Mhembe U Yehova Gande U Kaven
“TER hemba cii, A kuma iwuese kpishi je, icivir Na kpaa gande u kaven.”—PASALMI 145:3.
1, 2. Davidi lu nyi oro, man yange nenge iyol na nena sha ishigh ki Aôndo?
OR U a nger Pasalmi 145 la ka or u ngise i fa un wuee yô. Shighe u lu wanye la, á tagher ishigh a ikyôror u wuha iyol i utya tsembelee yô, kpa a hemba or shon, a wua un. Shi er lu tor u fan ityav yô, orpasalmi ne hemba mbaihyomov kpishi ityav. Orpasalmi ne yô lu Davidi, un lu tor u sha uhar u Iserael u tsuaa la. Er Davidi kpe kera nahan kpa, iti na i dedoo la za hemen her, je yô ior kpishi nyian kpa fa kwagh na.
2 Er Davidi er igwaakaa kpishi nahan kpa, á hide a iyol na ijime. Á wa icam á tér Yehova á kaa ér: “Er m veren ishima sha akaa a sha aôndo a a lu tom u u ahôaveegh Ou, ka uwer man asan a U ver a yô, or ngu nyi ve U umbur nana? man wan u or kpaa er U we nan iko yô?” (Pasalmi 8:3, 4) Er Davidi yange ma nenge ér un kpa un gba ikyôr la yô, á gema á kaa ér ka Yehova a yem un sha ikyev i mbaihyomov nav cii ye, shi á ôr kwagh u Aôndo á kaa ér: “U nam perutya u myom Wou kpaa; ishima You i legh legh erem m gba ikôr.” (2 Samuel 22:1, 2, 36) Yehova tese iyol i hiden a mi ijime sha u zungwen mbaasorabo mhôônom, man Davidi lu a iwuese sha mlumun u sha mhôôn u Aôndo ne.
‘Me Civir We, Tor, Aôndo’
3. (a) Davidi yange nengen ér ka an nan lu tor u Iseraelee? (b) Sar Davidi u wuese Yehova za kighir nena?
3 Er lu Aôndo je ver Davidi tor nahan kpa, yange nengen ér ka Yehova jim a lu Tor u Iserael ye. Davidi kaa nahan ér: “We TER, U kuma u teman tor, U ngu ityough sha akaa cii.” (1 Kroniku 29:11) Man Davidi lu a iwuese hen Aôndo kpishi er á lu Orhemen yô! Á wa icam á kaa ér: “Me civir We, Tor, Aôndo wam me wuese iti You gbem sha won. Hanma iyange me wuese We, me wuese iti You gbem sha won.” (Pasalmi 145:1, 2) Lu isharen i Davidi u wuese Yehova Aôndo iyange jimin shi wuese un zan zan gbem sha won kpaa.
4. Pasalmi 145 la pon ishenge i aiegh i nyi?
4 Pasalmi 145 na mlumun u kuman sha ishenge i Satan a senge ér Aôndo ka orhemen u wan iyol na ikyo tseegh, u a ne akaa a á gbe á la ian i tsuan kwagh u ve soo ayol a ve ga yô. (Genese 3:1-5) Pasalmi ne shi pon aie u Satan a er ér mba ve we imo i Aôndo ikyo la mba eren nahan sha ci u mtsera u vea zua a mi ker la tseegh, kpa ka sha ci u Aôndo doo ve ishima yum ga, la. (Yobu 1:9-11; 2:4, 5) Mbakristu mba sha ayange ne kpa mba nan ikyaan sha mbaaie mba Diabolo la vough er Davidi nahan. Ve kusu ishimaverenkeghen ve i uma u tsôron sha ikyev i hemen u Tartor la gbang, sha ci u sar ve kpishi u wuese Yehova gbem sha won. Hegen je kpa ior umiliôn kpishi hii u eren kwagh ne, gadia ve na ayol a ve, i er ve batisema shi ve na jighjigh ken naagh ku ipaa ku Yesu la shi mba civir Yehova a ishima i môm sha ci u á doo ve ishima yô.—Mbaromanu 5:8; 1 Yohane 5:3.
