Litlhohonolofatso Kapa Lithohako—Mehlala ho Rōna Kajeno
“Lintho tsena li ile tsa tsoela pele ho ba hlahela e le mehlala, ’me li ile tsa ngoloa hore e be temoso ho rōna bao bofelo ba litsamaiso tsa lintho bo ba fihletseng.”—1 BAKORINTHE 10:11.
1. Feela joalokaha motho a hlahloba thulusi, re lokela ho etsa tlhahlobo efe?
APATEHILE ka tlas’a pente, mafome a ka qala ho ja ntho e entsoeng ka tšepe. Ho ka ’na ha nka nako pele mafome a ka hlahella ka holimo. Ka ho tšoanang, maikutlo le litakatso tsa pelo ea motho li ka ’na tsa qala ho mpefala nako e telele pele sena se e-ba le liphello tse tebileng kapa esita le ho bonoa ke ba bang. Joalokaha re ne re ka hlahloba ka bohlale thulusi e itseng ho bona hore na e ba mafome, ka ho tšoanang tlhahlobo e seli ea lipelo tsa rōna le ho li hlokomela ka nako e nepahetseng e ka ’na ea boloka botšepehi ba rōna ba Bokreste. Ka mantsoe a mang, re ka amohela litlhohonolofatso tsa Molimo le ho qoba lithohako tsa bomolimo. Ba bang ba ka ’na ba nahana hore litlhohonolofatso le lithohako tse phatlalalitsoeng ho Baiseraele ba boholo-holo ha li bolele letho le lekaalo ho ba talimaneng le bofelo ba tsamaiso ena ea lintho. (Joshua 8:34, 35; Matheu 13:49, 50; 24:3) Leha ho le joalo, ha ho joalo. Re ka rua molemo o moholo mehlaleng e lemosang e amanang le Baiseraele, joalokaha e bontšitsoe ho 1 Bakorinthe khaolo ea 10.
2. Bakorinthe ba Pele 10:5, 6 e re’ng ka liphihlelo tsa Baiseraele lefeelleng?
2 Moapostola Pauluse o tšoantša Baiseraele tlas’a Moshe le Bakreste tlas’a Kreste. (1 Bakorinthe 10:1-4) Le hoja Baiseraele ba ka be ba ile ba kena Naheng e Tšepisitsoeng, “boholo ba bona Molimo ha aa ka a ba bontša kamohelo ea hae, kaha ba ile ba rapalatsoa lefeelleng.” Ka hona Pauluse o ile a bolella Bakreste-’moho le eena: “Joale lintho tsena e bile mehlala ea rōna, hore re se ke ra ba batho ba lakatsang lintho tse kotsi, esita le joalokaha ba ile ba li lakatsa.” (1 Bakorinthe 10:5, 6) Litakatso li hlaoleloa ka pelong, ka hona ho hlokahala hore re ele hloko mehlala e lemosang eo Pauluse a buang ka eona.
Temoso Khahlanong le Borapeli ba Litšoantšo
3. Baiseraele ba ile ba etsa sebe joang mabapi le namane ea khauta?
3 Temoso ea pele ea Pauluse ke ena: “Hape le se ke la ba barapeli ba litšoantšo, joalokaha ba bang ba bona e ile ea e-ba barapeli ba litšoantšo; feela joalokaha ho ngoliloe: ‘Batho ba ile ba lula fatše ho ja le ho noa, ’me ba ema hore ba be le nako e monate.’” (1 Bakorinthe 10:7) Mohlala ona o lemosang ke oa ha Baiseraele ba khelohela mekhoeng ea Egepeta ’me ba etsa namane ea khauta ea borapeli ba litšoantšo. (Exoda, khaolo ea 32) Morutuoa Setefane o ile a bontša bothata bo ka sehloohong: “Baholo-holo ba rōna ba ile ba hana ho . . . mamela [Moshe, lenģosa la Molimo], empa ba mo qhelela ka thōko ’me ka lipelong tsa bona ba khutlela Egepeta, ba re ho Arone, ‘Re etsetse melimo hore e re etelle pele. Etsoe Moshe enoa, ea ileng a re etella pele ho tsoa naheng ea Egepeta, ha re tsebe se mo etsahaletseng.’ Kahoo ba etsa namane matsatsing ao eaba ba tlisa sehlabelo setšoantšong se rapeloang ’me ba qala ho ithabisa mesebetsing ea matsoho a bona.” (Liketso 7:39-41) Hlokomela hore “ka lipelong tsa bona” Baiseraele ba tsoileng tseleng ba ile ba ba le litakatso tse fosahetseng tse ileng tsa etsa hore ba rapele litšoantšo. “Ba etsa namane . . . eaba ba tlisa sehlabelo setšoantšong se rapeloang.” Ho feta moo, ba ile “ba qala ho ithabisa mesebetsing ea matsoho a bona.” Ho ne ho letsoa lipina, ho binoa, ho tantšoa, ho jeoa ho bile ho nooa. Ho totobetse hore borapeli ba litšoantšo bo ne bo hohela bo bile bo thabisa.
