EURO 2012—Xiendlakalo Lexi Nga Ta Endla Matimu

XANA wa swi tsakela ku hlalela ntlangu wa bolo ya milenge kumbe ku wu tlanga? Loko swi ri tano, swi nga ha endleka leswaku wa wu tiva mphikizano wa UEFA (Union of European Football Associations) EURO 2012, lowu nga ta sungula hi June 8, le Warsaw, ePoland, laha ntlangu wa kona wo hetelela wu nga ta tlangeriwa le Kiev, eUkraine hi July 1. I yini mphikizano wa EURO 2012, naswona hi wahi matshalatshala lama endliweke leswaku wu humelela? I yini lexi endlaka leswaku wu va xiendlakalo lexi nga ta endla matimu?

“Ku Khomisana Eka Xiendlakalo Lexi”

Mphikizano lowu wa EURO wu sungule hi 1960 naswona wu khomiwa endzhaku ka malembe man’wana ni man’wana ya mune le Yuropa. Matiko man’wana lama tshameke ma rhurhela mphikizano lowu ma katsa Austria, Belgium, Furwa, Italy, Jarimani, the Netherlands, Nghilandhi, Portugal, Spain, Sweden, Switzerland na Yugoslavia.

Lembe leri, mphikizano lowu wu ta rhurheriwa hi matiko mambirhi, ku nga Poland na Ukraine. Le Poland, mintlangu leyi yi ta tlangeriwa edorobeni ra Gdańsk, Poznan, Warsaw ni ra Wroclaw. Le Ukraine, yi ta tlangeriwa eDonetsk, Kharkiv, Kiev ni le L’viv.

UEFA yi vula leswaku “ku ta va ku ri ra vunharhu mphikizano lowu wu rhurheriwa hi matiko mambirhi (endzhaku ka loko wu rhurheriwe hi tiko ra Belgium ni ra Netherlands hi 2000 [ni ra] Austria na Switzerland hi 2008).” Nilokoswiritano, EURO 2012 yi ta endla matimu. Hi ndlela yihi? Mphikizano wa lembe leri a wu lo hlawuleka ntsena eka matiko lama nga ta wu rhurhela ni vahleri va wona, kambe ku ta va ku ri ro sungula wu khomeriwa etikweni leri nga eXikarhi ni le Vuxeni bya Yuropa. Kutani xithopo lexi wu nyikiweke xona xi ri: “Ku Khomisana Eka Xiendlakalo Lexi.”

Malunghiselelo

Nchumu wa nkoka lowu faneleke wu endliwa loko ku ta va ni ntlango, i ku kuma tindhawu leti eneleke to tlangela eka tona. Kutani doroba ra Poznan ni ra Kharkiv ma pfuxete switediyamu swa wona, kasi leswin’wana leswi nga eka madoroba ya tsevu i swintshwa. Switediyamu leswi hinkwaswo swi ta teka vahlaleri va kwalomu ka 358 000.

Leswi ku languteriweke vanhu vo tala lava nga ta hlalela mintlangu leyi, madoroba lama nga ta rhurhela mphikizano lowu ma tikarhate swinene emhakeni ya vuhlayiseki. Ku leteriwe varindzi va magidi. Khampani ya Science & Scholarship in Poland yi vula leswaku ku leteriwa ka vona swi katse “ku va va tolovetiwa tindlela ta vuhlayiseki ta 140 . . . ku lawula ntshungu, ku endla tindhawu ta vuhlayiseki ni ku tirhisana ni varindzi va le matikweni mambe.”

Ha yini sweswo swi ri swa nkoka? Valawuri va swi xiyile leswaku swiendlakalo leswikulu swa mintlango swi tala ku va ekhombyeni ro hlaseriwa hi matherorisi. Va swi tiva nileswaku vahlaleri lava nga lawulekiki hakanyingi va va khombo eka van’wana, hilaha swi veke hakona eka swiyimo swa nkarhi lowu hundzeke, laha ku veke ni madzolonga lama nga lawulekiki.

Langutelo Lerinene

Vahlaleri van’wana va yi rhandza ku tlula mpimo mintlango. Muhlaleri un’wana u te: “Ndza tshikileleka loko xipano [xa bolo ya milenge] lexi ndzi xi rhandzaka xi nga wini. Ndlela leyi ndzi yi rhandzaka ha yona bolo, ndzi ehleketa leswaku loko ko tshuka ku va ni nyimpi ya nyutliya, a ndzi ta karhateka ntsena loko ko tivisiwa leswaku mintlangu leyi a yi fanele yi va kona hi mahelo-vhiki a yi nge he vi kona.”

Ku hambana ni sweswo, xiya langutelo lerinene malunghana ni vuhungasi leri hi hlayaka ha rona eka buku ya khale swinene leyi fuweke hi vutlhari, ku nga Bibele. Yi hi khutaza leswaku hi tiphina hi vuhungasi lebyi phyuphyisaka evuton’wini loko yi ku: ‘Ku ni nkarhi wa ku hleka ni nkarhi wa ku tlula-tlula.’ (Eklesiasta 3:1-4) Yi tlhela yi hi khutaza ku va lava ringaniselaka. (1 Timotiya 3:2, 11) Kutani loko hi endla xiboho malunghana ni swilo leswi faneleke swi lawula vutomi bya hina, hi ta va hi tlharihile loko hi landzela xitsundzuxo xa Bibele xo va hi “tiyiseka hi swilo swa nkoka swinene ni leswi nga riki swa nkoka” kutani hi “hlawula leswi nga swa nkoka.”—Vafilipiya 1:10, Easy-to-Read Version.

[Bokisi/Xifaniso lexi nga eka tluka 25]

FOLE A RI LAVEKI EKA EURO 2012

Hi October 20, 2011, UEFA yi tivise leswaku yi ta “tiyisekisa leswaku fole a ri dzahiwi, a ri xavisiwi kumbe ku navetisiwa eswitediyamu hinkwaswo leswi nga ta rhurhela mphikizano wa UEFA EURO 2012.” Ha yini? Michel Platini, presidente wa UEFA u te: “Leswi swi endleriwa ku sirhelela rihanyo ra vahlaleri ni vanhu hinkwavo lava nga ta va kona eka mphikizano lowu.” Androulla Vassiliou, Khomixinara wa le Yuropa na yena wa yi seketela mhaka leyi hikuva u khutaze madoroba lama nga ta rhurhela mphikizano lowu leswaku ma yirisa ku dzahiwa ka fole etindhawini to tala, to tanihi le tirhesiturente ni le ka swo famba swa mani na mani. Vassiliou u te: “Bolo ya milenge ni mintlango yin’wana swi endla leswaku vanhu va va ni rihanyo lerinene naswona va tlanga hi ku tiyimisela. Kambe fole ri endla leswi hambaneke: kutani swilo leswi a swi fambisani.”

[Mepe lowu nga eka tluka 24]

(Leswaku u vona rungula leri hleriweke hi ku helela, vona nkandziyiso wa kona)

POLAND

WARSAW

Gdańsk

Poznan

Wroclaw

UKRAINE

KIEV

L’viv

Kharkiv

Donetsk

[Xifaniso lexi nga eka tluka 24]

Ntlangu wo hetelela wa EURO 2008 lowu veke kona exikarhi ka Jarimani na Spain, wu tlangeriwe eXitediyamu xa Ernst Happel lexi nga le Vienna, eAustria

[Xifaniso lexi nga eka tluka 25]

Xitediyamu xa Olympic xa le Kiev, eUkraine

[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 25]

Pages 24 and 25, both photos: Getty Images