Pono ea Bibele
Ho Khetha Molekane oa Lenyalo
MOROETSANA E MONG O ILE A BOTSOA, “NA U EE U NAHANE KA HO NYALOA?” KA POTLAKO O ILE A ARABA, “NAHANA? KE TŠOENYEHA KA HONA.”
TLHALOSO e khutšoanyane ea moroetsana enoa e hlalosa ho hongata ka takatso eo batho ba bang ba nang le eona ea ho ratoa le ho ba le botsoalle. Ba bangata ba hlalosa hore ho fumana molekane oa lenyalo ke e ’ngoe ea lintho tsa bohlokoa ka ho fetisisa bophelong. Ke kahoo lefatšeng ka bophara, ho ’nileng ha ropoha litšebeletso tse reretsoeng ho thusa batho ho fumana balekane ba lenyalo. Leha ho le joalo, likarolong tse ngata tsa lefatše, lenane la manyalo a qhalanang le feta lenane la a atlehang.
Linaheng tsa Bophirimela ho tloaelehile hore batho ba ikhethele balekane ba lenyalo. Ka lehlakoreng le leng, likarolong tse ling tsa Asia le Afrika, ho khethela motho molekane oa lenyalo e ntse e le moetlo. Ho sa tsotellehe hore na boemo ke bofe, mohato oo ha oa lokela ho nkoa habobebe. Ke liqeto tse seng kae bophelong tseo motho a li etsang tse ka ’nang tsa mo tlisetsa thabo kapa masoabi joaloka eo. Lenyalo la batho ba ratanang e ka ba le matlafatsang le le khotsofatsang ka ho fetisisa. Ka lehlakoreng le leng, lenyalo la batho ba lulang ba qhoebeshana e ka ba mohloli oa bohloko le ho sithabela.—Liproverbia 21:19; 26:21.
Ho tšoana le batho ba bang, Bakreste ba ’nete ba batla hore manyalo a bona e be a tlisang thabo le khotsofalo. Empa ba boetse ba batla ho thabisa Molimo le ho mo hlompha. (Bakolose 3:23) Kaha ke ’Mōpi le Moqapi oa lenyalo, Molimo o tseba hantle seo re hlileng re se hlokang le se leng molemong oa rōna. (Genese 2:22-24; Esaia 48:17-19) Ho feta moo, o bone manyalo a limilione-milione, a ileng a atleha le a sa kang a atleha, ka lilemo tse likete motho a le teng. O tseba se atlehang le se sa atleheng. (Pesaleme ea 32:8) Ka Lentsoe la hae, Bibele, o bolela ka ho hlaka melao-motheo e tobileng e ka thusang Mokreste leha e le ofe ho etsa qeto a tseba se hlokahalang. E meng ea melao-motheo ee ke efe?
Talima ka Nģ’ane ho Ponahalo ea ’Mele
Moo batho ka bomong ba lokolohileng ho ikhethela batho bao ba batlang ho nyalana le bona, ba ka ’na ba kopana le bao e tla ba balekane ba bona ka tsela e sa reroang kapa ba ba tsebisoa ke metsoalle kapa lelapa. Hangata, qalong maikutlo a lerato a susumetsoa ke khoheli ea ’mele. Le hoja ka sebele hona e le ha tlhaho ebile e le tšusumetso e matla, Bibele e re khothalletsa hore re se ke ra talima ponahalo feela ha re nahana ka lenyalo.
Liproverbia 31:30 e re: “Khahleho ea thetsa; botle ke bosaoana! Mosali ea tšabang Jehova ke eena ea tla rorisoa.” Moapostola Petrose o ile a bua ka “seaparo se ke keng sa bola sa moea o thōtseng le o bonolo, oo e leng oa bohlokoa haholo mahlong a Molimo.” (1 Petrose 3:4) E, litšoaneleho tsa moea tsa molekane oa ka moso—boinehelo ba motho ho Molimo le lerato la hae ho Molimo hammoho le botho ba hae ba Bokreste—ke tsa bohlokoa haholo ho feta botle ba ’mele. Ke habohlokoa ho ipha nako ea ho etsa khetho e nahanetsoeng hantle, ho khetha motho ea nang le lipakane tsa moea tse tšoanang le tsa hao le ea lekang ka matla ho bonahatsa litholoana tsa moea oa Molimo. Sena se tla tlatsetsa haholo ho etseng kopano e thabileng ea lenyalo.—Liproverbia 19:2; Bagalata 5:22, 23.
