Ndzima Ya Vutsevu
Yehovha Xikwembu A Kombisa Tintswalo Eka Masalela
1, 2. I yini leswi Muprofeta Esaya a swi profetaka malunghana na Yuda na Yerusalema?
XIDZEDZE xa vukarhi xi hlasela ndhawu leyi nga ni vaaki vo tala. Mheho ya matimba, maboboma ya timpfula ni ndhambi ya mati swi kukula tiko, swi onha makaya, swi dlaya swibyariwa ni vanhu. Kambe ku nga ri khale xidzedze xexo xa hundza, kutani endzhaku ka xona ku va ni xiyimo xo antswa. Eka lava poneke, i nkarhi wa ku pfuxeta ni ku vuyetela swilo.
2 Muprofeta Esaya u profeta swo fana ni sweswo malunghana na Yuda na Yerusalema. Mapapa ya xidzedze ya ku avanyisa ka Xikwembu ma ta ni khombo—naswona ku ni xivangelo lexinene xa sweswo! Tiko ri ni nandzu lowukulu swinene. Vafumi ni vanhu va tate tiko hi vuhomboloki ni ku halata ngati. Hi ku tirhisa Esaya, Yehovha u paluxa nandzu wa tiko ra Yuda kutani a tsundzuxa leswaku U ta ri avanyisa tiko rero ro hunguka. (Esaya 3:25) Tiko ra Yuda ri ta sala ri ri rhumbi hikwalaho ka xidzedze lexi. Mhaka yoleyo yi fanele yi hlunamisa Esaya.
3. Xana rungula leri huhuteriweke leri nga eka Esaya 4:2-6 ri tamele mahungu wahi lamanene?
3 Kambe mahungu lamanene ma kona! Xidzedze xa ku avanyisa ko lulama ka Yehovha xi ta hundza, naswona masalela ma ta pona. Ina, Yehovha u ta avanyisa tiko ra Yuda hi tintswalo! Rungula ra Esaya leri huhuteriweke leri tsariweke eka Esaya 4:2-6 ri vulavula hi nkarhi lowu taka wa mikateko leyi. Swi fana ni loko dyambu ri huma endzeni ka mapapa; mhaka leyi ya suka eka swivono ni mimpfumawulo ya ku avanyisa—leswi hlamuseriwaka eka Esaya 2:6–4:1—yi vulavula hi tiko ro saseka leri pfuxetiweke swin’we ni vanhu va kona.
4. Ha yini hi fanele hi bula hi vuprofeta bya Esaya bya ku vuyeteriwa ka masalela?
4 Vuprofeta bya Esaya lebyi vulavulaka hi ku vuyeteriwa ka masalela ni ku sirheleleka ka vona endzhaku ka sweswo na byona byi hetiseka enkarhini wa hina—“exiphen’wini xo hetelela xa masiku.” (Esaya 2:2-4) A hi buleni hi rungula leri ri nga enkarhini, hikuva ri vula swo karhi hi tlhelo ra vuprofeta naswona ri hi dyondzisa swo karhi hi tintswalo ta Yehovha ni ndlela leyi hina hi nga ti kumaka ha yona.
“Hluke Ra Yehovha”
5, 6. (a) Xana Esaya u xi hlamusela njhani xiyimo xo antswa lexi vaka kona endzhaku ka xidzedze? (b) Xana rito “hluke” ri vula yini, naswona sweswo swi kombisa yini malunghana ni tiko ra Yuda?
5 Marito ya Esaya ma kombisa ntsako loko a hlamusela swiyimo leswi nga ta va kona endzhaku ka bubutsa leri taka, enkarhini wo rhula. Wa tsala: “Esikwini rero leswi Yehovha a swi hlukisaka [“hluke ra Yehovha,” nhlamuselo ya le hansi ya NW] swi ta va swo khavisa ni ku vangamisa, kutani mihandzu ya tiko yi ta va swo tinyungubyisa ha swona ni swo saseka eka lava va balekeke va Israyele.”—Esaya 4:2.
