Vutomi Ni Vutirheli Bya Yesu
Vutirheli Byi Hetisisiwa eTempeleni
YESU u humelela ro hetelela etempeleni. Entiyisweni, u hetisisa vutirheli bya yena bya le rivaleni emisaveni handle ka swiendlakalo swa ku ringiwa ni ku dlayiwa ka yena masiku manharhu endzhakunyana. Sweswi u hambeta ni ku sola ka yena vatsari ni Vafarisi.
Minkarhi yinharhu nakambe wa huwelela: “Mi ni khombo n’wina vatsari ni Vafarisi, hikuva mi vakanganyisi!” Ro sungula, u huwelela khombo eka vona hikuva va hlantswa “ndzheko ni nkambana ehandle, kasi endzeni ku tele makwanga ni ku tsandzeka ku tikhoma.” Kutani wa tsundzuxa: “Rhanga u hlantswa ndzheko endzeni wu basa, hi kona wu nga ta hlantsweka wu basa ni le handle.”
Nakambe u twarisa khombo eka vatsari ni Vafarisi hikwalaho ka vubihi bya le ndzeni ni ku bola loku va ringetaka ku ku tumbeta hi xivumbeko xa le handle xa ku tinyiketela. U ri: “Mi fana ni masirha lama basisiweke, lama vonakaka ma sasekile ehandle, kasi endzeni ku tele marhambu ya vafi ni hinkwaswo leswa thyaka.”
Eku heteleleni, vukanganyisi bya vona byi kombisiwa eka ku tirhandzela ka vona ku aka masirha ya vaprofeta ni ku ma khavisa ku kokela nyingiso eka swiendlo swa vona swa rirhandzu. Hambi swi ri tano, hi laha Yesu a va paluxaka ha kona, i “vana va lava va nga dlaya vaprofeta.” Entiyisweni, un’wana ni un’wana loyi a paluxaka vukanganyisi bya vona u le khombyeni!
Ku ya emahlweni, Yesu u twarisa marito ya yena ya matimba yo avanyisa. U ri: “N’wina tinyoka, vana va timhiri, xana mi ta ponisa ku yini ku avanyiseriwa [Gehena] xana?” Gehena i nkova lowu tirhisiwaka tanihi xivandla xo chela thyaka xa Yerusalema. Kutani Yesu u vula leswaku hi ku landzelela xiyimo xa vona xo biha, vatsari ni Vafarisi va ta twisiwa ku vaviseka loku nga heriki.
Malunghana ni lava a nga ta va rhumela emahlweni tanihi vayimeri va yena, Yesu u ri: “Mi ta dlaya van’wana va vona, van’wana mi ta va vamba [etimhandzini]; mi ta ba van’wana va vona emasinagogeni ya n’wina, mi va hlongorisa va suka emutini wun’wana, va ya eka wun’wana; sweswo swi ta endla leswaku mi va ni nandzu wa ku dlaya ka lavo lulama hinkwavo, ku sukela eku dlaweni ka Abele la lulameke, ku ya fika eku dlayiweni ka Zakariya n’wana Barakiya [la vuriwaka Yoyada eka 2 Tikronika], loyi mi n’wi dlayeke exikarhi ka Tempele ni alitari. Ndzi tiyisile ndzi ri ka n’wina, sweswo hinkwaswo swi ta wela rixaka leri.”
Hikuva Zakariya hi matimba u laye varhangeri va Israyele, “[va] endla rhengu e ku ṅwi lov̌isa, kutani va ṅwi khandla hi maribye ešiv̌av̌eni ša yindlu ya Yehova hi ku lerisa ka hosi.” Kambe, hi laha Yesu a profetaka ha kona, Israyele u ta hakela ngati hinkwayo yo tano yo lulama leyi halatiweke. Va yi hakerile malembe ya 37 endzhakunyana, hi 70 C.E., loko mavuthu ya Rhoma ya hlasela Yerusalema naswona Vayuda lava tlulaka miliyoni va file.
Loko Yesu a xiya xiyimo lexi xo chavisa, u khoma hi gome. Wa huwelela nakambe: “Yerusalema, Yerusalema, kangani ndzi naverile ku hlengeleta vana va wena, kukotisa huku loko yi hlengeleta swiciwani swa yona ehansi ka timpapa ta yona, kambe a wu swi lavanga. Vonani, muti wa n’wina wu ta sala wu nga ri na munhu.”
Kutani Yesu a engeta. “Ku sukela sweswi, a mi nga ha ndzi voni, ku ko ku fika siku leri mi nga ta ku: ‘A ku dzunisiwe la taka hi vito ra [Yehova].’” Siku rero ri ta va eka vukona bya Yesu loko a ta eMfun’weni wa yena wa le matilweni kutani vanhu va ta n’wi vona hi mahlo ya ripfumelo.
Sweswi Yesu u ya endhawini leyi a nga ta vona swibye swa nhlengo etempeleni ni ntshungu lowu hoxaka mali eka swona. Lava fuweke va hoxa tikhoyini to tala. Kambe endzhaku noni ya xisiwana yi ta kutani yi hoxa tikhoyini timbirhi ta nkoka wa le hansi.
Yesu a vitana vadyondzisiwa va yena, a ku: “Hakunene ndzi ri ka n’wina: Noni leyi ya xisiwana yi humesile ku tlula hinkwavo.” Va fanele va hlamala leswaku leswi swi nga endlekisa ku yini. Kutani Yesu wa hlamusela: “Hikuva vanhu lava hinkwavo va humesile tinyiko leti va ti pambuleke exumeni xa vona lexo tala, kasi wansati loyi ú humesile swa vusiwana bya yena, swi nga hinkwaswo leswi a ta hanya ha swona.” Endzhaku ko vula swilo leswi, Yesu u huma etempeleni ro hetelela.
Hi ku hlamala mpimo ni vuxongi bya tempele, vadyondzisiwa va yena va huwelela: “Mudyondzisi, languta ku kula ni ku hlamarisa ka maribye lawa ni ka tindlu leti!” Entiyisweni, maribye ya vikiwa ku va lama nga kwalomu ka 11 wa timitara hi ku leha, lama anameke kwalomu ka 5 wa timitara ni ku tlakuka ku tlula timitara tinharhu!
Yesu a hlamula: “Xana ma swi vona swilo leswi hinkwaswo? A ku nga sali ribye ehenhla ka ribye rin’wana kwala; hinkwawo ma ta hindzimuxiwa.”
Endzhaku ko vula swilo leswi, Yesu ni vaapostola va yena va pela Nkova wa Kedroni kutani va khandziya Ntshava ya Mitlhwari. Loko va ri kwalaho a va ta kota ku languta ehansi eka tempele yo saseka. Matewu 23:25–24:3; Marka 12:41–13:3; Luka 21:1-16; 2 Tikronika 24:20-22.
◆ I yini lexi Yesu a xi endlaka enkarhini wa riendzo ra yena ro hetelela etempeleni?
◆ Xana vukanganyisi bya vatsari ni Vafarisi byi kombisisiwa ku yini?
◆ Ku vuriwa yini hi “ku avanyisa ka Gehena”?
◆ Ha yini Yesu a vula leswaku noni yi nyikele ku tlula lava fuweke?