14. BÖLÜM
Her Konuda Dürüst Olun
‘Her konuda dürüst davranmak isteriz’ (İBRANİLER 13:18).
1, 2. Dürüst olmak için çaba harcamamız Yehova’yı neden memnun eder? Örnek verin.
BİR anne küçük oğluyla birlikte mağazadan ayrılıyor. Çocuğun elinde bir oyuncak var. Annesinden onu satın almasını isteyecek ya da yerine bırakacaktı ama unuttu. Elindeki oyuncağı fark edince önce şaşırıyor, sonra da ağlayarak annesine durumu anlatıyor. Anne oğluna üzülmemesini söylüyor, birlikte mağazaya dönüyorlar ve çocuk aldığı şeyi geri verip özür diliyor. Oğlu böyle davrandığı için anne çok seviniyor ve çocuğuyla gurur duyuyor.
2 Gerçekten de bir anne babayı en çok sevindiren şeylerden biri çocuklarının dürüst olmayı öğrenmesidir. “Güvenilir Tanrı” olan gökteki Babamız için de böyledir (Mezmur 31:5). Yehova bizim ruhi açıdan olgunlaşırken dürüst olmak için çaba harcadığımızı görmekten memnun olur. O’nu hoşnut etmek ve sevgisinde kalmak istediğimizden Pavlus’un şu sözüne katılıyoruz: ‘Her konuda dürüst davranmak isteriz’ (İbraniler 13:18). Şimdi dürüst olmakta zaman zaman zorlanabileceğimiz başlıca dört alana bakalım. Ardından dürüstlüğün bazı yararlarını ele alacağız.
KENDİMİZE KARŞI DÜRÜST OLMAK
3-5. (a) Tanrı’nın Sözü kendimizi kandırmanın tehlikeleri hakkında bizi nasıl uyarır? (b) Kendimize karşı dürüst olmamıza ne yardım eder?
3 İlk olarak kendimize karşı dürüst olmakta zorlanabiliriz. Kusurlu insanlar olarak kendimizi kandırmamız çok kolaydır. Örneğin İsa’nın Laodikya’daki Hıristiyanlara söylediklerini düşünün. Onlar aslında ruhen “yoksul, kör ve çıplak”, yani acınacak durumdaydı ama zengin olduklarını düşünerek kendilerini aldatıyorlardı (Vahiy 3:17). Kendilerini kandırmaları onları daha da tehlikeye sokmuştu.
4 İsa’nın öğrencisi Yakup da şu uyarıda bulundu: “Doğru şekilde ibadet ettiğini düşünen biri diline gem vurmayıp yüreğini aldatmaya devam ediyorsa, onun ibadeti boştur” (Yakup 1:26). Dilimizi kötü kullanmamıza rağmen ibadetimizin kabul edileceğini düşünürsek yalnızca ‘yüreğimizi aldatırız.’ Bu durumda ibadetimiz boştur, hiçbir işe yaramaz. Böyle zararlı bir tutumdan nasıl uzak durabiliriz?
5 Yakup aynı bölümde Tanrı’nın sözündeki hakikati bir aynaya benzetir. Bize Tanrı’nın kusursuz kanununa dikkatle bakmayı ve ona göre düzeltmeler yapmayı öğütler (Yakup 1:23-25’i okuyun). Kutsal Kitap sayesinde kendimize karşı dürüst olabilir ve hangi yönlerden gelişmemiz gerektiğini fark edebiliriz (Ağıtlar 3:40; Haggay 1:5). Ayrıca dua edip Yehova’dan bizi incelemesini dileyebiliriz. Ciddi kusurlarımızı görmemize ve düzeltmemize yardım etmesini isteyebiliriz (Mezmur 139:23, 24). İnsan hiç fark etmeden dürüstlükten uzaklaşabilir, bu nedenle dürüstlüğü gökteki Babamızın gördüğü kadar önemli görmeliyiz. Özdeyişler 3:32 şöyle der: “Hilekâr kişi Yehova’nın gözünde iğrençtir; O dürüst insanların yakınıdır.” Yehova, O’nun gibi hissetmemize ve kendimizi O’nun bizi gördüğü gibi görmemize yardım edebilir. Pavlus’un ‘Her konuda dürüst davranmak isteriz’ sözünü hatırlayın. Şu anda kusursuz olamayız fakat dürüst olmayı içtenlikle isteyebiliriz ve bunun için ciddi şekilde çaba harcayabiliriz.
