Mzough U Mbakristu Ve Aôndo A Icivir
“Nôngon nen tsung u kuran mzough u ken Jijingi sha mkange u bem.”—EF. 4:3.
1. Mbakristu mba ken Efese mba sha derianyom u hiihii la yange ve na Aôndo icivir nena?
MZOUGH u tiônnongo u Kristu u ken Efese u tsuaa la yange va Yehova, Aôndo u mimi la a icivir kpishi. Ikyav tese ér Mbakristu mbagenev mba ve lu ken gar u Efese, u za ikyura sha kwagh u kpenga u eren kpishi la, yange ve lu mbanyarev mba lun a ikpan, kpa mbagenev gema lu ikpan, man a shi nan kpa, ve kungu ican. (Ef. 6:5, 9) Mbagenev lu Mbayuda mba ve hen mimi ken atô u iwer ityar i apostoli Paulu lu lamen ken shinagoge ve la yô. Mbagenev vanden civir Artemi shi ve eren ahir kpaa. (Aer. 19:8, 19, 26) Ikyav tese wang ér, Kwaghaôndo u Mbakristu mba mimi yange urugh anzaaior kposo kposo va a ve ken mzough. Paulu yange fa er mzough u tiônnongo lu ker la va Yehova a icivir yô. A nger ér: “Icivir i̱ lu i Na ken nongo u Kristu.”—Ef. 3:21.
2. Lu nyi i lu nôngon u vihin mzough u mimi u Mbakristu mba ken Efese laa?
2 Nahan cii kpa, kwagh ugen lu nôngon u vihin mzough u mimi u tiônnongo u ken Efese la. Paulu yange ta mbatamen icin ér: “Her atô wen je kpaa ior vea mough, vea gba ôron akaa a geseghaa, sha u vea urugh mbahenen ken ijime ve yô.” (Aer. 20:30) Shi, anmgbianev mbagenev lu a ieren i van a mpav i Paulu ta icin ér ngi “eren tom hegen ken ônov mba ihyembeato” la her.—Ef. 2:2; 4:22.
Washika u a Pase Kwagh u Mzough Wang Yô
3, 4. Washika u Paulu nger hen Mbaefese la pase kwagh u mzough wang nena?
3 Paulu yange nenge ér gba u hanma Orkristu nana nôngo tsung nana er kwagh u van a mzough ve, vea za hemen u lun ken mzough ye. Aôndo yange mgbegha Paulu nger washika hen Mbaefese sha kwagh u mzough. Ikyav i tesen yô, Paulu nger washika sha kwagh u awashima u Aôndo u ‘kohol akaa cii sha ikyev i Kristu’ la. (Ef. 1:10) Shi a tôô Mbakristu a kar sha awen kposo kposo a i maa kwagh a mi yô. ‘Kwaghmaan la zua, ngu taven sha hingir icighantempel u Ter.’ (Ef. 2:20, 21) Kwagh ugen yô, Paulu pase kwagh u mzough u Mbayuda man Atôatyev a a lu Mbakristu la wang, shi a umbur anmgbianev er i lu Aôndo a gbe ve cii yô. A ôr kwagh u Yehova ér ka “Ter u hanma nongo u Sha kua u shin tar cii u lu zuan a iti her a Na” yô.—Ef. 3:5, 6, 14, 15.
4 Se nguren timen sha ityough 4 ki takerada u Mbaefese yô, se fa er i hii ve i gbe u se nôngo kwagh cii ve se lu ken mzough yô, man er Yehova a wasen se u lun ken mzough la, kua aeren a aa wase se se za hemen u lun ken mzough kpaa. Er nan u er ityough kira cii sha er u seer zuan a mtsera ken kwaghhenen ne ga?
Er i Hii Ve i Gbe u Se Nôngo Kwagh Tsung Ve Se Lu ken Mzough Yô
5. Mbatyomov mba Aôndo vea fatyô u eren kwagh ken mzough sha ci u nyi, kpa alaghga a hemba lun se ican u eren kwagh ken mzough sha ci u nyi?
