Ku Ponisiwa I Yini?
Nhlamulo Ya Bibele
Rito leri nge “ku pona” ni leri nge “ku ponisiwa” minkarhi yin’wana ma tirhisiwe hi vatsari va Bibele ku kombetela eka munhu loko a ponisiwa eka khombo kumbe eka ku dlayiwa. (Eksoda 14:13, 14; Mintirho 27:20) Kambe, hakanyingi marito lawa ma kombetela eka ku kutsuriwa eka xidyoho. (Matewu 1:21) Tanihi leswi rifu ri vangiweke hi xidyoho, vanhu lava ponisiwaka eka xidyoho va ni lunghelo ro hanya hi laha ku nga heriki.—Yohane 3:16, 17.a
I yini leswi lavekaka leswaku hi ponisiwa?
Leswaku hi ponisiwa, hi fanele hi kombisa ripfumelo eka Yesu ni ku kombisa ripfumelo rero hi ku yingisa swileriso swa yena.—Mintirho 4:10, 12; Varhoma 10:9, 10; Vaheveru 5:9.
Bibele yi vula leswaku hi fanele hi swi kombisa hi mitirho kumbe hi yingisa, ku kombisa leswaku ripfumelo ra hina ra hanya. (Yakobe 2:24, 26) Kambe, leswi a swi vuli leswaku hi ta ponisiwa. I “nyiko ya Xikwembu” leyi sekeriweke eka “musa lowu nga faneriwiki,” kumbe “tintswalo.”—Vaefesa 2:8, 9.
Xana swi nga endleka hi nga ponisiwi?
Ina. Tanihi leswi munhu loyi a nga ponisiwaka loko a nwela a nga ha tlhelaka a wela kumbe ku tlulela ematini, munhu loyi a ponisiweke eka xidyoho kambe a tsandzekaka ku kombisa ripfumelo a nga ha lahlekeriwa hi lunghelo ro ponisiwa. Hikokwalaho, Bibele yi khutaza Vakreste lava ponisiweke leswaku ‘va lwa hi matimba va lwela ripfumelo.’ (Yuda 3) Yi tlhela yi lemukisa lava ponisiweke yi ku: “Hambetani mi tirhela ku ponisiwa ka n’wina hi ku chava ni ku rhurhumela.”—Vafilipiya 2:12.
I mani Muponisi—i Xikwembu kumbe i Yesu?
Bibele yi vula leswaku Xikwembu hi xona xihlovo xa ku ponisiwa, hakanyingi yi kombetela eka xona tanihi “Muponisi.” (1 Samuwele 10:19; Esaya 43:11; Tito 2:10; Yuda 25) Ku engetela kwalaho, Xikwembu xi tirhise vavanuna vo hambanahambana ku ponisa tiko ra Israyele ra khale, naswona Bibele yi va vitane “vaponisi.” (Nehemiya 9:27; Vaavanyisi 3:9, 15; 2 Tihosi 13:5)b Hilaha ku fanaka, tanihi leswi Xikwembu xi lunghiseleleke ku ponisiwa eka xidyoho hi ku tirhisa nkutsulo wa rifu ra Yesu Kreste, Bibele yi kombetela eka Yesu tanihi “Muponisi.”—Mintirho 5:31; Tito 1:4.c
Xana un’wana ni un’wana u ta ponisiwa?
E-e, vanhu van’wana a va nge ponisiwi. (2 Vatesalonika 1:9) Loko Yesu a vutisiwa leswaku, “Xana i vatsongo lava ponisiwaka?” u hlamule a ku: “Tikarhateni hi matimba leswaku mi nghena hi nyangwa yo khuma, hikuva ndza mi byela, vo tala va ta lava ku nghena kambe a va nge swi koti.”—Luka 13:23, 24.
Langutelo leri hoxeke ra ku ponisiwa ka vanhu hinkwavo
Langutelo leri hoxeke: Vakorinto wo sungula 15:22 yi dyondzisa leswaku vanhu hinkwavo va ta ponisiwa loko yi ku “hinkwavo va ta hanyisiwa eka Kreste.”
Ntiyiso: Mongo wa ndzimana leyi wu vulavula hi ku pfuxiwa. (1 Vakorinto 15:12, 13, 20, 21, 35) Hikwalaho xivulwa lexi nge, “hinkwavo va ta hanyisiwa eka Kreste” xi vula leswaku hinkwavo lava pfuxiweke va kume minkateko leyi hikwalaho ka Yesu Kreste.—Yohane 11:25.
Langutelo leri hoxeke: Tito 2:11 yi dyondzisa leswaku vanhu hinkwavo va ta ponisiwa loko yi vula leswaku Xikwembu xi ‘tisa ku ponisiwa eka vanhu hinkwavo.’
Ntiyiso: Rito ra Xigriki leri hundzuluxeriweke ri va “hinkwavo” eka ndzimana leyi ri nga ha tlhela ri vula “mixaka hinkwayo kumbe yo hambanahambana.”d Hikokwalaho, ndlela leyinene yo twisisa Tito 2:11 hileswaku Xikwembu xi endla leswaku swi koteka eka vanhu va mixaka hinkwayo leswaku va ponisiwa, ku katsa ni vanhu va “matiko hinkwawo ni tinyimba hinkwato ni vanhu hinkwavo ni tindzimi hinkwato.”—Nhlavutelo 7:9, 10.
Langutelo leri hoxeke: Petro wa vumbirhi 3:9 yi dyondzisa leswaku vanhu hinkwavo va ta ponisiwa loko yi vula leswaku Xikwembu ‘a xi naveli leswaku ku lova ni un’we.’
Ntiyiso: Xikwembu xi lava leswaku vanhu va ponisiwa, kambe a xi va sindzisi leswaku va amukela lunghiselelo ra xona ro va ponisa. ‘Siku ra xona ra ku avanyisa’ ri ta katsa “[ku lovisiwa ka] vanhu lava va nga xi xiximiki Xikwembu.”—2 Petro 3:7.
a Bibele yi vula leswaku munhu u “ponisiwile” hambiloko ku ponisiwa ka yena ka xiviri eka xidyoho ni rifu ku nga si fika.—Vaefesa 2:5; Varhoma 13:11.
b Eka tindzimana leti boxiweke, vahundzuluxeri van’wana va tirhise rito “muhluri,” “mukutsuri,”“nhenha,” “murhangeri,” kumbe hambi ku ri “munhu un’wana” ematshwan’weni ya “muponisi.” Kambe, eka tsalwa ra Xiheveru ro sungula ra Bibele, rito leri fanaka ri tirhisiwile eka munhu tanihi muponisi hilaha ri tirhisiweke hakona eBibeleni loko ri kombetela eka Yehovha Xikwembu tanihi Muponisi.—Pisalema 7:10.
c Vito leri nge Yesu ri huma eka vito ra Xiheveru leri nge Yehoh·shuʹaʽ, leri vulaka leswaku “Yehovha I Muponisi.”
d Vona Vine’s Complete Expository Dictionary of Old and New Testament Words. Rito leri fanaka ra Xigriki ri kumekeka eka Matewu 5:11, laha Yesu a vuleke leswaku vanhu va ta hembela valandzeri va yena hi “swilo hinkwaswo” swo homboloka.—International Standard Version.