‘Nyala Feela Moreneng’
Ho ba le lipakane le litumelo tse tšoanang le motho eo u batlang ho nyalana le eena ke habohlokoa haholo. Lenyalo ke phephetso ea sebele, e hlokang hore mahlakore ka bobeli a etse liphetoho tse ngata boitšoarong le boikutlong. Hoa utloahala hore ha le se le ntse le lumellana lintlheng tse ngata le molekane oa hao oa ka moso, ho etsa liphetoho tseo ho tla le nolofalla haholoanyane.
Sena se re thusa ho utloisisa hore na ke hobane’ng ha moapostola Pauluse a ile a khothalletsa Bakreste ho qoba ho kena “jokong e sa lekaneng hammoho le ba sa lumelang.” (2 Bakorinthe 6:14) Pauluse o ne a tseba hore ho nyalana le motho eo u se nang tumelo le kutloisiso e tšoanang le ea hae ka melao-motheo ea Bibele ho ka baka khohlano le ho se lumellane. Keletso ea ho ‘nyala feela Moreneng’ ke e utloahalang. (1 Bakorinthe 7:39) E bontša monahano oa Molimo. Bao ka bohlale ba e latelang ba qoba mathata a mangata a tebileng le maima.—Liproverbia 2:1, 9.
Ho Khethela Motho Molekane oa Lenyalo
Ho thoe’ng ka libaka tseo ho tsona e ntseng e le tloaelo ho khethela motho molekane oa lenyalo? Ka mohlala, ho hakanngoa hore hoo e ka bang karolo ea 80 lekholong ea manyalo ’ohle a India e ka boroa ke ao ho ’ona motho a khethetsoeng molekane ke batsoali. Hore na batsoali ba Bakreste ba latela tloaelo ena kapa che ke qeto ea botho. Leha ho le joalo, manyalo a joalo ao ho ’ona motho a khetheloang molekane a atleha ha ho lateloa litekanyetso tsa moea.
Ba buellang manyalo ao ho ’ona motho a khetheloang molekane ba nahana hore sena se beha boikarabelo ba ho etsa liqeto mahetleng a batho ba nang le phihlelo le ba hōlileng tsebong. Moholo e mong oa Mokreste Afrika o re: “Batsoali ba bang ba nahana hore ka lebaka la lilemo tsa bana ba bona le ho hloka phihlelo ha bona, ba ke ke ba tšepeloa ho etsa qeto e nepahetseng ka khōlo ea moea ea molekane oa ka moso.” Mosebeletsi e mong ea tsamaeang, India, oa phaella: “Bacha ba hloka phihlelo bophelong ’me ba ka ’na ba etsa qeto ka lintho ka ho nkeha maikutlo.” Kaha batsoali ba tseba botho ba bana ba bona hamolemonyana ho feta motho leha e le mang e mong, ba ikutloa hore ke bona feela ba boemong ba ho khethela bana ba bona ka bohlale. E ne e tla ba bohlale hore ba boele ba nahanele maikutlo a mohlankana le moroetsana.
Leha ho le joalo, ha batsoali ba hlokomoloha melao-motheo ea Bibele, ba ka ’na ba qetella ba ikentse tšotso linaleng haeba hamorao lenyalo leo le e-ba le mathata. Kaha hangata ho na le monyetla o fokolang oa hore balekane ba ka moso ba tsebane hantle esale pele, mathata a ka ’na a hlaha. Ntate e mong oa Mokreste India o hlalosa hore ha a hlaha, “tšekamelo e ba ho beha batsoali molato.”
Batsoali ba Bakreste ba khethelang motho molekane oa lenyalo, ba boetse ba lokela ho hlahloba sepheo sa bona. Ha lipakane tse laolang khetho ea molekane oa lenyalo e le tsa lerato la lintho tse bonahalang kapa takatso ea botumo, ho hlaha mathata. (1 Timothea 6:9) Ka hona, ba khethelang motho molekane oa lenyalo ba lokela ho ipotsa, ‘Na khetho ena e etsetsoa ho tiisa hore mahlakore ka bobeli a tla ba le thabo le bophelo bo botle ba moea? Kapa, ho fapana le hoo, na ke ho phahamisa boemo ba lelapa kapa leruo kapa ho fumana melemo e itseng ea lichelete?’—Liproverbia 20:21.
Keletso ea Bibele e hlakile ’me e molemo. Ha ho nahanoa ka molekane oa lenyalo, kamehla bokhabane le bomoea ba molekane oa ka moso e lokela ho ba tsona tse nahaneloang pele, ho sa tsotellehe hore na khetho e etsoa joang. Ha sena se etsoa, Jehova Molimo, Moqapi oa tokisetso ea lenyalo, oa hlomphuoa ’me ba nyalanang ba ka qalisa motheong o tiileng oa moea. (Matheu 7:24, 25) Sena se tla tlatsetsa haholo kopanong e thabileng, e matlafatsang.