AİLEDE DÜRÜSTLÜK
6. Eşler birbirine karşı neden dürüst olmalı? Bu onları hangi tehlikelerden korur?
6 Dürüstlük Hıristiyan bir ailenin temel özelliklerinden biri olmalıdır. Eşler birbirine karşı açık ve dürüst olmalı. İsa’nın evli bir takipçisi eşi dışında birine romantik ilgi göstermemeli, internet yoluyla gizli bir ilişki kurmamalı ya da pornografik görüntülere bakmamalıdır. Bunlar temiz olmayan ve acı veren davranışlardır. Bazıları eşlerinden gizli şekilde böyle davranışlarda bulunuyor. Bu dürüstlük değildir. Kral Davut’un şu sözlerine dikkat edin: “Hilekârlarla oturup kalkmadım; içyüzlerini gizleyenlerin arasına karışmadım” (Mezmur 26:4). Evliyseniz eşinizin öğrenmesinden korkacağınız davranışlarda asla bulunmayın!
7, 8. Kutsal Kitaptaki hangi örnekler çocukların dürüstlüğün değerini öğrenmesine yardım edebilir?
7 Anne babalar çocuklarına dürüstlüğün önemini öğretirken Kutsal Kitaptaki örneklerden yararlanmalıdır. Olumsuz örnekler arasında, hırsızlık yapıp suçunu örtmeye çalışan Akan; maddi kazanç için yalan söyleyen Gehazi; hırsızlık yapan ve İsa’ya ihanet eden Yahuda gibi kişiler sayılabilir (Yeşu 6:17-19; 7:11-25; 2. Krallar 5:14-16, 20-27; Matta 26:14, 15; Yuhanna 12:6).
8 Kutsal Kitapta birçok olumlu örnek de yer alır. Örneğin Yakup oğullarına torbalarında buldukları parayı geri götürmeleri için ısrar etti çünkü paranın oraya yanlışlıkla konmuş olabileceğini düşündü. Başka bir örnek Yeftah ve büyük bir özveride bulunarak onun adağını yerine getiren kızıdır. İsa da dürüstlük konusunda harika bir örnektir. O, bir peygamberlik sözünü yerine getirmek ve dostlarını korumak için gözü dönmüş bir kalabalığın önünde kendini cesaretle tanıttı (Başlangıç 43:12; Hâkimler 11:30-40; Yuhanna 18:3-11). Bu birkaç örnek anne babalara şu konuda fikir verebilir: Tanrı’nın Sözü çocuklara dürüstlüğü sevmeyi ve buna değer vermeyi öğreten çok zengin bir kaynaktır.
9. Anne babalar çocuklarına dürüstlük konusunda örnek olmak istiyorlarsa hangi şeyden kaçınmalı? Bu neden önemlidir?
9 Böyle bir eğitim anne babalara önemli bir sorumluluk yükler. Pavlus şöyle sordu: “Başkasına öğreten sen, kendine öğretmez misin? ‘Çalma!’ emrini duyuran sen, çalar mısın?” (Romalılar 2:21). Bazı anne babalar bir yandan dürüst olmayı öğretirken diğer yandan dürüst olmayan davranışlarda bulunarak çocuklarının aklını karıştırıyor. Onlar ufak tefek şeyler çalmayı ya da yanıltıcı sözler söylemeyi haklı çıkarmaya çalışabilirler. Örneğin “Zaten insanların bunları alacağını hesaba katıyorlar” ya da “Alt tarafı beyaz yalan, hatta yalan bile sayılmaz” diyebilirler. Oysa çalınan şeyin değeri ne olursa olsun hırsızlık hırsızlıktır, hangi konuda ya da ne kadar küçük olursa olsun yalan da yalandıra (Luka 16:10’u okuyun). Çocuklar ikiyüzlülüğü çabucak fark eder ve dürüst olmayan kişiler haline gelebilirler (Efesoslular 6:4). Öte yandan anne babalarının davranışlarından dürüst olmayı öğrenirlerse, muhtemelen büyüdüklerinde bu sahtekâr dünyada Yehova’yı yücelten kişiler olacaklar (Özdeyişler 22:6).
