Xana A Wu Ta Va U N’wi Xiyile Mesiya?
YESU KRESTE u hete malembe manharhu ni hafu a ri karhi a chumayela Rito ra Xikwembu eka Vaisrayele. Kambe, hi nkarhi lowu ha wona vutirheli bya yena bya laha misaveni a byi ya eku heleni ka byona, vunyingi bya vanhu lava a va ri kona enkarhini wa yena a va nga pfumeli leswaku hi yena Mesiya, kumbe “Muhlawuriwa!” wa Xikwembu la tshembisiweke. Hikwalaho ka yini?
Bibele ya hi pfuna leswaku hi xiya swivangelo swi nga ri swingani leswi endleke leswaku Vayuda va lembe-xidzana ro sungula va nga n’wi xiyi Yesu tanihi Mesiya. Swinharhu swa swivangelo leswi hi swona leswi sivelaka vo tala leswaku va xiya xikhundlha xa Yesu namuntlha, tanihi Hosi leyi fumaka ya Vumesiya.
“Hi Lava Ku Vona Xikombiso”
Xivangelo xin’wana lexi endleke leswaku Vayuda va lembe-xidzana ro sungula va nga n’wi xiyi Mesiya hi leswi va aleke ku amukela swikombiso swa Matsalwa leswi kombetelaka eka Vumesiya bya yena. Nkarhi wun’wana vanhu lava a va yingisele Yesu va lave leswaku a endla xikombiso xa ku va tiyisekisa leswaku a a huma eka Xikwembu. Hi xikombiso, Matewu 12:38 yi vika leswaku van’wana va vatsari ni Vafarisi va te: “Mudyondzisi, hi lava ku vona xikombiso lexi humaka eka wena.” (NW) Xana hakunene Yesu a a nga si tshama a va komba swikombiso? Ina a a va kombile.
Hi nkarhi wolowo Yesu ana se a endle masingita yo hlayanyana. A hundzula mati ma va vhinyo, a hanyisa mufana loyi a ri kusuhi ni ku fa, a hanyisa mana wa nkata Petro loyi a vabya, a basisa wanuna loyi a ri ni nhlokonho, a endla leswaku wanuna loyi a lamaleke a kota ku famba, a kondletela rihanyo ra wanuna loyi a vabyeke malembe ya 38, a hanyisa wanuna loyi a khwanyane voko, a hanyisa vanhu vo tala emavabyini ya vona lamakulu, a hanyisa nandza wa ndhuna ya vuthu ra nyimpi, a pfuxa n’wana wa noni wa mufana eku feni, naswona a hanyisa wanuna la nga bofu tlhelo mbheveve. Mahlori lawa ma humelele eKana, eKapernawume, eYerusalema ni le Nayini. Ku tlula kwalaho, mahungu lama vulavulaka hi mahlori wolawo a ma hangalakile ni tiko hinkwaro ra Yudiya ni le tikweni hinkwaro leri nga ekusuhi na rona.—Yohane 2:1-12; 4:46-54; Matewu 8:14-17; 8:1-4; 9:1-8; Yohane 5:1-9; Matewu 12:9-14; Marka 3:7-12; Luka 7:1-10; 7:11-17; Matewu 12:22.
Entiyisweni, a ku nga ha pfumaleki swikombiso swa leswaku Yesu a a ri Mesiya. Hambileswi a endleke swikombiso leswo tala swonghasi emahlweni ka vanhu, a va pfumelanga eka yena. Lava va voneke vumbhoni bya leswaku Yesu a rhumiwe hi Xikwembu, kambe va nga n’wi languti tanihi Mesiya, a vo va mabofu hi tlhelo ra moya. A va ri ni timbilu to nonon’hwa naswona a ti tlanyarile lerova ti nga wu amukeli ntiyiso.—Yohane 12:37-41.
Ku vuriwa yini hi le sikwini ra hina? Vanhu van’wana va ri, “Mina ndzi pfumela ntsena lexi ndzi xi vonaka hi mahlo ya mina.” Kambe, xana yoleyo i ndlela ya vutlhari leyi u faneleke u yi teka hakunene? Vuprofeta bya Bibele byi komba leswaku ana Yesu se u vekiwile exiluvelweni tanihi Hosi ya le tilweni eMfun’weni wa Vumesiya. Tanihi leswi a nga vonakiki, hi lava xikombiso lexi nga ta hi pfuna leswaku hi vona vulawuri bya yena, lexi fungheke ku sungula ka masiku ya makumu ya mafambiselo lawa yo biha ya swilo. Xana wa xi xiya xikombiso xa kona?—Matewu 24:3.