5, 6. Ka aan a nyi a lu a sughun shi wuese Yehova?
5 Hen ase sha aan kpishi a se mba civir Yehova se lu a mi u sughun shi wuese un ne. Se er kwagh ne ken msen shighe u se er Mkaanem nam, Bibilo ve i̱ bende a vese la. Se fatyô u wuese shi sughun Aôndo shighe u gbenda u á eren kwagh a ior nav la ú ne i kende se ken ishima u eren nahan yô, shin shighe u se nenge a ma kwagh u á gbe i kpiligh se iyol yô. Shi ka se sugh Yehova Aôndo shighe u se lu ôron kwagh u mbaawashima nav vea mba se civir a ve imôngo ken mbamkombo mba Mbakristu shin se lu lamen sha akaa a ase kpaa yô. Sha kpôô yô, ‘aeren a dedoo’ a se eren sha ci u Tartor u Aôndo cii nga a va Yehova a iwuese.—Mateu 5:16.
6 Akav a tesen aeren a dedoo á i er semberee ne wa m-maa u ior mba Yehova ve lu maan ajiir a civir Aôndo ken ityar i ibanave i kaa kwagh a ior la kpa ker. I maa ajiir a civir Aôndo kpishi i kure sha iwasen i inyaregh ki mba nan jighjigh a vese imôngo mba ken ityar igen ve lu nan la. Mbakristu mbagenev na iwasen sha u zan hen ajiir shon za maan Ayou a Tartor gbilin. Man kwagh u a hembe lun ieren i dedoo cii yô ka u wuese Yehova sha u pasen loho u dedoo u Tartor na la. (Mateu 24:14) Yange doo Davidi a hementor u Aôndo la shi kav mhembe u ú kpaa, nahan á wuese mtemtor Na la, er i tese ken avur a dondon a ken Pasalmi 145 ne nahan. (Pasalmi 145:11, 12) Ú nengen hementor u sha dooshima u Aôndo la vough er Davidi yange nenge ú nahan kpa? Man ú er mbagenev kwagh u Tartor na la hanma shighe kpa?
Akav a Tesen Mhembe u Aôndo a Hembe La
7. Pase ityôkyaa i vesen i i tese ér Yehova kuma iwuese la.
7 Pasalmi 145:3 na se ityôkyaa i vesen i wuese Yehova. Davidi wa icam kaa ér: “TER hemba cii, A kuma iwuese kpishi je, icivir Na kpaa gande u kaven.” Mhembe u Yehova ngu a ikighir ga. Uumace vea fatyô u timen fan shin kaven shin karen iniembe i mhembe na kpaa ga. Kpa se zua a iwasen sha kwagh ne er hegen se lu timen sha akav a tesen ér mhembe u Yehova gande u kaven yô.
8. Sha won tese nyi kwagh sha mhembe man agee a Yehova laa?
8 Umbur shighe u ú dugh ken won hen tugh mbu uwer u te ga man ú kende ashe sha ve ú nenge a asan sha kwavaôndo kpishi yô. Er ú nenge a asan sha kwavaôndo civilii nahan kpiligh we iyol gaa? Ishima tsuwe ú ker ú wuese Yehova sha mvese u tahav nav sha akaa a á gbe a lu sha kwavaôndo la ga he? Nahan kpa, aluer ú tôô kwagh u ú nenge a mi la ú kar sha iyenge i asan a a lu ken ikpa asan i tar wase ne kpa ú lu ker ne yô, kwagh u ú nenge a mi la ka anivurkwagh je. Heela tseegh ga, i ker ahaba ér akpa asan ne nga je hemba biliôn deri môm, kpa ka akpa asan ne atar tseegh a fatyô u nengen a mi aa iwasen i anar u i we i nengen akaa a ken iamegh u i yer ér telescope la shio je kpaa ye. Sha kpôô yô, ikpela asan i i̱ gande u ôron iyenge ne, man akpa asan a a lu ken iamegh ì í gbe ave tsughun ne ka ikyav i tesen ér Yehova ngu a tahav mbu gban akaa shi mhembe na kpaa gande u kaven.—Yesaia 40:26.
