Ngeren mba Timen sha Mi ken Antakerada u Mkombo u Uma Wase man Tom Wase
AGUSUTU 5-11
“Jijingi u Aôndo A Ne Se la Ka u Se̱ Lu Mbaciankwagh Ga”
(2 Timoteu 1:7, NW) Gadia jijingi u Aôndo a ne se la ka u se̱ lu mbaciankwagh ga, kpa ka u se̱ lu a tahav shi se̱ tesen dooshima shi se̱ eren kwagh sha kwaghfan.
(2 Timoteu 1:8) Nahan yô, kunya u̱ de ker u u eren shiada sha u pasen Ter wase ga, u̱ de ker u sha kwagh wam, mo orkwar Na kpaa ga, kpa nyôr nongo sha ican i yan sha ci u Loho u Dedoo sha agee a Aôndo
Ker Akaainjaa a ken Bibilo
(2 Timoteu 2:3, 4) Nyôr nongo ken ican i yan er orutya u dedoo u Kristu Yesu nahan. 4 Ma orutya u nan lu nôngon ityav ave yô nan cimin iyol i nan sha akaa a uma u tar ne ga, gadia ka u nana̱ er kwagh u doon or u a tsough nan sha ci u utya la.
(2 Timoteu 2:23) Kpa nyagh anyimanakaa a ibume a injaa ga la gadia u fa er a ne ayongo yô.
Bibilo i Ôron
(2 Timoteu 1:1-18) Paulu apostoli u Kristu Yesu sha ishima i Aôndo sha inja i ityendezwa i sha uma u a lu ken Kristu Yesu la, 2 ngu sughun Timoteu, ka wan wam u ishima ishima. Mrumun u sha mhôôn man mhôônom ma zungwen man bem mba ve dugh her Aôndo Ter man Kristu Yesu Ter wase ve̱ lu sha a we. 3 Ka mea umbur we ken mbamsen av gbem tugh man atetan yô, m wuese Aôndo u m lu civir Un sha imo i ken ishima i nan mo ibo ga la er uter av kpaa lu eren nahan. 4 Hangem pe zuan ishigh a we sha u iember yam i̱ iv yô, gadia m umbur mliam ou. 5 M ngu umbur jighjigh u nan u mimi u a lu ken a we, u a vande lun ken ngôu u tamen Loisi man shi ken ngôu Unise kpaa, shi m fa dedoo mer ngu ken we kpaa. 6 M ngu umbur we sha u seer nderen iwua i sha mrumun u sha mhôôn i i lu ken we la sha mpende u m penda ave sha a we la. 7 Gadia ka jijingi u cian kwagh, Aôndo A ne se ga, kpa ka u ageegh man u dooshima man u kôron iyol tsaha. 8 Nahan yô, kunya u̱ de ker u u eren shiada sha u pasen Ter wase ga, u̱ de ker u sha kwagh wam, mo orkwar Na kpaa ga, kpa nyôr nongo sha ican i yan sha ci u Loho u Dedoo sha agee a Aôndo 9 u A yima se shi A yila se sha icighanmyer la, lu sha ci u aeren a ase ga kpa lu sha awashima Na iyol Na man shi sha mrumun u sha mhôôn Na u i ne se ken Kristu Yesu je er shighe lu a lu ga la. 10 Kpa i pase un ken igbar hegen sha mve u Oryiman wase Yesu Kristu u A ngohol ku agee kera, A va a uma man mtsôr ken iwanger sha Loho u Dedoo. 12 ka sha ci u kwagh ne man m lu yan atsan ne nahan ye, kpa kunya kôrom sha mi ga. Gadia m fa Un u m na Un jighjigh la man m fa dedoo mer Una fatyô u kuran kwagh u i wem sha ikev la zan zan iyange la. 13 Kwaghôron u dedoo u u zough a mi hen mo yô, a̱ lu u ikav i zan sha mi sha kwagh u jighjigh u nan man dooshima u ken Kristu Yesu. 14 Kura kwagh u dedoo u i we u sha ikev la sha agee a Icighan Jijingi u A tem ken vese la. 15 U fa er mba ken Ashia cii ve gem ijime a mo yô. Figelu man Hermogene kpaa mba ken ve. 16 Ter A̱ zungwe ya u Onesiferu mhôônom gadia a wasen mo acin imôngo, kunya kôr un a ikangenev yav kpaa ga. 17 Zum u a va nyôr ken Roma yô, a kerem tsung, a zua a mo kpaa. 18 Ter A̱ na un a̱ zua a mhôônom ma zungwen hen Ter sha iyange la — man ityom kpishi i a er ken Efese la kpaa u fa i dedoo.
AGUSUTU 12-18
(Titu 1:5-9) Kwagh u m undu u ken Krete yô, ka sha u sôr akaa a kwagh a shi sha mi yô, shi ver mbatamen sha agar agar er lu m kaa u nahan. 6 I̱ ver ior mba ve lu a acôghor iyol ga man ior mba ve lu a kwase môm môm man ônov vev kpaa i lu mbananjighjigh mba i ne ve ibo sha ijimba i eren ga shin sha ipera i eren kpaa ga yô. 7 Orkuran yô, ka or u nengen sha ya u Aôndo, ka u nana̱ lu a acôghor iyol ga keng je shin or u norom ikaa shin or u yuwen fefa shin or u cihin msôrom shin or u cihin num shin or u keren mtsera u dang kpaa ga, 8 kpa i̱ lu or u eren a mbavannya dedoo, man or u kwagh u dedoo a doo nan man or u tsev tsev man or u jighjigh man icighanor man or u kôron iyol na tsaha kpaa, 9 nana̱ kôr ave taveraa sha kwaghôron u jighjigh er i tese nahan, sha u nana̱ fatyô u wan ior kwagh sha inja i ityesen i dedoo la man shi sha u nana̱ yangen kwagh u mba ve nyiman la.
Ker Akaainjaa a ken Bibilo
(Titu 1:12) Orgen u ken ve lu profeti ve ayol a ve, a kaa er: Mbakerete ka mbaerenaie gbem je, ka inyamtoho i bo, ka mbauhweev mba eren fuul sha kwaghyan.
w89-E 5/15 31 ¶5
Mbampin mba Mbaôron Takerada Ne Ve Pin La
Paulu lu lumun ér i tuhwan Mbakerete, i vihin ve iti sha ci u ape ve dugh shin sha ci u kwagh u mbavia a mbavia la ga je ka ashe tugh ga. Se fatyô u nan kwagh ne jighjigh sha ci u Paulu fa ér Mbakristu mba dedoo lu ken Kerete mba Aôndo lumun ve shi tsegha ve sha icighan jijingi Na yô. (Aerenakaa 2:5, 11, 33) Mbakristu mba tseen asema lu kpishi mba vea lu ken atôônanongo sha “agar agar” yô. Er Mbakristu mbara yina nahan kpa, se fatyô u lun a vangertiôr ser ve lu mbaerenaie man mbauhweev mba eren fuul sha kwaghyan ga; sha ci u luun er kwagh lu nahan yô, Yehova ma za hemen u lumun ve ga. (Mbafilipi 3:18, 19; Mpase 21:8) Shi er nyian se zuan a ior mba ken akuraior cii nahan, a shi nan kpa, mbaasemaamimi lu ken Kerete mba ve ure sha ci u aeren a vough ga a ior mba ve kase ve la, nahan ve kegh iyol u ungwan loho u Mbakristu la yô.—Esekiel 9:4; nenge Aerenakaa 13:48.
(Filemon 15, 16) Alaghga lu sha ci u kwagh ne man a kera lu a we ga, sha anyangem kpeghee, sha u ú mase lun a na gbem ye. 16 Kera ngu er kpan nahan ga, a hemba kpan, a hingir anmgbian u doon ishima, jim yô, ka u wam man hire we ve una kera lu u wou ga yee?
