Ndzima Ya Khume-mbirhi
U Nga Swi Hlula Swiphiqo Leswi Onhaka Ndyangu
1. Hi swihi swiphiqo leswi tumbeleke leswi nga kona emindyangwini yin’wana?
MOVHA wa khale wa ha ku hlantswiwa wu tlhela wu pholichiwa. Eka muhundzi wa ndlela wu vonaka wu vangama, onge i wuntshwa. Kambe hala hansi ka wona, movha wu karhi wu dyiwa hi ku kurha. Swi tano na hi mindyangu yin’wana. Hambiloko ehandle hinkwaswo swi languteka swi ri kahle, swikandza leswi n’wayitelaka swi tumbete ku chava ni switlhavi. Le ndzeni ku kurha ku karhi ku dya ku rhula ka ndyangu. Swiphiqo swimbirhi leswi nga vangaka leswi i vundzendzele ni ku lwa.
TIMBANGA LETI VANGIWAKA HI VUNDZENDZELE
2. (a) Hi rihi langutelo ra Bibele hi ku tirhisa swakunwa leswi nga ni xihoko? (b) Xana vundzendzele i yini?
2 Bibele a yi lwisani na kona ku tirhisiwa loku ringaniseriweke ka swakunwa leswi nga ni xihoko, kambe yi yirisa ku pyopyiwa. (Swivuriso 23:20, 21; 1 Vakorinto 6:9, 10; 1 Timotiya 5:23; Tito 2:2, 3) Kambe, vundzendzele, a hi ku pyopyiwa ntsena; i ku godzomberiwa hi swakunwa leswi nga ni xihoko ni ku tsandzeka ku lawula mpimo lowu u wu nwaka wa swona. Swindzendzele swi nga ha va swi ri vanhu lavakulu. Lexi vavisaka, swi nga ha va swi ri vantshwa.
3, 4. Hlamusela vuyelo bya vundzendzele eka la tekaneke ni xindzendzele swin’we ni le ka vana.
3 Bibele, i khale yi vurile leswaku ku tirhisiwa ka xihoko hi ndlela yo biha ku nga herisa ku rhula endyangwini. (Deteronoma 21:18-21) Ku onha ka vundzendzele ku twiwa hi ndyangu hinkwawo. Munghana loyi un’wana a nga ha ringeta hi matimba ku tshikisa xindzendzele lexi ku nwa kumbe ku langutana ni mikhuva ya xona leyi cinca-cincaka. A nga ha ringeta ku tumbeta byalwa, a byi cukumeta, a tumbeta mali yakwe ni ku n’wi kombela ku rhandza ndyangu wakwe, vutomi ni Xikwembu—kambe xindzendzele xi tama xa ha nwa. Loko matshalatshala yakwe ya ku n’wi tshikisa ku nwa ma nga humeleli hi ku phindha-phindha, u titwa a heleriwa hi matimba naswona a ri la nga riki na vuswikoti. A nga ha sungula ku khomiwa hi ku chava, ku hlundzuka, ku tivona nandzu, ku va ni rhumbu, ku vilela ni ku titekela ehansi.
4 Vana a va swi koti ku balekela vuyelo bya vundzendzele bya mutswari. Van’wana va khomiwa hi ndlela yo biha emirini. Van’wana va khomiwa hi ndlela yo biha hi tlhelo ra rimbewu. Nkarhi wun’wana va nga ha tivona nandzu hikwalaho ka vundzendzele bya mutswari wa vona. Nkarhi na nkarhi vuswikoti bya vona byo tshemba van’wana byi kavanyetiwa hi hanyelo leri cinca-cincaka ra xindzendzele lexi. Hi mhaka ya leswi va nga swi kotiki ku vulavula hi ku ntshunxeka malunghana ni leswi humelelaka ekaya, vana va nga ha dyondza ku tumbeta mintlhaveko ya vona, leswi hakanyingi swi vaka ni vuyelo lebyi nga ni khombo emirini. (Swivuriso 17:22) Vana vo tano va nga ha kula va ri ni xiyimo xexo xa ku pfumala ku titshemba kumbe ku tilangutela ehansi.