9, 10. (a) Ka avegher a mhembe u Yehova a nyi i tese ken Yesu Kristu? (b) Doo u mnder u shin ku u Yesu la una bende a jighjigh wase nena?
9 Hide nenge ase sha igbenda igen i mhembe u Yehova la kpaa—ka igbenda shon i i kough Yesu Kristu kpa ker je la. Aôndo tese mhembe na la sha u gban shi eren tom vea Wan na er “or u fan tom” nahan anyom anyom. (Anzaakaa 8:22-31) Yehova tese mhembe u dooshima na zum u á na Wan na u môm môm sha u a̱ hingir naagh ku ipaa sha ci u uumace la. (Mateu 20:28; Yohane 3:16; 1 Yohane 2:1, 2) Shi kwagh ugen u a hembe mkav u orumace ken inya ica je yô ka iyol i jijingi i engem i kpen ga i Yehova yange nder Yesu shin ku ve na un la.—1 Peteru 3:18.
10 Mnder u Yesu shin ku la ngu a avegher a kpilighyol a a tese er mhembe u Yehova a gande u kaven yô. Aôndo yange hide umbur Yesu kwagh u mgbe u i gba akaa a i nengen a mi man a i nengen a mi ga la je ka u henen a hen ga. (Mbakolose 1:15, 16) Akaa ne lu akaa a ken jijingi man shawon man hanma inja i uma sha tar wase ne cii. Dugh m-umbur u Yehova hide umbur Wan na akaa a yange fa sha kwagh u mgbe u i gba sha man tar shighe u Wan lu sha ve nenge la kera yô, shi seer umbur Yesu akaa a yange lu orumace u vough ve fa la cii. Een, mhembe u Yehova u a gande u kaven la due ken igbar sha mnder u Yesu shin ku la. U seer yô, ivande i kpilighyol la ka ibumun i tesen ér mnder u shin ku u ior mbagenev kpa ka kwagh u bunden mayange ga. Kwagh ne a̱ taver jighjigh u se ne ser Aôndo una nder mbakpenev umiliôn imôngo mba una umbur ve ken mhen na u vough la.—Yohane 5:28, 29; Aerenakaa 17:31.
Ityom i Kpilighyol man Aeren a Ageegh
11. Lu tom u kpilighyol u Yehova u nyi yange ú hii sha iyange i Pentekosti u 33 S.W. laa?
11 Hii shighe u Yehova nder Yesu shin ku la je, a hide a er akaa a kpilighyol agenegh kpishi. (Pasalmi 40:5) Yehova yange ver ikyurior i he sha iyange i Pentekosti u 33 S.W. la, lu “Iserael u Aôndo,” u i lu mbahenen mba Kristu mba i shigh ve mkurem sha icighan jijingi la. (Mbagalatia 6:16) Ikyurior i he ne samber tser tar u ú lu hen shighe la la sha gbenda u kpilighyol tsung. Shin er shighe u mbaapostoli mba Yesu kpe kera ve, mvende u vendan mimi za zan zan za due ken Mbakristu Mbaaiev nahan kpa, Yehova lu eren uzegembaakaav her sha er una iv awashima na yô.
12. Er Bibilo i lu ken ijô i vesen sha tar nyian cica cii ne tese ér nyi?
12 U tesen ikyav yô, yange i koso Bibilo jimin cii shi i gema i̱ ken ijô i vesen i sha tar nyian cica cii. Ashighe kpishi yange i gema Bibilo sha ican, shi nongo u Satan u anger mba ve lu geman i̱ la a ku kpaa. U ôron kwagh haan mbabov kera yô, aluer ka sha mhembe u Yehova Aôndo u a gande u kaven la ga yô, yange ma i fatyô u geman Bibilo ken ijô igen er i gem i̱ je i hembe ijô 2,000 nahan ne ga!
