Langutelo Ra Bibele

Hi Rihi Langutelo Ra Xikwembu Hi Madzolonga?

MADZOLONGA ma kumeka hinkwako-nkwako naswona ma vangiwa hi swilo swo hambana-hambana. A ma vangiwi hi nyimpi ntsena, ku ni madzolonga emintlangwini, eswikolweni, entirhweni ni le vuhungasini naswona ku ni madzolonga lama vangiwaka hi swidzidzirisi ni hi mintlawa ya swigevenga. Nakambe ku ni madzolonga emindyangwini yo tala. Hi xikombiso, eka vulavisisi byin’wana lebya ha ku endliwaka, ku ringanyetiwa leswaku eCanada, vavanuna ni vavasati va timiliyoni ta 1,2 va tshame va hlaseriwa hi vanghana va vona va vukati kan’we emalembeni ya ntlhanu lama ha ku hundzaka. Eka vulavisisi byin’wana lebya ha ku endliwaka, ku kumeke leswaku vavanuna va 50 wa tiphesente lava baka vasati va vona va ba ni vana va vona.

Ku vula ntiyiso, na wena a wu swi rhandzi swiendlo swo tano swa madzolonga naswona ku ni vanhu vo tala lava nga swi rhandziki. Hambiswiritano, vuhungasi bya namuntlha byi ni madzolonga yo tala. Vanhu va hlalela mintlango leyi nga ni madzolonga ya xiviri ni lama nga riki ya xiviri. Ntlango wa xibakela ni mintlango yin’wana ya madzolonga ya rhandziwa ematikweni yo tala. Kambe hi rihi langutelo ra Xikwembu hi madzolonga?

Madzolonga Ma Sungule Khale Swinene

I khale madzolonga ma ri kona. Nyimpi yo sungula exikarhi ka vanhu leyi tsariweke eBibeleni yi hlamuseriwe eka Genesa 4:2-15. Kayini, mativula ya Adamu na Evha, u vondzoke Avele makwavo kutani a n’wi dlaya hi vomu. Xana Xikwembu xi angurise ku yini? Bibele yi hlamusela leswaku Yehovha Xikwembu u be Kayini hi nkhavi wo vava hileswi a dlayeke makwavo.

Eka Genesa 6:11, hi hlaya leswaku endzhaku ka malembe ya 1 500 xiendlakalo xexo xi humelerile, misava a yi ‘tale madzolonga.’ Xikwembu xi angurise ku yini enkarhini lowu? Xi lerise Nowa lowo lulama leswaku a aka ngalava leyi a yi ta hlayisa yena ni ndyangu wa yena loko Yehovha a tisa ndhambi emisaveni, hi ndlela yoleyo a “lovisa” vanhu volavo lava nga ni madzolonga. (Genesa 6:12-14, 17) Kambe i yini lexi endleke leswaku vanhu va rhandza madzolonga swonghasi?

Nkucetelo Wa Madimona

Rungula ra Genesa ri kombisa leswaku vana van’wana va Xikwembu, ku nga tintsumi leti nga yingisangiki, va tihundzule vanhu va nyama, va teka vavasati kutani va veleka vana. (Genesa 6:1-4) Vana va kona lava a va vuriwa Manefilimi, a va ri swihontlovila naswona a va dumile. Hi ku kuceteriwa hi vatata wa vona lava nga madimona, a va rhandza madzolonga. Loko mati ya ndhambhi ma tala kutani ma funengeta misava, vana lava vo homboloka va lovisiwile. Kambe swi vonaka onge madimona lawa ma hluvule miri wa nyama kutani ma tlhelela exivandleni xa moya.

Bibele yi swi veka erivaleni leswaku ku sukela hi nkarhi wolowo, tintsumi leti xandzukeke ti ve ni nkucetelo wo biha eka vanhu. (Vaefesa 6:12) Sathana, murhangeri wa tona, u vuriwa “mudlayi wa vanhu” ku sukela eku sunguleni. (Yohane 8:44) Hikwalaho swi fanerile ku vula leswaku madzolonga lama endliwaka emisaveni ma vangiwa hi madimona kumbe hi Sathana.

