Mohloli oa Bobe o Senotsoe!
LEKHOLONG la pele la lilemo, Bajuda ba bangata ba ne ba letetse ho tla ha Mesia ea tšepisitsoeng. (Johanne 6:14) Ha Jesu a qala mosebetsi oa hae, o ile a tlisa matšeliso le tsebo. O ile a folisa ba kulang, a fepa ba lapileng, a laola maemo a leholimo, a ba a tsosa bafu. (Matheu 8:26; 14:14-21; 15:30, 31; Mareka 5:38-43) Hape o ile a bua lipolelo tsa Jehova le ho tšepisa bophelo bo sa feleng. (Johanne 3:34) Ka mantsoe le ka liketso, Jesu o ile a bontša ka botlalo hore e ne e le Mesia, ea neng a tla lokolla batho sebeng le liphellong tsa sona tse mpe.
Ho hlakile hore baeta-pele ba bolumeli ba Bajuda e ne e lokela ho ba bona ba pele ba amohelang Jesu, ba mo mamelang le ba thabelang ho amohela tataiso ea hae. Empa ha baa ka ba etsa joalo. Ho e-na le hoo, ba ile ba mo hloea, ba mo hlorisa ba ba ba etsa ’mommori oa ho mo bolaea!—Mareka 14:1; 15:1-3, 10-15.
Ho nepahetse hore ebe Jesu o ile a nyatsa banna bao ba molato. (Matheu 23:33-35) Leha ho le joalo, o ile a hlokomela hore ho na le motho e mong ea lokelang ho jarisoa molato ka bobe bo neng bo le ka lipelong tsa banna bao. O ile a re ho bona: “Le tsoa ho ntat’a lōna Diabolose, ’me le lakatsa ho phetha litakatso tsa ntat’a lōna. E ne e le ’molai ha a qala, ’me ha aa ka a ema a tiile ’neteng, hobane ’nete ha e eo ho eena. Ha a bua leshano, o bua ho ea ka tšekamelo ea hae, hobane o leshano ’me ke ntate oa leshano.” (Johanne 8:44) Le hoja Jesu a ile a lumela hore batho ba ka etsa bokhopo, o ile a bua ka eo e neng ehlile e le eena mohloli oa bobe—Satane Diabolose.
Ha Jesu a ne a re Satane “ha aa ka a ema a tiile ’neteng,” o ne a senola hore sebōpuoa sena sa moea e kile ea e-ba mohlanka ea tšepahalang oa Molimo empa se ile sa lahla tsela e nepahetseng. Ke hobane’ng ha Satane a ile a fetohela Jehova? Ke hobane o ile a hlaolela boikutlo ba ho iphahamisa hoo a ileng a qetella a chachehela borapeli bo lokelang ho isoa feela ho Molimo.a—Matheu 4:8, 9.
Borabele ba Satane bo ile ba bonahala serapeng sa Edene ha a ne a thetsa Eva hore a lumele ho ja tholoana e hanetsoeng. Ha a ne a bua leshano la pele-pele le ha a ne a etselletsa Jehova, Satane o ile a iketsa “ntate oa leshano.” Hape, ha a ne a eka Adama le Eva hore ba se ke ba mamela, o ile a etsa hore ba busoe ke sebe, ’me qetellong seo se ile sa ba tlisetsa lefu, bona hammoho le meloko e neng e tla latela. Kahoo, Satane o ile a boela a iketsa “’molai”—ha e le hantle, e ile ea e-ba ’molai ea sehlōhō ka ho fetisisa ea kileng a ba teng!—Genese 3:1-6; Baroma 5:12.
Tšusumetso e mpe ea Satane e ile ea fihla le sebakeng sa moea, moo a ileng a susumelletsa mangeloi a mang hore a kopanele le eena borabeleng. (2 Petrose 2:4) Joaloka Satane, meea ena e khopo e ile ea khahloa ke batho ka tsela e fosahetseng. Leha ho le joalo, eona e ile ea khahloa ke ho kopanela liphate ka tsela e sa lokelang, e ileng ea e-ba le liphello tse kotsi le tse mpe.