I YINI LEXI NDYANGU WU NGA XI ENDLAKA?
5. Xana vundzendzele ku nga langutaniwa njhani na byona naswona hikwalaho ka yini swi tika?
5 Hambiloko swihlovo swo tala swi vula leswaku vundzendzele a byi tshunguleki, vo tala va pfumela leswaku munhu a nga swi kota ku hlakarhela hi mpimo wo karhi loko a landzelela xiyimo xa ku titsona hi ku helela. (Ringanisa Matewu 5:29.) Hambiswiritano, ku endla xindzendzele xi amukela a swi olovi, tanihi leswi hi ntolovelo xi alaka leswaku xi ni xiphiqo. Kambe, loko swirho swa ndyangu swi teka magoza yo langutana ni ndlela leyi vundzendzele lebyi byi va khumbeke ha yona, xindzendzele xi nga ha sungula ku vona leswaku xi ni xiphiqo. Dokodela un’wana la nga ni ntokoto wo pfuna swindzendzele ni mindyangu ya swona u te: “Ndzi ehleketa leswaku nchumu wa nkoka swinene hi leswaku ndyangu wu tiendlela mintirho ya wona ya siku na siku hi ndlela leyi vuyerisaka. Xindzendzele xi ta ya xi vona ku hambana lokukulu loku nga kona exikarhi ka xona ni swirho leswin’wana swa ndyangu.”
6. Hi xihi xihlovo lexi nga xona xa ndzayo eka mindyangu leyi nga ni xirho lexi nga xindzendzele?
6 Loko ku ri ni xindzendzele endyangwini wa wena, ndzayo ya Bibele leyi huhuteriweke yi nga ku pfuna leswaku u hanya hi ndlela leyi tengeke swinene, leyi nga kotekaka. (Esaya 48:17; 2 Timotiya 3:16, 17) Xiya misinya ya milawu yin’wana leyi pfuneke mindyangu leswaku yi langutana ni vundzendzele hi ndlela leyi humelelaka.
7. Loko xirho xa ndyangu xi ri xindzendzele, i mani a nga ni vutihlamuleri?
7 Tshika ku tivona nandzu eka hinkwaswo. Bibele yi ri: “Un’wana ni un’wana ú ta rhwala mpingu wa yena,” naswona, “un’wana ni un’wana wa hina ú ta tihlamulela hi yexe emahlweni ka Xikwembu.” (Vagalatiya 6:5; Varhoma 14:12) Xindzendzele xi nga ha ringeta ku kombisa leswaku swirho swa ndyangu hi swona swi vangeke leswi. Hi xikombiso, xi nga ha ku: “Loko a mi ndzi khoma kahle, a ndzi nga ta nwa.” Loko van’wana va vonaka va pfumelelana na xona, va xi khutaza leswaku xi hambeta xi nwa. Kambe hambiloko hi karhatiwa hi swiyimo kumbe swiendlakalo leswi, hinkwerhu ka hina—ku katsa ni swindzendzele—hi ta tihlamulela eka leswi hi swi endlaka.—Ringanisa Vafilipiya 2:12.
8. Hi tihi tindlela tin’wana leti xindzendzele xi nga ha pfuniwaka ha tona leswaku xi langutana ni vuyelo bya xiphiqo xa xona?
8 U nga tshuki u titwa u bohekile leswaku minkarhi hinkwayo u fanele u sirhelela xindzendzele loko tinyarhi ti vuya hi xona. Xivuriso xa Bibele malunghana ni munhu la levaka xi nga tirha hi laha ku fanaka ni le ka xindzendzele: “Loko u n’wi kutsula, u ta hambeta u n’wi kutsula.” (Swivuriso 19:19, NW) Tshika xindzendzele xi kuma vuyelo bya ku nwa ka xona. A xi basise laha xi thyakiseke kona kumbe xi bela muthori wa xona riqingho nimixo, xi hlamusela loko xi nga ta swi kota ku ya entirhweni hikwalaho ka babalaza.
