Enoke o Ile a Tsamaea le Molimo Lefatšeng la Batho ba sa Tšabeng Molimo
DIABOLOSE o pheha khang hore a ka etsa hore batho bohle ba furalle Molimo, ’me ka linako tse ling e tlameha ebe ho bonahetse eka oa atleha. Hoo e ka bang lilemo tse makholo a mahlano ka mor’a lefu la Abele, ho ne ho se ea neng a itsebahatsa e le mohlanka ea tšepahalang oa Jehova. Ho fapana le moo, batho ba ne ba phelela boitšoaro ba boetsalibe le ba ho se tšabe Molimo.
Enoke o ile a hlahella ka eona nako eo ea ha batho ba oele moeeng. Ho latela tatellano ea liketsahalo tsa Bibele ka nako ea tsona, o tsoetsoe hoo e ka bang ka 3404 B.C.E. Ho fapana le batho ba mehleng ea hae, Enoke e ne e le monna ea amohelehang ho Molimo. Moapostola Pauluse o ile a mo akarelletsa har’a bahlanka ba Jehova bao tumelo ea bona e leng mohlala ho Bakreste. Enoke e ne e le mang? O ne a tla thulana le mathata afe? O ile a a loantša joang? Botšepehi ba hae bo re ama ka’ng?
Mehleng ea Enoshe, hoo e ka bang lilemo tse makholo a mane pele ho nako ea Enoke, batho ba ‘ile ba qala ho ipiletsa lebitsong la Jehova.’ (Genese 4:26) Lebitso la Molimo le ne le ’nile la sebelisoa ho tloha ha batho ba qala ho ba teng. Kahoo, ho hlakile hore ho ileng ha qaleha mehleng ea Enoshe e ne e se ho ipiletsa lebitsong la Jehova ka tumelo le ka borapeli bo hloekileng. Litsebi tse ling tsa Seheberu li bolela hore Genese 4:26 e lokela hore e re “ba qala ka mokhoa o hlomphollang,” kapa “joale ba qala ho hlompholla.” Mohlomong batho ba ne ba ipitsa ka lebitso la Jehova kapa ba le sebelisa ho bitsa batho ba bang bao ba neng ba etsa eka ba rapela Molimo ka bona. Kapa mohlomong ba ne ba le sebelisetsa litšoantšo tse rapeloang.
‘Enoke o ne a Tsamaea le Molimo oa ’Nete’
Le hoja Enoke a ne a pota-potiloe ke batho ba sa tšabeng Molimo, o ile “a ’na a tsamaea le Molimo oa ’nete,” Jehova. Ha ho boleloe hore baholo-holo ba hae—Setha, Enoshe, Kenane, Mahalalele le Jarede—ba ne ba tsamaea le Molimo. Bonyane ha baa ka ba tsamaea le eena joaloka Enoke, eo ho hlakileng hore o ne a phela ka tsela e ikhethileng ho ea bona.—Genese 5:3-27.
Ho tsamaea le Jehova ho ne ho akarelletsa ho tseba Molimo le ho atamelana le eena ho neng ho khoneha feela hobane Enoke a ne a phela tumellanong le thato ea Molimo. Jehova o ne a amohela boinehelo ba Enoke. Ha e le hantle, Septuagint ea Segerike e bolela hore “Enoke o ne a khahlisa” Molimo, e leng khopolo e phetoang ke moapostola Pauluse.—Genese 5:22; Baheberu 11:5.
Tumelo ea Enoke e ne e le eona ntho ea bohlokoa kamanong ea hae e ntle le Jehova. E tlameha ebe o ne a lumela tšepiso ea “peō” ea “mosali” oa Molimo. Haeba Enoke o ne a tseba Adama, o ne a ka fumana boitsebiso bo itseng mabapi le litšebelisano tsa Molimo le batho ba babeli ba pele Edene. Tsebo eo a neng a e-na le eona ka Molimo e ne e etsa Enoke motho ea neng a ‘batla [Molimo] ka tieo.’—Genese 3:15; Baheberu 11:6, 13.