Bibilo i Ôron
(Titu 3:1-15) Umbur ve ve̱ ungwan imo i mbatarev man mbautahav man mba ve nengen sha akaa, ve̱ de karen imo ve ga, ve̱ wa iyol ve̱ kegh a kegh sha u eren hanma tom u dedoo, 2 ve̱ de er kwagh u dang sha ma or ga, ve̱ de lu mbanôngonnum ga, ve̱ lu a ishima i legh legh ve̱ hide a ayol a ve ijime hen ior cii. 3 Gadia se kpaa, ngise se lu mbalanenkwagh se hemban ato, se tsumen, se lu ikpan i asaren man ugurgurmbaakaav atô kposo kposo, se lu zenden sha aferakaa man iwuhe i eren, mbagenev kôr se ihom shi se lu ihom ayol a ase kpaa. 4 Kpa zum u mhôônom ma kôron man dooshima u Aôndo Oryiman wase va ande yô, 5 A yima se, lu sha aeren a ase a perapera ga, kpa lu sha mhôônom ma zungwen Nam iyol Na lu sha m-ee u i ôô se sha mmar u he, man sha mgem u he u sha Icighan Jijingi 6 u A haa sha a vese wuee ken Yesu Kristu Oryiman wase la, 7 sha u i̱ na se ishô sha mrumun u sha mhôôn Na, se̱ hingir mbayandyako sha ishimaveren keghen uma u tsôron la. 8 Kwaghôron ne ka u jighjigh, sarem pe we ôron akaa ne sha gbashima sha u mba ve suur sha Aôndo yô, ve̱ ver ishima ve̱ tile sha aeren a dedoo her. Ka a je a doo ior shi a lu ve a inja kpaa ye. 9 Kpa kem iyol sha anyimanaikaa a ibume man icômbor i ôron man u nyiman akaa sha kwagh u atindi. Akaa angan nga a inja ga, ka gbilin tsô. 10 Or u van a mpav ken nongo u Kristu yô, wa nan kwagh kwa môm shin kwa har nahan, tsô ú de kwagh u nan, 11 gadia u fa imbaor la tsume, nan er isholibo nan na iyol i nan ibo kera kpaa. 12 Zum u Aretema shin Tikiku una va hen we yô, nôngo va kohol mo ken Nikopoli gadia m ver ishima mer ka her me lu sha shighe u fam ye. 13 Nôngo wa Zena oratindigh la ikav man shi Apolo kpaa sha mmough ve, kwagh a̱ de banen ve ga. 14 Ior mba ken vese ve̱ hen er vea er ityom i injaa sha u wasen sha ugbayol yô, atam a̱ de banen hen a ve ga. 15 Mba ve lu a mo cii mba sughun we. Sugh mba se doo ve ishima ken jighjigh u nan la, na se. Mrumun u sha mhôôn a̱ lu sha a ven cii.
AGUSUTU 19-25
“Perapera a Doo U Ishima, Gema Nyagh Mvende u Vendan Atindi La”
(Mbaheberu 1:8) Kpa sha kwagh u Wan la yô, A kaa ér: Aôndo, ikyônough Yough ki torough yô, ka ki tsôron gbem sha won; ka tôgh ku perapera je, ku lu tôgh ku tartor Wou ye.
(Mbaheberu 1:9) Perapera doo U ishima, U gema U nyagh mvende u vendan atindi la. We Aôndo, ka nahan man Aôndo Wou haa U mkurem ma iemberegh hemba mbakwav Wou ye.
Ker Akaainjaa a ken Bibilo
(Mbaheberu 1:3) Un yô, ka mmondo u iengem Na man shi eev mbu mlu Na vough kpaa. Ngu a akaa cii sha ave Na sha kwaghôron u sha agee a Na la. Er A wanger asorabo kera yô, A za tema sha uwegh ku yanegh ku Icivirigh,
it-1-E 1185 ¶1
Ibeen
Gbenda ngu môm tseegh u Yesu a mondon ibeen i Ter na yôô?
Waniunda u Aôndo u va hingir or u i yilan un ér Yesu la, ngu ibeen i Ter na. (2Ko 4:4) Er ikyav i tese wang ér lu Wan la Aôndo lu kaan a na ér, ‘Sé er or sha inja i mlu Wase’ nahan kpa, mbee u Wan a bee Ter na, u a lu Orgbanakaa ne, yange hii shighe u i gba Wan la je. (Ge 1:26; Yoh 1:1-3; Kol 1:15, 16) Shighe u lu orumace u vough shin tar la, mondo aeren a Ter na man mlu na sha gbenda u hemban cii er fatyô la, ken mluyol u orumace u yinan, nahan fatyô u kaan ér “u nan nenge a Mo yô, nan nenge a Ter je ve.” (Yoh 14:9; 5:17, 19, 30, 36; 8:28, 38, 42) Nahan kpa, ibeen i Yesu ne yange i va seer ngeen shighe u Ter na Yehova Aôndo nder un shin ku, na un uma u ken jijingi kua “tahav mbu Sha man mbu sha won cii” la. (1Pe 3:18; Mt 28:18) Er Aôndo kende a Yesu sha “kpishi” yô, Wan u Aôndo ne mondo iengem i Ter na sha gbenda u vesen hegen je hemba shighe u lu sha cii ve mase van shin tar la kpaa. (Fil 2:9; Heb 2:9) Hegen ngu “eev mbu mlu [u Aôndo] vough.”—Heb 1:2-4.
(Mbaheberu 1:10-12) Man shi: We Ter, ka We U tim imagh ki taregh hiihii ye, Sha kpaa, ka tom u sha ave Ou je.11 Ve, vea saa ishe kpa We yô, Ú tsôr her gbem. Ve cii vea bee iyol er riga ka a bee nahan. 12 Ú va hure ve er ikyondo i cirin iyol nahan, á musan ve er ka riga nahan, kpa We yô, U ngu di her nahan gbem; anyom a Ou kpaa aa bee je ga.
it-1-E 1063 ¶7
Sha
Mkaanem ma ma lu ken Pasalmi 102:25, 26 la ma ôron kwagh u Yehova Aôndo, kpa apostoli Paulu ter ma u ôron kwagh u Yesu Kristu. Kwagh ngu nahan sha ci u Wan u môm môm u Aôndo la yange lu Orhemen u Aôndo iyolna na un tom u gban sha man tar mba se nengen a mi ne yô. Paulu pase er mlu u Wan u tsôron la a kaha a akaa a i gbe se nengen a mi, a Aôndo u a gbe a la yange una soo yô, ma ‘va hure a kera er ikyondo i cirin iyol nahan’ la yô.—Heb 1:1, 2, 8, 10-12; nenge 1Pe 2:3.
Bibilo i Ôron
(Mbaheberu 1:1-14) Ngise yô, Aôndo ôr kwagh a uter sha uprofeti acin imôngo man sha igbenda kposo kposo kpaa, 2 kpa ken ayange a masetyô ne yô, A ôr kwagh a vese sha Wan Na u A ver Un dyako sha akaa cii, ka sha a Na kpaa A er tar cii ye. 3 Un yô, ka mmondo u iengem Na man shi eev mbu mlu Na vough kpaa. Ngu a akaa cii sha ave Na sha kwaghôron u sha agee a Na la. Er A wanger asorabo kera yô, A za tema sha uwegh ku yanegh ku Icivirigh, 4 A hemba mbatyomov mba Shaav ica je, vough er iti i A ye dyako a mi la kpaa i hembe i ve la nahan. 5 Gadia ka hanma ortyom u Sha je man mayange A kaa a nan er: We, U ngu Wan Wam je Mo M mar U nyiana? Man shi: Mo, Me lu Ter Na je, Wen di kpaa Una lu Wan Wama? 6 Man zum u A lu ôron u shi nyôron a Wan Na u iunda shin tar la yô, A kaa er: Mbatyomov mba Aôndo cii, ve̱ gure inya, ve̱ civir Un. 7 Sha kwagh u mbatyomov mba Shaav yô, A kaa er: Un u A gema mbatyomov Nav mba Shaav ve hingir ahumbe, man shi mba ve eren Un tom kpaa ve hingir iniomborusu. 8 Kpa sha kwagh u Wan la yô, A kaa er: Aôndo, ikônough Yough ki torough yô, ka ki tsôron gbem sha won; ka tôgh ku perapera je, ku lu tôgh ku tartor Wou ye. 9 Perapera doo U ishima, U gema U nyagh mvende u vendan atindi la. We Aôndo, ka nahan man Aôndo Wou haa U mkurem ma iemberegh hemba mbakwav Wou ye. 10 Man shi: We Ter, ka We U tim imagh ki taregh hiihii ye, Sha kpaa, ka tom u sha ave Ou je. 11 Ve, vea saa ishe kpa We yô, Ú tsôr her gbem. Ve cii vea bee iyol er riga ka a bee nahan. 12 Ú va hure ve er ikondo i cirin iyol nahan, á musan ve er ka riga nahan, kpa We yô, U ngu di her nahan gbem; anyom a Ou kpaa aa bee je ga. 13 Kpa ka hanma ortyom u Sha je man mayange A kaa a nan er: Temam ken uwegh ku yanegh zan zan Me gema mbaihomov Ou vea hingir We kwagh u pendan angahar sha mi. 14 Ve cii, kera ka ujijingi mba eren tom mba ka i tindin ve u za wasen mba vea ya dyako u myom la gaa?