9, 10. Hikwalaho ka yini mindyangu leyi nga ni swindzendzele yi fanele yi amukela mpfuno, naswona ngopfu-ngopfu i mpfuno wa mani lowu yi faneleke yi wu kombela?
9 Amukela mpfuno wa van’wana. Swivuriso 17:17 yi ri: “Munghana wa munhu wa ṅwi ranḍa hi masiku; i makwav̌o emakhombyeni.” Loko endyangwini wa n’wina ku ri ni xindzendzele, ku ni xiyimo lexi khomisaka gome. Mi lava mpfuno. Mi nga tshiki ku kombela nseketelo eka ‘vanghana va xiviri.’ (Swivuriso 18:24) Hi ku vulavula ni van’wana lava xi twisisaka xiphiqo lexi kumbe lava va tshameke va langutana ni xiyimo lexi fanaka, u nga ha kuma swiringanyeto malunghana ni leswi u nga swi endlaka ni leswi u nga fanelangiki ku swi endla. Kambe ringanisela. Vulavula ni lava u va tshembaka, lava nga ta hlayisa ‘xihundla’ xa wena.—Swivuriso 11:13.
10 Dyondza ku tshemba vakulu va Vukreste. Vakulu evandlheni ra Vukreste va nga va xihlovo lexikulu xa mpfuno hakunene. Vavanuna lava lava wupfeke va ni vutivi bya Rito ra Xikwembu naswona va ni ntokoto eku tirhiseni ka misinya ya rona ya milawu. Va nga “kotisa šisirelelo loko moya wu hunga, kukota šitšhav̌elo loko šidzedze ši fika, kukota šinambyana ša mati e tikweni ra dyanḍa, ni nḍuti wa ribye le’ri tlakukeke e tikweni le’ri omeke.” (Esaya 32:2) Vakulu va Vukreste a vo sirhelela vandlha hinkwaro ntsena eka minkucetelo yo biha, kambe va tlhela va chavelela, va pyhuphyisa ni ku tinyika nkarhi wo pfuna vanhu lava nga ni swiphiqo. Tirhisa swinene mpfuno wa vona.
11, 12. I mani la nyikelaka mpfuno lowukulu eka mindyangu ya swindzendzele, naswona xana nseketelo wolowo wu nyikeriwa njhani?
11 Ku tlula hinkwaswo, kombela matimba eka Yehovha. Bibele ya hi tiyisekisa: “Yehova o kusuhi ni la’v̌a nga ni timbilu le’ti ṭhov̌ekeke, wa ponisa v̌a mimoya le’yi khinyekeke.” (Pisalema 34:18) Loko u titwa u tshovekile embilwini kumbe u khinyekile emoyeni hikwalaho ka mintshikilelo ya ku tshama ni xirho xa ndyangu lexi nga xindzendzele, tiva leswaku “Yehova o kusuhi.” Wa yi tiva ndlela leyi xiyimo xa ndyangu wa wena xi tikaka ha yona.—1 Petro 5:6, 7.
12 Ku tshemba leswi Yehovha a swi vulaka eRitweni rakwe swi nga ku pfuna leswaku u langutana ni mivilelo. (Pisalema 130:3, 4; Matewu 6:25-34; 1 Yohane 3:19, 20) Ku dyondza Rito ra Xikwembu ni ku tirhisa misinya ya rona ya milawu swi ku endla leswaku u kuma mpfuno wa moya lowo kwetsima wa Xikwembu, lowu nga ku nyikaka “matimba lamakulu . . . lama tlulaka hinkwaswo” leswaku u langutana ni siku rin’wana ni rin’wana.—2 Vakorinto 4:7.a
13. Hi xihi xiphiqo xa vumbirhi lexi onhaka mindyangu yo tala?
13 Ku tirhisa xihoko hi ndlela yo biha swi nga vanga xiphiqo xin’wana lexi onhaka mindyangu yo tala—madzolonga ya le ndyangwini.