6 Laha Esaya u vulavula hi ku vuyeteriwa. Riviti ra Xiheveru leri hundzuluxeriwaka va ku “hluke” ri vula ‘lexi humelaka ehandle, xihluke, rhavi.’ Ri fambisana ni ku humelela, ku andza ni mikateko leyi humaka eka Yehovha. Xisweswo Esaya u nyika nhlamuselo ya ntshembo—ku onhetela loku tshinelaka a ku nge tshami hi masiku. Hi ku katekisiwa hi Yehovha, tiko ra Yuda leri tshameke ri nyuka ri ta tlhela ri humesa mihandzu yo tala.a—Levhitika 26:3-5.
7. Xana hluke ra Yehovha ri ta “khavisa ni ku vangamisa” hi ndlela yihi?
7 Esaya u tirhisa marito lama fuweke loko a hlamusela vukulu bya ku cinca loku taka. Hluke ra Yehovha ri ta “khavisa ni ku vangamisa.” Rito leri nge “khavisa” ri hi tsundzuxa ku saseka ka Tiko leri Tshembisiweke enkarhini lowu Yehovha a ri nyikeke Israyele eka malembe-xidzana lama hundzeke. A ri saseke ngopfu lerova a ri langutiwa ri ri “[xo] khavisa [“ndzalama ya,” New American Bible] xa matiko hinkwawo.” (Ezekiyele 20:6) Xisweswo marito ya Esaya ma tiyisekisa vanhu leswaku tiko ra Yuda ri ta tlheriseriwa eku vangameni ni le ku sasekeni ka rona ko sungula. Hakunene, ri ta fana ni ndzalama yo xonga emisaveni.
8. I vamani lava nga ta tsakela ku xonga ka tiko, naswona Esaya u yi hlamusela njhani ndlela leyi va titwaka ha yona?
8 Kambe, i vamani lava va nga ta tsakela ku saseka loku pfuxetiweke ka tiko? Esaya wa tsala: “[Hi] lava va balekeke va Israyele.” Ina, van’wana va ta pona endzovisweni lowu khomisaka tingana lowu ku profetiweke ha wona. (Esaya 3:25, 26) Masalela ya lava poneke ma ta tlhelela etikweni ra Yuda kutani ma hoxa xandla eku pfuxetiweni ka rona. Eka lava va vuyeke—“lava va balekeke”—ntshovelo lowukulu wa tiko ra vona leri pfuxetiweke wu ta va “swo tinyungubyisa ha swona ni swo saseka.” (Esaya 4:2; nhlamuselo ya le hansi ya NW) Tingana ta ku onheteriwa ti ta siviwa hi ku tinyungubyisa.
9. (a) I yini leswi endlekeke hi 537 B.C.E., leswi hetisiseke marito ya Esaya? (b) Ha yini ku vuriwa leswaku “lava va balekeke” va katsa ni van’wana lava va tswaleriweke evukhumbini? (Vona nhlamuselo ya le hansi.)
9 Hi ku landza marito ya Esaya, xidzedze xa ku avanyisa xi fike hi 607 B.C.E., enkarhini lowu Vababilona va loviseke Yerusalema ha wona naswona ku feke Vaisrayele vo tala. Van’wana va ponile kutani va yisiwa evukhumbini eBabilona, kambe loko a ku nga ri hikwalaho ka tintswalo ta Xikwembu, a ku ta va ku nga ponanga munhu. (Nehemiya 9:31) Eku heteleleni, tiko ra Yuda ri sale ri nga ri na vaaki. (2 Tikronika 36:17-21) Kutani, hi 537 B.C.E., Xikwembu xa tintswalo xi pfumelele “lava va balekeke” leswaku va tlhelela etikweni ra Yuda leswaku va ya pfuxa vugandzeri bya ntiyiso.b (Ezra 1:1-4; 2:1) Ku hundzuka hi mbilu hinkwayo ka makhumbi lawa ma vuyaka ku hlamuseriwa khwatsi hi Pisalema 137, leyi kumbexana yi tsariweke loko va ri evukhumbini kumbe endzhakunyana ka sweswo. Loko se va tlhelele etikweni ra Yuda va fike va rima kutani va byala mbewu etikweni rero. Anakanya ndlela leyi va faneleke va titwe ha yona loko va vona leswaku Xikwembu xi katekisa mintirho ya vona, xi endla tiko ri hlukisa swibyariwa ku fana ni “ntanga wa Edeni” lowu a wu veka mihandzu!—Ezekiyele 36:34-36.