5 Paulu yange wa anmgbianev nav mba ken Efese kwagh ér ve ‘nôngon tsung u kuran mzough u ken jijingi’ la. (Ef. 4:3) Kwagh u una wase u u̱ fan er i gbe u ú nôngo kwagh sha gbaa ne yô, time ase sha kwagh u mbatyomov mba Aôndo. Ma kwagh u uma môm shin tar ne kpa ngu er ugen nahan vough ga, nahan se fatyô u kuren ikyaa ser mbatyomov mba ve lu umiliôn imôngo la kpa, Yehova er ve sha mbamlu vev kposo kposo. (Dan. 7:10) Nahan cii kpa, ka ve fatyô u eren Yehova tom ken mzough sha ci u mba ongo imo na shi mba eren ishima na (Ôr Pasalmi 103:20, 21.) Er mbatyomov mba jighjigh ve lu a aeren kposo kposo nahan, Mbakristu kpa mba a aeren a ve kposo kposo kua mbamshi kposo kposo. Kwagh ne una na yô, a hemba lun ican u lun ken mzough cii.
6. Ka aeren a nyi aa wase se u eren kwagh ken mzough vea anmgbianev mba mbamshi vev ve kaha a mba asev laa?
6 Uumace mba ve yen ne mba nenge ér vea er kwagh ken mzough, kpa mba ngôôr tagher a mbamtaver ga. Ikyav i tesen yô, aluer anmgbian u lun ishima legh legh, u a ze hen kwagh sha shighe ga yô ngu civir Yehova vea anmgbian u a gbe leti ga, kpa a ngôôr vihin ishima ga di ye? Alaghga hanmô ve nana nenge orgen la ér nan doo inja ga, kpa nana hungur er sha akaa agen yô, inja i nan kpa i doo ga yô. A er nan ve anmgbianev mba uhar mban vea er tom ken mzough sha wono? Nenge er mkaanem ma Paulu ma ma dondo heen ne, ma tese aeren a aa wase ve yô. Nahan hen er se fatyô u van a mzough sha u lun a aeren ne yô. Paulu nger ér: “M ngu wan ne kwagh mer, zende nen . . . a iyolgengese ga, man a ishima i legh legh, man a ishima i wan kpaa, kundu nen asema a ayol a en sha dooshima. Nôngon nen tsung u kuran mzough u ken Jijingi sha mkange u bem.”—Ef. 4:1-3.
7. Gba hange hange u se nôngo se lu vea Mbakristu mbagenev mba ve yen er se nahan la ken mzough sha ci u nyi?
7 Gba hange hange u se hen u civir Aôndo vea mbagenev mba ve yen er se nahan la ken mzough sha ci u Mbakristu mba mimi cii mba ken mzough môm tseegh. “Iyol ngi môm, Jijingi kpaa ngu môm di er i yila ne sha ishimaverenkeghen môm i sha myer wen la nahan. Ter ngu môm, jighjigh u nan kpaa ngu môm, batisema kpaa môm, Aôndo kpaa ngu môm, ka Ter u uuma cii.” (Ef. 4:4-6) Jijingi u Yehova man iveren na ngi sha mzough môm u anmgbianev, u Aôndo a lu yaren tom a mi la. Aluer ma or ken tiônnongo nana vihi se ishima ker je kpa, ka han se zaa? Ijiir igen i môm ngi i se za ungwa mkaanem ma uma u tsôron ga.—Yoh. 6:68.
