Mukaddes Kitabın İlgi Çekici Olayları Ester 1:1–10:3
Soykırımdan Tanrısal Kurtuluş
Tasarlanan soykırım korkunç şekilde etkili olacak: Genç, yaşlı, çocuklar ve kadınların tümü istisnasız yok edilecek. Hiç kimse bu entrikaya karşı gelmeğe cesaret edemeyecek, çünkü verilen idam emrinin altında bizzat kralın mührü var. Evet, Yahudiler çaresizlik içinde koyunlar gibi boğazlanacaklar!
Eski Pers ülkesinin başbakanı olan Haman’ın gözünde durum böyledir. Haman, Yahudi Mordekay’a karşı duyduğu korkunç nefretten dolayı, bu katliamı planladı. Ancak Haman düşlediği zaferi rahatça beklerken, Yahudi milleti de kurtuluşu için Tanrısına dua etmektedir. Sonuç ne oldu? Mukaddes Yazıların heyecan uyandıran Ester kitabında bu sonuç açıklanmıştır. Bizzat Mordekay tarafından yazılan bu kitap, Tanrısal yardım —ve genç bir kadının imanı— sayesinde bir milletin nasıl kurtulduğuna dair imanımızı güçlendiren bir kayıttır.
ESTER KRALİÇE OLUR
Lütfen Ester 1:1–2:23’ü oku. Milattan Önce 484 yıllarında Pers kralı Ahaşveroş (I. Kserkses) büyük bir ziyafet vermektedir. Fakat Kraliçe Vaşti, ziyafete gitmek üzere kralın çağrısına kulak asmaz. Öfkelenen kral, kraliçeyi yüksek mevkiinden indirir ve yeni bir kraliçe bulmak üzere harekete geçer. Diyarın en güzel kadınlarını gözden geçirdikten sonra, Hadassa adlı alçakgönüllü bir Yahudi kızını seçer. O, bu rol için kuzeni Mordekay tarafından hazırlanmıştır. Genç kadın, Pers dilindeki Ester adını kullanarak, Yahudiliğini gizler.
◆ 1:3-5—Bu şenlikler neden yapılmaktadır?
Tarihçi Herodot’a göre, Kserkses bir keresinde Yunanistan’a karşı bir harekât planlamak üzere bir toplantı yaptı. Belki bu ziyafet, bahsedilen toplantı idi. Kserkses herhalde, Yunanistan’a karşı çıkabilecek güçte olduğunu soylulara göstermek maksadıyla, krallarının şan ve zenginliklerini onların gözleri önüne sermek istedi.
◆ 1:8—İçki içmekle ilgili kanun acaba neydi?
Böyle buluşmalarda, Perslilerin birbirini belirli bir miktar içki içmeye teşvik ettikleri anlaşılıyor. Fakat kral bu kere bir istisna yapar. Sonuç olarak daha az mı, yoksa daha çok mu içildi, Mukaddes Kitap bunu bildirmiyor.
◆ 2:19, 20—Mordekay neden “kıralın kapısında oturuyordu”?
Mordekay, herhalde Kral Ahaşveroş’un memurlarından birisi idi. Bu yetkili kişiler, kralın isteklerini karşılamak üzere genellikle kapıda oturup beklerlerdi. Mordekay’ın da oldukça önemli bir mevkii olduğu anlaşılıyor, aksi takdirde, Haman, onu hemen işinden atabilirdi. Mevkiinden dolayı Mordekay, böylece kralı katletmek üzere tertiplenen komployu öğrenip, önleyecek durumdaydı.
BİZİM İÇİN BİR DERS: Ester, kralın önüne çıkmadan önce mücevher veya güzel elbiseler istememekle, mütevazı ruhun değerini gösterdi. O, “yumuşak huylu sakin ruha” sahip biri olarak yüreğinin gizli kişiliğiyle kralın lütfunu kazanmasını sağladı. (I. Petrus 3:1-5) Benzer şekilde, meshedilmiş mütebakiden olup 1919’dan beri toplananlar da, Kral İsa Mesih’in lütfunu kazandılar.
HAMAN’IN DÜZENLEDİĞİ KOMPLO
3:1–5:14’ü oku. Ahaşveroş Haman adlı bir Amalekiyi başbakan yapar. Fakat Mordekay, Yehova’nın, “nesilden nesle Amalekle cengi olaca”ğına dair peygamberliği bildiğinden dolayı, Haman’ın önünde eğilmek istemez. (Çıkış 17:8-16) Öç almak için öfkeyle dolan Haman, Yahudileri yok etmek üzere kralı ikna eder!
