Ku Pfumaleka Ka Nsirhelelo—Xiphiqo Xa Misava Hinkwayo

XANA ku ni minkarhi leyi u vonaka onge vutomi bya wena ni ndlela leyi u hanyaka ha yona a swi hlayisekanga naswona swa kanakanisa? A swi sunguli hi wena. Vanhu va timiliyoni va titwa hi ndlela yoleyo. Handle ko siveriwa hi mindzilakana ya matiko, ya vukhongeri kumbe ya ntshamisano, ku pfumaleka ka nsirhelelo ku tlulela tanihi vuvabyi, ku hlasela vanhu ku sukela eMoscow ku ya fika edorobeni ra Manhattan.

Hi ku ya hi xihlamusela-marito xin’wana, loko vutomi bya hina byi nga sirhelelekanga, hi “weriwa hi nchavo ni ku vilela.” Ku vilela i ku tikeriwa ka mintlhaveko loku vangaka ntshikilelo, lowu nga onhaka rihanyo ra hina. Kambe ha yini hi titwa hi vilela ni ku nga sirheleleki?

Swivilelo eYuropa

Ematikweni ya European Union (EU), munhu un’we eka va 6 u dya rikoko ra xilondza, vanhu va 18 wa timiliyoni va pfumala mintirho naswona van’wana va ntsandza-vahlayi va hanya va ri karhi va chava ku heleriwa hi mintirho ya vona. Ematikweni yo hlayanyana ya EU, vatswari va chavisiwa hi nxungeto wa ku pfinyiwa ka vana va vona. Etikweni rin’wana ra EU, vanhu vambirhi eka vanharhu va vilerisiwa hi nxungeto wa vugevenga. Vaaki van’wana va le EU va tshama va ri eku chaveni hikwalaho ka ku onheteriwa ka nhundzu, vutherorisi ni nthyakiso.

Vutomi ni swilo swa ku tihanyisa swi le khombyeni ku nga ri hikwalaho ka swilo swo tanihi ku nga tshembani ka vanhu ntsena kambe ni hikwalaho ka makhombo ya ntumbuluko. Hi xikombiso, hi 1997 na 1998, timpfula ta matimba, ku khuluka ka ndzhope ni swidzedze swi onhe tindhawu to tala ta le United States. Hi 1997, ndhambi yi khukhule Yuropa Xikarhi loko milambu ya Oder na Neisse yi khape hi maganga. Hi ku ya hi phepha-hungu ra vhiki na vhiki ra le Poland leri nge Polityka, tindhawu letikulu ta vurimi ti khumbiwile, kun’we ni madoroba lamakulu ni lamatsongo ya 86 ni swimitana swin’wana swa 900. Kwalomu ka mindyangu ya 50 000 yi lahlekeriwe hi swibyariwa swa yona, naswona vanhu va kwalomu ka 50 va file. Naswona ku khuluka ka ndzhope eku sunguleni ka 1998 ku dlaye vanhu vo tala edzongeni wa Italy.

Nsirhelelo Wu Laviwa Hi Mani Na Mani

Kambe xana a hi tiyiseki leswaku vutomi byi sirhelelekile swinene namuntlha ku tlula leswi a byi ri xiswona khume ra malembe lama nga hundza? Xana ku hela ka Nyimpi ya Vusukumbele a ku vuli swona leswaku mavuthu ya swa nyimpi ma hungutekile? Ina, nsirhelelo wa matiko wu nga ha va wu antswisiwile. Leswaku nsirhelelo wu laviwa hi mani na mani, swi voniwa hi leswi humelelaka ekaya ni le xitarateni. Loko hi lahlekeriwa hi mintirho ya hina kumbe loko hi ehleketelela leswaku onge ku ni nsula-voya kumbe mupfinyi wa vana la nga tumbela hala handle, hi kona laha hi swi vonaka leswaku ku nga khathariseki leswaku i matlhari mangani lama nga herisiwa, ha vilela naswona a hi sirhelelekanga.

Xana vanhu van’wana va langutana njhani ni ku kanakanisa ka vutomi? Kambe xa nkoka ngopfu, xana yi kona ndlela yo endla vutomi bya un’wana ni un’wana—ni bya wena—leswaku byi sirheleleka hilaha ku nga heriki? Tinhla leti ti ta hlamuseriwa eswihlokweni swimbirhi leswi landzelaka.

[Picture Credit Line on page 3]

UN PHOTO 186705/J. Isaac

[Picture Credit Line on page 3]

FAO photo/B. Imevbore