U Nga ‘Kariheli Yehovha’

1, 2. Ha yini hi nga fanelanga hi vona Yehovha nandzu hikwalaho ka swiphiqo swa vanhu? Kombisa.

A HI nge u ni malembe yo tala u tekile naswona u tsakile. Kambe siku rin’wana loko u vuya ekaya, u fike u kuma leswaku hinkwaswo leswi nga endlwini ya wena swi onhiwile. Fanichara ni swibye swi fayeteriwile kasi mete na wona wu onhiwile. Yindlu ya wena yo saseka yi fana ni ndhawu leyi hlaseriweke hi mhangu. Xana a wu ta holova u ku, “Ha yini nsati wa mina a endle leswi?” Kumbe a wu ta vutisa u ku, “I mani la endleke leswi?” A swi kanakanisi leswaku xivutiso lexa vumbirhi hi xona lexi nga ta ta emianakanyweni ya wena. Ha yini? Hikuva wa swi tiva leswaku nkataku loyi u n’wi rhandzaka a nge ri onhi kaya ra n’wina.

² Namuntlha, misava yi onhiwe hi nthyakiso, madzolonga ni mahanyelo yo biha. Tanihi swichudeni swa Bibele, ha swi tiva leswaku Yehovha a hi yena a vangaka swiphiqo leswi hinkwaswo. U vumbe misava leyi leswaku yi va paradeyisi yo tsakisa. (Gen. 2:8, 15) Yehovha i Xikwembu xa rirhandzu. (1 Yoh. 4:8) Matsalwa ma hi hlamusele muvangi wa swiphiqo swo tala swa misava leyi. A ku na un’wana handle ka Sathana Diyavulosi, “mufumi wa misava.”—Yoh. 14:30; 2 Kor. 4:4.

 3. Hi nga ha sungula ku va ni langutelo leri hoxeke hi swiphiqo swa hina hi ndlela yihi?

³ Hambiswiritano, a hi nge soli Sathana hikwalaho ka swiphiqo swa hina hinkwaswo. Ha yini? Hikuva swin’wana swa swiphiqo swa hina swi vangiwa hi swihoxo swa hina. (Hlaya Deteronoma 32:4-6.) Hi nga ha vula leswaku ha yi pfumela mhaka leyi kambe leswi hi nga hetisekangiki, hi nga sungula ku va ni langutelo leri hoxeke hi swiphiqo swa hina naswona sweswo swi nga va ni khombo. (Swiv. 14:12) Hi ndlela yihi? Ematshan’weni yo tivona nandzu kumbe ku vona Sathana nandzu hikwalaho ka swiphiqo swa hina, hi nga ha sungula ku vona Yehovha nandzu. Hi nga ha kala hi “karihela Yehovha.”—Swiv. 19:3.

4, 5. Mukreste a nga “karihela Yehovha” hi ndlela yihi?

⁴ Xana swi nga koteka leswaku hi “karihela Yehovha”? Entiyisweni a swi nge hi pfuni nchumu ku endla tano. (Esa. 41:11) Xana hi nga va hi langutele ku vuyeriwa hi yini? Mutlhokovetseri un’wana u tshame a ku: “Mavoko ya wena ma kome swinene leswaku ma nga kota ku lwa ni Xikwembu.” Swi nga ha endleka hi nga vuli hi ku kongoma leswaku hi hlundzukele Yehovha. Kambe Swivuriso 19:3 yi vula leswaku vuphukuphuku bya munhu “byi gombonyokisa ndlela yakwe, naswona mbilu yakwe yi karihela Yehovha.” Ina, munhu a nga ha karihela Xikwembu embilwini yakwe. Langutelo rero ri nga sungula ku vonaka hi tindlela leti tumbeleke. Munhu a nga ha va ni xikhomela eka Yehovha hi ndlela yo fanekisela. Hikwalaho, munhu yoloye a nga ha tshika ku hlanganyela ni vandlha kumbe a nga ma seketeli hi ku helela malunghiselelo yo gandzela Yehovha.

⁵ I yini leswi nga hi susumetelaka ku “karihela Yehovha”? Hi nga wu papalata njhani ntlhamu wolowo? I swa nkoka leswaku hi tiva tinhlamulo ta swivutiso leswi. Phela, vuxaka bya hina na Yehovha Xikwembu bya katseka!