AGUSUTU 26–SETEMBA 1
“Nôngo Tsung u Nyôron ken Mmem u Aôndo”
(Mbaheberu 4:1) Nahan yô, er ityendezwa i nyôron ken mmem Na i lu her yô, se cia nen sha u i̱ de nengen sha hanmô wen er i bunde nan ga.
(Mbaheberu 4:4) Gadia A ôr kwagh mape sha kwagh u iyange i sha utaankaruhar la er: Sha iyange i sha utaankaruhar la Aôndo mem ityom Na cii.
(Mbaheberu 4:6) Nahan yô er i shi u mbagenev vea nyôr ker, man mbara mba ve vande zuan a Loho u Dedoo la ve kera nyôr ga sha ci u ihembeato yô,
(Mbaheberu 4:9-11) Nahan yô, mmem shi her sha ci u nongoior u Aôndo er u sha iyange i Memen la nahan. 10 Gadia u nan nyer ken mmem Na yô, nan mem ityom i nan er Aôndo iyol Na kpaa A mem i Na nahan. 11 Yô, se nôngo nen tsung u nyôron ken mmem la sha er ma or nana̱ de gbaan sha inja i ihembeato la ga.
Ker Akaainjaa a ken Bibilo
(Mbaheberu 4:12) Gadia mkaanem ma Aôndo ma uma je, ma tem gbilin ga, ma hemba esen a hanma sanker u esen akur ahar cii, ka ma nyôr zan zan ma pav uma a jijingi man shi uijuan a mshiam kpaa, ka ma kar mbamhen kua mbaawashima kpaa.
(Mbaheberu 6:17, 18) Ka nahan man Aôndo kpaa er i sar Un pe tesen mbayandyako u ityendezwa la, i̱ hemba wanger er awashima Na a lu kwagh u geman mayange ga yô, A nyôr a mbum sha mi, 18 sha u sha akaa ahar a a lu a geman ga, a Aôndo kpaa Una fatyô u eren aie sha mi ga ne, se mba se yevese ser, sé za war her a Na la, se̱ hemba lun a ishima i taver, sha u kôron ave sha ishimaverenkeghen i i lu se ken hemen la.
it-1-E 1139 ¶2
Ishimaverenkeghen
Ishimaverenkeghen i uma u tsôron man mlu u hôôn ga u i ver sha ci u mba ve lu a ‘kwar sha myer u a dugh Sha, u i yer ve ne la’ (Heb 3:1), ka i tenger sha won ga shi ka kwagh u a fatyô u suur sha mi a vangertiôr yô. Akaa nga ahar a a sue ishimaverenkeghen ne shi a tese ér Aôndo una fatyô u eren aie sha mi ga yô, a yô, ka ityendezwa na man ibumun na je la, shi ishimaverenkeghen ne ngi sha ikyev i Yesu, u hegen a lu a uma u kpen ga sha la. Sha nahan yô, i ôr kwagh u ishimaverenkeghen ne er ka “imandetso i uma i dông i i tenger ga, i nyôr ken ijime i ikyondo i yesan nahan. Ka hen ape Orhemen wase Yesu kpaa A nyôr sha ci wase la, Un u A hingir Zegepristi sha inja i Melkisedeki gbem sha won” la.—Heb 6:17-20.
Bibilo i Ôron
(Mbaheberu 5:1-14) Gadia hanma zegepristi u i tsough un hen ior yô, i ver un u eren tom sha ci u ior, sha akaa a Aôndo la, sha u una naan uiyua kua iniav sha ci u asorabo yô. 2 A fatyô u wan ishima a mbalanenkwagh man mbatsumen gadia un iyol na kpaa, isheer kase un. 3 Sha ci u kwagh ne yô, lu u una naan nagh sha ci u asorabo sha ci na iyol na keng, di er a naan sha ci u nongoior la nahan. 4 Man mayange or gbe ngohol icivir ne iyol i nan tsô ga, kpa ka Aôndo je A yer nan ye er A yila Aron nahan vough. 5 Kape Kristu kpaa A civir iyol Na er Una hingir zegepristi ga la, kpa ka Un u A ôr kwagh a Na la. A kaa er: We, U ngu Wan Wam je, Mo M mar U nyian. 6 Kape A kaa ijiir igen kpaa la er: We U ngu pristi gbem sha won sha inja i Melkisedeki. 7 Sha ayange a Yesu lu ken mlu u or la yô, A eren mbamsen man uzamber sha imo i genger genger man shi a mliam ashe kpaa. A sôn Un u A fatyô u yiman Un ken ku la, man i ungwa Un kpaa sha ci u mcieaôndo Na la. 8 Shin er Un lu Wan nahan kpaa, A hen iko i wan sha atsan a A ya la. 9 Er A hingir vough yô, A hingir itine i myom u tsôron sha ci u mba ve ongo imo Na la cii. 10 Maa Aôndo yila Un er Zegepristi u sha inja i Melkisedeki. 11 Sha kwagh ne yô, se mba a kwaghôron her kpishi, man a cimin u pasen kpaa gadia ne hingir mba ungwan tumbuluu. 12 Gadia shighe yô, kuma u ma ne lu mbatesen je, kpa i shi i gba ne u orgen nana ôr ne atôakaa a hiihii a sha akaaôron a Aôndo la, ne hingir mba kwagh a gbe ne u man atumba, kera ka kwaghyan u taver ga. 13 Gadia hanma or u nan me atumba yô, nan ngu a via sha kwaghôron u perapera ga gadia nan ngu wanikundan je. 14 Kpa kwaghyan u taver yô, ngu sha ci u mbaganden, ka ve mba ve er tom sha mkav u ken ishima, hoghor ve u paven kwagh u dedoo a kwagh u bo.
AGUSUTU 2019
24 Ma or u nan tem ker kpaa nana kera kaa er: Kwagh nyoon mo, ga; ior mba ve tem heregh kpaa, á de ve asorabo a ve.
16 Iyiav mbi̱ ngee shin tar sha ityouv mbi iwoov je kpaa, asagher a mbi a̱ hingir war war er Lebanon yô, ior ve̱ hôm ken agar er toho u menden hen inya yô.
28 Kwagh ne a̱ de kpiligh ne iyol ga, gadia shighe ngu van u mba ve lu shin iwar cii vea ungwa imo Na, 29 vea due kpaa; mba ve lu eren akaa a dedoo, vea za ken mnder u uma, kpa mba ve lu eren ifer yô, vea za ken mnder u ijirôron.
1:1 Paulu apostoli u Kristu Yesu sha ishima i Aôndo sha inja i ityendezwa i sha uma u a lu ken Kristu Yesu la, 2 ngu sughun Timoteu, ka wan wam u ishima ishima. Mrumun u sha mhôôn man mhôônom ma zungwen man bem mba ve dugh her Aôndo Ter man Kristu Yesu Ter wase ve̱ lu sha a we. 3 Ka mea umbur we ken mbamsen av gbem tugh man atetan yô, m wuese Aôndo u m lu civir Un sha imo i ken ishima i nan mo ibo ga la er uter av kpaa lu eren nahan. 4 Hangem pe zuan ishigh a we sha u iember yam i̱ iv yô, gadia m umbur mliam ou. 5 M ngu umbur jighjigh u nan u mimi u a lu ken a we, u a vande lun ken ngôu u tamen Loisi man shi ken ngôu Unise kpaa, shi m fa dedoo mer ngu ken we kpaa. 6 M ngu umbur we sha u seer nderen iwua i sha mrumun u sha mhôôn i i lu ken we la sha mpende u m penda ave sha a we la. 7 Gadia ka jijingi u cian kwagh, Aôndo A ne se ga, kpa ka u ageegh man u dooshima man u kôron iyol tsaha. 8 Nahan yô, kunya u̱ de ker u u eren shiada sha u pasen Ter wase ga, u̱ de ker u sha kwagh wam, mo orkwar Na kpaa ga, kpa nyôr nongo sha ican i yan sha ci u Loho u Dedoo sha agee a Aôndo 9 u A yima se shi A yila se sha icighanmyer la, lu sha ci u aeren a ase ga kpa lu sha awashima Na iyol Na man shi sha mrumun u sha mhôôn Na u i ne se ken Kristu Yesu je er shighe lu a lu ga la. 10 Kpa i pase un ken igbar hegen sha mve u Oryiman wase Yesu Kristu u A ngohol ku agee kera, A va a uma man mtsôr ken iwanger sha Loho u Dedoo. 12 ka sha ci u kwagh ne man m lu yan atsan ne nahan ye, kpa kunya kôrom sha mi ga. Gadia m fa Un u m na Un jighjigh la man m fa dedoo mer Una fatyô u kuran kwagh u i wem sha ikev la zan zan iyange la. 13 Kwaghôron u dedoo u u zough a mi hen mo yô, a̱ lu u ikav i zan sha mi sha kwagh u jighjigh u nan man dooshima u ken Kristu Yesu. 14 Kura kwagh u dedoo u i we u sha ikev la sha agee a Icighan Jijingi u A tem ken vese la. 15 U fa er mba ken Ashia cii ve gem ijime a mo yô. Figelu man Hermogene kpaa mba ken ve. 16 Ter A̱ zungwe ya u Onesiferu mhôônom gadia a wasen mo acin imôngo, kunya kôr un a ikangenev yav kpaa ga. 17 Zum u a va nyôr ken Roma yô, a kerem tsung, a zua a mo kpaa. 18 Ter A̱ na un a̱ zua a mhôônom ma zungwen hen Ter sha iyange la — man ityom kpishi i a er ken Efese la kpaa u fa i dedoo.