4, 5. Ho hlokahala hore re qobe mekhoa efe ea borapeli ba litšoantšo?
4 Egepeta e tšoantšetsoang ke ea boholo-holo—lefatše la Satane—ha e le hantle e rapela boithabiso. (1 Johanne 5:19; Tšenolo 11:8) E etsa batšoantšisi, libini le linaleli tsa lipapali melimo, esita le ho tantša ha bona, ’mino oa bona, maikutlo a bona ka monyaka le linako tse monate. Ba bangata ba ’nile ba lekeha hore ba ikakhele ka setotsoana boithabisong le hoja ba ntse ba bolela hore ba rapela Jehova. Ha Mokreste a tlameha ho khalemelloa phoso e itseng, hangata ho fumanoa hore bofokoli ba hae moeeng bo bakiloe ke ho noa lino tse tahang, ho tantša le ho ba le nako e monate ho isa bohōleng boo a neng a le haufi le ho kenella borapeling ba litšoantšo. (Exoda 32:5, 6, 17, 18) Boithabiso bo bong bo molemo bo bile boa thabisa. Empa, kajeno boholo ba ’mino, tantši, libaesekopo le livideo tsa lefatše bo susumetsa litakatso tsa nama tse litšila.
5 Bakreste ba ’nete ha ba inehele borapeling ba litšoantšo. (2 Bakorinthe 6:16; 1 Johanne 5:21) E se eka e mong le e mong oa rōna a ka ba hlokolosi ka ho tšoanang hore a se ke a lemalla boithabiso bo nang le litšobotsi tsa borapeli ba litšoantšo ’me a ipeha kotsing ea ho latsoa liphello tse kotsi tsa ho ameha ka botebo ho beng le nako e monate ka tsela ea lefatše. Haeba re ipeha tlas’a taolo ea litšusumetso tsa lefatše, re sa lemohe, litakatso tse kotsi le maikutlo li ka haha likelellong le lipelong tsa rōna. Ha li sa lokisoe qetellong li ka fella ka hore re ‘rapalatsoe lefeelleng’ la tsamaiso ea Satane.
6. Ho ka ’na ha hlokahala hore re nke bohato bofe bo nepahetseng mabapi le boithabiso?
6 Joaloka Moshe ketsahalong ea namane ea khauta, ha e le hantle “lekhoba le tšepahalang le le masene” le re: “Ke mang ea ka lehlakoreng la Jehova? Ha a tle ka ho ’na!” Ho nka bohato bo tiileng re bontša hore re emela borapeli ba ’nete re tiile, ho ka boloka bophelo. Leloko la habo Moshe la Levi le ile la nka bohato hang-hang ho felisa litšusumetso tse silafatsang. (Matheu 24:45-47; Exoda 32:26-28, NW) Ka hona, he, hlahloba ka hloko khetho ea hao ea boithabiso, ’mino, livideo le tse ling tse joalo. Haeba e mpe ka tsela e itseng, ema ka lehlakoreng la Jehova. Ka ho itšetleha ka Molimo ka thapelo, etsa liphetoho khethong ea hao ea boithabiso le ’mino, ’me u senye lintho tse kotsi moeeng, esita le joalokaha Moshe a ile a senya namane ea khauta.—Exoda 32:20; Deuteronoma 9:21.