6, 7. Ha yini Vaisrayele va le nkarhini wa Muxe va sungule ku sola Yehovha?

⁶ I yini leswi nga susumetelaka mbilu ya nandza wo tshembeka wa Yehovha leswaku yi sungula ku sola Xikwembu? A hi kambisiseni swilo swa ntlhanu leswi nga ha hi endlaka hi kariha naswona hi ta tlhela hi tlhuvutsa swikombiso swa le Bibeleni leswi kandziyisaka ndlela leyi van’wana enkarhini lowu hundzeke va weleke eka ndzingo wolowo ha yona.—1 Kor. 10:11, 12.

⁷ Hi nga kuceteriwa hi swilo swo biha leswi van’wana va swi vulaka. (Hlaya Deteronoma 1:26-28.) Vaisrayele a va ha ku kutsuriwa evuhlongeni aEgipta. Yehovha hi singita a a ha ku tisa makhombo ya khume eka tiko rolero leri tshikilelaka naswona endzhaku ka swona u lovise Faro ni vuthu rakwe ra nyimpi eLwandle ro Tshwuka. (Eks. 12:29-32, 51; 14:29-31; Ps. 136:15) Vanhu va Xikwembu a va lunghekele ku nghena eTikweni leri Tshembisiweke. Kambe, hi nkarhi wolowo Vaisrayele va sungule ku sola Yehovha. I yini lexi endleke va kombisa ku pfumala ripfumelo ko tano? Va hetiwe matimba va tlhela va chavisiwa hi xiviko xo biha lexi tisiweke hi vanhu van’wana lava rhumiweke ku ya kambela tiko. (Tinhl. 14:1-4) Ku ve ni vuyelo byihi? Xitukulwana hinkwaxo a xi pfumeleriwanga ku nghena ‘etikweni rolero lerinene.’ (Det. 1:34, 35) Xana na hina minkarhi yin’wana hi nga pfumelela swilo swo biha leswi vuriweke hi van’wana swi tsanisa ripfumelo ra hina kutani swi hi endla hi sola ndlela leyi Yehovha a hi kongomisaka ha yona?

 8. Ha yini vanhu va Xikwembu va le nkarhini wa Esaya va vone Yehovha nandzu hikwalaho ka swiphiqo swa vona?

⁸ Maxangu ni ku nonon’hweriwa swi nga ha hi heta matimba. (Hlaya Esaya 8:21, 22.) Enkarhini wa Esaya, tiko ra Yuda a ri ri eku xanisekeni. A ri rhendzeriwe hi valala. Swakudya a swi kala. Vanhu vo tala a va ri ni ndlala. Kambe xa nkoka swinene, a ku ri ni ndlala ya moya. (Amo. 8:11) Hambiswiritano, ematshan’weni yo lava mpfuno eka Yehovha leswaku va kota ku langutana ni maxangu wolawo, va sungule ku “rhukana” hosi ya vona ni Xikwembu xa vona. Ina, va vone Yehovha nandzu hikwalaho ka swiphiqo swa vona. Loko hi weriwe hi khombo kumbe swiphiqo swo karhi, xana na hina hi nga vula etimbilwini ta hina hi ku, ‘A a ri kwihi Yehovha loko ndzi lava mpfuno wa yena?’

 9. Ha yini Vaisrayele va le nkarhini wa Ezekiyele va ve ni langutelo leri hoxeke?

⁹ A hi tivi vuxokoxoko hinkwabyo. Leswi Vaisrayele va le nkarhini wa Ezekiyele a va nga tivi vuxokoxoko hinkwabyo, a va anakanya leswaku ndlela ya Yehovha a yi ‘nga lulamisiwangi kahle.’ (Ezek. 18:29) A va endla onge a va ri ni mfanelo yo avanyisa Yehovha ni ku endla xiboho loko a endla swilo hi ndlela leyinene, hambileswi a va nga twisisi swivangelo swa yena hinkwaswo. Loko hina minkarhi yin’wana hi nga ri twisisi hi ku hetiseka rungula ro karhi ra le Bibeleni kumbe ndlela leyi swilo swi endlekaka ha yona evuton’wini bya hina, xana na hina embilwini hi nga vona onge ndlela ya Yehovha a yi lulamanga naswona a yi ‘lulamisiwanga kahle’?—Yobo 35:2.