KHOMBO LERI VANGIWAKA HI MADZOLONGA YA LE NDYANGWINI
14. Xana madzolonga ya le ndyangwini ma sungule rini, naswona xiyimo xi njhani namuntlha?
14 Xiendlo xo sungula xa vukarhi ematin’wini ya munhu a ku ri dzolonga ra le ndyangwini leri katsaka vamakwavo vambirhi, Kayini na Avele. (Genesa 4:8) Ku sukela kwalaho, munhu u hlaseriwe hi tindlela hinkwato ta madzolonga ya le ndyangwini. Ku ni vavanuna lava baka vavasati va vona, vavasati lava hlaselaka vavanuna va vona, vatswari lava baka vana va vona hi tihanyi ni vana lava kuleke lava khomaka vatswari va vona lava dyuhaleke hi tihanyi.
15. Xana swirho swa ndyangu swi khumbeka njhani emintlhavekweni, hikwalaho ka madzolonga ya le ndyangwini?
15 Makhombo lama vangiwaka hi madzolonga ya le ndyangwini a mo endla swivati leswi vonakaka ntsena. Nsati un’wana la biwaka u te: “U tivona nandzu ni ku khomiwa hi tingana. Hi xitalo, nimixo u navela onge u ngo etlela u nga pfuki, u navela onge ku ngo va ku ri norho wo biha ntsena.” Vana lava vonaka kumbe lava hlaseriwaka hi madzolonga ya le kaya va nga ha va ni tihanyi loko se va kurile ni loko se va ri ni mindyangu ya vona vini.
16, 17. Xana nhlaselo wa mintlhaveko i yini, naswona xana wu swi khumba njhani swirho swa ndyangu?
16 Madzolonga ya le ndyangwini a ma katsi ku ba ntsena. Hakanyingi nhlaselo wa kona i wa marito. Swivuriso 12:18 yi ri: “L’a v̌ulaka ŝa hav̌a wa tlhav̌a kukota tlhari.” Ku “tlhav̌a” koloko loku nga kona eka madzolonga ya le ndyangwini ku katsa ku tseketsela ni ku tlatlarhuka, swin’we ni ku hamba ku xopaxopiwa swihoxo, nhlamba leyi vavisaka ni ku xungeta ku ba. Timbanga ta ku hlaseriwa ka mintlhaveko a ti vonaki naswona hakanyingi van’wana a va ti voni.
17 Leswi vavaka ngopfu i ku biwa ka mintlhaveko ya n’wana—ku hamba n’wana a tseketseriwa ni ku tsongahatiwa ka vuswikoti byakwe, vutlhari kumbe ntikelo wakwe tanihi munhu. Nhlaselo wolowo wa nomu wu nga heta n’wana matimba. Ina, vana hinkwavo va yi lava ndzayo. Kambe Bibele yi letela vatatana yi ku: “Mi nga hlundzukisi vana va n’wina, leswaku va nga ti hela mbilu.”—Vakolosa 3:21.
NDLELA YO PAPALATA MADZOLONGA YA LE NDYANGWINI
18. Xana madzolonga ya le kaya ma sungula kwihi, naswona xana Bibele yi ri hi yihi ndlela yo ma herisa?
18 Madzolonga ya le ndyangwini ma sungula embilwini ni le mianakanyweni; ndlela leyi hi endlaka swilo ha yona yi sungula hi ndlela leyi hi anakanyaka ha yona. (Yakobo 1:14, 15) Leswaku a tshika madzolonga, muvangi wa wona u fanele a hundzula ndlela leyi a anakanyaka ha yona. (Varhoma 12:2) Xana sweswo swa koteka? Ina. Rito ra Xikwembu ri ni matimba yo hundzula vanhu. Ri nga tsuvula hambi ku ri “makungu” lama nga ni khombo. (2 Vakorinto 10:4; Vaheveru 4:12) Vutivi lebyi kongomeke bya Bibele byi nga hundzula vanhu hi laha ku heleleke, lerova ku vuriwa leswaku va ambale vumunhu lebyintshwa.—Vaefesa 4:22-24; Vakolosa 3:8-10.