10, 11. (a) Xana Swichudeni swa Bibele a swi ri evukhumbini bya “Babilona Lonkulu” eku sunguleni ka lembe-xidzana ra vu-20 hi ndlela yihi? (b) Xana Yehovha u ma katekise njhani masalela ya Vaisrayele va moya?
10 Ku vuyeteriwa loku fanaka ku endlekile esikwini ra hina. Eku sunguleni ka lembe-xidzana ra vu-20, Swichudeni swa Bibele, hilaha Timbhoni ta Yehovha a ti vitaniwa hakona enkarhini wolowo, a swi ri evukhumbini bya moya eka “Babilona Lonkulu,” mfumo wa misava wa vukhongeri bya mavunwa. (Nhlavutelo 17:5) Hambileswi swi aleke tidyondzo to tala ta mavunwa ta vukhongeri, Swichudeni swa Bibele a swa ha thyakisiwe hi tidyondzo tin’wana ta Babilona ni mikhuva ya kona. Hikwalaho ka nkaneto lowu a wu hlohloteriwa hi vafundhisi, van’wana va khotsiwile. Tiko ra vona ra moya—ku nga xivandla xa vona xa vukhongeri kumbe xa swa moya—ri sale ri nga ri na vaaki.
11 Kambe hi ximun’wana xa 1919, Yehovha u kombise tintswalo eka masalela lawa ya Vaisrayele va moya. (Vagalatiya 6:16) U vone ku hundzuka ka vona ni ku navela ka vona ku n’wi gandzela hi ntiyiso, hikwalaho u va ntshunxile eku khotsiweni naswona xa nkoka swinene, u va ntshunxile evukhumbini hi tlhelo ra moya. “Lava va balekeke” va tlheriseriwe exivandleni xa vona xa moya lexi humaka eka Xikwembu, lexi xi xi endleke leswaku xi hluka swinene. Xiyimo lexi xa moya xi languteke hi ndlela leyi tsakisaka, leyi kokaka mahlo, leyi kokeke vanhu van’wana va timiliyoni lava chavaka Xikwembu leswaku va tihlanganisa ni masalela evugandzerini bya ntiyiso.
12. Xana marito ya Esaya ma ti kandziyisa njhani tintswalo leti Yehovha a ti kombaka vanhu vakwe?
12 Marito ya Esaya laha ma kandziyisa tintswalo leti Xikwembu xi ti kombaka vanhu va xona. Hambileswi tiko ra Israyele ri fularheleke Yehovha, kambe yena u ma komba tintswalo masalela lama hundzukeke. Hi nga chaveleriwa hi ku tiva leswaku hambi ku ri lava va endlaka xidyoho lexikulu va nga tlhelela eka Yehovha va ri ni ntshembo. Lava va hundzukaka a va fanelanga va ehleketa leswaku a va ha faneriwi hi tintswalo ta Yehovha, hikuva a nga yi fularheli mbilu leyi tshovekeke. (Pisalema 51:17) Bibele ya hi tiyisekisa: “Yehovha u ni tintswalo ni nsovo, u hlwela ku hlundzuka naswona u ni musa wa rirhandzu wo tala. Kukota loko tatana a kombisa tintswalo eka vana vakwe, Yehovha u kombise tintswalo eka lava va n’wi chavaka.” (Pisalema 103:8, 13) Kunene, hi fanele hi xi dzunisa Xikwembu xo tano xa tintswalo!
Masalela Ma Va Yo Kwetsima Eka Yehovha
13. Hilaha ku tsariweke hakona eka Esaya 4:3, xana Esaya u ma hlamusela njhani masalela lama nga ta kombiwa tintswalo hi Yehovha?
