Banna—Elang Hloko Bohlooho ba Kreste
“Hlooho ea monna e mong le e mong ke Kreste.”—1 BAKORINTHE 11:3.
1, 2. (a) Ho ka bonoa ka eng hore monna o atlehile? (b) Ke hobane’ng ha ho le bohlokoa ho elelloa hore lenyalo le qapiloe ke Molimo?
U BONA ka eng hore monna o atlehile? Na ke ka bohlale ba hae ba kelello kapa ke ka matla a hae a ’mele? Na ke ka bokhoni ba hae ba ho etsa chelete? Kapa na haholo-holo ke ka tsela e lerato le e mosa eo a tšoarang mosali oa hae le bana ka eona? Potsong ena ea ho qetela, banna ba bangata ba hlōleha haholo, kaha ba laoloa ke moea oa lefatše le litekanyetso tsa batho. Hobane’ng? Lebaka la sehlooho ke hobane ha ba ele hloko ebile ha ba sebelise tataiso ea Moqapi oa lenyalo—Eena ea ileng a “etsa mosali ka khopo eo a e nkileng ho monna ’me [a] mo tlisa ho monna.”—Genese 2:21-24.
2 Jesu Kreste o ile a tiisa tlaleho ena ea Bibele ea hore lenyalo le qapiloe ke Molimo, ha a ne a bolella batho ba neng ba mo nyatsa ba mehleng ea hae, a re: “Na ha lea ka la bala hore ea ba bōpileng tšimolohong o ba entse e le e motona le e motšehali ’me a re, ‘Ka lebaka lena monna o tla siea ntat’ae le ’m’ae ’me o tla khomarela mosali oa hae, ’me bao ba babeli e tla ba nama e le ’ngoe’? E leng hore ha ba sa le babeli, empa e se e le nama e le ’ngoe. Ka hona, seo Molimo a se kopantseng hammoho jokong [ka lenyalo] ho se ke ha e-ba le motho ea se arolang.” (Matheu 19:4-6) ’Nete ke hore senotlolo sa ho atlehisa lenyalo ke ho elelloa hore lenyalo le qapiloe ke Molimo le hore katleho e itšetlehile ka ho sebelisa taeo e fumanoang Lentsoeng la Molimo, e leng Bibele.
Senotlolo sa Hore Monna a Atlehe
3, 4. (a) Ke eng se etsang hore Jesu a be le tsebo e batsi ka lenyalo? (b) Mosali oa tšoantšetso oa Jesu ke mang, hona banna ba lokela ho tšoara basali ba bona joang?
3 Ntho e ka thusang monna hore a atlehe ke ha a ithuta seo Jesu a ileng a se bua a bile a etsisa seo A ileng a se etsa. Tsebo ea hae ka lenyalo e batsi, kaha o ne a le teng ha ho ne ho bōptjoa batho ba pele ba babeli le ha ba ne ba nyalana. Jehova Molimo o ile a re ho eena: “A re etse motho ka setšoantšo sa rōna, ho ea ka sebōpeho sa rōna.” (Genese 1:26) Ka sebele, Molimo o ne a bua le Eo A ileng a mo bōpa pele ho mang kapa mang kapa ntho leha e le efe e ’ngoe, ea ileng ‘a ba mabapa le eena e le mosebetsi ea hloahloa.’ (Liproverbia 8:22-30) Enoa ke “letsibolo la pōpo eohle.” Ke eena “tšimoloho ea pōpo ea Molimo,” ea bileng teng esita le pele ho bōptjoa bokahohleng bo bonahalang.—Bakolose 1:15; Tšenolo 3:14.
4 Jesu o bitsoa “Konyana ea Molimo,” ’me ka tšoantšetso o hlalosoa e le monna ea nyetseng. Lengeloi le kile la re: “Tloo mona, ke tla u bontša monyaluoa, mosali oa Konyana.” (Johanne 1:29; Tšenolo 21:9) Ebe joale monyaluoa eo kapa mosali ke mang? “Mosali oa Konyana” ke balateli ba Kreste ba tšepahalang ba tlotsitsoeng ka moea, ba tlang ho busa le eena pusong ea leholimo. (Tšenolo 14:1, 3) Ka hona, tsela eo Jesu a ileng a tšoara barutuoa ba hae ka eona ha a ne a e-na le bona lefatšeng, ke mohlala oa hore na banna ba tšoare basali ba bona joang.