19. Xana Mukreste u fanele a languta ni ku khoma munghana wakwe wa vukati hi ndlela yihi?
19 Ndlela leyi munghana wa vukati a langutiwaka ha yona. Rito ra Xikwembu ri ri: “Vavanuna na vona va fanele ku rhandza vasati va vona, hilaha va rhandzaka miri wa vona ha kona. Loyi a rhandzaka nsati wa yena, wa tirhandza.” (Vaefesa 5:28) Bibele nakambe yi vula leswaku wanuna u fanele a “xixima” nsati wakwe tanihi ‘xibya lexi nga tiyangiki.’ (1 Petro 3:7) Vavasati va byeriwa leswaku va “rhandza vanuna va vona” ni ku va “ni xichavo” eka vona. (Tito 2:4; Vaefesa 5:33) Entiyisweni, a nga kona wanuna la chavaka Xikwembu la nga vulaka a tiyisile leswaku hakunene wa n’wi xixima nsati wakwe loko a n’wi ba kumbe a n’wi tseketsela. Naswona a nga kona wansati la vulavulaka ni nuna wakwe hi ku tlatlarhuka, a n’wi sandza, kumbe a n’wi holovelaka nkarhi na nkarhi, a nga vulaka leswaku hakunene wa n’wi rhandza ni ku n’wi xixima.
20. Xana vatswari va ni vutihlamuleri eka mani malunghana ni vana va vona, naswona ha yini vatswari va fanele va nga languteli leswi tlulaka mpimo eka vana va vona?
20 Langutelo lerinene hi vana. Vana va faneriwa hi rirhandzu ni nyingiso wa vatswari va vona naswona va swi lava leswi. Rito ra Xikwembu ri ri vana “i ndzhaka leyi humaka eka Yehovha” naswona i “hakelo.” (Pisalema 127:3, NW) Vatswari va ni vutihlamuleri eka Yehovha byo khathalela ndzhaka yoleyo. Bibele yi vulavula hi swilo “swa vuhlangi” ni “v̌uhunguki” bya vutsongwana. (1 Vakorinto 13:11; Swivuriso 22:15) Vatswari a va fanelanga va hlamala loko va vona vuhunguki eka vana va vona. Vantshwa a va si kula. Vatswari a va fanelanga va langutela leswikulu ku tlula leswi faneleke malembe ya n’wana, xisekelo xa ndyangu ni vuswikoti.—Vona Genesa 33:12-14.
21. Hi yihi ndlela leyi Xikwembu xi lavaka hi khoma vatswari lava dyuhaleke ha yona?
21 Ndlela yo languta vatswari lava dyuhaleke. Levhitika 19:32 yi ri: “U ta yima e mahlweni ka misisi le’ya timpfu, u šišima nkulukumba.” Xisweswo, Nawu wa Xikwembu a wu lava leswaku vanhu lava kuleke va xiximiwa, va kombiwa xichavo. Leswi swi nga ha tika loko mutswari la dyuhaleke a vonaka onge u lava swo tala kumbe wa vabya naswona a nga fambi kumbe ku ehleketa hi ku hatlisa. Hambiswiritano, vana va tsundzuxiwa leswaku va “endla swin’wana ku nkhensa vatswari va vona.” (1 Timotiya 5:4) Leswi swi ta vula ku va khoma hi ndlela leyi xiximekaka ni hi xichavo, kumbexana hambi ku ri ku va seketela hi tlhelo ra timali. Ku khoma vatswari lava dyuhaleke hi ndlela yo biha, emirini kumbe hi ndlela yin’wana swi hambana swinene ni leswi Bibele yi hi byelaka leswaku hi endlisa xiswona.
