Shekeme—Motse o Phuleng
KHUBUNG ea naha eo Molimo a neng a e khethetse batho ba hae, pakeng tsa Thaba ea Ebale le Thaba ea Gerizime, ho ituletse hamonate motse oa Shekeme. Ke hona mona—hoo e ka bang lilemong tse likete tse ’nè tse fetileng—moo Jehova a ileng a tšepisa Abrahama: “Lefatše lena ke tla le nea litloholo tsa hao.”—Genese 12:6, 7.
Tumellanong le tšepiso ena, setloholo sa Abrahama, Jakobo, se ile sa hloma litente tsa sona Shekeme ’me sa haha aletare eo se ileng sa e bitsa “Molimo ke Molimo oa Iseraele.” Ho ka etsahala hore Jakobo o ile a cheka seliba sebakeng sena bakeng sa ho noesa lelapa la hae le mehlape ea hae ho sona, seliba seo makholo a lilemo hamorao se neng se tla tsejoa e le “seliba sa Jakobo.”—Genese 33:18-20; Johanne 4:5, 6, 12.
Leha ho le joalo, hase litho tsohle tsa lelapa la Jakobo tse ileng tsa bontša cheseho bakeng sa borapeli ba ’nete. Morali oa hae, Dina, o ile a batla metsoalle har’a banana ba Bakanana ba Shekeme. Dina, ea neng a sa le monyenyane ka nako eo, o ile a siea tšireletso ea litente tsa lelapa labo ’me a qala ho chakela motseng o haufi, ho etsa metsoalle teng.
Bahlankana ba motse oo ba ne ba tla talima moroetsana eo ea neng a chakela motse oa bona joalo-joalo joang—eo ho bonahalang hore o ne a tsamaea a le mong? Mora oa morena o ile a “’mona a mo nka, a robala le eena, a mo senya.” Ke hobane’ng ha Dina a ile a mema kotsi ka ho kopana le Bakanana ba boitšoaro bo litšila? Na ke hobane a ne a ikutloa a hloka botsoalle ba banana ba lithaka tsa hae? Na o ne a le manganga ’me a itaola joaloka tse ling tsa likhaitseli tsa hae? Bala tlaleho ea Genese, ’me u leke ho utloisisa bohloko le sekhobo tseo Jakobo le Lea ba tlamehang ba ile ba li utloa ka lebaka la liphello tse bohloko tsa ho chakela ha morali oa bona Shekeme.—Genese 34:1-31; 49:5-7; hape bona Molula-Qhooa, June 15, 1985, leqepheng la 31.
Lilemo tse ka bang 300 hamorao, liphello tsa ho hlokomoloha tataiso ea puso ea Molimo li ile tsa boela tsa totobala. Joshua o ile a hlophisetsa e ’ngoe ea likopano tse hopolehang ka ho fetisisa paleng ea Baiseraele, Shekeme. Inahanele hore na ho ne ho le joang phuleng eo. Batho ba fetang milione—banna, basali le bana—ba meloko e tšeletseng ea Iseraele ba eme ka pele ho Thaba ea Gerizime. Ka mose ho phula, lenane le batlang le lekana la ba tsoang melokong e meng e tšeletseng le eme ka pele ho Thaba ea Ebale.a ’Me tlaase, mabapa le areka ea selekane le pakeng tsa matšoele ana a mabeli a Baiseraele, ho eme baprista le Joshua. Ke pono e hlollang hakaakang!—Joshua 8:30-33.
Letšoelehali lena le okametsoe ke lithaba tse peli tse totobatsang ka ho feletseng phapang ea lekhulo le letsoatlara. Matsoapo a Gerizime a bonahala a le matala ’me a nonne, ha a Ebale boholo a le maputsoa ’me a hlobotse. Na u bona thabo ea Baiseraele ha ba ntse ba emetse nako ea hore Joshua a bue? Molumo o mong le o mong oa utloahala sebaeeng sena sa tlhaho.
Nakong ea lihora tse ’nè ho isa ho tse tšeletseng tseo Joshua a li nkang ho bala ‘buka ea molao oa Moshe,’ sechaba le sona se nka karolo. (Joshua 8:34, 35) Kamoo ho bonahalang kateng, Baiseraele ba ka pel’a Gerizime ba re Amen! ka mor’a tlhohonolofatso e ’ngoe le e ’ngoe, athe Amen! ea ba ka pel’a Ebale e hatisa thohako e ’ngoe le e ’ngoe. Mohlomong matsoatlara a bonahalang Thabeng ea Ebale a sebeletsa ho hopotsa sechaba phello e bohloko ea ho se mamele.