7. Re ka sireletsa pelo ea tšoantšetso joang?
7 Re ka thibela pelo ho jeoa ke mafome joang? Ka ho khothalla ho ithuta Lentsoe la Molimo le ka ho lumella linnete tsa lona ho tebela likelellong le lipelong tsa rōna. (Baroma 12:1, 2) Ho hlakile hore, re lokela ho kopanela libokeng tsa Bokreste kamehla. (Baheberu 10:24, 25) Ho kopanela libokeng feela tjee re sa nke karolo ho ka tšoantšoa le ho pentella letheba la mafome. Sena se ka ’na sa etsa hore re khothale ka nakoana, empa ha se rarolle bothata bo ka sehloohong. Ho e-na le hoo, ka ho lokisetsa esale pele, ho thuisa le ho nka karolo ka mafolo-folo libokeng, ka matla re ka tlosa lintho tse senyang tseo e ka ’nang eaba li hanella li sa hlokomeloe ka lipelong tsa rōna tsa tšoantšetso. Sena se tla re thusa ho khomarela Lentsoe la Molimo ’me se tla re matlafaletsa ho mamella liteko tsa tumelo ’me re be “ba phethahetseng ka litsela tsohle.”—Jakobo 1:3, 4; Liproverbia 15:28.
Temoso Khahlanong le Bohlola
8-10. (a) Ho 1 Bakorinthe 10:8 ho buuoa ka mohlala ofe o lemosang? (b) Mantsoe a Jesu a fumanoang ho Matheu 5:27, 28 a ka sebelisoa hamolemo joang?
8 Mohlaleng oa Pauluse o latelang, rea eletsoa: “Hape re se ke ra tloaela ho etsa bohlola, joalokaha ba bang ba bona ba ile ba etsa bohlola, hore feela ba oe, ba likete tse mashome a mabeli a metso e meraro ba bona ka letsatsi le le leng.”a (1 Bakorinthe 10:8) Moapostola o ne a bua ka nako eo ka eona Baiseraele ba neng ba khumamela melimo ea bohata ’me ba “etsa bohlola le barali ba Moabe.” (Numere 25:1-9) Boitšoaro bo bobe ba botona le botšehali bo isa lefung! Ho lumella menahano le litakatso tsa boitšoaro bo bobe hore li tsoele pele li sa laoloe ho tšoana le ho lumella hore pelo e be “mafome.” Jesu o itse: “Le utloile hore ho ile ha thoe, ‘U se ke ua feba.’ Empa ke re ho lōna e mong le e mong ea ntseng a tsoela pele ho sheba mosali e le hore a be le takatso e matla bakeng sa hae o se a febile le eena ka pelong ea hae.”—Matheu 5:27, 28.
9 Se bontšang litholoana tsa ‘ho shebela ho ba le takatso e matla bakeng sa mosali’ ke phello ea monahano o litšila oa mangeloi a sa mameleng pele ho Moroallo oa mehleng ea Noe. (Genese 6:1, 2) Hape, hopola hore e ’ngoe ea liketsahalo tse bohloko ka ho fetisisa bophelong ba Morena Davida e ile ea qholotsoa ke ho tsoela pele ho sheba mosali ka tsela e sa lokelang. (2 Samuele 11:1-4) Ho fapana le hoo, Jobo monna ea nyetseng ea lokileng o ile a ‘hlaba selekane le mahlo a hae, sa hore a ke ke a talima moroetsana,’ kahoo o ile a qoba boitšoaro bo bobe ’me a ipaka e le ’moloki oa botšepehi. (Jobo 31:1-3, 6-11) Mahlo a ka ’na a tšoantšoa le lifensetere tsa pelo. ’Me lintho tse ngata tsa bokhopo li tsoa pelong e litšila.—Mareka 7:20-23.