22. Hi yihi mfanelo leyikulu yo herisa madzolonga ya le ndyangwini, naswona xana yi nga tirhisiwa njhani?
22 Hlakulela ku tikhoma. Swivuriso 29:11 yi ri: “Šihunguki ši humesa hikwaŝo ŝa mbilu ya yena, kambe wa ku tlhariha wa tihlayisa ni ku tikhoma.” Xana u nga wu lawula njhani moya wa wena? Ematshan’weni yo pfumelela ku karhateka ku kula endzeni, tlhantlha swiphiqo leswi vaka kona hi ku hatlisa. (Vaefesa 4:26, 27) Suka loko u vona leswaku a wa ha swi koti ku tikhoma. Khongelela moya lowo kwetsima wa Xikwembu leswaku wu tswala ku tikhoma eka wena. (Vagalatiya 5:22, 23) Ku famba-famba kumbe swi nga ku pfuna leswaku u lawula mintlhaveko ya wena. (Swivuriso 17:14, 27) Ringeta ku ‘hlwela ku kariha.’—Swivuriso 14:29.
XANA HI NGA HAMBANA KUMBE HI FANELE HI HAMBETA HI TSHAMA SWIN’WE?
23. Xana ku nga humelela yini loko xirho xa vandlha ra Vukreste hi ku phindha-phindha naswona handle ko hundzuka, xi vanga madzolonga hikwalaho ka ku hlundzuka, kumbexana ku katsa ni ku ba ndyangu wa xona?
23 Exikarhi ka mintirho leyi Xikwembu xi yi yirisaka, Bibele yi boxa “rivengo, ni timholovo, . . . ku kariha” ivi yi vula leswaku “lava endlaka leswo tano, va nga ka va nga vi na ku averiwa eku fumeni ka Xikwembu.” (Vagalatiya 5:19-21) Hikwalaho, mani na mani la tivulaka Mukreste, loyi hi ku phindha-phindha naswona handle ko hundzuka a vangaka madzolonga hikwalaho ka ku kariha, kumbexana ku katsa ni ku ba munghana wa vukati kumbe vana, a nga susiwa evandlheni ra Vukreste. (Ringanisa 2 Yohane 9, 10.) Hi ndlela leyi vandlha ri hlayisiwa ri ri hava vanhu lava nga ni tihanyi.—1 Vakorinto 5:6, 7; Vagalatiya 5:9.
24. (a) Xana vanghana va vukati lava xanisiwaka va nga ku hlawurisa ku yini ku teka goza? (b) Xana vanghana ni vakulu lava khumbekaka va nga n’wi seketela njhani munhu la ngheneleke vukati, loyi a xanisiwaka, kambe i yini lexi va nga fanelangiki va xi endla?
24 Ku vuriwa yini hi Vakreste lava sweswi va biwaka hi vanghana va vona va vukati lava nga ni tihanyi, lava nga kombisiki ku cinca ko karhi? Van’wana va hlawule ku hambeta va tshama ni munghana wa vukati la nga ni tihanyi hikwalaho ka swivangelo swo karhi. Van’wana va hlawule ku hambana na yena, va vona leswaku rihanyo ra vona ra miri, ra mianakanyo ni ra moya—kumbexana hambi ku ri vutomi bya vona—swi le khombyeni. Goza leri munhu la hlaseriwaka endyangwini a ri tekaka ehansi ka swiyimo leswi, i xiboho xa munhu hi xiyexe emahlweni ka Yehovha. (1 Vakorinto 7:10, 11) Vanghana lavanene, maxaka kumbe vakulu va Vukreste va nga ha navela ku pfuna ni ku tsundzuxa, kambe a va fanelanga va sindzisa muhlaseriwa ku teka goza ro karhi. Xiboho i xa yena n’wini.—Varhoma 14:4; Vagalatiya 6:5.