5. Jesu ke mohlala oa bo-mang?
5 Ke ’nete hore ka Bibeleng ho boleloa hore Jesu ke mohlala oa balateli bohle ba hae, joalokaha re bala: “Kreste o ile a utloa bohloko bakeng sa lōna, a le siela mohlala hore le latele mehato ea hae haufi-ufi.” (1 Petrose 2:21) Leha ho le joalo, ke mohlala ho banna ka tsela e khethehileng. Bibele e re: “Hlooho ea monna e mong le e mong ke Kreste; hape hlooho ea mosali ke monna; hape hlooho ea Kreste ke Molimo.” (1 Bakorinthe 11:3) Kaha Kreste ke hlooho ea monna, banna ba lokela ho etsisa mohlala oa hae. Kahoo, hore lelapa le atlehe le be le thabe, molao-motheo oa bohlooho o lokela ho sebelisoa. E le hore thabo e joalo e be teng, banna ba lokela ho sebelisana le basali ba bona ka tsela e lerato eo Jesu a sebelisanang ka eona le mosali oa hae oa tšoantšetso, e leng barutuoa ba hae ba tlotsitsoeng.
Kamoo ho ka Sebetsanoang le Mathata a Lenyalo
6. Banna ba lokela ho lula le basali ba bona joang?
6 Lefatšeng la kajeno le tletseng matšoenyeho, ke banna haholo-holo ba lokelang ho etsisa mohlala oa Jesu oa ho bontša mamello, lerato le ho tiea ha ba tšoarella melao-motheong e lokileng. (2 Timothea 3:1-5) Mabapi le mohlala oo Jesu a o siileng, re bala tjena ka Bibeleng: “Lōna banna, le tsoele pele ho lula le [basali ba lōna] ka mokhoa o tšoanang ho ea ka tsebo.” (1 Petrose 3:7) Ka sebele, banna ba lokela ho tobana le mathata a lenyalo ka mokhoa o bontšang tsebo, feela joalokaha Jesu a ile a tobana le mathata ka tsela eo. O ile a thulana le liteko tse khōlō ho feta tsa motho leha e le ofe e mong, empa o ne a lemoha hore Satane, bademona ba hae le lefatše lena le khopo ke bona ba neng ba mo tlisetsa liteko. (Johanne 14:30; Baefese 6:12) Ha ho mohla Jesu a kileng a makala ha a hlaheloa ke liteko, kahoo le banyalani ha baa lokela ho makala ha ba hlaheloa ke “matšoenyeho nameng ea bona.” Bibele e lemosa hore batho ba kenang lenyalong ba ka lebella ho ba le matšoenyeho a joalo.—1 Bakorinthe 7:28.
7, 8. (a) Ho phela le basali ho ea ka tsebo ho akarelletsa’ng? (b) Ke hobane’ng ha basali ba lokeloa ke tlhompho?
7 Bibele e re banna ba lokela ho lula le basali ba bona “ho ea ka tsebo, [ba ba abele] tlhompho joaloka sejana se fokolang haholo, se setšehali.” (1 Petrose 3:7) Ho e-na le ho laola mosali oa hae ka sehlōhō, joalokaha Bibele e profetile hore banna ba ne ba tla etsa joalo, monna ea amoheloang ke Molimo o tla hlompha mosali oa hae. (Genese 3:16) O tla batla ho mo tšoara joaloka letlotlo la bohlokoa, ho se mohla a sebelisang matla a hae hore a mo utloise bohloko. Ho e-na le hoo, o tla nahanela maikutlo a hae, kamehla a mo tšoare ka tlhompho le seriti.