13. Hii ken inyom i 1914 la je, Yehova tese mhembe na sha u ivin mbaawashima nav sha kwagh u Tartor na la nena?
13 Yehova tese mhembe na sha u ivin mbaawashima nav mba sha kwagh u Tartor na la. U tesen ikyav yô, á ver Wan na Yesu Kristu Tor sha ken inyom i 1914 la. Ica i gba ga tsô, Yesu maa mough num a Satan man azôv a na. Yange zenda ve sha kera gbihi ve shin tar, ape ve lu keghen shighe u a va wuhe ve kera la. (Mpase 12:9-12; 20:1-3) Hii shighe la je, i seer u tôvon mbadondon mba Yesu mba i shigh ve mkurem la a ican. Nahan kpa, Yehova wase ve hen shighe u m-ande u Kristu u i nengen a na ga ne.—Mateu 24:3; Mpase 12:17.
14. Ka kwagh u kpilighyol u nyi Yehova er ken inyom i 1919 laa, man kwagh ne yange va a nyi kwagha?
14 Yehova shi er kwagh u kpilighyol ugen ken inyom i 1919 la sha u tesen mhembe na. Er i na mbadondon mba Yesu mba i shigh ve mkurem la hingir u hôron tom ken jijingi nahan kpa, ken inyom shon la i hide i nder ve ken mlu ve u ken jijingi la. (Mpase 11:3-11) Hii ken inyom la je zan zan ken anyom a karen ne kpaa, mba i shigh ve mkurem la mba pasen loho u dedoo u Tartor u i ver ú sha la. Shi i kohol asande a mba i shigh ve mkurem la sha u ve iv sha iyenge i 144,000 la. (Mpase 14:1-3) Yehova shi yar tom a mbadondon mba Kristu mba i shigh ve mkurem la sha u wan imaagh ki “tar u he,” u i lu tsombor u uumace mba perapera la. (Mpase 21:1) Kpa, ka nyi ia er “tar u he” zum u mbajighjigh mba i shigh ve mkurem cica cii vea yem sha laa?
15. Ka tom u nyi Mbakristu mba i shigh ve mkurem la ve lu hemen ú, man kwagh ne va a nyi kere?
15 Akaangeren a vesen a ken Iyoukura (zwa Buter) i Agusutu 1 man i̱ Agusutu 15 ken inyom i 1935 la ôr kwagh u “zegeikpelaior” i i er kwagh u i̱ ken Mpase ityough 7 la. Mbakristu mba i shigh ve mkurem la hii u keren mba vea va civir a ve imôngo mban ken hanma ikyurior man hanma nongo man hanma nongoior man hanma zwa kpaa, shi lôhôn ve sha u ve va nyôr nôngo a ve yô. “Zegeikpilaior” ne ia war “zegecan” i i̱ lu van la ia lu uma gbem sha won ken Paradiso, ia lu tsombor u “tar u he” la. (Mpase 7:9-14) Er Mbakristu mba i shigh ve mkurem la ve lu hemen ken tom u pasen kwagh u Tartor man ú geman ior mbahenen ne yô, hegen ior mba hemban miliôn ataratar mba a ishimaverenkeghen i va lun uma gbem sha won ken paradiso shin tar. Kpa ka an se na nan iwuese sha ci u mzehemen u se lu zuan a mi ken atô u ahendan a Satan man tar na u ifer nee? (1 Yohane 5:19) Ka Yehova tseegh una fatyô u yaren tom a icighan jijingi na eren kwagh ne ye.—Yesaia 60:22; Sekaria 4:6.