13 Ana se hi hlamuseriwile hi masalela lawa Yehovha a nga ta ma komba tintswalo, kambe Esaya sweswi u nyika vuxokoxoko bya masalela lawa. Wa tsala: “Kutani lava seleke eSiyoni ni lava siyiweke eYerusalema va ta vuriwa lava kwetsimaka eka yena, un’wana ni un’wana la tsarisiweke eYerusalema leswaku a hanya.”—Esaya 4:3.
14. “Lava seleke” ni “lava siyiweke” i vamani, naswona ha yini Yehovha a ta va komba tintswalo?
14 “Lava seleke” ni “lava siyiweke” i vamani? Hi lava va balekeke, lava boxiweke eka ndzimana ya le mahlweni ka leyi—makhumbi ya Vayuda lama nga ta pfumeleriwa ku tlhelela eYuda. Sweswi Esaya u kombisa lexi nga ta endla leswaku Yehovha a va komba tintswalo—va ta va “lava kwetsimaka eka yena.” Ku kwetsima swi vula “ku basa kumbe ku tenga hi tlhelo ra vukhongeri; ku hlawuleka.” Ku kwetsima swi katsa ku basa kumbe ku tenga, hi marito ni swiendlo, ku fikelela mpimanyeto wa Yehovha wa leswi nga swinene ni leswi faneleke. Ina, Yehovha u ta va ni tintswalo eka vanhu lava “kwetsimaka eka yena,” naswona u ta va pfumelela va tlhelela “emutini wo kwetsima,” ku nga Yerusalema.—Nehemiya 11:1.
15. (a) Xiga lexi nge “la tsarisiweke eYerusalema leswaku a hanya” xi hi tsundzuxa mukhuva wihi wa Vayuda? (b) Hi xihi xitsundzuxo lexikulu lexi nyikiwaka hi marito ya Esaya?
15 Xana masalela lawa yo tshembeka ma ta tshama kona? Esaya u tshembisa leswaku ma ta va lama “tsarisiweke eYerusalema leswaku [ma] hanya.” Leswi swi hi tsundzuxa mukhuva wa Vayuda wa ku ti hlayisa khwatsi tibuku leti ku tsarisiweke mindyangu ni tinyimba ta Israyele eka tona. (Nehemiya 7:5) Loko munhu a tsarisiwa swi vula leswaku munhu yoloye wa hanya, hikuva loko munhu a fa, vito rakwe ra suriwa. Kun’wana eBibeleni, hi hlaya hi ta ndhawu yo tsarisela yo fanekisela, kumbe buku, leyi nga ni mavito ya vanhu lava Yehovha a va vuyerisaka hi vutomi. Kambe ebukwini leyi ku tsariwa mavito ya vanhu lava fanelekaka, hikuva Yehovha a nga ma “sula” mavito. (Eksoda 32:32, 33; Pisalema 69:28) Kutani, marito ya Esaya ma nyika xitsundzuxo lexikulu—lava vuyeke va nga ha hambeta va hanya etikweni ra vona leri pfuxetiweke ntsena loko va tshama va ri lava kwetsimaka emahlweni ka Xikwembu.
16. (a) Xana Yehovha a a langutele yini eka lava a va pfumeleleke ku tlhelela etikweni ra Yuda hi 537 B.C.E.? (b) Ha yini ku nga vuriwaka leswaku tintswalo leti Yehovha a ti kombeke masalela lama totiweke ni “tinyimpfu tin’wana” a ti vanga ta hava?