2:1 Nahan yô, we wan wam, taver ken mrumun u sha mhôôn u ken Kristu Yesu la. 2 Akaa a u ungwa hen mo, mbashiada kpishi kpaa lu her la, gema wa sha ikev i ior mba ve lu jighjigh mba vea kuma u tesen mbagenev kpaa yô. 3 Nyôr nongo ken ican i yan er orutya u dedoo u Kristu Yesu nahan. 4 Ma orutya u nan lu nôngon ityav ave yô nan cimin iyol i nan sha akaa a uma u tar ne ga, gadia ka u nana̱ er kwagh u doon or u a tsough nan sha ci u utya la. 5 Aluer or ngu gban gesa u ayemegh a mbagenev yô, nana gba zuan a tsar ga, saa nana yevese sha tindi. 6 Orsule u nan er tom sha gbashima la yô, ka nan nana̱ vande zuan a kwar sha iyiagh kira keng. 7 Ver ikav sha kwagh u m kaa u ne gadia Ter Una na u mkav sha akaa cii. 8 Umbur Yesu Kristu u i nder Un shin ku, u A lu ken tsombor u Davidi la, er m pase ken ivangeli yam nahan. 9 Ka sha ci u i man m ya ican je i kangem kpaa er ka iferor nahan ye. Kpa kwaghôron u Aôndo yô, ngu uikangen ga. 10 Ka nahan man m we ishima sha akaa cii ye, sha ci u uicuwanmbaiorov, sha u ve kpaa, ve̱ zua a myom u ken Kristu Yesu la kua iengem i tsôron. 11 Kwaghôron ne ka u jighjigh: Aluer se kpe a Na imôngo yô, sé lu uma a Na imôngo kpaa. 12 Aluer se wa ishima yô, sé ya tor a Na imôngo. Aluer se nyiman Un yô, Un kpaa Una nyiman se. 13 Aluer se kera lu jighjigh ga yô, Un yô ngu jighjigh her. Gadia u Una nyiman mlu Na iyol Na yô, Una fatyô ga. 14 Umbur ior man shi pase sha ishigh ki Aôndo wer, ve̱ de sendegh kwaghôron sha asemberakaa a ôron ga, nga a inja sha ma kwagh ga, mba ve veren ato sha a kpaa, nga ze a ve ken mtim. 15 Nôngo sha gbashima u veren iyol you sha ishigh ki Aôndo er or u i kar nan nan kom yô, ortom u i gba u nana ya kunya ga yô, or u nan pasen kwaghôron u mimi la jighilii. 16 Palegh ayôôso a gbilinigh a dang la. Gadia vea hemba yemen a yem hemen sha u vendan Aôndo. 17 Kwaghôron ve una za hemen er ivav i samber yan or iyol nahan. Himeneu man Filetu kpaa mba ken a ve. 18 Mban yô, ve tsume ve undu mimi ve kaa er mnder u shin ku kar kera bee je. Mba nzughul a jighjigh u nan u mbagenev. 19 Kpa imagh ki Aôndo ki ki tenger ga la yô, ki tile her, ki a ikav ne: Ter fa mba Nav, man shi, hanma or u nan teren iti i Ter yô, nana̱ pav a ifer. 20 Ken ya u vesen yô, ka ikav mbi sha zenaria man azurfa tseegh mbi lu ker ga, kpa mbi sha kon man mbi sha inyatyuu kpaa mbi. Mbigenev ka mbi eren akaa a icivirigh a mi, mbigenev yô, ka u eren akaa a a lu a icivir ga la a min. 21 Aluer or nana dugh akaa ne ken iyol i nan kera yô, nana lu ikagh ki icivirigh ki i tsegha ki, ki lu or u ki a inja kpishi yô, ki i ser ki sha ci u hanma tom u dedoo yô. 22 Nahan yevese asaren a sha inja i mbayevikaior la, gema dondo perapera ityô, man jighjigh u nan man dooshima man bem a mbara mba ve yer iti i Ter sha ishima i wang la imôngo. 23 Kpa nyagh anyimanaikaa a ibume a injaa ga la gadia u fa er a ne ayongo yô. 24 Kpa kpan u Ter yô, ka u nana̱ lu or u ayongo ga keng, kpa nana̱ lu sar sar a ior cii, nana̱ lu or u fan ityesen man or u wan ishima kpaa, 25 nana̱ kôôm mbahendan kwagh a nan sha ishima i legh legh. Alaghga Aôndo Una na ve mgemshima vea kav mimi, 26 vea nder vea war to u diabolo, gadia a vande kôron ve sha u ve̱ er ishima na yô.
3:1 Fa kwagh ne. Ken ayange a masejime yô, ashighe a ican aa va. 2 Gadia ior vea hingir mbawan ayol a ve iko tseegh man mba inyaregh ki doo ve ishima man mbahagher sha akaa man mbagengese iyol man mbaôron kwagh dang dang, man mbahemban mbamaren ve ato man mbalun a ishughun ga man mbalun wang ga, 3 man mbalun a dooshima ga man mba ve soo u himen iyongo kpaa ga man mbaerenangereke man mbakôron ayol a ve tsaha ga man anomaior a bo man mba kwagh u dedoo a doo ve ga 4 man mbapasen ior aker man mbawan uma ve iko ga man mbamoron ayol a ve man mba iember i iyolough i hembe doon ve a Aôndo la. 5 Sha ashe yô mba a mlu u civir Aôndo la kpa mba geman mba nyiman agee la. Nyagh ambaaior la. 6 Mbagenev ken ve yô, mba nyer ken uya, mba ker adômaukase a asorabo a ngee a iyol, asaren kposo kposo a lu hemen a la. 7 Mba henen ityesen gbem kpa mba fan ityô u aren sha mfe u vea fa mimi la ga. 8 Er Yane man Yambere kpaa lu hendan a Mose nahan kape mban kpaa ve lu hendan a mimi la, ka ior mba mhen ve a vihi, jighjigh u nan ve kpaa a lu vough ga yô. 9 Kpa vea kera za hemen yum ga, gadia ior cii vea va kav ibumegh vegh wanger wanger er yan i kav ki ior mba uhar mbara nahan. 10 Kpa we u lu a mo mangeraa sha ityesen man ieren yam man ishimaveren yam man jighjigh u nan man ishima i wan man dooshima man ishima i taver 11 man mtev u sha ican man atsan a a tserem ken Antioki man Ikonium man Lisetera. Mbamtev mba sha ican ne cii m wa ishima sha mi, man ve cii, Ter yimam sha mi. 12 Man mba i sar ve pe zenden sha mciviraôndo ken Kristu Yesu cii, á tôv ve a ican. 13 Kpa udangmbaiorov man mbatsughunior vea yem hemen hemen vea hemba vihin a vihi kwagh. Mba tsughun ior man ve di kpaa mba gem mba tsughun ve. 14 Kpa we yô, lu ken akaa a i tese u, u ne a jighjigh la, gadia u fa ve mba u hen sha ikev ve la. 15 Man shi u fa er hii iyev je u kav icighanruamabera u a fatyô u tesen we u zan ken myom sha jighjigh u nan u ken Kristu Yesu la. 16 Gadia icighanruamabera cii ka Aôndo A ne i nger ye. Ngu a inja sha ityesen man sha mkôôm man sha myange man sha myese u ken perapera kpaa, 17 sha u or u Aôndo nana̱ kuma nana̱ lu a agoyol sha ci u hanma tom u dedoo.