CEMAATTE DÜRÜSTLÜK
10. İman kardeşlerimizle aramızda dürüst bir iletişim olması için nelere dikkat etmeliyiz?
10 İman kardeşlerimizle arkadaşlığımız bize dürüstlük konusunda gelişmek için pek çok fırsat sağlar. Bu kitabın 12. bölümünde öğrendiğimiz gibi, özellikle iman kardeşlerimizle birlikteyken konuşma armağanımızı nasıl kullandığımıza dikkat etmeliyiz. Kaynağı belirsiz bir hikâyeyi başkalarına anlatırsak bir yalanın yayılmasına yol açabiliriz. Günlük sohbetlerimiz kolayca dedikoduya, hatta iftiraya dönüşebilir! Bu yüzden dilimizi tutmamız çok önemlidir (Özdeyişler 10:19). Öte yandan, bir şeyin doğruluğundan emin olmamız onu başkalarına anlatabileceğimiz anlamına gelmez. Örneğin, bizi ilgilendirmeyen bir mesele ya da anlatıldığında birini incitecek konular hakkında konuşmamak iyi olur (1. Selanikliler 4:11). Bazıları da kabalığı dürüstlük olarak adlandırıp haklı göstermeye çalışır; fakat bizim sözlerimiz her zaman hoş ve nazik olmalı (Koloseliler 4:6’yı okuyun).
11, 12. (a) Ciddi bir suç işleyen bazıları durumu nasıl daha da kötüleştiriyor? (b) Şeytan’ın düşünüşünü yansıtan bazı yalanlar nelerdir ve bunlara aldanmaktan nasıl kaçınabiliriz? (c) Yehova’nın teşkilatına karşı nasıl dürüst olabiliriz?
11 Özellikle cemaatte önderlik edenlere karşı dürüst olmamız çok önemlidir. Ciddi bir suç işlemiş bazıları günahını örtbas etmeye çalışarak ve cemaat ihtiyarları soru sorduğunda yalan söyleyerek durumu daha da kötüleştiriyor. Hatta bir yandan Yehova’ya hizmet ediyormuş gibi davranıp diğer yandan ciddi bir günah işleyerek ikili bir yaşam sürüyorlar. Aslında böyle davranan birinin tüm yaşamı bir yalana dönüşür (Mezmur 12:2). Bazıları da önemli bilgileri gizleyerek ihtiyarlara tüm gerçekleri anlatmıyor (Elçiler 5:1-11). Genellikle böyle dürüst olmayan davranışların temelinde Şeytan’ın düşünüşünü yansıtan yalanlar vardır. (“Şeytan’ın Düşünüşünü Yansıtan Yalanlar” başlıklı çerçeveye bakın.)
12 Yazılı olarak bilgi verirken de Yehova’nın teşkilatına karşı dürüst olmak önemlidir. Örneğin hizmetimizi rapor ederken gerçekleri çarpıtmamaya dikkat ederiz. Ya da bir hizmet ayrıcalığı için başvuru formu doldururken sağlık durumumuzla veya şahsımızla ilgili herhangi bir bilgiyi hiçbir şekilde çarpıtmamalıyız (Özdeyişler 6:16-19’u okuyun).