16 Hi 537 B.C.E., masalela lama tlheleleke eYerusalema ma tlhelele hi xikongomelo lexinene—xa ku ya pfuxeta vugandzeri bya ntiyiso. Loyi a nyamisiweke hi swiendlo swa vukhongeri kumbe hi ku tikhoma loku thyakeke loku Esaya a tsundzuxeke swinene hakona a a nga ri na yona mfanelo ya ku tlhelela. (Esaya 1:15-17) Lava Yehovha a a va languta va ri lava kwetsimaka hi vona ntsena lava a va ta tlhelela etikweni ra Yuda. (Esaya 35:8) Hilaha ku fanaka, ku sukela loko ma ntshunxiwile eku bohiweni hi 1919, masalela lama totiweke, lawa sweswi ma nga swin’we ni timiliyoni ta “tinyimpfu tin’wana”—ku nga lava va nga ni ntshembo wa ku hanya hi masiku emisaveni—ma tikarhatile leswaku ma tshama ma kwetsima emahlweni ka Xikwembu. (Yohane 10:16) Ma fularhele tidyondzo ni swiendlo swa Babilona. Un’wana ni un’wana eka wona u lwela ku namarhela mimpimanyeto ya Xikwembu lexi tlakukeke ya mahanyelo. (1 Petro 1:14-16) Tintswalo leti Yehovha a ma kombeke tona a ti vanga ta hava.
17. Xana Yehovha u tsala mavito ya vamani “ebukwini ya vutomi” ya yena, naswona hina hi fanele hi tiyimisela ku endla yini?
17 Tsundzuka leswaku Yehovha u va xiyile lava a va ri vo kwetsima eIsrayele nileswaku u ‘tsale mavito ya vona leswaku va hanya.’ Ni namuntlha, Yehovha wa swi xiya loko hi tikarhatela ku tshama hi basile emianakanyweni hi ri karhi hi ‘nyikela mimiri ya hina yi va xitlhavelo lexi hanyaka, xo kwetsima ni lexi amukelekaka eka Xikwembu.’ (Varhoma 12:1) Naswona hinkwavo lava hanyaka hi mukhuva wolowo Xikwembu xi va tsala “ebukwini ya vutomi” ya xona—ku nga ku tsariwa hi ndlela yo fanekisela laha ku nga ni mavito ya lava va faneriwaka hi ku kuma vutomi lebyi nga heriki, etilweni kumbe emisaveni. (Vafilipiya 4:3; Malakiya 3:16) Kutani, a hi tikarhateleni ku tshama hi kwetsima emahlweni ka Xikwembu, hikuva hi ku endla tano hi nga hlayisa mavito ya hina ma ri “ebukwini” yoleyo ya risima.—Nhlavutelo 3:5.
Xitshembiso Xa Nkhathalelo Wa Rirhandzu
18, 19. Hi ku ya hi Esaya 4:4, 5, hi kwihi ku basisa loku nga ta endliwa hi Yehovha, naswona ku ta hetisisiwa njhani?
18 Kutani, Esaya u kombisa ndlela leyi vaaki va tiko leri pfuxetiweke va nga ta kwetsima ha yona ni mikateko leyi va nga ta yi kuma. U ri: “Enkarhini lowu Yehovha a nga ta hlantswa thyaka ra vanhwanyana va Siyoni a tlhela a hlantswa ku halata ngati ka Yerusalema exikarhi ka yena hi moya wa vuavanyisi ni hi moya lowu hisaka, kunene Yehovha u ta tlhela a pfuxa papa ni musi ehenhla ka ndhawu yin’wana ni yin’wana ya Ntshava ya Siyoni ni le henhla ka ndhawu yakwe ya ntsombano ninhlikanhi, ni ku vangama ka malangavi ya ndzilo nivusiku; hikuva ehenhla ka ku vangama hinkwako ku ta va ni xisirhelelo.”—Esaya 4:4, 5.
19 Eku sunguleni, Esaya u tshinye “vanhwanyana va Siyoni,” lava mahanyelo ya vona lama onhakeke a ma tumbetiwe hi swikhaviso swa vona swo xonga. U tlhele a paluxa nandzu wa ngati wa vanhu lava tolovelekeke, a va khutaza leswaku va tibasisa. (Esaya 1:15, 16; 3:16-23) Kambe, laha u vulavula hi nkarhi lowu Xikwembu xi nga ta “hlantswa thyaka,” kumbe ku nyama emahanyelweni, kutani xi ‘hlantswa ni mavala ya ngati.’ (Esaya 4:4, New International Version) Xana ku basisa loku ku ta endlisiwa ku yini? Hi “moya wa vuavanyisi” ni hi “moya lowu hisaka.” Ku lovisiwa loku taka ka Yerusalema ni ku yisiwa evukhumbini eBabilona ku ta va ku avanyisa ka Xikwembu ni ku kombisiwa ka vukarhi lebyikulu etikweni leri thyakeke. Masalela lama ponaka makhombo lawa kutani ma vuyela ekaya ma ta va ma tsongahatiwile, ma tengisiwile. Hi yona mhaka leyi ma nga ta va lama kwetsimaka eka Yehovha, ma kuma tintswalo.—Ringanisa Malakiya 3:2, 3.