Mordekay, Ester’e sustuğu takdirde ‘Yahudilere yapılacak yardım ve kurtuluşun başka bir yerden çıkacağını’ hatırlatarak, duruma müdahale etmesini ister. Yehova’nın, kavminin geleceği ve Amalekilere karşı verdiği hükmü söz konusu olduğu için, Mordekay Tanrı’nın kaçış yolunu sağlayacağından emindir. (I. Samuel 12:22) Ester çağrılmadan kralın huzuruna çıkar; bu hareketi ölümle sonuçlanabilirdi! Fakat Ahaşveroş hayatını bağışlar ve kraliçenin tertiplediği ziyafete katılır. Eve dönünce Haman, kendisine saygı göstermeyi reddeden Mordekay’a öfkelenerek, onu idam etmeyi planlar.
◆ 3:7—Pur atmak hangi şeyleri içermektedir?
“Pur”un, “kura” anlamına gelen Persçe bir sözcük olduğu anlaşılmaktadır. Fala bakmanın bir türü olan bu yöntem, astrologlar tarafından sık sık uygulanırdı. Haman’ın düzenlediği soykırımın uygulamasında en uğurlu zamanı saptamak için, herhalde pur atıldı.
◆ 4:3—Mordekay ve Yahudiler neden oruç tutarlar?
Milli bir felaket kapıda beklerken, kederle ve ciddi olarak düşünme zamanı gelmiştı. (Vaiz 3:4) Tanrısal rehberliğe her zamankinden daha çok muhtaç idiler. Böylece oruç tutmak, onların gereken kuvveti ve hikmeti elde etmek için Yehova’ya yöneldikleri anlamına gelmekteydi. Denemelerle karşılaştığın zaman, sen de dua ederek Tanrı’ya yöneliyor musun?—İbraniler 5:7.
◆ 5:6-8—Ester neden krala haber vermeyi geciktirdi?
Ester, ölümü göze almış olduğuna göre, cesaretini şimdi de kesinlikle kaybetmiş değildi. Fakat herhalde önce kralın gözünde lütuf bulmak istedi. Böylece onu ikinci bir ziyafete davet etti. Tanrısal rehberlik de söz konusuydu, çünkü bu arada bazı gelişmeler oldu.
BİZİM İÇİN BİR DERS: Ester imanını ve cesaretini ispatlayarak, Mordekay’ın öğütlerini uygulamağa istekli olduğunu gösterdi. 1919’dan beri meshedilmiş mütebakinin bir kısmı olmaya başlamış olanlar da, benzer şekilde iman, cesaret ve İsa’nın gelininin daha yaşlı kişileriyle çalışmağa istekli olduklarını gösterdiler. Onlar gerçekten iyi bir örnek verdiler!
KOMPLO ÖNLENİR
6:1–7:10’u oku. Ahaşveroş şüphesiz Tanrı tarafından sağlanan bir uykusuzluktan sıkıntı çekmektedir. Herhangi bir nedenle yapması gereken şeyi yerine getirmediğini hissetmiş olabildiğinden dolayı muhtıralar kitabını, belki de kraliyet hatıra defterini okutur. Mordekay’ın bir suikast planını meydana çıkarıp ödüllendirilmediğini öğrenir; sonra da Haman’dan uygun bir ödül önerilmesini ister. Haman kendisinin şereflendirileceğini sanarak görkemli bir tören teklif eder. Fakat ne dehşet verici bir durum, önerdiği şeref Mordekay’a verilecektir! Haman’ın danışmanları bunu, onun düşüşünün bir işareti olarak gösterirler.
Bu utanç verici olay henüz bitmeden, Haman, Ester’in ikinci ziyafetine götürülür. Kral, ziyafette Ester’den bir ricası olup olmadığını sorar. Cesur kraliçe, “isteğim üzerine canım, ve dileğim üzerine kavmım bana bağışlansın” diye yalvarır. Yahudi olduğunu söyleyip Haman’ın komplosunu açığa vurur. Dehşete düşen Haman hayatının bağışlanması için yalvarır, fakat bunun yerine, aslında Mordekay için hazırlanan darağacı üzerinde idam edilir.
◆ 7:4—Yahudilerin yok edilmesi neden kralın zararına olacaktı?
Haman, Yahudileri köle olarak satmayı tasarlamış olsaydı, bu herhalde Ahaşveroş için büyük bir kazanç kaynağı olacaktı. Fakat tüm kavmin yok edilmesi, Haman’ın vermeyi vaat ettiği 10.000 gümüş talanttan çok daha büyük bir gelir kaybına yol açacaktı. Katliam komplosunun başarılı olması, aynı zamanda —kişisel bir zarar olacak— kralın kraliçesini kaybetmesiyle sonuçlanacaktı!