13. Bir iman kardeşimizle iş ilişkimiz varsa nasıl dürüst davranabiliriz?
13 İman kardeşlerimize karşı dürüstlüğümüz iş ilişkilerini de kapsar. İsa’nın takipçileri zaman zaman iman kardeşleriyle iş yapabilir. Fakat bu tür konuları hizmette ya da İbadet Salonunda konuşmaktan kaçınmalıdırlar. Örneğin aralarında bir işçi-işveren ilişkisi olabilir. Eğer biz işverensek yanımızda çalışan kardeşe anlaştığımız zamanda ve miktarda maaş vermeliyiz. Ayrıca sözleşmede belirtilen ya da kanunda talep edilen ek ödemeleri ve primleri ihmal etmemeliyiz (1. Timoteos 5:18; Yakup 5:1-4). Diğer yandan biz bir kardeşin yanında çalışıyorsak, aldığımız ücretin hakkını vermeliyiz (2. Selanikliler 3:10). Sırf işverenimiz iman kardeşimiz diye bize ayrıcalıklı davranmasını beklememeliyiz. Örneğin fazladan izin vermesi ya da ek ödeme yapması gerektiğini düşünmemeliyiz (Efesoslular 6:5-8).
14. İsa’nın takipçileri ortak iş yaparken ne tür önlemler almalıdır, neden?
14 Peki ya bir kardeşimizle birlikte borç alarak ya da yatırım yaparak ortak bir iş yapmamız söz konusuysa? Kutsal Kitapta herhangi bir sebeple borç alıp verirken izlememiz gereken bir ilke vardır: Her şeyi yazıya dökün! Örneğin Yeremya bir tarla satın aldığında tanıklar önünde tıpatıp aynı iki belge düzenledi ve ilerisi için güvenli bir yere koydu (Yeremya 32:9-12; ayrıca Başlangıç 23:16-20’ye bakın). Bir iman kardeşimizle iş yaptığımızda tüm ayrıntıları içeren bir belge hazırlamamız ve bunu tanıklar önünde imzalamamız birbirimize güvenmediğimiz anlamına gelmez. Tersine, böyle bir belge yanlış anlamaları, hayal kırıklıklarını, hatta bölünmelere yol açabilecek anlaşmazlıkları baştan önleyebilir. Birlikte iş yapan Şahitler unutmamalıdır ki hiçbir ticari ortaklık cemaatin barışını ve birliğini tehlikeye sokmaya değmezb (1. Korintoslular 6:1-8).
DİĞER ALANLARDA DÜRÜSTLÜK
15. Yehova hileli ticari faaliyetler hakkında ne hisseder? İsa’nın takipçileri bu konuda nasıl davranır?
15 İsa’nın bir takipçisinin dürüstlüğü cemaatle sınırlı değildir. Pavlus ‘Her konuda dürüst davranmak isteriz’ demişti (İbraniler 13:18). İnsanlarla iş ilişkilerimizde dürüst davranmamız Yaratıcımız için çok önemlidir. Örneğin doğru terazi kullanmanın gereği Özdeyişler kitabında birkaç kez vurgulanır (Özdeyişler 11:1; 20:10, 23). Eski zamanlarda, satılan malı ve ödenen parayı tartmak için terazi ve ağırlıklar kullanılırdı. Hilekâr tüccarlar müşterilerini aldatmak için, doğru tartmayan bir terazi ve iki farklı ağırlık takımı kullanırdı.c Yehova bu tür sahtekârlıklardan nefret eder! O’nun sevgisinde kalmak için ticari faaliyetlerimizde en ufak bir hileye bile başvurmayız.
16, 17. (a) Günümüz dünyasında dürüst olmayan hangi davranışlar yaygındır? (b) Gerçek Hıristiyanlar neye kararlıdır?