Hi ku ya hi Bibele, ku sungula ka vulawuri bya Kreste tanihi Hosi ya Vumesiya a ku ta funghiwa hi tinyimpi, ku tsekatseka ka misava, ku pfumaleka ka swakudya ni ku andza ka mintungu hi ndlela leyi nga si tshamaka yi va kona. “Emasikwini ya makumu,” vanhu a va ta va ni vutianakanyi, makwanga ni ku kayivela ka ku tikhoma. (2 Timotiya 3:1-5; Matewu 24:6, 7; Luka 21:10, 11) Handle ka ntlhandlamano lowu wa vumbhoni, ku tlula 20 wa swiendlakalo swo hambana-hambana swa masiku ya makumu swi kombetela eka ku sungula ka mfumo wa Mesiya hi 1914.—Vona Xihondzo xo Rindza xa March 1, 1993, tluka 5.
“Lava Rhandzaka Mali Ngopfu”
Ku rhandza ngopfu swilo leswi vonakaka a ku ri xivangelo xin’wana lexi endleke leswaku Vayuda va ala ku amukela Yesu tanihi Mesiya. Ku tipeta hi nhloko eka swilo leswi vonakaka swi sivele vo tala ku landza Yesu. Hi xikombiso, Vafarisi a va tiveka va ri ni “makwanga ni mali.” (Luka 16:14) Tsundzuka mhaka ya jaha rin’wana leri a ri ri mufumi loyi a fuweke, leri tshineleleke Yesu kutani ri n’wi vutisa ndlela yo kuma vutomi lebyi nga heriki. Loko a hlamula Yesu u te: “Hlayisa Milawu.” “Hinkwaswo leswi ndzi swi hlayisile; xana ndza ha pfumala yini ke?” ku vutisa jaha leri handle ko kanakana a ri swi vona leswaku a ka ha laveka swin’wana ku tlula ku hlayisa milawu ntsena. Yesu u te eka yena: “Xavisa leswi u nga na swona, u nyika swisiwana, hikona u nga ta va ni xuma ematilweni; kutani u ta, u ndzi landza.” Mayana lunghelo leronghasi—ku va mudyondzisiwa wa Mesiya! Kambe mufumi yoloye a suka a famba, a hlunamile. Hikwalaho ka yini? Hikuva rifuwo ra swa misava a ri ri ra nkoka swinene eka yena, ku tlula rifuwo ra swa le tilweni.—Matewu 19:16-22.
Xiyimo lexi a xi cincanga. Ku va mulandzeri wa xiviri wa Hosi ya Vumesiya swi vula ku rhangisa swilo swa moya emahlweni ka swilo leswin’wana hinkwaswo, ku katsa ni swilo swa laha misaveni. Eka munhu loyi a yimeke kahle hi tlhelo ra swilo leswi vonakaka, leswi i ntlhontlho. Hi xikombiso, mpatswa wun’wana wa varhumiwa etikweni rin’wana ra le Vuxeni wu vulavule ni wansati un’wana hi timhaka ta Bibele. Hi ku kholwa leswaku u ta lava ku dyondza leswi engetelekeke hi Yehovha Xikwembu ni N’wana wakwe Yesu Kreste, mpatswa lowu wu n’wi nyike Xihondzo xo Rindza ni Xalamuka! Xana u angurise ku yini? U vutisile, “Xana timagazini leti ti ta ndzi pfuna leswaku ndzi kuma mali leyi engetelekeke?” Wansati loyi a a rhandza ngopfu swilo leswi vonakaka ku tlula swilo swa moya.
Mpatswa lowu fanaka wu dyondze Bibele ni jaha rin’wana leri ri sunguleke ku va kona eminhlanganweni eHolweni ya Mfumo. Vatswari va rona va te eka rona: “U tlanga hi nkarhi wa wena. A wu fanele u kuma ntirho wun’wana wa vumbirhi u tirha nimadyambu leswaku u ta hola mali yo tala.” Wa nga vona ndlela leyi swi vavisaka ha yona loko vatswari va khutaza vana va vona leswaku va rhangisa swilo leswi vonakaka ku ri ni ku va va dyondza hi ta Hosi ya Vumesiya! Xivuriso xa Xichayina xi ri: “Hambiloko mufumi o va ni rifuwo lero tala a nge swi koti ku xava khume ra magidi ya malembe ya vutomi bya yena.”