Tabeng ea rōna le ea Enoke, kamano e ntle le Jehova ha e felle feela ka ho tseba Molimo. Haeba re nka hore ho atamelana le motho ea itseng ke habohlokoa, na hase ’nete hore menahano ea rōna le liketso tsa rōna li susumetsoa ke pono ea hae? Re qoba mantsoe kapa liketso tse ka senyang setsoalle seo. ’Me haeba re nahana ho fetola maemo a rōna ka tsela e itseng, na hape ha re nahanele hore na seo se tla ama kamano eo joang?
Ka mokhoa o tšoanang, takatso ea ho boloka kamano e haufi le Molimo e ama seo re se etsang. Ho hlokahala tsebo e nepahetseng ea seo a se amohelang le seo a sa se amoheleng. Joale, ho hlokahala hore re tataisoe ke tsebo eo, re loanele ho mo khahlisa ka menahano le liketso.
E, e le hore re tsamaee le Molimo, re tlameha ho mo khahlisa. Enoke o ile a etsa joalo ka makholo a lilemo. Ha e le hantle, sebōpeho sa leetsi la Seheberu le bontšang hore Enoke o ne a “tsamaea” le Molimo se bontša ketso e pheta-phetoang, e sa khaotseng. Monna e mong ea tšepahalang ea ileng a ‘tsamaea le Molimo’ ke Noe.—Genese 6:9.
Enoke e ne e le monna oa lelapa ea neng a e-na le mosali le ea ileng a tsoala “bara le barali.” E mong oa bara ba hae e ne e le Methusela. (Genese 5:21, 22) Ha ho pelaelo hore Enoke o ile a etsa se molemo ka ho fetisisa ho tsamaisa lelapa la hae ka tsela e molemo. Leha ho le joalo, kaha o ne a pota-potiloe ke batho ba sa tšabeng Molimo, ho ne ho se bonolo ho eena hore a sebeletse Molimo. Lameke, ntat’a Noe, mohlomong e ne e le eena feela motho oa mehleng ea hae ea neng a lumela ho Jehova. (Genese 5:28, 29) Leha ho le joalo, Enoke ka sebete o ne a sebelisa borapeli ba ’nete.
Ke eng e ileng ea thusa Enoke hore a lule a tšepahala ho Molimo? Ha ho pelaelo hore o ne a sa tloaelana le ba neng ba hlompholla lebitso la Jehova kapa ba bang bao e neng e se metsoalle e metle bakeng sa morapeli oa Molimo. E tlameha ebe boikemisetso ba Enoke ba ho qoba eng kapa eng e ka khopisang ’Mōpi oa hae bo ile ba matlafatsoa hape ke ho batla thuso ea Jehova ka thapelo.
Boprofeta Khahlanong le ba sa Tšabeng Molimo
Ho boloka litekanyetso tse phahameng ho thata haholo ha re pota-potiloe ke batho ba sa tšabeng Molimo. Empa Enoke eena o ne a boetse a fana ka molaetsa o sa qekeng oa kahlolo e khahlanong le ba khopo. Enoke o ne a tataisoa ke moea oa Molimo ha a profeta a re: “Bonang! Jehova o ile a tla ka limiriade tsa hae tse halalelang, ho phethisa kahlolo khahlanong le bohle, le ho paka hore bohle ba se nang bomolimo ba molato malebana le liketso tsohle tsa bona tse se nang bomolimo tseo ba ileng ba li etsa ka tsela e se nang bomolimo, le malebana le lintho tsohle tse tšosang tseo baetsalibe ba se nang bomolimo ba ileng ba li bua khahlanong le eena.”—Juda 14, 15.
Molaetsa oo o ne o tla ba le phello efe ho ba manganga ba sa lumeleng? Hoa utloahala ho nahana hore mantsoe a hlabang joalo a ile a etsa hore Enoke a se ke a rateha, mohlomong a mo bakela ho tšehoa, ho songoa le ho sokeloa. E tlameha ebe ba bang ba ne ba batla ho mo bolaea. Leha ho le joalo, Enoke ha aa ka a tšoha. O ne a tseba se etsahaletseng Abele ea lokileng, ’me joaloka eena, Enoke o ne a ikemiselitse ho sebeletsa Molimo, ho sa tsotellehe se etsahalang.