“Ior Mba i Ne Ve Lu Uiyua” la Ka ve er Kwagh u Van a Mzough
8. Kanyi Kristu a yaren tom a mi u nan se tahav mbu hendan a akaa a van a mpavaa?
8 Paulu yange ôr kwagh u ieren i ushoja mba sha ayange a tsuaa la sha u tesen ikyav er Yesu a ne ‘ior ve lu uiyua’ sha u ve wase tiônnongo a lu ken mzough yô. Orshoja yange nana hemba ityav yô, nan kôr or ken mba i hembe ve ityav la nan va hingir kpan u wasen kwase u nan ityom i hen ya. (Ps. 68:1, 12, 18) Yesu kpa hemba tar ne ityav, nahan a zua a ikpan i í ongo imo na yô. (Ôr Mbaefese 4:7, 8.) Yange yar tom a ikpan na i sha injakwagh la nena? ‘A na mbagenev mba mbaapostoli, mbagenev yô, ka uprofeti, mbagenev ka mbaivangeli, mbagenev ka mbakuran man mbatesen. Ka sha u nan uicighanmbaiorov ve̱ kuma sha tom u eren, sha u maan iyol i Kristu, zan zan se cii sé va kuma sha mzough u ken jighjigh u nan.’—Ef. 4:11-13.
9. (a) “Ior mba i ne ve lu uiyua” la ka ve wase se u lun ken mzough her nena? (b) Doo u hanma or ken tiônnongo nana er kwagh u una na tiônnongo una lu ken mzough sha ci u nyi?
9 Er “ior mba i ne ve lu uiyua” ne ve lu mbakuranilev mba lun a dooshima yô, mba wasen se u lun ken mzough her. Ikyav i tesen yô, aluer ortamen u ken tiônnongo nenge anmgbianev uhar mba ‘vemben ayol a ve’ yô, una fatyô u eren kwagh u van a mzough ken tiônnongo sha u wan ve kwagh ken hua, “kôôm [ve] sha ishima i legh legh.” (Gal. 5:26–6:1) Er “ior mba i ne ve lu uiyua” mban ve lu mbatesen yô, ka ve wase se u lun a jighjigh u nan taveraa, u a har sha atesen a Bibilo yô. Sha nahan yô, ka ve er kwagh u van a mzough shi ve wase se u vesen hingir Mbakristu mba vian ken jijingi. Paulu nger ér, “ka nahan man sé kera lu mbayev mba ka i daase a ve i yem a ve wue wue sha ahumbe a ityesen, sha atseregh a ior, sha mtsugh u tsughun ior tsumen a ve sha wayo la ga ye.” (Ef. 4:13, 14) Doo u hanma Orkristu cii nana er kwagh u una wase anmgbianev vea lu ken mzough yô, di vough er hanma ilyeegh ki iyol yase ka ki wase alegh agen u vesen sha u nan a kwagh u a soo la nahan.—Ôr Mbaefese 4:15, 16.
Lu a Anza a He
10. Ieren i ijimbagh ia fatyô u vihin mzough wase nena?
10 U nenge er ityough ki sha unyiin ki washika u Paulu nger hen Mbaefese kira ki tese er dooshima a lu kwagh u vesen u wasen Mbakristu mba ve vie ken jijingi u lun ken mzough kpa? Shi ki pase kwagh u dooshima a lu yô. Ikyav i tesen yô, u dondon gbenda u dooshima la una yange se u eren idya man ijimba. Paulu wa anmgbianev nav kwagh ér ve de ‘zenden er atôatyev a zenden nahan ga.’ Yange “asema a ve wa akpema” shi “ve na ayol a ve sha ijimba i eren.” (Ef. 4:17-19) Tar u ijimbagh, u se lu ker ne, ngu keren u vihin mzough wase. Ior ka ve er asenge sha kwagh u idyaa shi ve gber amo sha kwagh u i̱, shi ve nengen i̱ ken ufiim sha u keren iemberyolough shi ve er i̱ ken myer gayô ken igbar kpaa. Nahan cii kpa, u hian a nomsoor shin kwase inja er sar u ka yaven a nan kpa geman lun a isharen i vôson nan ga la, una fatyô u paven we a Yehova kua tiônnongo. Sha ci u nyi? Sha ci u kwagh ne ngôôr nyôron a or ken idya i eren ga. Shi, mhie u hian a nomsoor shin kwase, u ngu a na nom shin kwase u or nan er idya la, una fatyô u paven mbayev a mbamaren, shin paven mbaishôôv mba ve er ivaa la a akar a ve. Ka kwagh nan ve mpav kpee! Kape i lu ve Paulu kaa ér: “Ne yô, i tese ne kwagh u Kristu nahan ga” je la.—Ef. 4:20, 21.