10. Munhu a nga ha landzela xikombiso xo biha xa Adamu hi ndlela yihi?

¹⁰ Hi vona van’wana nandzu hikwalaho ka swidyoho ni swihoxo swa hina. Eku sunguleni ka matimu ya vanhu, Adamu u vone Xikwembu nandzu hikwalaho ka xidyoho xa yena n’wini. (Gen. 3:12) Hambileswi Adamu a tluleke nawu wa Xikwembu hi vomu naswona a byi tiva kahle vuyelo bya kona, u sole Yehovha. Entiyisweni, u vule leswaku Yehovha u n’wi nyike nsati la nga riki lonene. Ku sukela hi nkarhi wolowo, van’wana va landzele xikombiso xa Adamu xa ku sola Xikwembu hikwalaho ka swihoxo swa vona. Hi fanele hi tivutisa hi ku, ‘Xana ndzi nga hela matimba ndzi tlhela ndzi pfilunganyeka hikwalaho ka swihoxo swa mina lerova ndzi sungula ku anakanya leswaku milawu ya Yehovha ya tika swinene?’

11. Hi nga dyondza yini eka Yonasi?

¹¹ Hi sungula ku tianakanyela ku tlula mpimo. Muprofeta Yonasi u hlundzukile loko Yehovha a kombise tintswalo eka vanhu va le Ninivha. (Yon. 4:1-3) Ha yini? A a chava leswaku va ta anakanya leswaku a a ri muprofeta wa mavunwa hikuva muti wolowo a wu lovisiwanga endzhaku ka loko a vule leswaku wu ta lovisiwa. Swi tikomba onge Yonasi a a karhateka swinene malunghana ni leswi vanhu a va ta anakanya swona hi yena ku tlula ku anakanya hi Vaninivha lava hundzukeke. Xana na hina hi nga sungula ku tianakanyela ku tlula mpimo lerova hi “karihela Yehovha” hileswi a nga hatlangiki a tisa makumu? Loko se hi ri ni makume ya malembe hi chumayela leswaku siku ra Yehovha ri tshinele, xana hi nga ha sungula ku helela Yehovha mbilu loko van’wana va hi sandza loko hi twarisa leswi Bibele yi swi vulaka?—2 Pet. 3:3, 4, 9.

12, 13. Loko embilwini ya hina hi sungula ku nga pfumelelani ni leswi Yehovha a swi endlaka kumbe a swi pfumelelaka leswaku swi humelela, hi fanele hi endla yini?

¹² Hi nga endla yini loko hi nga pfumelelani ni leswi Yehovha a swi endlaka kumbe a swi pfumelelaka leswaku swi endleka? Tsundzuka leswaku a hi vutlhari ku endla tano. Vuhundzuluxeri byin’wana bya Swivuriso 19:3 byi ri: “Vuhunguki bya munhu byi onha timhaka ta yena kutani a hlunamela Yehovha.” (Byington) Loko ha ha anakanya hi mhaka yoleyo, sweswi a hi kambisiseni swilo swa ntlhanu leswi nga ta hi pfuna leswaku hi nga hlundzukeli Yehovha.

¹³ Hlayisa vuxaka bya wena na Yehovha byi tiyile. Hi nga papalata mboyamelo wa ku karihela Xikwembu loko hi tshama hi ri ni vuxaka lebyikulu na xona. (Hlaya Swivuriso 3:5, 6.) Hi fanele hi tshemba Yehovha. Nakambe a hi fanelanga hi anakanya leswaku hi tiva ku antswa ku n’wi tlula kumbe hi anakanya leswaku swilaveko swa hina i swa nkoka swinene. (Swiv. 3:7; Ekl. 7:16) Langutelo ro tano ri ta hi pfuna leswaku hi nga soli Yehovha loko ku humelela swilo swo biha.

14, 15. I yini leswi nga ta hi pfuna leswaku hi nga kuceteriwi hi swilo swo biha leswi van’wana va swi vulaka?