Bobe bo Tlala Lefatše
Bibele e re: “Ha batho ba qala ho eketseha . . . ’me ba tsoalloa barali, joale bara ba Molimo oa ’nete ba qala ho hlokomela barali ba batho, hore ba batle; eaba ba inkela basali, e leng, bohle bao ba ba khethileng.” (Genese 6:1, 2) ‘Bara baa ba Molimo oa ’nete’ e ne e le bo-mang? E ne e le libōpuoa tsa moea, eseng batho. (Jobo 1:6; 2:1) Re tseba seo joang? Lebaka le leng ke hore, batho ba ne ba ’nile ba nyalana ka lilemo tse ka bang 1 500 ’me ho ne ho sa hlokahale hore ho buuoe ka ho khethehileng ka taba eo. Kahoo ha tlaleho ena e bua ka ho kopanela liphate ha “bara ba Molimo oa ’nete” ba neng ba iphetotse le ba ileng ba nka “barali ba batho,” ho hlakile hore e bua ka ntho e ’ngoe e neng e e-s’o ka e etsahala, e sa tloaelehang.
Ketso ena e sa tloaelehang e tiisoa ke mofuta oa bana ba ileng ba hlaha ka lebaka la manyalo ana. Ba ne ba bitsoa Banefilime, kaha e ne e le batho ba mofuta o tsoakaneng bao e ileng ea e-ba liqhenqha. Hape e ne e le bo-’mampoli ba lonya. Ha e le hantle, lentsoe “Banefilime” le bolela “Balihi.” Batho bana ba sehlōhō ba hlalosoa e le “banna ba khale ba matla, ba tummeng.”—Genese 6:4.
Banefilime le bo-ntat’a bona ba ne ba le khopo ka tsela e ikhethang. Genese 6:11 e re: “Lefatše le ne le senyehile mahlong a Molimo oa ’nete ’me . . . le ne le tletse pefo.” Ha ho pelaelo hore batho ba ile ba nka mekhoa e mabifi le e mebe ea batho bana ba neng ba qala ho fihla har’a bona.
Ho ile ha tla joang hore Banefilime le bo-ntat’a bona ba be le tšusumetso e mpe hakaale ho batho? Ba ile ba etsa sena ka ho sebelisa litšekamelo tsa batho tsa boetsalibe le litakatso tsa bona. Liphello e ile ea e-ba life? “Nama eohle e ne e sentse tsela ea eona lefatšeng.” Qetellong, Jehova o ile a timetsa lefatše leo ka Moroallo oa lefatše lohle, a boloka feela Noe ea lokileng hammoho le lelapa la hae. (Genese 6:5, 12-22) Leha ho le joalo, mangeloi a neng a ikapesitse ’mele ea batho a ile a khutlela sebakeng sa moea a tlotlolohile. Joaloka bademona ba theotsoeng boemong ba bona, ba ile ba tsoela pele ho hanyetsa Molimo le lelapa la hae le lokileng la mangeloi a tšepahalang. Kamoo ho bonahalang kateng, ho tloha ka nako eo ho ea pele, Molimo o ile a thibela meea ena e khopo hore e se ke ea ikapesa ’mele ea batho. (Juda 6) Leha ho le joalo, e sa ntse e e-na le tšusumetso e matla litabeng tsa batho.
Motho e Mobe o Senotsoe ka Botlalo!
Tsela eo tšusumetso e mpe ea Satane e pharaletseng ka eona e senotsoe ho 1 Johanne 5:19, e reng: “Lefatše lohle le rapaletse matleng a ea khopo.” Diabolose o laola batho ka ho ba bakela mahlomola a fetisisang. Ha e le hantle, o ikemiselitse ho baka tšenyo ho feta leha e le neng pele. Hobane’ng? Hobane eena le bademona ba ile ba lelekoa leholimong ka mor’a ho thehoa ha ’Muso oa Molimo ka 1914. Bibele e ile ea bolela esale pele ka ho lelekoa hona, ea re: “Ho malimabe lefatše . . . , hobane Diabolose o theohetse ho lōna, a halefile haholo, a tseba hore o na le nako e khutšoanyane.” (Tšenolo 12:7-12) Joale, Satane o susumetsa batho joang kajeno?
Satane o etsa sena haholo-holo ka ho hlohlelletsa batho hore ba be le moea o laolang tsela eo ba nahanang ka eona le eo ba etsang lintho ka eona. Ke ka lebaka leo Baefese 2:2 e bitsang Diabolose “’musi oa matla a moea, moea [kapa, boikutlo bo atileng] oo hona joale o sebetsang ho bara ba ho se mamele.” Ho e-na le ho khothaletsa tšabo ea bomolimo le ho etsa se molemo, “moea” ona oa bodemona o hlohlelletsa hore batho ba fetohele Molimo le melao ea hae. Kahoo Satane le bademona ba hae ba hōlisa le ho mpefatsa bobe bo etsoang ke batho.