“Molimo o Ile a mo Nka”
Ho hlakile hore Enoke o ne a le kotsing ea lefu ha ‘Molimo a mo nka.’ (Genese 5:24) Jehova ha aa ka a lumella hore moprofeta oa hae ea tšepahalang a hlokofatsoe ke lira tse halefileng. Ka mantsoe a moapostola Pauluse, “Enoke o ile a fallisoa e le hore a se ke a bona lefu.” (Baheberu 11:5) Ba bangata ba re Enoke ha aa ka a shoa—ba re Molimo o ile a mo nkela leholimong, moo a ileng a tsoela pele a phela teng. Leha ho le joalo, Jesu o ile a bolela ka ho hlaka, a re: “Ha ho motho ea nyolohetseng leholimong haese ea theohileng leholimong, Mor’a motho.” Jesu e ne e le “pula-maliboho” oa bohle ba nyolohelang leholimong.—Johanne 3:13; Baheberu 6:19, 20.
Kahoo, ho ile ha etsahala joang ka Enoke? Ho “fallisoa e le hore a se ke a bona lefu” ho ka ’na ha bolela hore Molimo o ile a mo hapa maikutlo ka pono ea boprofeta eaba o felisa bophelo ba hae a ntse a le boemong boo. Maemong a joalo, Enoke o ne a ke ke a utloa bohloko ba lefu. Ka mor’a moo, “ha aa ka a fumanoa leha e le kae,” mohlomong hobane Jehova o ile a hleka setopo sa hae, joalokaha a ile a hleka sa Moshe.—Deuteronoma 34:5, 6.
Enoke o phetse lilemo tse 365—ha aa phela halelele joaloka batho ba bangata ba mehleng ea hae. Empa ntho ea bohlokoa ka ba ratang Jehova ke hore ba mo sebeletse ka botšepehi ho isa qetellong ea bophelo ba bona. Rea tseba hore Enoke o ile a etsa joalo hobane “pele a fallisoa o ne a e-na le bopaki ba hore o ne a khahlisitse Molimo.” Mangolo ha a senole hore na Jehova o ile a tsebisa Enoke sena joang. Leha ho le joalo, pele Enoke a e-shoa, o ile a tiisetsoa hore oa amoheleha ho Molimo, ’me re ka tiisa hore Jehova o tla mo hopola tsohong.
Etsisa Tumelo ea Enoke
Ka nepo re ka etsisa tumelo ea batho ba tšabang Molimo. (Baheberu 13:7) Ke ka tumelo Enoke a ileng a sebeletsa e le moprofeta oa pele ea tšepahalang oa Molimo. Batho ba mehleng ea Enoke ba ne ba tšoana le ba mehleng ea rōna—ba le mabifi, ba hlompholla, ba sa tšabe Molimo. Leha ho le joalo, Enoke o ne a sa tšoane le bona. O ne a e-na le tumelo ea ’nete ’me a beha mohlala ho ineheleng ho Molimo. E, Jehova o ile a mo fa molaetsa o matla oa kahlolo hore a o bolele, empa o ile a mo matlafatsa hore a o bolele. Ka sebete Enoke o ile a phetha thōmo ea hae, ’me Molimo o ile a mo hlokomela har’a khanyetso ea lira.
Haeba re bontša tumelo joaloka Enoke, Jehova o tla re matlafatsa hore re bolele molaetsa oa hae matsatsing ana a ho qetela. O tla re thusa hore re tobane le khanyetso ka sebete, ’me boinehelo ba rōna ba bomolimo bo tla etsa hore re fapane ka ho feletseng le batho ba sa tšabeng Molimo. Tumelo e tla re nolofalletsa ho tsamaea le Molimo le hore re itšoare ka tsela e thabisang pelo ea hae. (Liproverbia 27:11) Ka tumelo, Enoke ea lokileng o ile a atleha ho tsamaea le Jehova lefatšeng la batho ba sa tšabeng Molimo, le rōna re ka etsa joalo.