¹⁴ U nga pfumeli ku kuceteriwa hi swilo swo biha leswi van’wana va swi vulaka. Vaisrayele va le nkarhini wa Muxe a va ri ni swivangelo swo tala swo tshemba leswaku Yehovha u ta va pfuna va nghena eTikweni leri Tshembisiweke. (Ps. 78:43-53) Kambe loko va twe xiviko xo biha xa tinhlori ta khume leti nga tshembekangiki, a va ri “tsundzukanga voko ra [yena.]” (Ps. 78:42) Loko hi anakanyisisa hi mintirho ya Yehovha, hi tsundzuka swilo hinkwaswo leswinene leswi a hi endleleke swona, hi ta tiyisa vuxaka bya hina na yena. Hikwalaho, a hi nge pfumeleli leswi vanhu van’wana va swi vulaka swi hi hambanisa na Yehovha.—Ps. 77:11, 12.

¹⁵ Ku vuriwa yini loko hi ri ni langutelo ro biha hi vapfumeri-kulorhi? Sweswo swi nga hi hambanisa na Yehovha. (1 Yoh. 4:20) Loko Vaisrayele va gungurile loko Aroni a vekiwe ku va muprista lonkulu a swi fana ni loko va gungulela Yehovha. (Tinhl. 17:10) Hilaha ku fanaka, loko hi gungula hi lava Yehovha a va tirhisaka ku kongomisa xiphemu xa laha misaveni xa nhlengeletano yakwe, hi ta va hi gungulela Yehovha.—Hev. 13:7, 17.

16, 17. I yini leswi hi faneleke hi swi tsundzuka loko hi ri ni swiphiqo?

¹⁶ Tsundzuka leswaku Yehovha a hi yena a vangaka swiphiqo swa hina. Hambileswi Vaisrayele va le nkarhini wa Esaya a va fularhele Yehovha, A a ha swi lava ku va pfuna. (Esa. 1:16-19) Ku nga khathariseki xiphiqo lexi hi nga ha langutanaka na xona, hi nga chaveleleka hi ku tiva leswaku Yehovha wa hi khathalela naswona u lava ku hi pfuna. (1 Pet. 5:7) Entiyisweni, u hi tshembisa ku hi nyika matimba yo tiyisela.—1 Kor. 10:13.

¹⁷ Loko hi xaniseka—ku fana na Yobo—hi fanele hi tsundzuka leswaku Yehovha a hi yena a hi vangelaka ku xaniseka koloko. Yehovha wa byi venga vuhomboloki; u rhandza ku lulama. (Ps. 33:5) Onge hi nga fana na Elihu munghana wa Yobo loyi a nga te: “A swi ve ekule swinene ni Xikwembu xa ntiyiso leswaku xi endla hilaha ku hombolokeke, ni Lowa Matimba Hinkwawo ku endla hilaha ku nga lulamangiki!” (Yobo 34:10) Yehovha a hi yena a vangaka swiphiqo swa hina kambe u hi nyika “nyiko yin’wana ni yin’wana leyinene ni nyiko yin’wana ni yin’wana leyi hetisekeke.”—Yak. 1:13, 17.

18, 19. Ha yini hi fanele hi tshemba Yehovha minkarhi hinkwayo? Kombisa.

¹⁸ Tshemba Yehovha minkarhi hinkwayo. Xikwembu xi hetisekile naswona mianakanyo ya xona yi tlakuke ku tlula ya hina. (Esa. 55:8, 9) Hikwalaho loko hi titsongahata hakunene, hi fanele hi pfumela leswaku a hi twisisi swilo hinkwaswo. (Rhom. 9:20) Minkarhi yo tala, a hi tivi ntiyiso hinkwawo malunghana ni xiyimo xo karhi. A swi kanakanisi leswaku u swi xiyile leswaku xivuriso lexi xi tiyisile: “Munhu loyi a rhangaka a boxa mhaka ya yena, u vonaka a vulavula ntiyiso, ku kondza ku humelela loyi a n’wi kanetaka.”—Swiv. 18:17, New International Version.