‘Sireletsa Pelo ea Hao’
Tsela e ’ngoe eo “moea” ona o bonahalang ka eona ke ka seoa sa litšoantšo kapa libuka tse manyala tse hlephisang boitšoaro, tse khothalletsang litakatso tse sa lokang tsa ho kopanela liphate le tse etsang hore boitšoaro boo eseng ba tlhaho bo bonahale e le bo ipiletsang. (1 Bathesalonika 4:3-5) Ho beta, sehlōhō, ho betoa ke sekhakhatha sa batho, bophoofolo le ho hlekefetsa bana ka ho kopanela liphate, ke tse ling tsa lintho tseo litšoantšo kapa libuka tsena li li hlahisang e le tse thabisang. Esita le mefuta ea tsona e seng kotsi haholo, e ka etsa hore motho e be lekhoba la tsona le leholo, ea lematsa batho ba li shebellang kapa ba li balang ea ba etsa makhoba a ho itsosetsa litakatso tsa ho kopanela liphate.b Ke bobe bo senyang likamano tsa batho le bo senyang kamano ea motho le Molimo. Litšoantšo kapa libuka tse manyala tse hlephisang boitšoaro li bonahatsa monahano o litšila oa bademona ba li buellang—marabele ao litakatso tsa ’ona tse sa lokang li qalileng lefatšeng la pele ho Moroallo oa mehleng ea Noe.
Ka lebaka le utloahalang, monna ea bohlale Solomone o ile a eletsa: “Ho feta tse ling tsohle tse lokelang ho lebeloa, u sireletse pelo ea hao, kaha mehloli ea bophelo e tsoa ho eona.” (Liproverbia 4:23) Ka tsela e sebetsang, ho sireletsa pelo ea hao lerabeng la litšoantšo kapa libuka tse manyala tse hlephisang boitšoaro ho ka ’na ha hloka hore u chenche seteishene sa TV kapa u time k’homphieutha haeba ho hlaha litšoantšo tse tsosang takatso ea ho kopanela liphate, ’me ke habohlokoa hore u etse seo ka potlako le ka tieo! Nka hore u lesole le lekang ho qoba motsu o tobisitsoeng pelong ea lona. Satane o hlasela pelo ea hao ea tšoantšetso—e leng mohloli oa tšusumetso le takatso—’me o batla ho e silafatsa.
Hape u lokela ho sireletsa pelo ea hao hore e se ke ea rata pefo, hobane Diabolose oa tseba hore “ka sebele . . . [Jehova] o hloile mang kapa mang ea ratang pefo.” (Pesaleme ea 11:5) Ha ho hlokahale hore Satane a u fetole senoa-mali hore a u etse sera sa Molimo; o ipatlela feela ho u kenya moea oa ho rata pefo. Ke kahoo pefo eo hangata e tsamaisanang le matla a phahametseng tlhaho e atileng hakana mecheng e ratoang ea litaba. Banefilime ha ba sa le eo, empa mekhoa ea bona le boitšoaro ba bona tsona li ntse li le teng! Na mofuta oa boithabiso boo u bo khethang o bontša hore u hanela mano a Satane?—2 Bakorinthe 2:11.
Kamoo re ka Hanelang Tšusumetso e Mpe ea Satane
Ho ka bonahala ho le thata ka ho fetisisa ho sebetsana le tšusumetso ea bobe. Bibele e bontša hore ba loanelang ho khahlisa Molimo ha ba ‘loane . . . le makhotla a moea a khopo’ feela, empa ba boetse ba loana le nama ea bona e sa phethahalang. E le hore re hlōle ntoa ena le ho amoheloa ke Molimo, re lokela ho sebelisa hamolemo litokisetso tse ngata tse tsoang ho Molimo.—Baefese 6:12; Baroma 7:21-25.
Litokisetso tsena li akarelletsa moea oa Molimo o halalelang, e leng matla a maholo ka ho fetisisa bokahohleng. Moapostola Pauluse o ile a ngolla Bakreste ba lekholo la pele la lilemo a re: “Ha rea ka ra amohela moea oa lefatše, empa re amohetse moea o tsoang ho Molimo.” (1 Bakorinthe 2:12) Batho ba tataisoang ke moea oa Molimo ba rata seo Molimo a se ratang ’me ba hloea seo a se hloileng. (Amose 5:15) Motho a ka fumana moea o halalelang joang? Haholo-holo a ka o fumana ka ho rapela, ka ho ithuta Bibele—Bibele ka boeona e hlahisitsoe ke moea o halalelang—le ka ho ba le botsoalle bo molemo le batho ba ratang Molimo e le kannete.—Luka 11:13; 2 Timothea 3:16; Baheberu 10:24, 25.