8 Ke hobane’ng ha ka nepo banna ba lokela ho abela basali ba bona tlhompho? Bibele e araba ka ho re: “Kaha le boetse le majalefa le bona a mohau o sa tšoanelang oa bophelo, e le hore lithapelo tsa lōna li se ke tsa sitisoa.” (1 Petrose 3:7) Banna ba lokela ho utloisisa hore Jehova ha a nke hore banna ba Mo rapelang ba phahametse basali ba mo rapelang ka tsela leha e le efe. Basali bao Molimo a ba amohelang, bona hammoho le banna, ba tla fumana moputso o tšoanang oa bophelo bo sa feleng—ebile ba bangata ba tla phela leholimong, moo ho se nang “e motona kapa e motšehali.” (Bagalata 3:28) Kahoo banna ba lokela ho hopola hore se etsang hore motho e be oa bohlokoa ho Molimo ke botšepehi ba hae. Hase taba ea hore na motho o motona kapa o motšehali, ke monna kapa ke mosali, kapa hore na ke ngoana.—1 Bakorinthe 4:2.
9. (a) Ho ea ka Petrose, ke hobane’ng ha banna ba lokela ho hlompha basali ba bona? (b) Jesu o ile a bontša tlhompho ho basali joang?
9 Mantsoe a phethang a moapostola Petrose a hatisa kamoo ho leng bohlokoa kateng hore monna a tšoare mosali ka tlhompho, a re “e le hore lithapelo tsa lōna li se ke tsa sitisoa.” Tšitiso eo e ne e tla ba kotsi hakaakang! Ho se tšoare mosali ka tlhompho ho ne ho ka etsa hore le lithapelo tsa monna li sitisoe, joalokaha ho ile ha etsahala ka bahlanka ba bang ba Molimo ba mehleng ea khale ba neng ba sa tsotelle letho. (Lillo Tsa Jeremia 3:43, 44) Banna ba Bakreste, ba nyetseng le ba ntseng ba nahana ho nyala, ka bohlale ba tla ithuta tsela e hlomphehang eo Jesu a neng a tšoara basali ka eona. O ile a ba amohela sehlopheng se neng se tsamaea le eena tšebeletsong ea hae, ’me a ba tšoara ka mosa le ka tlhompho. Ka lekhetlo le leng, Jesu o bile a senolela basali ’nete e makatsang, a ba laela hore ba e bolelle banna!—Matheu 28:1, 8-10; Luka 8:1-3.
Mohlala o Ikhethang Bakeng sa Banna
10, 11. (a) Ke hobane’ng ha banna ka ho khetheha ba lokela ho ithuta mohlala oa Jesu? (b) Banna ba lokela ho bontša joang hore ba rata basali ba bona?
10 Joalokaha re hlokometse pejana, Bibele e tšoantša kamano ea monna le mosali oa hae le kamano eo Kreste a nang le eona le “monyaluoa,” e leng phutheho ea hae ea balateli ba tlotsitsoeng. Bibele e re: “Monna ke hlooho ea mosali oa hae joalokaha Kreste le eena e le hlooho ea phutheho.” (Baefese 5:23) Mantsoe ana a lokela ho khothalletsa banna hore ba hlahlobe bohlooho ba Jesu kapa tsela eo a neng a etella balateli ba hae pele ka eona. Ke ka ho itlhahloba ka tsela ena feela moo banna ba tla tseba ho latela mohlala oa Jesu ka tšoanelo ’me ba tataise basali ba bona, ba ba rate ’me ba ba hlokomele joalokaha Jesu a ile a tšoara phutheho ea hae joalo.
11 Bibele e khothalletsa Bakreste sena: “Banna, le tsoele pele le rata basali ba lōna, feela joalokaha Kreste le eena a ile a rata phutheho ’me a inehela bakeng sa eona.” (Baefese 5:25) Ho Baefese khaolo ea bone, “phutheho” e bitsoa “’mele oa Kreste.” ’Mele ona oa tšoantšetso o na le litho tse ngata tseo e leng banna le basali, ’me kaofela ha tsona li thusa hore ’mele oo o sebetse hantle. Ho hlakile hore Jesu ke eena “hlooho ea ’mele, phutheho.”—Baefese 4:12; Bakolose 1:18; 1 Bakorinthe 12:12, 13, 27.
