Gba Gesa U Ayemegh La Sha Ishimataver
“Sé gba nen ayem sha ishima i taver tsung sha gesa u ayemegh u i ver se sha ishi la.”—HEB. 12:1.
1, 2. Apostoli Paulu yange tôô uma u Orkristu kar sha nyi?
HANMA inyom yô, ka i zua gesa u ayemegh sha ajiir kpishi. Mba i nengen ve ér ve fa ayem a gban tsema tsema la, ka ve gbaan ayem a awashima môm tsô, ér vea hemba. Mbagbanayem mbagenev kpishi mba veren ishima ér saa vea hemba ga. Ve yô, ka vea gba gesa ne zan zan vea za kure tseegh kpa, i lu ve kwagh u vesen.
2 Bibilo tôô uma u Orkristu kar sha gesa u ayemegh. Ken washika u hiihii u apostoli Paulu nger hen mba ve lu Mbakristu a na imôngo ken Korinte u tsuaa la, a ôr ve kwagh sha kwagh ne. A nger ér: “Ne kera fa gaa? Mbagban ayem ken iniumbe ka ve yevese cii, kpa ka môm tsô nan tôô iwua la ye gaa? Yô, yevese nen sha er né zua a mi yô.”—1 Kor. 9:24.
3. Paulu yange kaa ér ka or môm tseegh nan hembe gesa u ayemegh sha ci u nyi?
3 Paulu lu kaan ér lu Orkristu môm tseegh gba u nana zua a iwua i uma ye, kpa Mbakristu mbagenev cii yô, vea yevese gbilin shinii? Mayange ga! Mba gban gesa u ayemegh yange ve kar iyol tsembelee shi ve taver ishima tsung sha er vea hemba yô. Paulu soo ér mba ve lu Mbakristu a na imôngo la kpa ve taver ishima sha imba gbenda la nahan, sha er vea zua a uma u tsôron yô. Aluer ve er nahan yô, vea lu a ishimaverenkeghen i zuan a injar i uma. Sha kpôô yô, mba ve gbe ayem a Mbakristu ve kur la cii, vea zua a injar.
4. Kanyi i gbe u se time sha mi sha kwagh u gesa u ayemegh u i ver se sha ishi laa?
4 Mkaanem mara ka ma taver or ishima, kpa shi ka ma i gbe u mba ve gbe ayem a uma nyian cii vea tôô ma beelee ga yô. Sha ci u nyi? Sha ci u kwagh môm kpa ngu u se kar sha iyua la ga, a lu iyua i lun uma sha, shin i lun uma ken Paradiso shin tar la kpaa. Sha mimi yô, ayem ne taver kpishi shi a lehe kpaa; akaa a wan se mbaagbe man a danen se kua akaabo a se tagher a mi sha gbenda la, nga kpishi. (Mat. 7:13, 14) Kwagh er vihi yô, mbagenev gba ijime, shin ve vôr, gayô ve de ayem ne je kpaa. Ka akaa a nan gbev mbu nôngon man akaabo a nyi a lu ken gesa u ayem a uma nee? U palegh a nena? U er nan ve u gba ayem ne u kure, nahan u zua a iyua laa?
Gba u Se Taver Ishima Ve Se Hemba Ye
5. Er i nger ken Mbaheberu 12:1 nahan, lu nyi Paulu ter sha kwagh u gesa u ayemeghe?
5 Ken washika u Paulu nger hen Mbaheberu mba ve lu Mbakristu, mba ken Yerusalem man Yudia la, a shi a ter kwagh sha kwagh u anumbe a ior eren shin gesa u ayemegh u ve gbaan la. (Ôr Mbaheberu 12:1.) Yange pase ityôkyaa i gban gesa u ayemegh tseegh ga, kpa shi a pase kwagh u or a er keng ve nana hemba la kpaa. Cii man se time sha kwaghwan u jijingi mgbegha Paulu nger, sha u wan Mbakristu mba ve lu Mbaheberu mbara kwagh, sha er se fa kwagh u kwagh ne a tese se la yô, de se vande timen nen sha kwagh u yange na ve Paulu nger washika la, kua kwagh u lu nôngon er una taver mbaôron mbara asema u eren la kpaa.