Bibele ya hi lemukisa leswaku madzolonga ma ni matimba ya ku kanganyisa. Eka Swivuriso 16:29, yi ri: “Munhu wa madzolonga u ta kanganyisa munhu-kulobye, entiyisweni a n’wi fambisa endleleni leyi nga riki yinene.” Vanhu vo tala namuntlha va kanganyisiwe leswaku va amukela, va seketela kumbe va endla swiendlo swa madzolonga. Nakambe, vanhu va timiliyoni va yengiwe leswaku va rhandza vuhungasi lebyi endlaka madzolonga ma vonaka ma ri manene. Marito lama kumekaka eka Pisalema 73:6 ma nga tirhisiwa kahle ku hlamusela xitukulwana xa namuntlha. Mupisalema u ri: “Ku titlakusa ku ve sindza ra vona ra le nhan’wini; madzolonga ma va funengeta kukota nguvu.”

Xikwembu Xi Venga Madzolonga

Hi yihi ndlela leyi Vakreste va faneleke va tikhoma ha yona emisaveni leyi nga ni madzolonga? Rungula ra Bibele leri vulavulaka hi vana va Yakobo, ku nga Simiyoni na Levhi, ra hi kongomisa emhakeni leyi. Dina, makwavo wa vona u tolovelane ni vanhu vo biha va le Xikeme. Sweswo swi endle leswaku a pfinyiwa hi Muxikeme. Simiyoni na Levhi va rihisele hi ku dlayetela vavanuna hinkwavo va le Xikeme. Hi ku famba ka nkarhi, Yakobe u huhuteriwe hi Xikwembu leswaku a sandza vukarhi lebyikulu bya vana vakwe hi marito lama nge: “Simiyoni na Levhi i vamakwavo. Matlhari ya vona ya ku dlaya i switirho swa madzolonga. Wena moya-xiviri wanga, u nga ti entlaweni wa vona lowukulu. Wena mintlhaveko yanga, u nga tihlanganisi ni nhlengeletano ya vona.”—Genesa 49:5, 6.

Hi ku pfumelelana ni marito lawa, Vakreste va papalata ku endla xinakulobye ni vanhu lava rhandzaka kumbe lava vangaka madzolonga. Swi le rivaleni leswaku Xikwembu xa va venga lava vangaka madzolonga. Bibele yi ri: “Yehovha u kambela wo lulama ni wo homboloka, kunene moya-xiviri Wakwe wa n’wi venga un’wana ni un’wana la rhandzaka madzolonga.” (Pisalema 11:5) Vakreste va tsundzuxiwa leswaku a va fanelanga va kariha hi ndlela leyi nga lawulekiki, hambi ku ri ku phyandlasela nhlambha hikuva na yona i muxaka wun’wana wa madzolonga.—Vagalatiya 5:19-21; Vaefesa 4:31.

Xana Madzolonga Ma Ta Kala Ma Hela?

Habakuku muprofeta wa khale u tshame a vutisa Yehovha Xikwembu a ku: “Xana ndzi ta kombela leswaku u ndzi pfuna emadzolongeni ku fikela rini, kambe u nga ndzi ponisi?” (Habakuku 1:2) Kumbexana na wena u tshame u vutisa xivutiso lexi fanaka. Loko Xikwembu xi hlamula Habakuku, xi n’wi tshembise leswaku xi ta susa “lowo homboloka.” (Habakuku 3:13) Buku ya vuprofeta ya Esaya na yona yi nyika ntshembo. Eka yona Xikwembu xa tshembisa: “Madzolonga a ma nge he pfuki ma twiwile etikweni ra wena, ku phanga kumbe ku tshovelela emindzilakaneni ya wena.”—Esaya 60:18.

Timbhoni ta Yehovha ti khorwisekile leswaku ku nga ri khale Xikwembu xi ta susa madzolonga hinkwawo emisaveni ni lava va ma vangaka. Enkarhini wolowo “misava yi ta tala ku tiva ku vangama ka Yehovha hilaha mati ma funengetaka lwandle hakona,” ematshan’weni ya leswaku yi tala hi madzolonga.—Habakuku 2:14.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 12]

Madzolonga ma sungule loko Kayini a dlaya Avele