4:1 M ngu wan we kwagh sha ishigh ki Aôndo man Kristu Yesu u Una va ôr mbaumav man mbakpenev ijir la, sha m-ande Na man tartor Na la, 2 mer, yôô kwaghôron Na wa iyol sha mi keghen a kegh, a lu sha ian i doon, shin a lu sha ian i doon ga kpaa, kôôm, yangen, waan kwagh, sha ishima i wan tsung man sha ityesen kpaa. 3 Gadia shighe ngu van u ior vea kera fatyô u veren ato sha ityesen i dedoo ga, vea kohol mbatesen kpishi sha asaren a ve ayol a ve sha ci u ato vande ngiligh ve yô. 4 Vea tôô ato a ve sha kwagh u mimi la kera vea gema vea ver sha ukwaghhir. 5 Kpa we yô, kundu ishima sha akaa cii, taver ishima sha ican you; er tom u ivangeli, kure u doo doo. 6 Mo yô, mba urun mo kera er nagh ku urun nahan. Shighe u myem wam kuma. 7 M nôngo ityav mbi dedoo ve. M kure ayem am vough, m saa a jighjigh u nan. 8 Mase shin tsar u mhembe u perapera u i verem, u Ter Una nam sha iyange la yô, man ka mo tseegh ga kpa ka mba m-ande Na a doo ve la cii. 9 Nôngo, va kohol mo fefa. 10 Gadia Dema undum sha ci u tar u ainge ne u doo un yum yô, a yem a nagh Tesalonika. Kresene za Galatia, Titu za Dalematia. 11 Ka Luka tsô a shi vea mo ye. Kua a Marku, va a na, gadia ngum a inja kpishi sha tom. 12 Tikiku yô, m tindi un ken Efese. 13 Zum u ú vaan yô, vam a ikondo i cirin iyol i m undu ken Teroa sha ikev i Karepu la, kua ityakerada kpaa, jim je yô ka i i er sha akôv la. 14 Alekesander or u varen togula la a er a mo dang kpishi. Ter Una or un iyev sha aeren a na la. 15 We kpaa, sulan un, gadia a hendan a akaaôron a ase kpishi. 16 Sha iyolpalegh yam i sha hiihii yô, ma or ta ken mo ga, i kendem tswen, kpa i̱ de ne ve ibo sha mi ga. 17 Nahan kpaa Ter yô tile a mo her, A nam agee sha u m̱ ôr kwaghaôndo m̱ kure, atôatyev cii a̱ ungwa. Kape i yiman ken zwa u begha kera ne. 18 Man Ter Una yimam sha hanma tom u dang, Una warem sha u m̱ nyôr tartor Na u Sha. Icivir i̱ lu i Na gbem sha won. Amen. 19 Sugh Priseka man Akula man mba ken ya u Onesiferu, nam. 20 Erasetu ngu ken Korinte her. Terofimu yô, m undu un ken Milete uange. 21 Nôngo, va kohol mo je er fam u lu a gba ga ne. Ubulu man Pudene man Lunu man Keloudia kua anmgbianev cii mba sughun we. 22 Ter A̱ lu a jijingi wou. Mrumun u sha mhôôn a̱ lu sha a ven.
7 Gadia ka jijingi u cian kwagh, Aôndo A ne se ga, kpa ka u ageegh man u dooshima man u kôron iyol tsaha. 8 Nahan yô, kunya u̱ de ker u u eren shiada sha u pasen Ter wase ga, u̱ de ker u sha kwagh wam, mo orkwar Na kpaa ga, kpa nyôr nongo sha ican i yan sha ci u Loho u Dedoo sha agee a Aôndo
20 Zende a mbafankwagh imôngo, nahan we kpaa ú hingir orfankwagh, kpa ijende i abumeaior yô, ia zua a ican.
2 Yoashi eren kwagh u dedoo sha ishigh ki TER, sha ayange a pristi Yehoyada la cii;
17 Er Yehoyada kpe kera yô, atiator a Yuda va gure civir tor. Tor kpaa ver ato hen ve. 18 Nahan ve undu iyou i TER, Aôndo u uter vev, ve gba civir Asherim man ieev; tsô iyugh sen sha Yuda man Yerusalem sha ci u ibo ve ne. 19 Nahan kpaa, A tindi uprofeti hen a ve er ve̱ hide a ve hen TER; ve wa ve kwagh, kpa ve ver ato ga.
20 Ken ya u vesen yô, ka ikav mbi sha zenaria man azurfa tseegh mbi lu ker ga, kpa mbi sha kon man mbi sha inyatyuu kpaa mbi. Mbigenev ka mbi eren akaa a icivirigh a mi, mbigenev yô, ka u eren akaa a a lu a icivir ga la a min. 21 Aluer or nana dugh akaa ne ken iyol i nan kera yô, nana lu ikagh ki icivirigh ki i tsegha ki, ki lu or u ki a inja kpishi yô, ki i ser ki sha ci u hanma tom u dedoo yô.
21 Aluer or nana dugh akaa ne ken iyol i nan kera yô, nana lu ikagh ki icivirigh ki i tsegha ki, ki lu or u ki a inja kpishi yô, ki i ser ki sha ci u hanma tom u dedoo yô.
1:1 Paulu, kpan u Aôndo man apostoli u Yesu Kristu sha inja i jighjigh u nan u uicuwan mba Aôndo man sha inja i mkav u kaven mimi u sha mciviraôndo la, 2 ka sha ishimaveren keghen uma u tsôron, u Aôndo u A eren aie ga la, A tôndo zwa je er shighe lu a lu ga la. 3 Kpa zum u shighe va kuma vough yô, A pase kwaghôron Na sha u yôôn un a yôô, man myee shon yô, i wam sha ikev sha imo i Aôndo Oryiman wase. 4 M ngu sughun Titu, ka wan wam mimi ken jighjigh u nan u se zough sha mi la. Mrumun u sha mhôôn man bem mba ve dugh her Aôndo Ter wase man Yesu Kristu Oryiman wase, ve̱ lu sha a we. 5 Kwagh u m undu u ken Krete yô, ka sha u sôr akaa a kwagh a shi sha mi yô, shi ver mbatamen sha agar agar er lu m kaa u nahan. 6 I̱ ver ior mba ve lu a acôghor iyol ga man ior mba ve lu a kwase môm môm man ônov vev kpaa i lu mbananjighjigh mba i ne ve ibo sha ijimba i eren ga shin sha ipera i eren kpaa ga yô. 7 Orkuran yô, ka or u nengen sha ya u Aôndo, ka u nana̱ lu a acôghor iyol ga keng je shin or u norom ikaa shin or u yuwen fefa shin or u cihin msôrom shin or u cihin num shin or u keren mtsera u dang kpaa ga, 8 kpa i̱ lu or u eren a mbavannya dedoo, man or u kwagh u dedoo a doo nan man or u tsev tsev man or u jighjigh man icighanor man or u kôron iyol na tsaha kpaa, 9 nana̱ kôr ave taveraa sha kwaghôron u jighjigh er i tese nahan, sha u nana̱ fatyô u wan ior kwagh sha inja i ityesen i dedoo la man shi sha u nana̱ yangen kwagh u mba ve nyiman la. 10 Gadia ior mba ve aren ave ve ngee, ka mbalamen gbilin gbilin man mbatsughunior, hemba kan mbaicôngov. 11 I̱ kusu ve ijô keng gadia ka ve nzughul uya mbagenev jimin cii sha ityesen i ma ve tese ga la sha u zuan a mtsera u dang. 12 Orgen u ken ve lu profeti ve ayol a ve, a kaa er: Mbakerete ka mbaerenaie gbem je, ka inyamtoho i bo, ka mbauhweev mba eren fuul sha kwaghyan. 13 Mpase ne ka u mimi je. Nahan yô, yange ve coholoo sha u i̱ kpe jighjigh ve u nan la iyol, 14 man ve̱ de veren ishima sha ukwaghhir mba Mbayuda ga shin sha atindi a ior mba ve undu mimi la kpaa ga. 15 Mba ve lu wang yô, akaa cii nga ve wang je, kpa mbahôngorough man mbanan jighjigh ga yô, ma kwagh ngu ve wang ga, kpa mhen ve kua imo i ken ishima cii hôngor. 16 Ka ve pase er ve fa Aôndo kpa mba gem mba nyiman Un sha aeren a ve la: kwagh ve ndôhôr ishima, ka mbahembanato kpaa, ve kuma u eren ma kwagh u injaa ga.