6. Lu mkighir u nyi mbahemenev mba kwaghaôndo lu kighir Mbakristuu?
6 Mbakristu mba sha derianyom u hiihii la yange ve lu tagher a ameen man mbamtaver kpishi, hemban je yô mba ve lu ken Yerusalem man Yudia la. Mbahemenev mba Kwaghaôndo u Mbayuda mba ve lu a tahav kpishi sha ior la, lu kighir Mbakristu mban kpoghuloo. Cii man shighe ve la yô, mbahemenev mban vande nan Yesu ibo ér ngu or u numun ior ér ve hendan a gomoti, nahan ve wuan un ku u iferor. Shi yange ve kegh iyol u den ieren ne kpaa ga. I pase akaa kposo kposo ken takerada u Aerenakaa sha kwagh u mciem man num u ve lu tan sha Mbakristu, hii shighe u akaa a kpilighyol er sha iyange i Pentekosti u inyom i 33 kar kera, ica lu a gba ga la. Sha kpôô yô, kwagh ne yange va Mbakristu mba jighjigh mbara a mtaver.—Aer. 4:1-3; 5:17, 18; 6:8-12; 7:59; 8:1, 3.
7. Mbakristu mba ve Paulu nger ve washika la lu ken ashighe ican a nyi?
7 Shi Mbakristu mbara lu sha shighe u lu ikyua ikyua u a tim tar u Mbayuda la yô. Yesu vande pasen ve kwagh u mtim u una va sha tar u Yuda u banen a jighjigh la. Shi yange vande pasen mbadondon un kwagh u una er cii ve mkur la una va yô, shi a ôr ve akaa jighilii a vea er ve vea war kpaa. (Ôr Luka 21:20-22.) Nahan lu u vea er nyi? Yesu ta ve icin ér: “Ver nen ishima sha ayol a en, asema a en a̱ de yoho sha hua u sha kwaghyan man sha ihyundugh man sha akaa a nyian ishima a uma ne ga, iyange la i̱ de va bulun ne er kwaghhônon nahan ga.”—Luka 21:34.
8. Kanyi alaghga yange i na ve Mbakristu mbagenev gba ijime shin ve vôr ken gesa u ayemegh laa?
8 Yesu yange ta icin la anyom kar nôngo u kuman er 30 nahan cii ve Paulu va mase ngeren washika na hen Mbaheberu ye. Ken ato u anyom 30 la, lu nyi i er Mbakristu mbara? Mbagenev de mbamkighir man akaa a danen or ken uma, a ayange ayange la hemba ve, nahan ve kera fatyô u zuan a mzehemen u ken jijingi, u ma wase ve u taver la ga. (Heb. 5:11-14) Lu inja er mbagenev nenge ér aluer ve yem eren kwagh er Mbayuda kpishi eren la yô, uma ve una hemba doon nahan. Gadia Mbayuda mbara yange ve ta Aôndo kera jimin cii ga; ve lu dondon Tindi na sha igbenda igen her. Ior mbagenev ken tiônnongo mba ve lu hanger ér i kuran Tindi u Mose shi i dondon aeren a uter la, sendegh kwagh a Mbakristu mbagenev shin ta ve mciem iyol. Lu nyi Paulu ôr sha u una wase anmgbianev nav mba ken Kristu ve za hemen u lun tsevaa ken jijingi shi taver ishima ken gesa u ayemegh laa?
9, 10. (a) Lu nyi Paulu ôr ken mkur u Mbaheberu ityough 10 sha u taver Mbakristu mba ve lu Mbaheberu mbara asema? (b) Paulu yange nger kwagh sha akaa a “mbashiada” mba sha ayange a tsuaa er sha u tesen jighjigh ve la sha ci u nyi?