MAKUMU YA SWIPHIQO LESWI NGA NI KHOMBO
25. Xana xikongomelo xa Yehovha hi ndyangu hi xihi?
25 Loko Yehovha a hlanganisa Adamu na Evha evukatini, a ku nga ri xikongomelo xa yena leswaku mindyangu yi hlaseriwa hi swiphiqo leswi nga ni khombo swo tanihi vundzendzele kumbe madzolonga. (Vaefesa 3:14, 15) Ndyangu a wu fanele wu va ndhawu leyi eka yona rirhandzu ni ku rhula swi nga kona naswona xirho xin’wana ni xin’wana xi khathaleriwa eka swilaveko swa xona swa mianakanyo, mintlhaveko ni swa moya. Kambe, hikwalaho ka ku nghena ka xidyoho, vutomi bya ndyangu byi hohloke hi ku hatlisa.—Ringanisa Eklesiasta 8:9.
26. Hi byihi vumundzuku lebyi yimeleke lava va ringetaka ku hanya hi ku landza swikongomelo swa Yehovha?
26 Lexi tsakisaka, Yehovha a nga xi tshikanga xikongomelo xakwe hi ndyangu. U tshembisa ku tisa misava leyintshwa ya ku rhula leyi eka yona vanhu “v̌a [nga] ta aka hi ku tikhorisa; . . . ku nga ha v̌i na l’a v̌a tšhav̌isaka.” (Ezekiyele 34:28) Hi nkarhi wolowo, vundzendzele, madzolonga ya le ndyangwini ni swiphiqo leswin’wana hinkwaswo leswi hlaselaka mindyangu namuntlha, swi ta va swilo swa nkarhi lowu hundzeke. Vanhu va ta n’wayitela, ku nga ri ku endlela ku tumbeta ku chava ni switlhavi, kambe hikwalaho ka leswi ‘va titsakelaka eku rhuleni lokukulu.’—Pisalema 37:11.
[Nhlamuselo ya le hansi]
a Ematikweni man’wana, ku ni tindhawu ta vutshunguri, swibedlhele ni minongonoko yo kondletela leyi hi ku hlawuleka yi pfunaka swindzendzele swin’we ni mindyangu ya swona. Leswaku wa wu kombela mpfuno wolowo kumbe e-e, i mhaka ya munhu hi xiyexe. Sosayiti ya Watch Tower a yi boxi vutshunguri byo karhi. Hambiswiritano, loko munhu a lava mpfuno ku laveka leswaku a va ni vukheta, leswaku a nga katseki eka swiendlo leswi lwisanaka ni misinya ya milawu ya Matsalwa.
XANA MISINYA LEYI YA MILAWU YA BIBELE YI NGA YI PFUNA NJHANI . . . MINDYANGU KU PAPALATA SWIRHALANGANYA LESWI NGA VANGAKA KHOMBO LERIKULU?
Yehovha wa ku yirisa ku tirhisiwa loko biha ka xihoko.—Swivuriso 23:20, 21.
Munhu un’wana ni un’wana u ni vutihlamuleri eka swiendlo swakwe.—Varhoma 14:12.
Handle ka ku tikhoma a hi nge swi koti ku tirhela Xikwembu hi ndlela leyi humelelaka.—Swivuriso 29:11.
Vakreste va xiviri va xixima vatswari va vona lava dyuhaleke.—Levhitika 19:32.
[Xifaniso lexi nga eka tluka 146]
Vakulu va Vukreste va nga va xihlovo lexikulu xa mpfuno eku tlhantlheni ka swiphiqo swa ndyangu
[Xifaniso lexi nga eka tluka 151]
Vanghana lava nga Vakreste lava rhandzanaka ni ku xiximana va ta hatla va lunghisa swiphiqo