Swivutiso Swa Vahlayi
Leswi Vayuda a va lerisiwe leswaku va nga vi na “nchumu lowu nga ni comela” hi nkarhi wa Paseka, ha yini Yesu a tirhise vhinyo—swakunwa leswi vileke—loko a simeka Xitsundzuxo xa rifu ra yena?—Eksoda 12:20; Luka 22:7, 8, 14-20.
Nkhuvo wa Paseka, lowu a wu endliwa hi xikongomelo xo tlangela ku Huma ka vana va Israyele aEgipta, wu sunguriwe hi 1513 B.C.E. Loko Yehovha a nyikela swileriso swa ndlela leyi a wu fanele wu tlangeriwa ha yona, u te: “Mi nga dyi nchumu lowu nga ni comela. Etindhawini ta n’wina hinkwato leti mi tshamaka eka tona mi ta dya swinkwa leswo-ke-comela.” (Eksoda 12:11, 20) Xileriso lexi xa Xikwembu lexi a xi va sivela ku dya nchumu lowu nga ni comela, a xi tirha ntsena eka muxaka wa xinkwa lexi a xi ta dyiwa hi Paseka. A ku vuriwanga nchumu hi vhinyo.
Xivangelo-nkulu xa ku yirisiwa ka comela hileswi Vaisrayele va humeke Egipta hi xihatla. Eksoda 12:34 ya hlamusela: “Vanhu va rhwala mbila ya vona yi nga si cheriwa comela, swo pfuvela eka swona swi phutseriwe hi minkhancu ya vona va swi veke emakatleni.” Ku pfumaleka ka comela hi nkarhi wa minkhuvo ya Paseka leyi a yi ta landzela a swi ta tsundzuxa switukulwana swa nkarhi lowu taka hi mhaka leyi ya nkoka.
Hi ku famba ka nkarhi, hakanyingi vanhu a va teka comela tanihi leyi fanekiselaka xidyoho kumbe ku bola. Hi xikombiso, loko muapostola Pawulo a vulavula hi munhu la nga ni mahanyelo yo biha evandlheni ra Vukreste, u vutisile: “Xana a mi swi tivi leswaku comela xitsongo xi kukumuxa mbila hinkwayo?” Kutani u te: “Susani comela xa khale, leswaku mi va mbila leyintshwa, tanihi leswi mi nga riki na comela. Hikuva kahle-kahle Kreste la nga paseka ya hina u endliwe xitlhavelo. Hikwalaho a hi hambeteni hi endla nkhuvo hi swinkwa leswo-ke-comela swa vutshembeki ni swa ntiyiso, ku nga ri hi comela xa khale, kumbe comela xa vubihi ni vuhomboloki.” (1 Vakorinto 5:6-8) I xinkwa lexi nga riki na comela ntsena lexi a xi ta tirhisiwa ku fanekisela miri wa Yesu wa nyama lowu nga riki na xidyoho.—Vaheveru 7:26.
Endzhakunyana Vayuda va sungule ni ku tirhisa vhinyo enkhubyeni wa Paseka. Swi nga ha endleka va sungule ku yi tirhisa endzhaku ka loko va vuye hi le vuhlongeni eBabilona. A ku na laha Bibele yi lwisanaka ni ku tirhisiwa loku ka vhinyo, hikwalaho Yesu u yi tirhisile eka swakudya swa Paseka. Ina, ndlela ya ntumbuluko leyi vhinyo ya le minkarhini ya khale a yi vila ha yona a yi hambanile ni leyi mbila yo endla xinkwa a yi virisiwa ha yona. Leswaku mbila yi vila a yi fanele yi cheriwa comela. Vhinyo leyi endliweke hi madiriva a yi nga cheriwi comela. Hi ntumbuluko madiriva ma ni swivirisi. Juzi ya madiriva leyi nga vilangiki a yi nga ri kona hi nkarhi wa Paseka hikuva a yi nga ta tshama yi nga vilanga ku sukela hi nkarhi wa ntshovelo hi xixikana ku fikela hi Paseka hi ximun’wana.
Hikwalaho, ku va Yesu a tirhise vhinyo tanihi xifanekiselo xa Xitsundzuxo a swi lwisani nikatsongo ni swileriso swa Paseka malunghana ni comela. Vhinyo yihi na yihi yo tshwuka leyi nga cheriwangiki chukela, leyi nga pfanganisiwangiki ni byala byo hisa, kumbe leyi nga cheriwangiki mintsembyana ni mirhi yo nun’hwela ya amukeleka ku tirhisiwa tanihi xifanekiselo xa “ngati ya risima” ya Kreste.—1 Petro 1:19.