1:1 Paulu orkwar u Kristu Yesu vea Timoteu, anmgbian wase, mba sughun Filemon u doon ishima, ortom a vese imôngo, 2 man Apia anmgbian wase u kwase u doon ishima man Arekipu, orutya a vese imôngo man nongo u Kristu u ken ya wou kpaa. 3 Mrumun u sha mhôôn a̱ lu sha a ven man shi bem mba ve dugh hen Aôndo Ter wase man Ter Yesu Kristu kpaa. 4 M ngu sughun Aôndo wam gbem hanma shighe u ka mea umbur we ken mbamsen av yô, 5 gadia m ungwa gwa u dooshima wou man jighjigh wou u nan u u lu a mi hen Ter Yesu man ucighanmbaiorov cii yô. 6 M ngu eren msen mer mnyer wou u u nyer nongo ken jighjigh u nan ne yô, a̱ wase, a̱ er tom ken we, a̱ ar a we ken mfe u fan akaa a doon cii a se lu a mi ken Kristu la. 7 Gadia m ember kpishi shi m zua a ishimasurun sha dooshima wou, anmgbian, er u ne asema a taver uicighanmbaiorov yô. 8 Nahan yô, shin er m lu a vangertiôr ken Kristu kpishi sha u kaan we kwagh u a doo u eren yô, 9 nahan kpaa, sha ci u dooshima yô, hemba doon mo u zamber a zamber—mo Paulu u m lu tamenor ne, u hegen m hingir orkwar u Kristu kpaa ne, 10 m ngu zamber a we sha ci u wan wam Onesimu u m mar un ken uikangen ne. 11 Ngise yô lu u a inja ga, kpa hegen yô, ngu u a inja, mo kpaa, ngum a inja je. 12 M ngu hiden we a na, un u a hingir mo er ka ishima yam nahan ne. 13 Mo yô sarem pe ma a lu a mo heen sha u una erem tom sha ityough yough ken ikangenev mbi sha ci u ivangeli ne. 14 Kpa lum pe gban eren kwagh sha mfe wou ga ze, sha u erdoo wou a̱ de lu sha mkighir ga, kpa i̱ lu sha ishima you yô. 15 Alaghga lu sha ci u kwagh ne man a kera lu a we ga, sha anyangem keghee, sha u ú mase lun a na gbem ye. 16 Kera ngu er kpan nahan ga, a hemba kpan, a hingir anmgbian u doon ishima, jim yô, ka u wam man hire we ve una kera lu u wou ga yee? 17 Nahan aluer wea fa wer mo m ngu kwagh môm vea we yô, rumun un er ma u rumun mo nahan. 18 Aluer una vihi u kwagh shin una lu u a kwagh kpaa, nger kwagh la nam, i̱ hingir u wam. 19 Mo Paulu m ngu ngeren kwagh ne sha uwegh agh je, mo me kimbi; u ngum a injô je kua iyol you sha mi cii, kpa me kera ôr kwagh sha mi kpee ga. 20 Een, anmgbian ma m zough a iwasen hen a we ken Ter. Taver mo ishima ken Kristu. 21 M nger u kwagh ne, m fa dedoo ú ungwa imo yam. M fa ú er kwagh je á hemba kwagh u m kaa u ne kpaa. 22 Kwagh ugen kpaa, sôrom ijiir i tsan her, gadia m ver ishima mer sha mbamsen enev yô, á na ne mo. 23 Epafera u a lu orkwar a mo imôngo ken Kristu Yesu yô, ngu sughun we. 24 Marku kpaa nahan, kua Aristareku man Dema man Luka mba ve lu eren tom a mo imôngo ne. 25 Mrumun u sha mhôôn u Ter Yesu Kristu a̱ lu a jijingi wou.
5 Kwagh u m undu u ken Krete yô, ka sha u sôr akaa a kwagh a shi sha mi yô, shi ver mbatamen sha agar agar er lu m kaa u nahan. 6 I̱ ver ior mba ve lu a acôghor iyol ga man ior mba ve lu a kwase môm môm man ônov vev kpaa i lu mbananjighjigh mba i ne ve ibo sha ijimba i eren ga shin sha ipera i eren kpaa ga yô. 7 Orkuran yô, ka or u nengen sha ya u Aôndo, ka u nana̱ lu a acôghor iyol ga keng je shin or u norom ikaa shin or u yuwen fefa shin or u cihin msôrom shin or u cihin num shin or u keren mtsera u dang kpaa ga, 8 kpa i̱ lu or u eren a mbavannya dedoo, man or u kwagh u dedoo a doo nan man or u tsev tsev man or u jighjigh man icighanor man or u kôron iyol na tsaha kpaa, 9 nana̱ kôr ave taveraa sha kwaghôron u jighjigh er i tese nahan, sha u nana̱ fatyô u wan ior kwagh sha inja i ityesen i dedoo la man shi sha u nana̱ yangen kwagh u mba ve nyiman la.
6 Kape mbayevikaior kpaa, wa ve kwagh la, ve̱ lu tsev tsev sha akaa cii. 7 Lu ve ikav i tesen sha aeren a dedoo man sha ityesen i mimi man mlu u sha inja sha inja
14 u A ne iyol Na sha ci wase sha u Una paa se sha hanma ifer cii man shi Una wanger nongoior sha ci Na iyol Na, mba asema a tsee ve u eren akaa a dedoo.
29 Icivir i ikaior ka agee a ve je, hwe u mbabeenyol yô, ka ivu.
28 Gadia ka anti ken a ven a lu nan ka maan gôgôyou u taven sha, nana kera tema nana vande ôron inyaregh ki maan a mi la ga, sha u nana fa shin nan ngu a kwagh u nana kure i a min kpaou? 29 Gayô, aluer nana maa imagh kera, man nana kera za fatyô u kuren ga yô, alaghga mba vea nenge la cii vea gba nahan nan tar, 30 kaan er: Or ne hii u maan kpa a kera fatyô u kuren ga.
5 Wa TER gbenda wou sha ikev, suur sha a Na, Una er sha mi vough.
1:1 Ngise yô, Aôndo ôr kwagh a uter sha uprofeti acin imôngo man sha igbenda kposo kposo kpaa, 2 kpa ken ayange a masetyô ne yô, A ôr kwagh a vese sha Wan Na u A ver Un dyako sha akaa cii, ka sha a Na kpaa A er tar cii ye. 3 Un yô, ka mmondo u iengem Na man shi eev mbu mlu Na vough kpaa. Ngu a akaa cii sha ave Na sha kwaghôron u sha agee a Na la. Er A wanger asorabo kera yô, A za tema sha uwegh ku yanegh ku Icivirigh, 4 A hemba mbayomov mba Shaav ica je, vough er iti i A ye dyako a mi la kpaa i hembe i ve la nahan. 5 Gadia ka hanma ortyom u Sha je man mayange A kaa a nan er: We, U ngu Wan Wam je Mo M mar U nyiana? Man shi: Mo, Me lu Ter Na je, Wen di kpaa Una lu Wan Wama? 6 Man zum u A lu ôron u shi nyôron a Wan Na u iunda shin tar la yô, A kaa er: Mbatyomov mba Aôndo cii, ve̱ gure inya, ve̱ civir Un. 7 Sha kwagh u mbatyomov mba Shaav yô, A kaa er: Un u A gema mbatyomov Nav mba Shaav ve hingir ahumbe, man shi mba ve eren Un tom kpaa ve hingir iniomborusu. 8 Kpa sha kwagh u Wan la yô, A kaa er: Aôndo, ikônough Yough ki torough yô, ka ki tsôron gbem sha won; ka tôgh ku perapera je, ku lu tôgh ku tartor Wou ye. 9 Perapera doo U ishima, U gema U nyagh mvende u vendan atindi la. We Aôndo, ka nahan man Aôndo Wou haa U mkurem ma iemberegh hemba mbakwav Wou ye. 10 Man shi: We Ter, ka We U tim imagh ki taregh hiihii ye, Sha kpaa, ka tom u sha ave Ou je. 11 Ve, vea saa ishe kpa We yô, Ú tsôr her gbem. Ve cii vea bee iyol er riga ka a bee nahan. 12 Ú va hure ve er ikondo i cirin iyol nahan, á musan ve er ka riga nahan, kpa We yô, U ngu di her nahan gbem; anyom a Ou kpaa aa bee je ga. 13 Kpa ka hanma ortyom u Sha je man mayange A kaa a nan er: Temam ken uwegh ku yanegh zan zan Me gema mbaihomov Ou vea hingir We kwagh u pendan angahar sha mi. 14 Ve cii, kera ka ujijingi mba eren tom mba ka i tindin ve u za wasen mba vea ya dyako u myom la gaa?