20. (a) Xana marito lama nge “papa,” “musi” ni “malangavi ya ndzilo” ma kombisa yini? (b) Ha yini lava nga makhumbi lava basisiweke va nga ta ka va nga chavi?
20 Yehovha, hi ku tirhisa Esaya, u tshembisa leswaku u ta ma khathalela hi rirhandzu masalela yakwe lama basisiweke. Marito lama nge “papa,” “musi” ni “malangavi ya ndzilo” ma kombisa ndlela leyi Yehovha a va khathaleleke ha yona Vaisrayele endzhaku ko huma aEgipta. ‘Ndzilo lowukulu ni papa lerikulu’ a swi va sirhelela eka Vaegipta lava va va hlongorisaka; swi tlhele swi va yisa emananga. (Eksoda 13:21, 22; 14:19, 20, 24) Loko Yehovha a humelela eNtshaveni ya Sinayi, ntshava a yi “tuvika musi hinkwako.” (Eksoda 19:18) Kutani, lava nga makhumbi lava basisiweke a va nge chavi nchumu. Yehovha u ta va Musirheleri wa vona. U ta va na vona loko va hlengeletane emakaya ya vona kumbe loko va hlengeletanile emintsombanweni yo kwetsima.
21, 22. (a) Xana ntsonga kumbe xiyindlwana xa byanyi, hakanyingi a swi akeriwa yini? (b) Hi wihi ntshembo lowu vekiwaka emahlweni ka masalela lama basisiweke?
21 Esaya u gimeta nhlamuselo yakwe ya nsirhelelo wa Xikwembu hi ku vulavula hi vutomi bya siku ni siku. Wa tsala: “Ku ta va ni ntsonga lowu nga ta va ndzhuti ninhlikanhi loko ku ri ni ku hisa lokukulu, lowu nga ta va vutumbelo, lowu nga ta va ndhawu ya ku tifihla eka yona loko ku ri ni xidzedze ni loko ku na mpfula.” (Esaya 4:6) Hakanyingi a ku akiwa ntsonga kumbe xiyindlwana xa byanyi ensin’wini ya vhinya kumbe emasin’wini leswaku ku kumeka ndzhuti hi nkarhi wa dyambu leri vavulaka hi ximumu ni ku kuma xisirhelelo hi nkarhi wa ku titimela ni wa swidzedze swa nguva ya mpfula.—Ringanisa Yonasi 4:5.
22 Loko masalela lama basisiweke ma langutana ni mumu lowu vavulaka wa nxaniso ni swidzedze swa nkaneto, masalela lama basisiweke ma ta languta Yehovha a ri Xihlovo xa wona xa nsirhelelo, ku hlayiseka ni vutumbelo. (Pisalema 91:1, 2; 121:5) Hikwalaho ma nyikiwa ntshembo wo saseka: Loko ma fularhela tidyondzo ni swiendlo leswi thyakeke swa Babilona, ma pfumela ku basisiwa hi ku avanyisa ka Yehovha, ma tikarhatela ku tshama ma kwetsima, ma ta hlayiseka, kukota loko ma ri eka “ntsonga” wa nsirhelelo wa Xikwembu.