12. Jesu o ile a bontša joang hore o rata ’mele oa hae oa tšoantšetso?
12 Jesu o ile a bontša hore o rata ’mele oa hae oa tšoantšetso, e leng “phutheho,” haholo-holo ka tsela e nahanelang eo ka eona a neng a hlokomela lithahasello tsa bao e neng e tla ba litho tsa eona. Ka mohlala, ha barutuoa ba hae ba ne ba khathetse, o ile a re: “Tloong boinotšing sebakeng se ka thōko ’me le phomole hanyenyane.” (Mareka 6:31) Ha moapostola e mong oa hae a hlalosa liketsahalo lihora tse seng kae feela pele Jesu a bolaoa, o ile a ngola: “Jesu, kaha a ratile ba hae [ke hore litho tsa ’mele oa hae oa tšoantšetso] . . . , o ile a ba rata ho isa bofelong.” (Johanne 13:1) Ka sebele Jesu o behile mohlala o motle oa kamoo banna ba lokelang ho tšoara basali ba bona kateng!
13. Banna ba eletsoa joang hore ba rate basali ba bona?
13 Ha moapostola Pauluse a tsoela pele ho sebelisa mohlala oo Jesu a o behetseng banna, o ile a ba eletsa a re: “Banna ba tšoanela ho rata basali ba bona joaloka ’mele ea bona. Ea ratang mosali oa hae oa ithata, kaha ha ho motho ea kileng a hloea nama ea hae; empa oa e fepa le ho e baballa, joalokaha Kreste le eena a etsa phutheho.” Pauluse o ile a phaella: “E mong le e mong oa lōna ka bomong a ke a rate mosali oa hae joalokaha a ithata.”—Baefese 5:28, 29, 33.
14. Monna o tšoara ’mele oa hae o sa phethahalang joang, hona see se bontša eng ka tsela eo a tšoanetseng ho tšoara mosali oa hae ka eona?
14 Nahana ka mantsoe a Pauluse. Na monna ea phetseng hantle kelellong a ka itematsa ka boomo? Ha monna a khoptjoa, na a ka otla monoana oa hae oa leoto hobane o entse hore a khoptjoe? Che, a ke ke! Na monna a ka itlotlolla ka pel’a metsoalle ea hae kapa a seba ka mefokolo eo a nang le eona? Che! Joale, ke hobane’ng ha a ka halefela mosali oa hae, kapa ho hobe le ho feta, a mo ise letsoho, haeba a entse phoso? Banna ha baa lokela ho ameha feela ka lithahasello tsa bona empa ba lokela ho ameha le ka tsa basali ba bona.—1 Bakorinthe 10:24; 13:5.
15. (a) Jesu o ile a etsa’ng ha barutuoa ba hae ba ne ba bontša bofokoli ba botho? (b) Re ka fumana lithuto life mohlaleng oa hae?
15 Nahana kamoo Jesu a ileng a nahanela barutuoa ba hae kateng bosiung ba pele a e-shoa, ha ba ne ba bontša bofokoli ba botho. Ho sa tsotellehe hore ebe o ile a ba kōpa ka makhetlo hore ba rapele, ba ile ba robala ka makhetlo a mararo serapeng sa Gethesemane. Ka tšohanyetso, ba ile ba likaliketsoa ke banna ba hlometseng. Jesu o ile a botsa banna bao: “Le batla mang?” Ha ba araba ka ho re: “Jesu Monazaretha,” o ile a re: “Ke ’na enoa.” Ha a tseba hore ‘hora ea lefu la hae e ne e fihlile,’ o ile a re: “Ka hona, haeba ke ’na eo le mo batlang, le tlohele bana ba tsamaee.” Kamehla Jesu o ne a nahana ka boiketlo ba barutuoa ba hae—bao e neng e le karolo ea monyaluoa oa hae oa tšoantšetso—’me a ba bulela monyetla oa hore ba balehe. Ha banna ba ithuta tsela eo Jesu a neng a tšoara barutuoa ba hae ka eona, ba tla fumana melao-motheo e mengata eo ba ka e sebelisang mabapi le hore na ba tšoare basali ba bona joang.—Johanne 18:1-9; Mareka 14:34-37, 41.