10 Haeba re sebelisa mantsoe a Jesu, re ke ke ra itumella ho ba le bolokolohi ba ho nahana ka lintho tse fosahetseng ka ho shebella litšoantšo tsa bootsoa kapa ho ba le menahano ea boitšoaro bo bobe mabapi le Mokreste-’moho le rōna, mosebetsi-’moho kapa motho e mong osele. Mafome ha a tlosoe tšepeng feela ka ho hlakola karolo eo a e jeleng. Ka lebaka leo, u se ke ua qhelela ka thōko maikutlo le litšekamelo tsa boitšoaro bo bobe joaloka hoja e le lintho tse se nang taba. Nka mehato e matla bakeng sa ho itokolla litšekamelong tsa boitšoaro bo bobe. (Bapisa le Matheu 5:29, 30.) Pauluse o phehella balumeli-’moho le eena: “Le bolaee litho tsa ’mele ea lōna tse leng lefatšeng mabapi le bohlola, ho se hloeke, takatso ea botona kapa ea botšehali, takatso e kotsi, le ho chacheha ka mohono, e leng borapeli ba litšoantšo. Ka lebaka la lintho tseo khalefo ea Molimo ea tla.” E, ka lebaka la lintho tse joaloka boitšoaro bo bobe ba botona le botšehali, “khalefo ea Molimo ea tla,” e le pontšo ea thohako ea hae. Ka hona ho hlokahala hore re “bolaee” litho tsa ’mele ea rōna mabapi le lintho tsena.—Bakolose 3:5, 6.
Temoso Khahlanong le Lipelaelo Tsa Borabele
11, 12. (a) Ho 1 Bakorinthe 10:9 ho fanoe ka temoso efe, ’me ho ne ho buuoa ka ketsahalo efe? (b) Temoso ea Pauluse e lokela ho re ama joang?
11 Pauluse o tsoela pele ho lemosa: “Hape re se ke ra beha Jehova tekong, joalokaha ba bang ba bona ba ile ba mo beha tekong, hore feela ba timetsoe ke linoha.” (1 Bakorinthe 10:9) Ha Baiseraele ba tsamaea lefeelleng pel’a moeli oa Edomo, ba ile ba ’na “ba bua hampe ka Molimo le ka Moshe, ba re: Na ke ka baka la’ng ha le re nyolotse Egepeta hore re tl’o shoela lefeelleng na? Hobane, mona, ha ho bohobe, ha ho metsi, ’me pelo tsa rōna li tennoe ke bohobe bona bo sa tsebisahaleng,” e leng manna a neng a fanoe ka mohlolo. (Numere 21:4, 5) Ak’u nahane! Baiseraele bao ba ile ba ’na “ba bua hampe ka Molimo,” ba re litokisetso tsa hae lia eiseha!
12 Baiseraele ba ne ba leka mamello ea Jehova ka lipelaelo tsa bona. Jehova ha aa ka a lesa ho ba otla, hobane o ile a romela linoha tse mahloko har’a bona, ’me ba bangata ba ile ba bolaoa ke maqeba a ho longoa ke linoha. Ka mor’a hore batho ba bake ’me Moshe a ba buelle, kotlo ena e ile ea fela. (Numere 21:6-9) Ruri ketsahalo ena e lokela ho sebeletsa e le temoso ho rōna hore re se ke ra bontša moea oa borabele le ho belaela, haholo-holo khahlanong le Molimo le litokisetso tsa puso ea hae.
Temoso Khahlanong le ho Korotla
13. Bakorinthe ba Pele 10:10 e lemosa khahlanong le eng, ’me ke borabele bofe boo Pauluse a neng a nahanne ka bona?
13 Ha a bua ka mohlala oa hae oa ho qetela o mabapi le Baiseraele lefeelleng, Pauluse oa ngola: “Hape le se ke la ba bakorotli, feela joalokaha ba bang ba bona ba ile ba korotla, hore feela ba timetsoe ke motimetsi.” (1 Bakorinthe 10:10) Borabele bo ile ba hlaha ha Kore, Dathane, Abirame le metsoalle ea bona ba itšoara ka tsela eo e seng ea puso ea Molimo ’me ba phephetsa matla a ho laela a Moshe le Arone. (Numere 16:1-3) Ka mor’a hore marabele a timetsoe, Baiseraele ba ile ba qala ho korotla. Sena se ile sa etsahala hobane ba ne ba nahana hore ho timetsoa ha marabele ho ne ho le leeme. Numere 16:41 e re: “Ha bo e-sa phutheho eohle ea bana ba Iseraele ea rorela Moshe le Arone, ea re: Le bolaile sechaba sa Jehova.” Ka lebaka la ho nyatsa tsela eo toka e neng e sebelisitsoe ka eona ketsahalong eo, Baiseraele ba 14 700 ba ile ba timetsoa ke kotlo e rometsoeng ke Molimo.—Numere 16:49.