9 Aluer se tôv sha gbenda u jijingi u Aôndo mgbegha Paulu ve ker u taver Mbakristu mba ve lu Mbaheberu mbara asema la yô, a doo kpishi. Ken ityough 10 ki washika u Paulu la, a pase ér Tindi lu di “mure u akaa a doon a a lu van la” tsô, shi a tese mluainja u nagh ku ipaan ku Kristu kura wang. Ken mkur u ityough kira, Paulu taver mba a nger ve washika shon la asema ér: “Gba u né lu a ishima i taver sha u eren ishima i Aôndo man né ngohol kwagh u i tende zwa a ven la. Gadia: Shi côhin tseegh man Un u A lu van la Una va, ngôôr Na je ga.”—Heb. 10:1, 36, 37.
10 Paulu hemba pasen kwagh u a lu u nan Aôndo jighjigh sha mimi la tsembelee, ken Mbaheberu ityough 11. Shi a tese ikyav i imba jighjigh u nan la sha nomso man kasev mba jighjigh mba sha ayange a tsuaa. Paulu yange yem tesen ikyav ne nahan lu sha inja je he? Lu sha inja. Apostoli ne yange fa ér gba u mba ve civir Aôndo vea na imôngo la vea fa ér cii man ve lu a jighjigh u nan yô, gba u vea lu a ishimataver man ishimawan. Ikyav i doon tsung i mba civir Yehova sha jighjigh, mba sha ayange a tsuaa mbara ver la, ia taver Mbaheberu ishima u hendan a ameen man mbamtaver mba ve tagher a mi la. Sha nahan yô, yange ôron akaa a mba tilen sha mimi, mba ngise mbara, er sha u tesen jighjigh ve u nan la been yô, a kaa ér: “Er ikpela i mbashiada i vesen ve kase se yô, sé shir nen hanma ikyav kua isholibo i ka i tseren se abur abur la, sé gba nen ayem sha ishima i taver tsung sha gesa u ayemegh u i ver se sha ishi la.”—Heb. 12:1.
“Ikpela i Mbashiada”
11. Aluer se mba henen sha kwagh u “ikpela i mbashiada i vesen” la yô, kwagh la una bende a vese nena?
11 “Ikpela i mbashiada” la lu di mba nengen gesa, mba yange ve za sha u za nengen er oranumbegh shin ma kwe u mbaanumbev u ve hembe soon kwagh u u la, ua hemba gesa la tsô ga. Kpa ve lu mba yevese ayem a uma jim jim, er mba gban gesa u ayemegh nahan. Shi yange ve yevese ayem la ve kure a doo doo kpaa. Shin er ve lu uma hegen ga nahan kpa, a fatyô u nengen ve ér yange ve lu ior mba fan ayem a yevese tsembelee mba ve fatyô u taver mba gban gesa u ayemegh mba hev ishima yô. Aluer ma or u gban gesa u ayemegh u he fa ér mbagenev ken mba ve kase nan shin ve lu nengen nan ayem la, ka mba ve fe ayem tsembelee yô, hen er a tsue nan ken ishima yô. Kwagh ne una mgbegha nan u yevese sha afatyô u nan cii, shin eren hemban er ma nan er la je kpaa ga he? Mbashiada mba sha ayange a tsuaa mbara tese ér gesa u ayemegh u sha injakwagh ne una taver nan nan kpa, or a fatyô u hemban. Sha nahan yô, aluer Mbakristu mba sha derianyom u hiihii, mba ve lu Mbaheberu mbara, za hemen u umbur ikyav i “ikpela i mbashiada” la yô, vea fatyô u zuan a ishimataver shi ‘gban ayem sha ishima i wan,’ er nyian kpa se fatyô u eren nahan.