Vo tala va swi vonile leswaku ku dyondza ni ku landzela Hosi ya Vumesiya a swi n’wi pfumeleli munhu leswaku a rhandza ngopfu mali. Mbhoni ya Yehovha leyi a yi ri ni bindzu ra yona n’wini leri a ri yi nghenisela mali yo nyawula, yi te: “Ku va ni timali to tala swi tsakisa ngopfu kambe a hi swa nkoka. Mali a hi yona leyi endlaka leswaku munhu a tsaka.” Sweswi i xirho xa ndyangu wa Bethele erhavini ra le Yuropa ra Sosayiti ya Watch Tower.
“Ku Chava Vayuda”
Ku chava munhu i xivangelo xin’wana lexi endleke leswaku Vayuda va ala ku amukela Yesu tanihi Mesiya. Leswaku va twarisa Vumesiya bya yena erivaleni a swi vula ku nghenisa ndhuma ya vona ekhombyeni. Van’wana a va chava ku lahlekeriwa hi swikhundlha swa le henhla. Tsundzuka Nikodema, xirho xa huvo leyi tlakukeke ya Vayuda leyi vuriwaka Sanedri. Hikwalaho ko nyanyuriwa hi mahlori ni tidyondzo ta Yesu, u pfumerile a ku: “Mufundhisi, ha swi tiva leswaku u mudyondzisi la humaka eka Xikwembu, hikuva a ku na munhu la nga endlaka mahlori lawa u ma endlaka, loko Xikwembu xi nga ri na yena.” Kambe Nikodema u ye eka Yesu nivusiku, kumbexana a a chava ku voniwa hi Vayuda van’wana.—Yohane 3:1, 2.
Eka vo tala lava tweke Yesu loko a vulavula, ku amukeriwa hi munhu a swi ri swa nkoka ku tlula ku amukeriwa hi Xikwembu. (Yohane 5:44) Loko Yesu a ri eYerusalema eNkhubyeni wa Mitsonga hi 32 C.E., “a ku ri ni ku hleva-hleva ngopfu entshungwini, hi mhaka ya yena.” A a nga ri kona loyi a vulavula hi Yesu erivaleni “hikwalaho ka ku chava Vayuda.” (Yohane 7:10-13, xiitaliki i xerhu.) Hambi ku ri vatswari va wanuna loyi Yesu a n’wi hanyiseke eka vubofu bya yena, a va nga swi lavi ku amukela hlori leri tanihi leri humaka eka muyimeri wa Xikwembu. Na vona a va “chava Vayuda.”—Yohane 9:13-23.
Ni namuntlha, van’wana va swi xiya leswaku Yesu wa fuma etilweni tanihi Hosi ya Vumesiya, kambe va chava ku swi vula erivaleni. Lava na vona va chava ku lahlekeriwa hi xiyimo xa vona ni vanhu van’wana. Hi xikombiso, eJarimani, Mbhoni ya Yehovha yi ve ni bulo ra Bibele ni wanuna loyi a nga te: “Leswi n’wina Timbhoni mi chumayelaka ha swona malunghana ni Bibele i ntiyiso. Kambe loko ndzo hundzuka ndzi va Mbhoni namuntlha, mundzuku swi ta va se swi tiviwa hi munhu un’wana ni un’wana. Xana va ta ku yini entirhweni, laha ndzi tshamaka kona, va ta ku yini vanghana lava mina ni ndyangu wa mina hi hungasaka swin’we na vona? A ndzi nge swi tiyiseleli sweswo.”