Lerato la Jesu Hase la ho Nkeha Maikutlo
16. Jesu o ne a ikutloa joang ka Maretha, empa o ile a lokisa maikutlo a hae joang?
16 Bibele e re: “Jesu o ne a rata Maretha le morali’abo le Lazaro,” bao hangata ba neng ba mo amohela e le moeti lelapeng la bona. (Johanne 11:5) Leha ho le joalo, Jesu ha aa ka a tlohela ho eletsa Maretha ha a ne a amehile ka tsela e sa lokelang ka lijo tseo a neng a ntse a li apeha, ka tsela eo a fokotsa nako ea hore a fumane thuto ea lintho tsa moea ho Kreste. O ile a re: “Maretha, Maretha, u tšoenyehile le ho khathatseha ka lintho tse ngata. Leha ho le joalo, ho hlokahala lintho tse seng kae, kapa e le ’ngoe feela.” (Luka 10:41, 42) Ha ho pelaelo hore kameho e lerato eo ho totobetseng hore o ne a e-na le eona bakeng sa Maretha e ile ea mo nolofalletsa ho amohela keletso ea hae. Ka ho tšoanang, banna ba lokela ho tšoara basali ba bona ka tsela e mosa le e lerato, ba sebelise mantsoe a khethiloeng ka hloko. Leha ho le joalo, ha ho hlokahala hore banna ba lokise maikutlo a basali ba bona, ho loketse hore ba ntše maikutlo a bona ka bolokolohi joalokaha Jesu a ile a etsa.
17, 18. (a) Petrose o ile a khalemela Jesu ka matla joang, hona ke hobane’ng ha ho ne ho hlokahala hore maikutlo a Petrose a lokisoe? (b) Monna o na le boikarabelo bofe?
17 Ka lekhetlo le leng, Jesu o ile a hlalosetsa baapostola ba hae hore o lokela ho ea Jerusalema, moo a neng a tla hlorisoa ke “banna ba baholo le baprista ba ka sehloohong le bangoli, le ho bolaoa, ’me a tsosoe ka letsatsi la boraro.” Ha Petrose a utloa sena, o ile a nkela Jesu ka thōko ’me a qala ho mo khalemela ka matla, a re: “Ikhauhele, Morena; ho hang u ke ke ua ba le qetello ena.” Ho hlakile hore pono ea Petrose e ne e foufalitsoe ke ho nkoa ke maikutlo. Ho ne ho hlokahala hore maikutlo a hae a lokisoe. Kahoo Jesu o ile a re ho eena: “Suthela ka mor’a ka, Satane! U khopiso ho ’na, hobane u nahana menahano ea batho, eseng ea Molimo.”—Matheu 16:21-23.
18 Jesu o ne a sa tsoa bolela seo Molimo a neng a batla hore a se etse—e leng hore a utloisoe bohloko ke lintho tse ngata ’me a bolaoe. (Pesaleme ea 16:10; Esaia 53:12) Kahoo Petrose o ne a fositse ka hore a khalemele Jesu ka matla. Ka sebele, ho ne ho hlokahala hore maikutlo a Petrose a lokisoe e le kannete, joalokaha le rōna ka linako tse ling ho hlokahala hore maikutlo a rōna a lokisoe. Kaha monna ke eena hlooho ea lelapa, o na le matla hammoho le boikarabelo ba ho lokisa maikutlo a litho tsa lelapa, ho kopanyelletsa le a mosali oa hae. Le hoja ho ka ’na ha hlokahala hore a tiise lentsoe, o lokela ho lokisa maikutlo a bona ka tsela e mosa le e lerato. Kahoo, feela joalokaha Jesu a ile a thusa Petrose hore a bone litaba ka tsela e tšoanetseng, ka linako tse ling ho ka ’na ha hlokahala hore banna ba etse se tšoanang ho basali ba bona. Ka mohlala, ho ka ’na ha hlokahala hore ka tsela e mosa, monna a bontše hore na ke hobane’ng ha ho hlokahala phetoho e itseng haeba mose oa mosali kapa mabenyane kapa litlolo li qala ho fapoha mokhoeng o itekanetseng o khothaletsoang ke Mangolo.—1 Petrose 3:3-5.