12. Mlu wase zua vea mlu u mba Paulu yange tese ikyav sha a ve la nena?
12 Mbajighjigh kpishi mba Paulu ter kwagh ve la yange ve lu ken mbamlu mba ve lu kwaghmôm a mba asev yô. U tesen ikyav yô, Noa yange lu uma shighe u zurum u a tim tar sha Mngerem ma deemee la. Se kpa se mba ikyua ikyua a mtim u tar ne. Yange i yila Aberaham man Sara ér ve undu tar ve, ve mough ve yem ken ugen ve za civir Aôndo sha mimi shi ve kegh mkur u uityendezwa mba Yehova. Se kpa i kaa a vese ér se nyiman ayol a ase, sha er Yehova una lumun se shi se zua a averen a a ver sha ci wase la yô. Mose yange kar ken taaikyôngo u cieryol, shighe u lu yemen ken Tar u Ityendezwa la. Se kpa se mba karen ken botar ne, yemen ken tar u he u ityendezwa la. Sha mimi yô, ka a inja kpishi u se time sha akaa a yange tser ior mban la, kua mzehemen man gbeev vev man agee a ve man mbamyen vev kpaa.—Rom. 15:4; 1 Kor. 10:11.
Yange Ve Er Nan Ve Ve Kure Ayem a Ve Doo Doo?
13. Noa yange tagher a mbamtaver mba nyi, man lu nyi i wase un ve hemba ve?
13 Lu nyi i wase mbacivir Yehova mban u wan ishima shi kuren gesa u ayemegh ve doo doo? Nenge ase kwagh u Paulu yange nger sha kwagh u Noa ne. (Ôr Mbaheberu 11:7.) Noa “lu a nenge” a “mngerem sha tar deemee, [ma ma a fatyô] u timin hanma kwagh u uma cii” la ga. (Gen. 6:17) Mayange kwagh lu a vanden eren nahan ga. Nahan cii kpa, Noa ta akperan shin nenge ér kwagh tsô kpa una fatyô u eren nahan ga ze. Sha ci u nyi? Sha ci u a na jighjigh ér kwagh u Yehova a akaa cii yô, una er. Noa nenge ér kwagh u i kaa a na ér a er la lu kwagh u taver ganden un u eren ga. Kpa a gema a “a er sha mi je.” (Gen. 6:22) Nenge ase ityom i yange gba u Noa a er ne: tom u gban tso man u kohol inyam man u ombon kwaghyan sha ci u uumace man inyam, man tom u pasen loho u tan ior icin kua tom u wasen tsombor na u taver ken jijingi kpaa. U eren “sha mi” vough la lu tom u kiriki ga. Nahan cii kpa, jighjigh man ishimataver i Noa la va un man tsombor na a mwar man averen.
14. Lu atsan a nyi Aberaham man Sara yange ve wa ishima a mini, man se hen nyi sha kwagh ne?
14 Aberaham man Sara kpa Paulu yange ter ve ape ôr kwagh u “ikpela i mbashiada [i i] kase se” la. Yange i due a ve ken uma u ior kpishi eren ken gar u Ur la kera, nahan lu inja er ve kera fa er kwagh a za a ve a kure ga nahan. Ve lu a jighjigh u nan u tenger ga shi ve ungwa imo i Aôndo ken ashighe a ican kpaa, nahan ve ver ikyav i dedoo. Kohol akaa a Aberaham keghen iyol u eren sha ci u mcivir u mimi la cii yô, i yila un ér: “Ter u . . . mba ve ne jighjigh la cii.” (Rom. 4:11) Mba Paulu nger ve washika ne la vande fan kwagh u uma u Aberaham vindi vindi, nahan a za zwa sha akaa a vesen a yange er la tseegh. Nahan cii kpa, Paulu na ve ityesen i injaa kpishi, a kaa a ve ér: “Ka ken jighjigh u nan man mban [kua Aberaham man tsombor na] cii ve kpe ye, ve lu a ngohol uityendezwa ga, kpa ve nenge a ve ken ica, ve ember ve, ve pase gbar gbar er ve lu mbavannya man ushirmbaiorov shin tar yô.” (Heb. 11:13) Ikyav tese wang ér jighjigh u ve na Aôndo kua ikyar i ve ya a na la wase ve u gban gesa u ayemegh sha ishimataver.
