TA RIVALA

Lwandle leri Feke ri le ku phyeni hi mpimo wa kwalomu ka mitara hi lembe. Van’wana va chava leswaku ri nga ha phya hilaha ku heleleke hi lembe ra 2050. Vatirhela-mfumo va le ku laveni ka ntlhantlho. Ndlela yin’wana leyi nga eku dyondzeriweni i ku susa munyu eka mati ya Lwandle ro Tshwuka lama tirhisiwaka hi vanhu kutani munyu lowu susiweke wu yisiwa hi tiphayiphi eLwandle leri Feke. Vaxopaxopi va chava leswaku ndlela leyi yi nga onha fambiselo leri hlawulekeke ra ekholoji ra Lwandle Leri Feke.

Hi ku ya hi ndzavisiso lowu endliweke hi khamphani yin’wana ya ndzindza-khombo, hi Siku ra Khisimusi vanhu va kwalomu ka n’we xa nharhu kumbe ku tlula va etlerisiwa exibedlhele hikwalaho ka vuvabyi bya mbilu ku tlula nkarhi wun’wana ni wun’wana wa lembe. Khamphani yi ringanyeta leswaku ku andza ka ntshikilelo loko ku ri karhi ku lavisisiwa tinyiko ta Khisimusi ni ku langutela lokukulu hi vandyangu ni vanghana hi swona swivangelo leswikulu.

Vativi va sayense va le Britain va vule leswaku humba ya le Iceland leyi a ku anakanyiwa leswaku yi ni malembe ya kwalomu ka 405 leyi entiyisweni a yi ri ni malembe ya 507 yi fe hi 2006. Leswi swi endla leswaku ku va xona xiharhi lexi hanyeke malembe yo talaa ematin’wini. Humba yi fe loko vaendli va ndzavisiso va yi omisa yi va ayisi hileswi a va lava ku yi yisa elaboratori ya vona.

Eka nhlengeletano leyi a yi khomeriwe eHavana, le Cuba, eku sunguleni ka lembe leri, swirho swa matiko ya 33 ya le Latin Amerika ni le Matikweni ya Kharibiya swi vule leswaku matiko ya swona i “matiko yo rhula” hi ku va ma pfumelelana ku tlhantlha timholovo exikarhi ka wona handle ko lwa. Eka van’wana lava a va ri kona a ku ri ni Ban Ki-moon Matsalana Jenerala wa Nhlangano wa Matiko.