Iengem i Icivir i Yehova man Ulum Na
16. Er nan ve uumace vea fatyô u nengen a ‘iengem i icivir i Yehova man ulum na’ la sha ashe kpôghôô ga?
16 “Ityom i kpilighyol” man ‘aeren a ageegh’ a Yehova la aa lu nan nan je kpa mayange se hungur a mi ga. Davidi lu nger wener: “Kov ugen ua wuese ityom You a kov ugen, ua pase aeren a Ou a ageegh. Me pase kwagh u iengem i icivir You i hemban la, man shi aeren a Ou a kpilighyol. Ior vea ôr kwagh u aeren a Ou a ageegh a a cier iyol la, mo kpaa me pase mhembe Wou er U hembe cii yô.” (Pasalmi 145:4-6) Kpa, “Aôndo ka jijingi je” nahan uumace vea fatyô u nengen a na sha ashe kpôghôô ga, tsô Davidi fa kwagh u iengem i icivir i Yehova la za kighir nan je?—Yohane 1:18; 4:24.
17, 18. Er nan ve Davidi yange seer lun a iwuese sha ‘iengem i icivir i Yehova man ulum na’ laa?
17 Shin er lu kwagh u Davidi una fatyô u nengen a Aôndo sha ashe kpôghôô ga nahan kpa, akav gema lu a una fatyô u seer maan iwuese i lu a mi sha mkom u Yehova a kom u civir un la. U tesen ikyav yô, lu u una fatyô u ôron kwagh u aeren a kpilighyol a Aôndo ngise tim tar u ifer sha zegemnger, u i nger ken Ruamabera la. A shi nan kpa Davidi yange hen er i hee mbaaôndo mba aiegh mba Igipiti shighe u Aôndo due a Iserael ken ikpan ken Igipiti kera la. Ambaakaa a Yehova er angera nahan tese ulum na man mhembe na kpaa.
18 Akperan nga sha kwagh ne ga cii, lu m-er u Davidi ôron Ruamabera la tseegh na ve seer lun a iwuese sha ulum u Aôndo ga, kpa yange una ôr a bee yô á hide á gbidye kwar sha kwagh u á hen la. U tesen ikyav yô, alaghga yange una hen sha kwagh u er shighe u Yehova na Iserael Tindi la. Lu idyuran man inyiar man ibeenegh ki iligh shi ikpamkor lu kaan imo taver taver kpaa. Uwo u Senai tenger shi ú lu duen mnyim kpaa. Er Mbaiserael kohol hen itinewoogh cii yô, ve ungwa “Atindiakaa a pue” a Yehova ôr kwagh a ve ken atô u usu man ibeenegh sha ikyev i ortyom la cii. (Duteronomi 4:32-36; 5:22-24; 10:4; Ekesodu 19:16-20; Aerenakaa 7:38, 53) Nenge er icivir i Yehova i due ken igbar sha wono! Ior mba Mkaanem ma Aôndo ma doo ve ishima yô, ka vea hen sha akaa angan nahan ‘iengem i icivir i Yehova man ulum na’ la u bende a ve kpee je. Nyian ne se mba a Bibilo jimin cii, man ngi a mbampase mba sha mnenge mba engem mba ve tese se mhembe u Yehova u kpilighyol yô.—Esekiel 1:26-28; Daniel 7:9, 10; Mpase ityough 4.
19. Ka nyi ia na se seer lun a iwuese sha ulum u Yehova laa?
19 Gbenda ugen u ulum u Aôndo la yange ua kpiligh Davidi iyol yô lu sha u henen atindi a Aôndo na Mbaiserael la. (Duteronomi 17:18-20; Pasalmi 19:7-11) Mwe u wan atindi a Yehova ikyo la yange na tar u Iserael lu a ulum shi i ver ve kposo a ior mbagenev cii. (Duteronomi 4:6-8) Aluer se kpa se mba ôron Ruamabera hanma shighe cii, shi gbidyen kwar sha kwagh u se ôr la zulee, shi se mba henen kwagh ne sha gbashima yô se seer lun a iwuese sha ulum u Yehova er Davidi kpa seer lun a mi nahan.
Aeren a Yehova Seer Kenden a Mhembe Na Sha!
20, 21. (a) Pasalmi 145:7-9 seer kenden a mhembe u Yehova a hembe la sha, sha u ôron kwagh u aeren a nyi? (b) Aeren a Aôndo a i ter á heen ne bende a mba á doo ve ishima la cica cii nena?
