ศักดิ์ศรีของมนุษย์ สิทธิที่ถูกเหยียบย่ำบ่อยครั้ง
“ทุกส่วนของชีวิตในค่ายกักกัน มีแต่นำไปสู่ความอัปยศอดสูและการทำลายศักดิ์ศรี.”—มักดาเลนา คุสเซโรว์ รอยเตอร์ ผู้รอดชีวิต จากค่ายกักกันนาซี.
แม้จะน่ากลัว แต่ความโหดร้ายทารุณในค่ายกักกันนาซีช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ไม่ใช่จุดเริ่มต้นหรือจุดสิ้นสุดของการเหยียบย่ำศักดิ์ศรีของมนุษย์. ไม่ว่าเราจะใคร่ครวญเหตุการณ์ต่าง ๆ ในอดีตหรือปัจจุบัน สิ่งที่เห็นได้ชัดก็คือ ผู้คนมากมายทนทุกข์มานานเพราะความอัปยศอดสูและการทำลายศักดิ์ศรี.
อย่างไรก็ตาม การเหยียบย่ำศักดิ์ศรีของมนุษย์ใช่ว่าจะมีแต่เพียงการกระทำอันป่าเถื่อนซึ่งเกิดขึ้นตลอดประวัติศาสตร์มนุษย์. การเหยียบย่ำศักดิ์ศรีบ่อยครั้งเกิดขึ้นในวิธีที่แอบแฝงกว่า. ลองคิดถึงเด็ก ๆ ที่ถูกล้อเลียนเนื่องจากมีรูปร่างหน้าตาผิดปกติ. หรือผู้อพยพที่ถูกเยาะเย้ยเนื่องจากธรรมเนียม “ต่างถิ่น” บางอย่าง. หรือมีการปฏิบัติอย่างไม่เป็นธรรมต่อบางคนเนื่องจากสีผิวหรือเชื้อชาติของเขา. คนที่เยาะเย้ยคนอื่นอาจคิดว่านั่นเป็นแค่การล้อเล่น แต่คนที่ถูกเยาะเย้ยซึ่งรู้สึกเจ็บปวดและอับอายไม่รู้สึกอย่างนั้นเลย.—สุภาษิต 26:18, 19.
ศักดิ์ศรีของมนุษย์คืออะไร?
พจนานุกรมเล่มหนึ่งนิยามคำศักดิ์ศรี ว่า ‘คุณสมบัติหรือสถานภาพที่มีคุณค่า, มีเกียรติ, หรือได้รับการยกย่อง.’ ด้วยเหตุนั้น ศักดิ์ศรีของมนุษย์จึงเกี่ยวข้องกับทั้งวิธีที่เรามองตัวเองและวิธีที่ผู้อื่นปฏิบัติต่อเรา. แม้มีหลายปัจจัยที่สามารถส่งผลกระทบต่อความรู้สึกที่เรามีต่อตัวเอง แต่วิธีที่คนอื่นมองหรือปฏิบัติต่อเราเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้เรารู้สึกได้ถึงคุณค่าในตัวเราในชีวิตแต่ละวัน.
ทุกสังคมมีทั้งคนยากจน, คนที่ช่วยเหลือตัวเองไม่ได้, และคนอ่อนแอ. อย่างไรก็ตาม การอยู่ในสภาพเช่นนั้นไม่จำเป็นต้องทำให้ความรู้สึกที่ว่าคนเรามีศักดิ์ศรีนั้นลดลง. ทัศนะและปฏิกิริยาของคนอื่นต่างหากที่สามารถก่อให้เกิดการดูถูกศักดิ์ศรีของคนเราได้. ความเป็นจริงที่น่าเศร้าก็คือ คนที่อยู่ในสภาพเสียเปรียบ สิทธิของเขาเกี่ยวกับศักดิ์ศรีของมนุษย์มักถูกละเลยหรือถูกเหยียบย่ำ. เมื่อมีการปฏิบัติอย่างโหดร้ายทารุณต่อผู้สูงอายุ, คนยากจน, หรือคนที่เจ็บป่วยทางจิตหรือร่างกาย บ่อยครั้งเหลือเกินที่เราได้ยินคำว่า “ไร้ประโยชน์,” “ไม่คู่ควร,” และ “ไร้ศักดิ์ศรี”!
เหตุใดผู้คนจึงทำให้คนอื่นเสื่อมเสียเกียรติ? จะมีวันหนึ่งไหมที่ทุกคนจะได้รับการปฏิบัติอย่างมีศักดิ์ศรีซึ่งเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานของมนุษย์? บทความถัดไปจะให้คำตอบที่น่าพอใจจากคัมภีร์ไบเบิลพระคำของพระเจ้า.