14, 15. (a) Se seng sa libe tsa “batho ba se nang bomolimo” ba neng ba kene ka sekhukhu ka phuthehong e ne e le sefe? (b) Ho ka ithutoa eng ka ketsahalo e amanang le Kore?
14 Lekholong la pele la lilemo C.E., “batho ba se nang bomolimo” ba ileng ba kena ka sekhukhu ka phuthehong ea Bokreste ba ile ba ipaka ho ba mesuoe ea bohata esita le bakorotli. Banna bana ba ile ba “hlokomoloha borena le ho bua ka ho nyefola ka ba khanyang,” banna ba tlotsitsoeng bao ka nako eo ba neng ba tšepetsoe ho ba balebeli ba moea ba phutheho. Mabapi le bakoenehi bao ba sa tšabeng Molimo, morutuoa Jude o ile a boela a re: “Batho bana ke bakorotli, ba belaelang ka tse ba hlahelang bophelong, ba tsoela pele ho ea ka litakatso tsa bona.” (Jude 3, 4, 8, 16) Kajeno, batho ba bang e ba bakorotli hobane ba lumella hore maikutlo a senyang moeeng a hōle ka lipelong tsa bona. Hangata ba lebisa tlhokomelo liphosong tsa ba leng boemong ba bolebeli ka phuthehong ’me ba qala ho korotla ka bona. Ho korotla ha bona le ho belaela ho ka ’na ha ba ha fetela ho tšoaeng phoso lingoliloeng tsa “lekhoba le tšepahalang.”
15 Ho botsa lipotso tse bontšang thahasello ea sebele mabapi le taba e itseng ea Mangolo ho loketse. Empa ho thoe’ng haeba re ne re ka hlaolela maikutlo a fosahetseng a itlhahisang lipuong tse tšoaeang liphoso ka har’a sehlopha se itseng sa metsoalle e haufi? Ho ne ho tla ba molemo hore re ipotse, ‘Ekaba see se tla fella kae? Na ho ne ho ke ke ha e-ba molemo ho khaotsa ho korotla ’me ka boikokobetso re rapelle bohlale?’ (Jakobo 1:5-8; Jude 17-21) Kore le batšehetsi ba hae, bao e ileng ea e-ba marabele khahlanong le matla a ho laela a Moshe le Arone, e ka ’na eaba ba ne ba kholisehile ka ho feletseng hore pono ea bona e loketse hoo ba sa kang ba hlahloba sepheo sa bona. Leha ho le joalo, ba ne ba fositse ka ho feletseng. Ho ne ho le joalo le ka Baiseraele ba ileng ba korotla ka ho timetsoa ha Kore le marabele a mang. Ke ho bohlale hakaakang ho lumella mehlala e joalo ho re susumeletsa ho hlahloba sepheo sa rōna, ho lesa ho korotla kapa ho belaela, ’me re lumelle Jehova hore a re hloekise!—Pesaleme ea 17:1-3.
Ithute, ’me U Thabele Litlhohonolofatso
16. Moko-taba oa khothatso e ho 1 Bakorinthe 10:11, 12 ke ofe?
16 Tlas’a pululelo ea Molimo, Pauluse o phetha lethathamo lena la melaetsa e lemosang ka khothatso ena: “Joale lintho tsena li ile tsa tsoela pele ho ba hlahela e le mehlala, ’me li ile tsa ngoloa hore e be temoso ho rōna bao bofelo ba litsamaiso tsa lintho bo ba fihletseng. Ka lebaka leo ea nahanang hore o eme a a hlokomele hore a se ke a oa.” (1 Bakorinthe 10:11, 12) E se eka re ke ke ra nka boemo ba rōna ka phuthehong ea Bokreste habobebe.