Xana i yini leswi vangaka ku chava munhu? I ku tikukumuxa, ku rhandza ku amukeriwa hi vandyangu ni vanghana, ku chava ku hlekuriwa ni ku tekeriwa ehansi, ku vilerisiwa hi ku va la hambaneke ni van’wana. Ku titwa ko tano ku hundzuka ndzingo, ngopfu-ngopfu eka lava ha sungulaka ku dyondza Bibele ni Timbhoni ta Yehovha. Hi xikombiso, wanhwana un’wana u nyanyuriwe ngopfu hi ku dyondza hi Paradeyisi leyi Mfumo wa Vumesiya wu nga ta yi simeka emisaveni ehansi ka vulawuri bya Yesu Kreste. Kambe a a ri museketeri-nkulu wa vuyimbeleri bya disco, naswona ku chava munhu a swi n’wi sivela ku vulavula ni van’wana hi ntshembo lowu. Eku heteleleni, u kanye mbilu a vulavula a ntshunxekile hi Bibele. Vanghana va yena va disco va n’wi fularhelile, kambe nuna wakwe ni vatswari vakwe va sungule ku tsakela ntiyiso. Eku heteleleni wansati loyi ni mana wakwe va khuvuriwile, naswona nuna wakwe ni tata wakwe va sungule ku dyondza Bibele. Wa nga vona vuyelo bya ku hlula ku chava munhu!
Xana Wa N’wi Xiya Mesiya Hakunene?
Loko Yesu a ri karhi a fa emhandzini ya nxaniso, van’wana va vadyondzisiwa va yena a va ri kona. A va n’wi teka a ri yena Mesiya loyi ku vhumbhiweke ha yena. Van’wana lava na vona a va ri kona i varhangeri va Vayuda, lava hi swiendlo swa vona a va hambeta va kombela xikombiso. “A a tiponise, loko a ri Mesiya, Muhlawuriwa wa Xikwembu!” (Luka 23:35) Xana a va nga fanelanga va tshika ku kombela xikombiso? Yesu a a endle mahlori yo tala swinene. Tlhandla-kambirhi, ku tswariwa ka yena, vutirheli bya yena, ku ringiwa ka yena, ku dlayiwa ka yena ni ku pfuxiwa ka yena a swi hetisisa vuprofeta byo tala bya Matsalwa ya Xiheveru.—Vona “Matsalwa Hinkwawo Ma Huhuteriwe Hi Xikwembu Naswona Ma Pfuna,” leyi humesiweke hi Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., matluka 343-4.
Vahundzi va ndlela va rhuketele Yesu, va ri karhi va ala vumbhoni bya Vumesiya bya yena. (Matewu 27:39, 40) Hikwalaho ko rhandza swilo leswi vonakaka, masocha ma avelane swiambalo swa Yesu, ma hoxa vuhlolotwana leswaku ma ta kuma loyi nkhancu a wu fanele wu va wa yena. (Yohane 19:23, 24) Ku chava munhu swi hoxe xandla swinene etimhakeni to hlayanyana. Hi xikombiso, tsundzuka Yosefa wa Arimatiya, xirho xa Sanedri. “A a ri mudyondzisiwa wa Yesu, kambe exihundleni, hi ku chava Vayuda.” Endzhaku ka rifu ra Mesiya, Yosefa na Nikodema va lahle ntsumbu wa Yesu. Xisweswo Yosefa u hlule ku chava ka yena munhu.—Yohane 19:38-40.
Loko a wu hanye eka lembe-xidzana ro sungula, xana a wu ta va u teke Yesu tanihi Mesiya? Leswaku u endla tano a ku ta laveka leswaku u amukela vumbhoni bya Matsalwa, u nga yi pfumeleri mianakanyo ya ku rhandza swilo leswi vonakaka, naswona u nga hluriwi hi ku chava munhu. Emasikwini lawa ya makumu, un’wana ni un’wana wa hina u fanele a tivutisa, ‘Xana ndzi teka Yesu tanihi loyi sweswi a nga Hosi ya le tilweni ya Vumesiya?’ Ku nga ri khale u ta teka vulawuri etimhakeni ta misava. Loko sweswo swi endleka, xana u ta va exikarhi ka lava hakunene va tekaka Yesu Kreste a ri Mesiya loyi a tshembisiweke?
[Swifaniso leswi nga eka tluka 28]
U nga tshuki u honisa vumbhoni bya leswaku Yesu i Hosi ya Vumesiya leyi tshembisiweke
[Xifaniso lexi nga eka tluka 31]
Ku dyondza hi ta Mesiya hakanyingi swivula ku hlula ku chava leswi van’wana va nga ha swi vulaka