20 Er se vande henen nahan, avur a hiihii a ken Pasalmi 145 la na se atôakyaa a vesen a se seer wuese Yehova sha akaa a a gbe a zough sha mhembe na u a gande u kaven la. Ivur i sha 7 zan zan 9 la shi seer kenden a mhembe u Aôndo a hembe la sha, sha u ôron kwagh u aeren a na. Davidi wa icam kaa ér: “Vea ôr nduuluu vea umbur mdoom Ou ma vesen, vea wa icam genger genger vea ter perapera Wou kpaa. TER mgbough a mrumun u sha mhôôn man mhôônom ma zungwen kpaa, ishima vihin Un fefa ga, erdoo Na ngee wuee. TER eren dedoo a ior cii; mhôônom ma ker Un a ityom Na cii.”
21 Heen ne, Davidi hii mkaanem man sha u pasen mdoom man perapera u Yehova—ka aeren shon a Satan Diabolo á hon á je la. Aeren ne aa bende a mba Aôndo a doo ve ishima shi ve we ayol a ve sha ikyev na la nena? Sha kpôô yô, mdoom ma Yehova man hemen na u perapera la ngu ve mbacivir un a iember kpishi, nahan ka kwagh u vea de u wuese un nduuluu ga. Heela tseegh ga, Yehova eren dedoo a “ior cii.” Nahan i ver ishima ér kwagh ne una wase ior kpishi vea gema asema vea hingir mbacivir Aôndo u mimi cii ve tso a mase kuan karen ihyongo ye.—Aerenakaa 14:15-17.
22. Yehova eren a mbacivir un nena?
22 Davidi shi lu a iwuese sha aeren a Aôndo iyol na pase á zum u Á “kar sha ishigh [ki Mose ve] gba yôôn er: TERE, TERE, Aôndo u mgboughon a mhôônom ma zungwen kua mrumun u sha mhôôn, u wan ishima man u lun a erdoo man mimi wuee je,” la. (Ekesodu 34:6) Nahan Davidi kaa ér: “TER mgbough a mrumun u sha mhôôn man mhôônom ma zungwen kpaa, ishima vihin Un fefa ga, erdoo Na ngee wuee.” Shin er mhembe u Yehova a gande u kaven nahan kpa, á haa uumace mbacivir un ulum sha u eren kwagh a ve sha icivir. Zungwu mhôônom wuee, keghen a kegh iyol u den mbaasorabo mba ve gem ishima la asorabo ve sha naagh ku ipaa ku Yesu la. Yehova shi vihin ishima fefa ga, gadia á na mbacivir un ian i nôngon a mbamyina vev mba ma ve yàngè ve u nyôron ken tar na u he u perapera la.—2 Peteru 3:9, 13, 14.
23. Ka ieren i injaa i nyi se hen kwagh sha mi ken ngeren u a dondo nee?
23 Davidi kende a erdoo shin ishoon i sha ishima i môm i Aôndo a tesen la sha. Sha kpôô yô, avur a Pasalmi 145 agen la cii tese er Yehova ngu a er ieren ne yô, man er ior nav mbajighjigh ka ve vengese erdoo na ne yô. Se za hemen u ôron kwagh sha itinekwagh ne ken ngeren u a dondo ne.
Ú Na Mlumun Wer Nyi?
• Ka aan a nyi a lu a wuese Yehova “hanma iyange”?
• Ka akav a nyi a tese ér mhembe u Yehova gande u kavene?
• Se er nan ve se seer lun a iwuese sha iengem i ulum u Yehova laa?
[Picture on page 3]
Akpa asan a a lu sha won ne tese mhembe u Yehova a hembe la
[Credit Line]
Ka David Malin a tee foto ne ye, i zua a mi hen Anglo-Australian Observatory
[Picture on page 5]
Mhembe u Yehova a hembe la due ken igbar sha kwagh u Yesu Kristu nena?
[Picture on page 6]
Zum u Mbaiserael ngohol Tindi sha Uwo u Senai la, ve nenge a iengem i ulum u Yehova la