsoe moea o sa shoeng o phahamisitsoeng o ikokobetsang ka linako tsohle ho Molimo. Ka hona, ka ho hlakileng, Mangolo ha a tšehetse khopolo ea “bomolimo ba Kreste.”
[Lebokose le leqepheng la 23]
Na Mangeloi a Rapela Jesu?
LIPHETOLELO tse ling tsa Ba-Heberu 1:6 li re: “Mangeloi ’ohle a Molimo a ke a mo rapele [Jesu].” (King James Version; The Jerusalem Bible) Ho bonahala eka moapostola Pauluse o ile a qotsa Septuagint, e reng ho Pesaleme ea 97:7: “O rapeleng [Molimo] lōna mangeloi ’ohle a Oona.”—C. Thomson.
Lentsoe la Segerike pro·sky·neʹo, le fetoletsoeng e le “rapela” ho Ba-Heberu 1:6, le sebelisitsoe ho Pesaleme ea 97:7 ho Septuagint bakeng sa lentsoe la Seheberu sha·chahʹ, le bolelang “ho khumama.” Ena e ka ba ketso e bontšang tlhompho ho batho. (Genese 23:7; 1 Samuele 24:8; 2 Marena 2:15) Kapa le ka bolela borapeli ba Molimo o ’notši oa ’nete kapa bo lebisitsoeng ka phoso ho melimo ea bohata.—Exoda 23:24; 24:1; 34:14; Deuteronoma 8:19.
Hangata pro·sky·neʹo eo Jesu a e fuoang e tšoana le ho khumamela marena le ba bang. (Bapisa le Mattheu 2:2, 8; 8:2; 9:18; 15:25; 20:20 le 1 Samuele 25:23, 24; 2 Samuele 14:4-7; 1 Marena 1:16; 2 Marena 4:36, 37.) Hangata hoa hlaka hore Jesu ha a khumameloe hobane e le Molimo empa hobane e le “Mor’a Molimo” kapa “Mor’a motho” eo e leng Messia.”—Mattheu 14:32, 33; Luka 24:50-52; Johanne 9:35, 38.
Ba-Heberu 1:6 e bua ka boemo ba Jesu tlas’a Molimo. (Ba-Filippi 2:9-11) Mona liphetolelo tse ling li fetolela pro·sky·neʹo e le ho “hlompha” (The New English Bible), “ho khumamela” (New World Translation), kapa ho “inama ka pel’a” (An American Translation). Haeba motho a rata phetolelo e reng “rapela,” borapeli bo joalo ke bo lekanyelitsoeng, hobane Jesu o ile a bolella Satane hore: “Ke Jehova Molimo oa hao feela eo u tlamehang ho mo rapela [mofuta oa pro·sky·neʹo], ’me u tlameha ho nehelana ka tšebeletso e halalelang ho eena feela.”—Mattheu 4:8-10.
Le hoja Pesaleme ea 97:7, e buang ka ho rapela Molimo, e ile ea sebelisoa ho Kreste ho Ba-Heberu 1:6, Pauluse o bontšitse hore Jesu ea tsositsoeng ke “lehlaseli la khanya ea oona [Molimo], le setšoantšo sa boleng ba oona.” (Ba-Heberu 1:1-3) Kahoo “borapeli” leha e le bofe boo mangeloi a bo nehang Mora oa Molimo ke bo lekanyelitsoeng ’me bo fetisoa ka eena ho ea ho Jehova.