2:1 Nahan yô, ka u sé hemba veren ishima sha akaa a se vanden ungwan la keng sha u se̱ de kuwan karen ihongo ga yô. 2 Gadia aluer kwaghôron u i ôr sha zwa u mbatyomov mba Shaav la lu dông man hanma mper u tindi kua hanma ihembeato kpaa i or iyev sha mi vough yô, 3 nahan se sé war nana aluer sé kera wa myom u vesen ne iko ga yôô? Ka Ter A hii u pasen un ye, mba ve ungwan un la kpaa, ve va taver un hen vese. 4 Aôndo kpaa lu eren shiada a ve imôngo sha uivande man sha akaa a kpilighyol man akaa a ageegh atô kposo kposo man shi sha ikwar i karen i Icighan Jijingi sha ishima Na kpaa. 5 Gadia kera ka mbatyomov mba Shaav man A na ve tar u u lu van, u se lu ôron kwagh u u la sha ikev ga. 6 Kpa orgen er shiada mape er: Or ngu nyi ve U umbur nana? man shi wan u or kpaa er U we nan iko yô? 7 U er nan nan yina sha mbatyomov mba Shaav sha anshighe kpeghee, U cir nan iengem iyol kua icivir kpaa, 8 U gema akaa cii U ver shin angahar a nan, hingir sha ikev i nan je. Gadia sha mver u A ver akaa cii sha ikev i nan la yô, A kera shi a ma kwagh u a lu sha ikev i nan ga ze. Hegen yô, se mba a nenge i ver akaa cii sha ikev i nan ve ga. 9 Kpa se mba nengen a Yesu u i ver Un A yina sha mbatyomov mba Shaav sha anshighe kpeghee la. Ka sha ci u ican i kuugh la man i cir Un iengem iyol kua icivir kpaa ye, sha u Una kav mlu u kuugh sha ci u ior cii, sha mhôônom ma Aôndo. 10 Gadia Un u akaa cii a lu sha ci Na, shi akaa cii a dugh her a Na yô, er A lu van a ônov mba nomso kpishi ken iengem yô, doo u Una sôr Orhemen u myom ve, A̱ hingir vough, sha atsan a yan. 11 Gadia Un u A lu tseghan la man ve mba i lu tseghan ve la ka hen u môm man ve cii ve dugh ye. Ka nahan man kunya kera kôr Un u yilan ve er anmgbianev ga ye. 12 A kaa er: Me pase anmgbianev Av iti You, ka her atô u mkohol man me wa icam i civir We ye. 13 Man shi: Mo yô, Me suur sha a Na. Man shi: Nenge, M ngun, kua ônov mba Aôndo A nem ne. 14 Er ônov ve zough sha inyam man awambe cii yô, kape Un kpaa A nyôr nongo a ve sha kwagh la, sha er ka sha ku man Una vihi agee a un u a lu a tahav mbu kuugh la kera ye, ka diabolo je la, 15 man sha er Una pase ve cii Una tuhwa, ka ve mba ve lu ken uikangen sha mciem ma kuugh la er i mar ve la je. 16 Gadia mimi je, ka mbatyomov mba Shaav man A ver ishima sha a ve ga kpa ka tsombor u Aberaham A ver ishima sha u ye. 17 Nahan yô, lu u i̱ er Un A̱ lu kwagh môm a anmgbianev Nav sha akaa cii keng sha u Una hingir zegepristi u zungwen mhôônom man u jighjigh kpaa sha akaa a Aôndo, sha u Una na iwom sha ci u asorabo a ior. 18 Un iyol Na ican er Un, sha imeen i i lu meen Un la, ka sha ci u nahan man A fetyô u wasen mba i lu meen ve la ye.
3:1 Nahan yô, ne uicighananmgbianev mba ne lu a kwar sha myer u a dugh Sha, u i yila ne la, ver nen ishima sha Apostoli man Zegepristi u se pase kwagh Na sha mpase u jighjigh wase u nan la cii, ka Yesu je la, 2 Un u A lu u jighjigh hen Aôndo u A ver Un sha tom la di er Mose kpaa a lu jighjigh ken ya Na cii nahan. 3 Gadia i nenge Un er A kom icivir i hembe i Mose yô, di er ormaanya ka nan lu a icivir, i hemba i ya nahan. 4 Gadia hanma ya yô, or maa un a maa, kpa u A maa akaa cii yô, ka Aôndo. 5 Mose yô, lu jighjigh ken ya Na cii, lu ortom sha u una er shiada sha akaa a á va ôr a ken hemen la. 6 Kpa Kristu yô lu jighjigh sha ya Na, lu Wan je. Man ka se se lu ya Na ye, aluer se kôr ave gbang gbang sha vangertiôr wase man ihagh i sha ishimaverenkeghen yase la zan zan mkur yô. 7 Nahan yô ka vough er Icighan Jijingi A lu kaa nahan er: Nyian je aluer nea ungwa imo Na yô, 8 de kera cighir nen asema a en er sha shighe u vihin ishima la nahan ga, shin er sha iyange i imeen i ken taaikôngo la nahan kpaa ga, 9 henpe uter enev meem sha u karen Mo shin er ve lu nengen ityom Yam, anyom akunduahar je nahan kpaa. 10 Sha ci u nahan yô, ishima i vihim a kov ne M kaa Mer: Gbem je, mba tsumen ken asema a ve, ve fa igbenda Yam ga. 11 Nahan M bum sha ishimanyoon Yam Mer: Vea kera nyôr ken mmem Wam mayange ga. 12 Ver nen ishima, anmgbianev, sha u boshima u nan jighjigh ga a̱ de luun ken hanmô wen sha u né undu Aôndo u uma ga. 13 Kpa taver nen ayol a en asema use use er i lu teren nyian la her yô, sha er i̱ de cighir hanmô wen ishima sha icugh i isholibo ga yô. 14 Gadia se hingir mbalun a kwar ken Kristu aluer se kôr ave gbang gbang sha imagh ki hiihii ki ishimaveren yase zan zan mkur yô. 15 Er i lu kaan er: Nyian je aluer nea ungwa imo Na yô, de kera cighir nen asema a en er sha shighe u nyoon ishima la nahan ga. 16 Tsô ka unô je man ve ungwa kpa ve lu vihin Aôndo ishima? Kera ka ve mba ve due ken Igipiti cii sha ikev i Mose la gaa? 17 Ka unô je man ishima vihi Un a ve je kuma anyom akunduahara? Kera ka ve mba ve er isholibo, akom a ve saa ken taaikongo la gaa? 18 Shi ka unô je man A bum a ve er, vea kera nyôr ken mmem Na mayange ga saa di mba ve hembe ato mbara tsô gaa? 19 Nahan se nenge ve kera fatyô u nyôron ga, sha ci u jighjigh ve u nan ga la.
25 U tim imagh ki taregh hiihii je, Usha kpaa ka tom u sha ave Ou. 26 Ve vea saa ishe, kpa We yô, Ú tsôr sha won, ve cii vea bee iyol er riga ka a bee nahan, man Ú musan ve er ka ikondo nahan, vea kar kera. 27 Kpa We yô, Ú lu di her nahan; anyom a Ou kpaa nga a mkur ga.
9 Perapera doo U ishima, U gema U nyagh mvende u vendan atindi la. We Aôndo, ka nahan man Aôndo Wou haa U mkurem ma iemberegh hemba mbakwav Wou ye.
4:1 Nahan yô, er ityendezwa i nyôron ken mmem Na i lu her yô, se cia nen sha u i̱ de nengen sha hanmô wen er i bunde nan ga. 2 Gadia se kpaa, i ôr se Loho u Dedoo vough er i ôr mbara nahan. Kpa loho la lu ve a inja ga gadia u zua a jighjigh u nan hen ve mba ve lu ungwan la ga. 3 Kpa se mba se ne jighjigh ne yô, ka se je se lu nyôron ken mmem ne ye, er i kaa yô, er: Er M bum sha ishimanyoon Yam nahan, vea nyôr ken mmem Wam mayange ga, shin er ityom Na i kure hii sha mgbetar nahan kpaa. 4 Gadia A ôr kwagh mape sha kwagh u iyange i sha utaankaruhar la er: Sha iyange i sha utaankaruhar la Aôndo mem ityom Na cii. 5 Man ken ijiir ne A kaa er: Vea nyôr ken mmem Wam mayange ga. 6 Nahan yô er i shi u mbagenev vea nyôr ker, man mbara mba ve vande zuan a Loho u Dedoo la ve kera nyôr ga sha ci u ihembeato yô, 7 shighe kar vese, tsô A shi A ôr kwagh sha imo i Davidi, A ver iyange igen, A kaa er: Nyian je, er i vande kaan nahan la: Nyian je, aluer nea ungwa imo Na yô, de kera cighir nen asema a en ga. 8 Aluer Yosua una ne ve mmem yô, mayange ma A kera ter iyange igen kposo ken masejime ga. 9 Nahan yô, mmem shi her sha ci u nongoior u Aôndo er u sha iyange i Memen la nahan. 10 Gadia u nan nyer ken mmem Na yô, nan mem ityom i nan er Aôndo iyol Na kpaa A mem i Na nahan. 11 Yô, se nôngo nen tsung u nyôron ken mmem la sha er ma or nana̱ de gbaan sha inja i ihembeato la ga. 12 Gadia mkaanem ma Aôndo ma uma je, ma tem gbilin ga, ma hemba esen a hanma sanker u esen akur ahar cii, ka ma nyôr zan zan ma pav uma a jijingi man shi uijuan a mshiam kpaa, ka ma kar mbamhen kua mbaawashima kpaa.