16 Şeytan bu dünyanın hükümdarı olduğundan hilekârlığın bu kadar yaygın olmasına şaşırmıyoruz. Dürüstlüğümüz her gün sınanıyor. Bir iş başvurusu için özgeçmiş yazan kişilerin abartılı ve yalan ifadeler kullanması, yetenek ya da deneyimleri konusunda yanıltıcı bilgiler vermesi sık görülen bir davranıştır. İnsanlar göçmenlik başvurusu, vergi ve sigorta gibi konularda form doldururken genellikle yalan beyanda bulunurlar. Birçok öğrenci sınavlarda kopya çeker veya ödev hazırlarken internette buldukları bir malzemeyi ya da başkasının yaptığı bir çalışmayı kendilerininmiş gibi gösterirler. Dürüst olmayan görevlilerle muhatap olan kişiler genellikle istediklerini elde etmek için rüşvet teklif ederler. Bunlar pek çok insanın “kendini seven, parayı seven, . . . . iyilik düşmanı” olduğu bir dünyadan beklediğimiz şeylerdir (2. Timoteos 3:1-5).
17 Gerçek Hıristiyanlar böyle davranmamaya kararlıdır. Fakat dürüst olmayan yollara başvuranların görünüşte başarılı olması, hatta kazançlı çıkması dürüst olmayı zaman zaman zorlaştırabilir (Mezmur 73:1-8). Üstelik İsa’nın takipçileri “her konuda” dürüst davranmak istedikleri için maddi açıdan sıkıntı çekebilirler. Peki yaptığımız özverilere değer mi? Kesinlikle evet! Şimdi dürüstlüğün yararlarını görelim.
DÜRÜSTLÜĞÜN YARARLARI
18. Dürüstlük neden çok değerli bir niteliktir?
18 Dürüst ve güvenilir biri olarak tanınmanın değeri hiçbir şeyle ölçülemez. (“Ne Kadar Dürüstüm?” başlıklı çerçeveye bakın.) Üstelik herkes böyle bir isim yapabilir! Başka sözlerle dürüst olmanız yeteneğinize, maddi durumunuza, görünüşünüze, yetişme tarzınıza ya da kontrolünüz dışındaki başka bir etkene bağlı değildir. Buna rağmen, dürüst biri olarak isim yapan çok az kişi vardır (Mika 7:2). Bazıları dürüst olduğunuz için sizinle alay edebilir, fakat başkaları dürüstlüğünüze değer verecek ve size saygı duyup güvenecek. Birçok Yehova’nın Şahidi dürüstlüğün yararını parasal açıdan da gördü. Dürüst olmayan kişiler işten atılırken onlar işlerini kaybetmediler ya da özellikle dürüst çalışanların arandığı işlere onlar alındı.
19. Dürüst bir yaşam sürmek vicdanımızı ve Yehova’yla ilişkimizi nasıl etkiler?
19 Böyle bir şey yaşamasanız bile dürüstlüğün çok daha önemli yararlarını göreceksiniz. Pavlus’un da dediği gibi ‘rahat bir vicdanınız’ olacak (İbraniler 13:18). Üstelik dürüst biri olarak yaptığınız isim gökteki sevgi dolu Babanızın dikkatinden asla kaçmaz ve O dürüst insanları sever (Mezmur 15:1, 2 ve Özdeyişler 22:1’i okuyun). Evet, dürüst olmanız Tanrı’nın sevgisinde kalmanıza yardım eder ve bundan daha büyük bir ödül olamaz. Şimdi bununla bağlantılı bir konuyu, Yehova’nın çalışmaya ne gözle baktığını ele alalım.
a Cemaatte düpedüz başkalarına zarar verme niyetiyle yalan söylemek ihtiyarların adli olarak ele almasını gerektirebilecek bir davranıştır.
b Ticari bir anlaşmazlık yaşandığında ne yapılması gerektiği konusunda bilgi için Ek bölümündeki, “İşle İlgili Anlaşmazlıkların Çözümü” başlıklı kısma bakın.
c Onlar bir ağırlık takımını mal satın alırken diğerini de satış yaparken kullanır, böylece iki durumda da kazanç sağlardı. Ayrıca müşterilerini aldatmak için bir kolu diğerinden daha uzun ya da daha ağır bir terazi kullandıkları da olurdu.