◆ 7:8—Haman’ın yüzü neden örtüldü?
Haman utanç veya tövbe nedeniyle yüzünü örtmedi. Saray memurları, herhalde utanç verici durumunu veya idam hükmünü göstermek için onun yüzünü örttüler. Bunun ölüm cezası uygulamasının ilk adımı olması olasıdır.
BİZİM İÇİN BİR DERS: Ölmeyi göze alan Ester, Yahudi olduğunu cesaretle açıkladı. 1931’den beri kendilerini Yehova’nın Şahitleri olarak tanıtan Tanrı’nın kavmi de, benzer şekilde bu isim için zulüm görmeyi göze aldı. (İşaya 43:10-12) Sen de böyle bir cesaret gösterebilir misin?
TANRI’NIN KAVMİ KURTULUR!
8:1–10:3’ü oku. Mordekay, Haman’ın yerine başbakan olur. Yine ölüm tehlikesini göze alan Ester, çağrılmadan kralın huzuruna çıkıp, Haman’ın yeni komplosunun bozulması için yalvarır. Hükümdar buna razıdır ve Mordekay’ın bizzat kral adına bir karşı ferman yazdırmasına izin verir. Pers âdetlerine göre, verilen katletme emri iptal edilmez, ama çıkarılan yeni kanun, Yahudilerin kendilerini savunmasına izin verir.
Yahudiler arasında büyük bir sevinç olur! Artık çaresiz boğazlananlar durumundan çıkarak, savunmalarına hazırlanmak için birkaç ayları vardır. Sonunda 13 Adar ayı (Şubat-Mart) gelir. ‘Yahudiler kendilerine zarar vermek isteyenlerden’ yaklaşık 75.000 kişi öldürürler. Bu zaferin Yehova’dan geldiğini unutmasınlar diye Mordekay, her yıl Adar ayının 14, 15. günlerini Purim bayramı olarak kutlamalarını emreder.
◆ 8:5—Ester nasıl anlayış gösterir?
Ester, Krala başvurarak, komployu tertipleyen Haman’ın “yazdığı” evrakların bozulmasını rica ederken sözlerini dikkatle seçti. Hilimle, bu olaydaki kralın sorumluluğundan hiç söz etmez. İsa’nın takipçileri de hükümet memurları önünde şahadette bulunurlarken, benzer şekilde takt kullanırlar.
◆ 8:17—İnsanlar nasıl “Yahudi oldular”?
Septuaginta tercümesine göre, bu Persliler “sünnet olup Yahudileştiriliyorlardı.” Karşı fermanı, Yahudilerin Tanrısı’nın yardımına bir işaret olarak kabul eden birçok Persli, Yahudi mühtedisi olur. Benzer şekilde günlerimizde de “başka koyunlar”dan oluşan bir “büyük kalabalık” meshedilmiş mütebakinin yanında duruş almıştır.—Vahiy 7:9; Yuhanna 10:16; Zekarya 8:23.
◆ 9:10, 15, 16—Yahudiler neden çapula el atmadılar?
Kralın fermanı Yahudilere çapulu almak için yetki veriyordu. Fakat onlar bunu yapmak istemediler; çünkü amaçları zengin olmak değil, kendilerini korumaktı.
BİZİM İÇİN BİR DERS: Bugün Yehova’nın Şahitleri de, Ester’in günlerindeki Yahudiler gibi, düşmanlarından korunmak için uygun tarzda hükümetlere ve mahkemelere başvuruyorlar. Özellikle II. Dünya Savaşı sırasında din adamlarının kışkırtmasıyla Tanrı’nın kavmine karşı girişilen saldırılar nedeniyle bunu yapmak gerekliydi. Yehova’nın bereketiyle birçok dava mahkeme yoluyla kazanıldı.
Ester kitabı, bugün Yehova’nın Şahitleri için ümit ve teşvik kaynağı olarak hizmet eder. Onlar, Şeytan’ın kendilerine yönelik nefretinin, yakında, kendilerini tamamen yok etmek maksadıyla giriştiği çabayla zirveye ulaşacağını biliyorlar. Onlar Yehova’nın kendilerini o zaman nasıl koruyacağını henüz bilmiyorlar. (Hezekiel 38:16-23) Fakat Ester’in günlerinde olduğu gibi, Yehova’nın şimdi de kavmini terk etmeyeceğine dair güvenleri var. O, tam zamanında gereken “yardım ve kurtuluş”u sağlayacaktır.