13 Ma kwagh u i gbe sha won kpaa ngu myer sha ishigh Nagh ga, akaa cii nga gbar gbar, i tar a tar a kpaa sha ashe a Wen u kwagh a zough se a Na la. 14 Er se lu a Zegepristi u tamen u A nyôr Usha A haa ve ijime cii, ka Yesu Wan u Aôndo je la, nahan yô, se kôr nen ave gbang gbang sha mpase u jighjigh wase u nan la je. 15 Gadia se mba a zegepristi u A fetyô u zungwen a vese imôngo ken aseer a ase ga ze, kpa ka u i mee Un sha hanma gbenda cii vough er se nahan, saa di isholibo tsô A er ga ye. 16 Nahan yô, se kporom nen hen ikônough ki torough ki mhôôn vangertiôr sha u sé ngohol mhôônom ma zungwen man shi i̱ rumun se sha mhôôn, i̱ wase se sha shighe vough.
5:1 Gadia hanma zegepristi u i tsough un hen ior yô, i ver un u eren tom sha ci u ior, sha akaa a Aôndo la, sha u una naan uiwua kua iniav sha ci u asorabo yô. 2 A fatyô u wan ishima a mbalanenkwagh man mbatsumen gadia un iyol na kpaa, isheer kase un. 3 Sha ci u kwagh ne yô, lu u una naan nagh sha ci u asorabo sha ci na iyol na keng, di er a naan sha ci u nongoior la nahan. 4 Man mayange or gbe ngohol icivir ne iyol i nan tsô ga, kpa ka Aôndo je A yer nan ye er A yila Aron nahan vough. 5 Kape Kristu kpaa A civir iyol Na er Una hingir zegepristi ga la, kpa ka Un u A ôr kwagh a Na la. A kaa er: We, U ngu Wan Wam je, Mo M mar U nyian. 6 Kape A kaa ijiir igen kpaa la er: We U ngu pristi gbem sha won sha inja i Melkisedeki. 7 Sha ayange a Yesu lu ken mlu u or la yô, A eren mbamsen man uzamber sha imo i genger genger man shi a mliam ashe kpaa. A sôn Un u A fatyô u yiman Un ken ku la, man i ungwa Un kpaa sha ci u mcieaôndo Na la. 8 Shin er Un lu Wan nahan kpaa, A hen iko i wan sha atsan a A ya la. 9 Er A hingir vough yô, A hingir itine i myom u tsôron sha ci u mba ve ongo imo Na la cii. 10 Maa Aôndo yila Un er Zegepristi u sha inja i Melkisedeki. 11 Sha kwagh ne yô, se mba a kwaghôron her kpishi, man a cimin u pasen kpaa gadia ne hingir mba ungwan tumbuluu. 12 Gadia shighe yô, kuma u ma ne lu mbatesen je, kpa i shi i gba ne u orgen nana ôr ne atôakaa a hiihii a sha akaaôron a Aôndo la, ne hingir mba kwagh a gbe ne u man atumba, kera ka kwaghyan u taver ga. 13 Gadia hanma or u nan me atumba yô, nan ngu a via sha kwaghôron u perapera ga gadia nan ngu wanikundan je. 14 Kpa kwaghyan u taver yô, ngu sha ci u mbaganden, ka ve mba ve er tom sha mkav u ken ishima, hoghor ve u paven kwagh u dedoo a kwagh u bo.
6:1 Nahan yô, se de nen kwaghôron u hiihii u sha kwagh u Kristu la, se za nen hemen sha mlu u vian la, sé kera kimbir u wan imagh ki mgemshima u sha aeren a a lu kpenegh la ga, shin u nan Aôndo jighjigh, 2 shin ityesen sha kwagh u batisema, shin ave a pendan, shin mnder u mbakpenev, shin ijirôron i tsôron la kpaa ga. 3 Man ka kwagh u sé er je ne aluer Aôndo Una rumun yô. 4 Gadia ve mba kwagh a vande wanger ve man ve kav iwua i Sha, man ve lu a kwar sha Icighan Jijingi 5 man ve kav mdoom ma mkaanem ma Aôndo kua agee a ayange a ken hemen la, 6 man vea mase gban kera yô, á fatyô u shi hiden a ve ken mgemshima ga, gadia sha kwagh ve ayol a ve yô, shi mba kimbir u manden Wan u Aôndo sha terankon, heen Un ken igbar. 7 Gadia inya i ura u nee sha mi acin imôngo, u nyer shimi dedoo, i menden akaa a a lu mba i lu shiren i sha ci ve la a inja yô, ngi zough a iveren i dedoo i Aôndo. 8 Kpa aluer ia mende usaa man ishishagh yô, ngi a inja ga, ngi ikua ikua a u wan i ifan. Mkur u ifan la yô, ka u nanden sha usu. 9 Kpa ne mba doon ishima, sha kwagh wen ne yô, se fa akaa a hemban doon, ka a zan ken myom je, shin er se kaa nahan kpaa. 10 Aôndo ban a perapera ga. Tom wen ua hungur Un ga, shin dooshima u ne tese sha ci u iti Na kpaa ga er ne lu eren uicighanmbaiorov tom shi ne mba eren her kpaa. 11 Sar se u hanmô wen nana̱ tese imbashima i veren tsung shon la u zan ken mfe u mimi u ishimaverenkeghen yase zan zan mkur je, 12 sha u iyol i̱ de kera kpeen ne ga, kpa ne̱ hingir mbakaven mba ve ya dyako u uityendezwa sha jighjigh u nan man sha ishima i wan kpaa. 13 Gadia zum u Aôndo tôndo zwa a Aberaham la yô, A kera lu a orgen u nan hemba Un u Una bum nan ga, nahan A bum sha iyol Na 14 A kaa er: Mimi je, Me ver u doo doo, Me seer we kpishi je. 15 Er a wa ishima gbang, a maa a ngohol ityendezwa la. 16 Gadia ior ka ve bum sha kwagh u a hembe yô, man ken akpelanakaa a ve cii mbum ka a kure kwagh vough. 17 Ka nahan man Aôndo kpaa er i sar Un pe tesen mbayandyako u ityendezwa la, i̱ hemba wanger er awashima Na a lu kwagh u geman mayange ga yô, A nyôr a mbum sha mi, 18 sha u sha akaa ahar a a lu a geman ga, a Aôndo kpaa Una fatyô u eren aie sha mi ga ne, se mba se yevese ser, sé za war her a Na la, se̱ hemba lun a ishima i taver, sha u kôron ave sha ishimaverenkeghen i i lu se ken hemen la. 19 I yô, se mba a mi er imandetso i uma i dông i i tenger ga, i nyôr ken ijime i ikondo i yesan nahan. 20 Ka hen ape Orhemen wase Yesu kpaa A nyôr sha ci wase la, Un u A hingir Zegepristi sha inja i Melkisedeki gbem sha won.
11 Yô, se nôngo nen tsung u nyôron ken mmem la sha er ma or nana̱ de gbaan sha inja i ihembeato la ga.
20 kpa koson nen akaa a injaa sha ci wen Sha, ape ivina shin nduran ve vihin kwagh ga, mbaiv kpaa ve iin ga la.
10 Aôndo ban a perapera ga. Tom wen ua hungur Un ga, shin dooshima u ne tese sha ci u iti Na kpaa ga er ne lu eren uicighanmbaiorov tom shi ne mba eren her kpaa.
4 Hanma or nana̱ kar tom u nan iyol i nan, ka nahan man nana lu a ityôikaa i tan ihagh ken iyol i nan tseegh, á kera lu sha kwagh u orgen ga ye.
23 Hanma kwagh u ne eren cii yô, eren nen un, i̱ lu sha ishima i môm er ka sha ci u Ter nahan, i̱ de kera lu sha ci u ior ga,