15. Lu nyi i mgbegha Mose ve er kwagh u yange er laa?
15 Mose kpa ka orgen u civir Yehova ken “ikpela i mbashiada,” u yange ver ikyav i dedoo yô. Mose yange undu ian i icivirigh man uma u yôughyôugh, gema “lu un guda u i̱ er a na dang a nongoior u Aôndo imôngo.” Lu nyi i mgbegha un ve er nahana? Paulu na mlumun ér: “A ver ashe sha injar. . . . A taver ishima er ngu nengen a u i nengen a Na ga la nahan.” (Ôr Mbaheberu 11:24-27.) Mose de ér “mdoom ma isholibo ma ma lu sha anyangem kpeghee la” ma danen un ga. Er Aôndo lu Mose or kpôô kpôô shi na jighjigh ér uityendezwa nav vea kure vough yô, a taver ishima shi a wa ishima tsung. A er tom kpoghuloo a uwer gban shio sha u hemen Mbaiserael duen a ve ken Igipiti, yemen a ve ken Tar u Ityendezwa.
16. Er i yange Mose u nyôron ken Tar u Ityendezwa la nahan kpa, a ure ga sha ci u nyi?
16 Mose yange nenge a mkur u ityendezwa i Aôndo hen shighe na la ga, er Aberaham nahan. Mbaiserael mba mgbôghom a Tar u Ityendezwa yô, Aôndo kaa a Mose ér: “Ú nenge tar la sha ishigh yough; kpa we yô, ú kera nyôr ken tar u Me na Mbaiserael la ga.” Kwagh yange er nahan sha ci u ihembeato i ior yange na yô, ishima vihi Mose man Aron tsung, nahan ve ‘hemba Aôndo ato hen atô u Mbaiserael hen mngerem ma Meriba.’ (Dut. 32:51, 52) Ishima yange vihi Mose kpishi shin ure tsung shinii? Ei. A ver ikwe i Iserael doo doo shi a kure kwaghôron na sha mkaanem man, ér: “Saan we iyol Iserael, ka an nan lu er we nahana? ikyurior i TER A yom i—perutya u iwasen you, man sanker u mhembe wou.”—Dut. 33:29.
Akaa a Se Hen Yô
17, 18. (a) Se fatyô u henen nyi hen “ikpela i mbashiada” sha kwagh u gesa u ayemegh laa? (b) Se time sha nyi ken ngeren u dondon nee?
17 Mtim u se tim sha uma u mbagenev ken mba ve kohol ve hingir ‘ikpela i mbashiada i i kase se’ la, wase se u kaven wang ser cii man se gba gesa u ayemegh ne se kure yô, gba kpee u se na Aôndo jighjigh kua uityendezwa nav a ishima i môm. (Heb. 11:6) Gba u hanma vegher u uma wase cii una tese ér se mba a jighjigh u nan. Mba civir Yehova ka ve nenge a kwagh u hegen tseegh ga, ka ve ta ashe ve za nenge a u ken hemen la kpaa. Kwagh ve ngu kposo a mba ve lu a jighjigh u nan ga la. Ka se fatyô u nengen a “u i nengen a Na ga la,” nahan se gba gesa u ayemegh ne sha ishimataver.—2 Kor. 5:7.
18 Gesa u ayemegh u Mbakristu ve gbe la ka kwagh u kiriki ga. Nahan cii kpa, se fatyô u gban gesa u ayemegh ne kuren doo doo. Ken ngeren u dondon ne, se time sha akaa agen a aa wase se u gban gesa u ayemegh ne hemban yô.
Ú Fatyô u Pasen Kpa?
• Paulu yange tôô shighe gôgônan ôr kwagh u mbashiada mba jighjigh mba tsuaa mbara sha ci u nyi?
• Aluer se mba umbur kwagh u ‘ikpela i mbashiada i i kase se’ la yô, kwagh la una taver se ishima u gban gesa u ayemegh a ishimawan nena?
• U time sha kwagh u mbashiada mba jighjigh er Noa man Aberaham man Sara kua Mose nahan, u hen nyi?
[Foto u sha peeji 19]
Aberaham man Sara yange ve kegh iyol u undun mkpeyol u ken tar u Ur la