Joshua oa lemosa: “Ho rohakoe ea nyelisang ntat’ae, kapa ’m’ae.” Ka ntsoe le le leng, mantsoe a fetang milione aa arabela: “Amen!” Joshua o emela hore molumo ona o matla oa karabelo o kokobele pele a tsoela pele: “Ho rohakoe ea suthisang mekolokotoane ea oa habo.” Hape-hape meloko e tšeletseng, e tsamaeang le balichaba ba bangata, ea hooa: “Amen!” (Deuteronoma 27:16, 17) Haeba u ne u le teng moo, na u ne u tla lebala seboka seo se neng se tšoaretsoe pakeng tsa lithaba? Na kelellong ea hao ho ne ho tla be ho sa hatisoa ka ho ke keng ha hlakoha hore ho mamela hoa hlokahala?
Nakoana pele a e-shoa lilemo tse ka bang 20 hamorao, Joshua o ile a boela a khobokanya sechaba, Shekeme, bakeng sa hore se tiise qeto ea sona. O ile a beha ka pele ho sona khetho eo e mong le e mong a neng a lokela ho e etsa. O ile a re: “Ikhetheleng kajeno eo le tla mo sebeletsa. . . . Ha e le ’na le ba ntlo ea ka, re tla sebeletsa Jehova.” (Joshua 24:1, 15) Ka ho hlakileng, likopano tsena tse susumetsang tumelo, Shekeme, li ile tsa ba susumetsa haholo. Lilemo tse ngata ka morao ho lefu la Joshua, Baiseraele ba ile ba etsisa mohlala oa hae oa botšepehi.—Joshua 24:31.
Lilemo tse makholo a 15 hamorao ha Jesu a ne a phomotse moriting oa Thaba ea Gerizime, ho ile ha e-ba le puisano e thobang pelo. A khathetse ke leeto le lelelele, Jesu o ne a lutse haufi le seliba sa Jakobo ha mosali e mong oa Mosamaria a atamela ka nkho ea metsi. Mosali eo o ile a makala haholo ha Jesu a mo kōpa metsi a nooang, kaha Bajuda ba ne ba sa buisane le Basamaria, re se re sa bue ka ho noela lijaneng tsa bona. (Johanne 4:5-9) Mantsoe a latelang a Jesu a ile a mo makatsa le ho feta.
“E mong le e mong ea noang metsi ana o tla nyoroa hape. Mang kapa mang ea noang metsi ao ka sebele ke tla mo fa ’ona ho hang ha a na ho nyoroa le ka mohla, empa metsi ao ka sebele ke tla mo fa ’ona a tla fetoha ka ho eena seliba sa metsi a tšikhunyang ho fana ka bophelo bo sa feleng.” (Johanne 4:13, 14) Nahana kamoo mosali eo a ileng a thahasella tšepiso ena kateng, kaha ho kha metsi selibeng se tebileng joalo e ne e le mosebetsi o khathatsang. Jesu o ile a tsoela pele ho hlalosa hore ho sa tsotellehe bohlokoa ba tsona historing, Jerusalema kapa Thaba ea Gerizime e ne e se libaka tsa bohlokoa bakeng sa ho atamela Molimo. Se neng se tsotelleha ke boikutlo ba pelo le boitšoaro, eseng sebaka. O ile a re: “Barapeli ba ’nete ba tla rapela Ntate ka moea le ’nete, etsoe, ka sebele, Ntate o batla ba joaloka bona hore ba mo rapele.” (Johanne 4:23) E tlameha ebe mantsoe aa e bile a khothatsang hakaakang! Hape-hape phula ena e ile ea fetoha sebaka seo ho sona batho ba ileng ba khothalletsoa ho sebeletsa Jehova.
Kajeno motse oa Nablus o iphaphathile ka masupi a Shekeme ea boholo-holo. Thaba ea Gerizime le Thaba ea Ebale li ntse li phahametse phula, li eme e le bopaki bo khutsitseng ba liketsahalo tsa nako e fetileng. Seliba sa Jakobo, se mosikong oa lithaba tsena, se ntse se ka ’na sa eteloa. Ha re ntse re thuisa ka liketsahalo tsena tse ileng tsa etsahala sebakeng sena, re hopotsoa ka bohlokoa ba ho khomarela borapeli ba ’nete, feela joalokaha Joshua le Jesu ba ile ba re ruta ho etsa joalo.—Bapisa le Esaia 2:2, 3.
[Mongolo o botlaaseng ba leqephe]
a Meloko e tšeletseng e ka pele ho Thaba ea Gerizime e ne e le ea Simeone, Levi, Juda, Isakare, Josefa le Benjamine. Meloko e tšeletseng e ka pele ho Thaba ea Ebale e ne e le ea Rubene, Gade, Ashere, Zebulone, Dane le Nafthali.—Deuteronoma 27:12, 13.
[Tlhaloso ea Moo Setšoantšo se Nkiloeng Teng e leqepheng la 31]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.