17. Haeba re utloa re e-na le sepheo se fosahetseng ka lipelong tsa rōna, re lokela ho etsa’ng?
17 Joalokaha tšepe e e-na le tšekamelo ea ho ba mafome, ka ho tšoanang rōna bana ba Adama oa moetsalibe re futsitse tšekamelo ea ho etsa bobe. (Genese 8:21; Baroma 5:12) Kahoo, re lokela hore re se nyahame haeba re utloa sepheo se sa nepahalang ka lipelong tsa rōna. Ho e-na le hoo, a re nkeng bohato bo tiileng. Ha tšepe e pepesetsehile moeeng o mongobo kapa tikolohong e litšila, e jeoa ke mafome kapele. Ho hlokahala hore re qobe ho pepesetsehela ‘moeeng’ oa lefatše la Satane, ka boithabiso ba lona bo litšila, boitšoaro bo bobe bo sabaletseng, le tšekamelo e fosahetseng ea kelello.—Baefese 2:1, 2.
18. Jehova o entse’ng mabapi le litšekamelo tse fosahetseng tsa moloko oa batho?
18 Jehova o file moloko oa batho tsela ea ho loantša litšekamelo tse fosahetseng tseo re li futsitseng. O fane ka Mora oa hae ea tsoetsoeng a ’notši e le hore ba lumelang ho eena ba ka ba le bophelo bo sa feleng. (Johanne 3:16) Haeba re latela mehato ea Jesu haufi-ufi ’me re bontša botho bo kang ba Kreste, re tla ba tlhohonolofatso ho ba bang. (1 Petrose 2:21) Hape re tla fumana litlhohonolofatso tsa bomolimo, e seng lithohako.
19. Re ka rua molemo joang ka ho nahana ka mehlala ea Mangolo?
19 Le hoja rōna kajeno re sekametse phosong joalokaha ho ne ho le joalo ka Baiseraele ba boholo-holo, re na le Lentsoe la Molimo le ngotsoeng le feletseng bakeng sa ho re tataisa. Tlalehong ea lona re ithuta ka litšebelisano tsa Jehova le moloko oa batho esita le litšoaneleho tsa hae tse bonahalitsoeng ho Jesu, ‘ponahatso ea khanya ea Molimo le setšoantšo se nepahetseng hantle sa bona boleng ba Hae.’ (Baheberu 1:1-3; Johanne 14:9, 10) Ka thapelo le ho khothalla ho ithuta Mangolo, re ka ba le “kelello ea Kreste.” (1 Bakorinthe 2:16) Ha re tobane le meleko le liteko tse ling tsa tumelo ea rōna, re ka rua molemo ka ho nahana ka mehlala ea Mangolo ea boholo-holo ’me haholo-holo mohlala o ipabolang oa Jesu Kreste. Haeba re etsa joalo, re ke ke ra latsoa ho phethahala ha lithohako tsa bomolimo. Ho e-na le hoo, re tla thabela kamohelo ea Jehova kajeno le litlhohonolofatso tsa hae ka ho sa feleng.
[Mongolo o botlaaseng ba leqephe]
U ne U Tla Araba Joang?
◻ Re ka sebelisa keletso ea Pauluse joang ea hore re se ke ra ba barapeli ba litšoantšo?
◻ Re ka etsa joang hore re ele hloko temoso ea moapostola ka bohlola?
◻ Ke hobane’ng ha re lokela ho qoba ho korotla le ho belaela?
◻ Ke joang re ka fumanang litlhohonolofatso tsa bomolimo, e seng lithohako?
[Setšoantšo se leqepheng la 18]
Haeba re batla litlhohonolofatso tsa bomolimo, re tlameha ho qoba borapeli ba litšoantšo
[Litšoantšo tse leqepheng la 20]
Feela joalokaha ho hlokahala hore mafome a tlosoe, a re nkeng bohato bo nepahetseng ho tlosa litakatso tse fosahetseng lipelong tsa rōna