Ha u sebelisa litokisetso tsena tse fanoeng ke Molimo, u qala ho apara “lihlomo tse feletseng tsa ntoa tse tsoang ho Molimo,” e leng tsona feela tse ka u sireletsang e le kannete ‘maqiting a Diabolose.’ (Baefese 6:11-18) Ho potlakile ho feta leha e le neng pele hore re sebelise litokisetso tsena ka botlalo. Hobane’ng?
Bobe bo Haufi le ho Fela!
Mopesaleme o re: “Ha ba khopo ba hlōmela joaloka limela bohle ba tloaetseng ho etsa se kotsi ba thunya, ke hore ba felisoe ka ho sa feleng.” (Pesaleme ea 92:7) Ha ho pelaelo hore, joaloka mehleng ea Noe, ho ata ha bobe ho leng teng hona joale ke bopaki ba hore kahlolo ea Molimo e atametse, ’me ho ke ke ha ahloloa batho ba khopo feela empa ho tla ahloloa Satane le bademona ba hae, ba tla liheloa ka mohohlong oo ba keng ba etsa letho ha ba le ho oona e le selelekela sa timetso e tla ba tlela qetellong. (2 Timothea 3:1-5; Tšenolo 20:1-3, 7-10) Ke mang ea tla phethisa kahlolo eo? Ha ho e mong ha e se Jesu Kreste, eo re balang tjena ka eena: “Mora oa Molimo o ile a bonahatsoa ka morero ona, e leng, ho qhaqha mesebetsi ea Diabolose.”—1 Johanne 3:8.
Na u labalabela ho bona ha bobe bo fela? Haeba ho joalo, litšepiso tse ka Bibeleng li tla u tšelisa. Ha ho buka e ’ngoe ka ntle ho Bibele e senolang mohloli oa bobe, e leng Satane, ebile ha ho buka e ’ngoe e bontšang kamoo eena le mesebetsi eohle ea hae e khopo ba tla qetella ba timelitsoe kateng. Re u khothalletsa hore u iphumanele tsebo e nepahetseng ea Bibele e le hore u itšireletse tšusumetsong e mpe ea Satane hona joale ’me u be le tšepo e sireletsehileng ea ho phela lefatšeng le se nang bobe.—Pesaleme ea 37:9, 10.
[Mongolo o botlaaseng ba leqephe]
a Lebitso leo lengeloi lena le ileng la fetoha Satane le neng le bitsoa ka lona tšimolohong ha le tsejoe. Mantsoe “Satane” le “Diabolose” a bolela “Mohanyetsi” le “Moetselletsi.” Ka tsela e itseng, boitšoaro ba Satane bo tšoana le ba morena oa boholo-holo oa Tyre. (Ezekiele 28:12-19) Qalong, bobeli ba bona ba ne ba tsamaea ka ho hloka molato empa ba ile ba qala ho ikakasa.
b Bona letoto la lihlooho tse reng “Pornography—Harmless or Harmful?” Tsoheng (ea Senyesemane) ea July 22, 2003, e hatisitsoeng ke Lipaki Tsa Jehova.
[Lebokose/Litšoantšo tse leqepheng la 6]
Litšōmo Tseo Karolo e Itseng ea Tsona e Leng ’Nete
Lipale tsa melimo-batho, lifonthoane le koluoa ea moroallo li fumanoa litšōmong tsa boholo-holo lefatšeng ka bophara. Ka mohlala, Thothokiso ea Seakade ea Gilgamesh e bua ka moroallo, ka sekepe le ka batho ba ileng ba pholoha. Batho ba ne ba hlalosa hore Gilgamesh ke molimo-motho ea nang le takatso e feteletseng le ea mabifi. Litšōmo tsa Maaztec li bua ka lefatše la boholo-holo le neng le e-na le lifonthoane le ileng la ba le moroallo o moholo. Tšōmong ea Norse ho buuoa ka morabe oa lifonthoane le ka monna ea bohlale ea bitsoang Bergelmir ea ileng a etsa sekepe se seholo eaba oa ipholosa, ’me o pholosa le mosali oa hae. Bopaki bo kopaneng ba litšōmo tsena kaofela bo tiisa bopaki ba Bibele ba hore batho bohle ba tsoa ho bapholohi ba moroallo o ileng oa timetsa lefatše la boholo-holo le khopo.
[Setšoantšo]
Letlapa le ngotsoeng Thothokiso ea Gilgamesh
[Tlhaloso ea Moo Setšoantšo se Nkiloeng Teng]
The University Museum, University of Pennsylvania (neg. # 22065)
[Setšoantšo se leqepheng la 5]
Kajeno batho ba bonahatsa mekhoa ea Banefilime
[Setšoantšo se leqepheng la 7]
Tsebo e nepahetseng e re sireletsa litšusumetsong tse mpe