11. Bibilo i taver Mbakristu ishima ér ve gema aeren a ve nena?
11 Paulu pase wang ér se ta mbamhen mba van a mpav cii kera, se gema se lu a aeren a aa wase se u lun ken mzough vea mbagenev yô. A kaa ér: “Er nen tseor la kera u a lu sha inja i zende u tsuaa la, u a vihi kera sha asaren a icughugh la. Hingir nen hegh ken jijingi u mhen wen, man haa nen orhe iyol u i gbe un sha inja i Aôndo ken perapera u mimi man mtsegh u mimi” yô. (Ef. 4:22-24) Se fatyô u ‘hingir hegh ken jijingi u mhen wase’ nena? Aluer se mba a iwuese sha kwagh u se hen ken Mkaanem ma Aôndo man ikyav i dedoo i Mbakristu mba ve vie ken jijingi ve ver la, gbidyen kwar sha mi shi nôngon kwagh kpoghuloo yô, se fatyô u haan orhe u i “gbe un sha inja i Aôndo” la iyol.
Hen Nen Igbenda i He i Lamen
12. Iliam i mimi i wasen se u lun ken mzough nena, man ka i taver mbagenev u ôron kwagh u mimi sha ci u nyi?
12 Gba hange hange u mba ve lu hen tsombor môm shin hen tiônnongo môm vea ôron ayol a ve kwagh u mimi. Iliam i kundu kundu, man i mimi man i gbar gbar ia fatyô u nan ior u lun ken mzough. (Yoh. 15:15) Kpa aluer or er anmgbian u nan aie di ye? Zum u anmgbian u nan a va fe ér kwagh u nan er la ka aie yô, jighjigh u ve ne ayol a ve la una kera taver ga. Nahan u fatyô u kaven er hii ve Paulu nger mkaanem man yô. A kaa ér: “Hanma or nana̱ ôron kwagh sha mimi a or u nan we ndor a nan yô gadia se mba alegh ayol a ase.” (Ef. 4:25) Or u aie u eren a ye tor ken a nan, u adooga yange nan hii aie u eren iyev je yô, alaghga a taver nan u ôron kwagh u mimi. Kpa aluer nan ngu nôngon ér nana gema inja yô, a doo Yehova a nan shi una wase nan kpaa.
13. U den iliam i sha ityuhwan la wa nyi kere?
13 Yehova tesen se u lun ken mzough shi nan ior icivir ken tiônnongo man hen tsombor sha u tan se icin gbang gbang sha gbenda u se lamen la. A kaa ér: “Ma kwaghôron u dang a̱ de dugh ken zwa wen ga . . . Dugh nen hanma ishima i yuan man ishima i nyoon man iyugh man u zôhôn genger genger man ityuhwanev ken a ven kera kua hanma inja i dang kpaa.” (Ef. 4:29, 31) Gbenda môm u se palegh u ôron kwagh sha ityuhwan yô, ka u henen u seer eren kwagh a mbagenev sha icivir. Ikyav i tesen yô, doo u or u nan lamen a kwase u nan sha ityuhwan yô nana nôngo tsung nana de inja la, hemban je yô, shighe u nan hen er Yehova a eren a kasev sha icivir la. Aôndo shighe kasev mbagenev mkurem sha icighan jijingi, a na ve ishimaverenkeghen i hingir ator, hemen vea Kristu. (Gal. 3:28; 1 Pet. 3:7) Kwase u hanma shighe yô nan zehe a nom u nan genger genger di kpa, doo u nana gema inja shighe u nan hen er Yesu yange a kôr iyol na tsaha zum u ishima i vihi un ker la yô.—1 Pet. 2:21-23.