[Lebokose le leqepheng la 30]
Na Bibele e Qotsa Bukeng ea Enoke?
Buka ea Enoke ke buka ea mangolo a neano ao e seng karolo ea Bibele le ao ho sa tsejoeng bangoli ba ’ona. Ka bohata ho boleloa hore ke ea Enoke. Ho ka etsahala hore ebe e entsoe nakong ea lekholo la bobeli la lilemo le lekholo la pele la lilemo B.C.E., ke pokello ea litšōmo tsa Bajuda tse fetelelitsoeng le tse sa pakoeng ke histori, ka ho hlakileng ke litlhaloso tse khabisitsoeng tsa tlaleho e khutšoanyane ea Enoke e ho Genese. Ntlha ena ka boeona e lekane hore barati ba Lentsoe le bululetsoeng la Molimo ba e qhelele ka thōko.
Ka Bibeleng, ke buka ea Juda feela e nang le mantsoe ana a boprofeta a Enoke: “Bonang! Jehova o ile a tla ka limiriade tsa hae tse halalelang, ho phethisa kahlolo khahlanong le bohle, le ho paka hore bohle ba se nang bomolimo ba molato malebana le liketso tsohle tsa bona tse se nang bomolimo tseo ba ileng ba li etsa ka tsela e se nang bomolimo, le malebana le lintho tsohle tse tšosang tseo baetsalibe ba se nang bomolimo ba ileng ba li bua khahlanong le eena.” (Juda 14, 15) Litsebi tse ngata li beha lebaka la hore boprofeta boo ba Enoke khahlanong le batho ba mehleng ea hae ba sa tšabeng Molimo bo qotsitsoe ka ho toba Bukeng ea Enoke. Na ho ka etsahala hore ebe Juda o ile a nka litaba bukeng e sa tšepahaleng ea mangolo a neano ao e seng karolo ea Bibele?
Hore na Juda o tsebile boprofeta ba Enoke joang, ha hoa senoloa ka Mangolong. Mohlomong o qotsitse mohloling o tloaelehileng, neanong e tšepahalang eo meloko ea khale e neng e e phetela meloko e mecha. Ho hlakile hore Pauluse o entse se tšoanang ha a bolela ka mabitso Janese le Jambrese, maselamose a lekhotla la Faro a neng a hanyetsa Moshe ao ho seng kae kapa kae moo a boletsoeng ka mabitso teng. Haeba mongoli oa Buka ea Enoke o fumane boitsebiso mohloling oa khale oa boitsebiso oa mofuta ona, na re na lebaka la ho latola hore Juda le eena o bo nkile mohloling o joalo?a—Exoda 7:11, 22; 2 Timothea 3:8.
Hore na Juda o fumane boitsebiso hokae ka molaetsa oa Enoke o eang ho batho ba sa tšabeng Molimo, hase taba ea bohlokoa. Ho tšepahala ha eona ho pakoa ke ’nete ea hore Juda o ngotse a bululeloa ke Molimo. (2 Timothea 3:16) Moea o halalelang oa Molimo o ile oa mo lisa hore a se ke a bolela letho la bohata.
[Mongolo o botlaaseng ba leqephe]
a Morutuoa Setefane le eena o ile a fana ka boitsebiso boo ho seng moo bo fumanoang teng Mangolong a Seheberu. Bo ne bo amana le thuto ea Moshe ea Egepeta, hore o ne a le lilemo li 40 ha a baleha Egepeta, hore o ile a lula Midiane ka lilemo tse 40 le hore lengeloi le ile la fetisa Molao oa Moshe.—Liketso 7:22, 23, 30, 38.
[Setšoantšo se leqepheng la 31]
Enoke o ile a fana ka molaetsa oa Jehova ka sebete