23. Ha yini Yehovha a katekise masalela lama totiweke ni vanakulobye?
23 Xiya leswaku ku rhanga ku basisiwa kutani ku landzela mikateko. Sweswo swi hetisekile esikwini ra hina. Le ndzhaku hi 1919 masalela lama totiweke hi ku titsongahata ma pfumele ku basisiwa, naswona Yehovha u ‘hlantswe’ thyaka ra wona. Ku sukela enkarhini wolowo, “ntshungu lowukulu” wa tinyimpfu tin’wana na wona wu pfumerile ku basisiwa hi Yehovha. (Nhlavutelo 7:9) Leswi ma basisiweke hi ndlela yoleyo, masalela ni vanakulobye va katekisiwile—Yehovha wa va hlayisa, a va khathalela. A nga swi endli hi singita leswaku ku hisa ka nxaniso kumbe swidzedze swa nkaneto swi va sukela. Kambe wa va sirhelela, kukota loko a va akela ‘ntsonga wu va ndzhuti ni vutumbelo loko ku ri ni xidzedze.’ Njhani?
24. Xana swi vonaka hi ndlela yihi leswaku Yehovha u katekise nhlengeletano ya vanhu vakwe?
24 Anakanya hi leswi: Tin’wana ta tihulumendhe ta matimba swinene ematin’wini ti yirise ntirho wo chumayela wa Timbhoni ta Yehovha kumbe ti ringete ku ti herisa hilaha ku heleleke. Kambe, Timbhoni ti yime ti tiyile naswona ti hambete ti chumayela ti nga tshiki! Ha yini matiko ya matimba ma tsandzekile ku yimisa ntirho wa ntlawa lowu wu nga nyawuriki ni lowu wu langutekaka wu ri hava xo tisirhelela ha xona? Hikuva Yehovha u veke malandza yakwe lama baseke ‘entsongeni’ wa ku sirheleleka lowu ku nga riki na munhu la nga wu wisaka!
25. Xana swi vula yini eka hina leswi Yehovha a nga Musirheleri wa hina?
25 Ku vuriwa yini hi hina? Leswi Yehovha a nga Musirheleri wa hina a swi vuli leswaku a hi na swona swiphiqo evuton’wini eka mafambiselo lawa ya swilo. Vakreste vo tala vo tshembeka va langutana ni maxangu lamakulu, tanihi vusweti, makhombo ya ntumbuluko, nyimpi, vuvabyi ni rifu. Loko hi langutane ni mahlomulo wolawo, hi nga tshuki hi rivala leswaku Xikwembu xerhu xi na hina. Xa hi hlayisa hi tlhelo ra moya, xi hi nyika leswi hi swi pfumalaka—ni “matimba lama tlulaka lama tolovelekeke”—leswaku hi tiyisela hi ku tshembeka emiringweni. (2 Vakorinto 4:7) Leswi xi hi hlayisaka, a hi fanelanga hi chava. Phela, loko hina hi tikarhatela ku tshama hi kwetsimile emahlweni ka xona, ni nchumu ni wun’we a wu nge “swi koti ku hi hambanisa ni rirhandzu ra Xikwembu.”—Varhoma 8:38, 39.
[Tinhlamuselo ta le hansi]
a Swidyondzi swin’wana swi ringanyeta leswaku xivulwa lexi nge “hluke ra Yehovha” xi kombetela eka Mesiya, loyi a a ta humelela endzhaku ka ku pfuxetiwa ka Yerusalema. Eka Vuhundzuluxeri bya Xiaramu, nkomiso wa xiga lexi wu hlayekisa xileswi: “Mesiya [Kreste] wa Yehovha.” Naswona, riviti rero ra Xiheveru (tseʹmach) ri tlhela ri tirhisiwa hi Yeremiya loko a vulavula hi Mesiya a ku i “hluke ro lulama” leri hlukiseriwaka Davhida.—Yeremiya 23:5; 33:15.
b “Lava va balekeke” a va katsa van’wana lava va tswaleriweke evukhumbini. Va nga tekiwa va ri lava “balekeke,” hikuva loko vakokwa wa vona a va nga ponanga ndzoviso wolowo, a va ta va va nga tswariwanga.—Ezra 9:13-15; ringanisa Vaheveru 7:9, 10.
[Xifaniso lexi nga eka tluka 63]
Tiko ra Yuda ri weriwa hi xidzedze xa ku avanyisa ka Xikwembu