14. Er nan ve u nyoon ishima i lu Kwaghbo?
14 Kwagh u a gbe a zough vea iliam i sha ityuhwan kôôsôô yô, ka ishimanyoon i karen ikyaa inya la. Kwagh ne kpa una fatyô u paven ior mba ve lu ken mzough yô. Ishimanyoon ngi er usu nahan. I̱ ngôôr ganden ave ga shi i ve a zayol. (Anz. 29:22) Or u ishima i vihi nan i lu sha inja je kpa, gba kpee u nana kôr iyol tsaha sha er ishimanyoon i nan la ia vihi ikyar i dedoo i nan ye a mbagenev la ga yô. Doo u Mbakristu vea deen mbagenev kwaghbo, vea waan kwagh ishima a or ga, shi vea zeren ôron kwagh sha ikyaa shon kpaa ga. (Ps. 37:8; 103:8, 9; Anz. 17:9) Paulu wa Mbaefese kwagh ér: “Nyoon nen ishima, kpa de eren nen isholibo ga, iyange i̱ de been ne a ishima i vihin her ga. De ne nen diabolo ian ga.” (Ef. 4:26, 27) Aluer se de ishima vihi se kar ikyaa inya yô, kwagh la una na Diabolo ian i van a mpav kua anyiman ken tiônnongo.
15. Kanyi ia fatyô u duen ken ieren i tôôn kwagh u a lu u wase ga laa?
15 Aluer se mba iin mbagenev akaa ga yô, kwagh la una wase u van a mzough ken tiônnongo. Bibilo kaa ér: “Or u iin nana̱ de kera shi iin ga.” (Ef. 4:28) Ior mba Yehova cii na ayol a ve jighjigh. Aluer Orkristu kera wa jighjigh u i ne nan la ikyo ga, nahan nan tôô kwagh u a lu u nan ga yô, nana vihi mzough u dedoo la.
Mdoo u Aôndo a Doo Se Ishima La Va a Vese ken Mzough
16. Se fatyô u taver mzough wase la sha kwaghôron u maan a maa mbagenev nena?
16 Kwagh u a ne ve tiônnongo u Kristu a lu ken mzough yô, ka er Aôndo a doo se ishima, man kwagh la a mgbegh se u eren kwagh a mbagenev sha dooshima la. Iwuese i se lu a mi sha erdoo u Yehova a vese la mgbeghan se u nôngon sha afatyô wase cii ser se dondo kwaghwan ne, a kaa ér: “[Ôr kwaghôron] u doon u una fatyô u maan a maa kwagh ape kwagh a gbe sha mi yô, nahan mba vea ungwa kpaa vea zua a mlumun u sha mhôôn. Lu nen sar sar ayol a en, zungwen nen mhôônom, de nen ayol a en kwaghbo, er Aôndo kpaa A de ne ken Kristu nahan.” (Ef. 4:29, 32) Yehova den se uumace mba se yen ne kwaghbo sha gbenda u ken dooshima. Doo u se kpa se deen mbagenev kwaghbo zum u se nenge a mbamyina vev ga he?
17. Doo u se nôngo tsung se er kwagh u van a mzough sha ci u nyi?
17 Mzough u ior mba Aôndo ve Yehova a icivir. Jijingi na ngu a mgbegha se sha igbenda kposo kposo u eren kwagh u una va a mzough yô. Mayange se soo ser se venda hemen u jijingi ga. Paulu nger ér: “De vihin nen Icighan Jijingi u Aôndo ishima ga.” (Ef. 4:30) Mzough ka kwagh u injaa u i doo u se kura yô. Ngu a va mba ve lu ker la a msaanyol shi a va Yehova a icivir kpaa. “Nahan yô, lu nen mbakaven Aôndo er ônov mba doon ishima nahan. Man zenden nen ken dooshima.”—Ef. 5:1, 2.
Ú Na Mlumun Wer Nyi?
• Ka aeren a nyi aa wase se u lun ken mzough a Mbakristu mbageneve?
• Ieren i ijimbagh ia fatyô u vihin mzough wase nena?
• Iliam yase ia fatyô u wasen se u eren kwagh ken mzough a mbagenev nena?
[Foto u sha peeji 17]
Anzaaior kposo kposo hingir u lun ken mzough
[Foto u sha peeji 18]
U fa kwaghbo u a lu ken ieren i hian a nomsoor shin kwase la kpa?