Ho Molemo Hore Banna ba be le Mamello
19, 20. (a) Ho ile ha hlaha bothata bofe har’a baapostola ba Jesu, hona Jesu o ile a bo lokisa joang? (b) Boiteko ba Jesu bo ile ba atleha hakae?
19 Haeba ho e-na le phoso e lokelang ho lokisoa, banna ha baa lokela ho lebella hore boiteko boo ba bo etsang ka tieo bo tla atleha ka ho panya ha leihlo feela. Ho ile ha hlokahala hore Jesu a ’ne a tsoele pele ho leka ho lokisa mekhoa ea baapostola ba hae. Ka mohlala, ho ile ha tsoha tsekisano har’a bona e ileng ea bonahala hape ho ella bofelong ba tšebeletso ea Jesu. Ba ne ba phehisana ka hore na ke ofe har’a bona ea neng a bonahala eka ke eena e moholo. (Mareka 9:33-37; 10:35-45) Nakoana ka mor’a hore ba phehisane ka seo ka lekhetlo la bobeli, Jesu o ile a lokisetsa ho keteka Paseka ea hae ea ho qetela le bona ba le bang. Ketsahalong eo, ha ho le ea mong oa bona ea ileng a ithaopela ho etsa tšebeletso e neng e tloaelehile eo ho neng ho nkoa hore ke mosebetsi o tlaase, ea ho hlatsoa ba bang maoto a lerōle. Jesu o ile a etsa tšebeletso eo. Eaba o re: “Ke le behetse mohlala.”—Johanne 13:2-15.
20 Banna ba bontšang boikutlo ba ho ikokobetsa joaloka Jesu, ho ka etsahala hore basali ba bona ba sebelisane le bona ’me ba ba tšehetse. Empa ho hlokahala hore ba be le mamello. Hamorao hona bosiung boo ba Paseka, baapostola ba ile ba pheha khang hape ka hore na ke ofe ho bona ea neng a bonahala eka ke eena e moholo ho ba feta. (Luka 22:24) Hangata ho nka nako e telele hore batho ba fetole mekhoa ea bona le boitšoaro ’me phetoho eo e etsahala hanyane ka hanyane. Empa ho thabisa hakaakang ha ho e-ba le liphello tse ntle, feela joalokaha ho ile ha etsahala ka baapostola!
21. Ha banna ba thulana le mathata kajeno, ba khothalletsoa hore ba hopole eng le hore ba etse eng?
21 Kajeno mathata a lenyalo a maholo ho feta leha e le neng pele. Ba bangata ha ba sa nka ka ho teba likano tsa bona tsa lenyalo. Kahoo, lōna banna, nahanang ka tšimoloho ea lenyalo. Le se ke la lebala hore lenyalo le qapiloe ke Molimo, la thehoa la ba la hlomamisoa ke Molimo oa rōna ea lerato, Jehova. O ile a fana ka Mor’a hae, Jesu, eseng feela hore e be Morekolli oa rōna—Mopholosi oa rōna—empa o fane ka eena le hore e be mohlala oo banna ba ka o etsisang.—Matheu 20:28; Johanne 3:29; 1 Petrose 2:21.
U ka Araba Joang?
• Ke hobane’ng ha ho le bohlokoa ho lemoha tšimoloho ea lenyalo?
• Banna ba khothalletsoa hore ba rate basali ba bona ka litsela life?
• Ke mehlala efe ea kamoo Jesu a ileng a tšoara barutuoa ba hae, e bontšang kamoo monna a lokelang ho sebelisa bohlooho ba hae joaloka Kreste?
[Setšoantšo se leqepheng la 14]
Ke hobane’ng ha banna ba lokela ho ithuta mehlala ea kamoo Jesu a ileng a tšoara basali kateng?
[Setšoantšo se leqepheng la 15]
Ha barutuoa ba hae ba ne ba khathetse, Jesu o ile a bontša ho ba nahanela
[Setšoantšo se leqepheng la 16]
Banna ba lokela ho eletsa basali ba bona ka mantsoe a mosa, a khethiloeng hantle