¹⁹ Loko hi ri ni munghana loyi hi n’wi tshembaka ivi a endla swin’wana leswi eku sunguleni hi nga swi twisisiki kumbe hi vona onge a swi tolovelekanga, xana hi ta hatlisela ku anakanya leswaku leswi a swi endleke swi hoxile? Kumbe hi ta n’wi ehleketelela leswinene, ngopfu-ngopfu loko se hi ri ni malembe yo tala hi n’wi tiva? Loko hi kota ku tirhisana ni vanghana va hina lava nga hetisekangiki hi ndlela yoleyo ya rirhandzu, hi fanele hi tiyimisela ku tshemba Tata wa hina wa le tilweni, loyi tindlela ta yena ni mianakanyo ya yena swi tlakukeke ku tlula swa hina!

20, 21. Ha yini swi ri swa nkoka leswaku hi nga soli Yehovha hikwalaho ka swiphiqo swa hina?

²⁰ Tsundzuka xivangelo xa xiviri xa swiphiqo swa hina. Ha yini hi fanele hi endla tano? Swiphiqo swin’wana swa hina ho tivangela. Loko hi lo tivangela, hi fanele hi pfumela mhaka yoleyo. (Gal. 6:7) U nga ringeti ku sola Yehovha hikwalaho ka swiphiqo swa wena. Ha yini sweswo swi nga twali? Anakanya hi xikombiso lexi: Movha yi nga ha va yi swi kota ku famba hi rivilo ra le henhla. A hi nge muchayeri wa yona u tsutsuma swinene loko a jika ekhonweni, ivi movha ya yena yi chayisa. Xana muchayeri u fanele a sola vaendli va movha wolowo? Doo! Hilaha ku fanaka, Yehovha u hi vumbe hi ri ni ntshunxeko wo tiendlela swiboho. Kambe u tlhele a hi dyondzisa ndlela yo endla swiboho swa vutlhari. Kutani ha yini hi fanele hi sola Muvumbi wa hina hikwalaho ka swihoxo swa hina?

²¹ I ntiyiso leswaku a hi swiphiqo swa hina hinkwaswo leswi vangiwaka hi swihoxo swa hina ni swiendlo swa hina leswi hoxeke. Swiendlakalo swin’wana swi endleka hikwalaho ka “nkarhi ni xiendlakalo lexi nga languteriwangiki.” (Ekl. 9:11) Kambe, a hi fanelanga hi rivala leswaku Sathana Diyavulosi hi yena muvangi lonkulu wa vuhomboloki. (1 Yoh. 5:19; Nhlav. 12:9) Hi yena nala—ku nga ri Yehovha!—1 Pet. 5:8.

22, 23. Hi fanele hi endla yini loko hi hela matimba hikwalaho ka swiphiqo swa hina?

²² Loko u ri ni swiphiqo, tsundzuka xikombiso xa Yoxuwa na Kalebe. Ku hambana ni tinhlori letin’wana ta khume, vavanuna lavambirhi vo tshembeka va tise xiviko lexinene. (Tinhl. 14:6-9) Va kombise ripfumelo eka Yehovha. Nilokoswiritano, va boheke ku tsendzeleka emananga ku ringana malembe ya 40 swin’we ni Vaisrayele lavan’wana. Xana Yoxuwa na Kalebe va gungurile kumbe va hlundzuka hileswi vona a va nga fanelanga va xupuriwa? Doo! Va tshembe Yehovha. Xana va katekisiwile? Ina! Hambileswi xitukulwana hinkwaxo xi feleke emananga, vavanuna lavambirhi va pfumeleriwe ku nghena eTikweni leri Tshembisiweke. (Tinhl. 14:30) Hilaha ku fanaka, Yehovha u ta hi katekisa loko hi nga “karhali” ku endla ku rhandza ka yena.—Gal. 6:9; Hev. 6:10.

²³ Loko u hele matimba hikwalaho ka leswi u nga ni swiphiqo, hikwalaho ka swihoxo swa van’wana kumbe hikwalaho ka leswi u endlaka swihoxo, xana u fanele u endla yini? Tsundzuka timfanelo leti hlamarisaka ta Yehovha. Anakanya swilo swo saseka leswi Yehovha a ku tshembiseke swona. Tivutise, ‘Xana vutomi bya mina a byi ta va byi ri njhani loko a ndzi nga ri na vuxaka lebyikulu na Yehovha?’ Minkarhi hinkwayo tshama u ri ekusuhi na yena naswona u nga pfumeleli mbilu ya wena yi n’wi karihela!