Ku Va Vanhu Va Yehovha I Musa Lowu Nga Faneriwiki
“Hi va Yehovha.”—RHOM. 14:8.
1, 2. (a) Hi rihi lunghelo leri hi nga na rona? (b) Hi swihi swivutiso leswi hi nga ta swi kambisisa?
WA NGA vona lunghelo ra risima leri Yehovha a ri nyikeke tiko ra Israyele loko a ku eka rona: “Kunene mi ta va ndzhaka ya mina yo hlawuleka exikarhi ka vanhu lavan’wana hinkwavo.” (Eks. 19:5) Namuntlha, swirho swa vandlha ra Vukreste na swona swi ni lunghelo ra ku va vanhu va Yehovha. (1 Pet. 2:9; Nhlav. 7:9, 14, 15) I lunghelo leri nga hi vuyerisaka hilaha ku nga heriki.
2 Hambileswi ku va vanhu va Yehovha ku nga lunghelo, kambe swi tlhela swi endla leswaku hi va ni vutihlamuleri. Van’wana va nga ha tivutisa: ‘Xana ndzi ta swi kota ku endla leswi Yehovha a swi languteleke eka mina? Loko ndzo tshuka ndzi endle xidyoho, xana u ta ndzi fularhela? Xana ku va munhu wa Yehovha swi ta endla leswaku ndzi nga ha vi na ntshunxeko?’ Ku karhateka ko tano ku fanele ku tekeriwa enhlokweni. Kambe, xo sungula ku ni xivutiso xin’wana lexi hi faneleke hi anakanyisisa swinene ha xona: Hi byihi vuyelo bya ku va munhu wa Yehovha?
Ku Va Vanhu Va Yehovha Swi Tisa Ntsako
3. Xana xiboho xa Rahava xo tirhela Yehovha xi n’wi vuyerise njhani?
3 Xana vanhu lava nga va Yehovha va vuyeriwa? Anakanya hi mhaka ya Rahava, nghwavava leyi a yi tshama emutini wa khale wa Yeriko. A swi kanakanisi leswaku u kuriseriwe evugandzerini lebyi thyakeke bya swikwembu swa Vakanana. Kambe, loko a twe leswaku Yehovha u endle leswaku Vaisrayele va hlula, u swi xiyile leswaku Yehovha i Xikwembu xa ntiyiso. Hikwalaho u hoxe vutomi bya yena ekhombyeni leswaku a sirhelela vanhu lava hlawuriweke va Xikwembu xisweswo a veka vumundzuku bya yena emavokweni ya vona. Bibele yi ri: “Xana na yena Rahava lowa nghwavava a nga vuriwanga la lulameke hikwalaho ka mintirho, endzhaku ka ku amukela varhumiwa hi malwandla kutani a va humesa hi ndlela yin’wana ke?” (Yak. 2:25) Anakanya vuyelo lebyi a byi kumeke loko a va un’wana wa vanhu lava baseke va Xikwembu, vanhu lava dyondzisiweke Nawu wa Xikwembu hi tindlela ta rirhandzu ni vululami. U fanele a tsake swinene leswi a tshikeke mahanyelo ya yena ya khale! U tekane ni Muisrayele ivi a veleka n’wana la vuriwaka Bowasi, loyi a veke wanuna la chavaka Xikwembu.—Yox. 6:25; Rhu. 2:4-12; Mat. 1:5, 6.
4. Rhuti u vuyeriwe njhani eka xiboho lexi a xi endleke xo tirhela Yehovha?
4 Rhuti wa Mumowabu na yena u endle xiboho xo tirhela Yehovha. Loko a ha ri nhwanyana a swi kanakanisi leswaku u gandzele Kemoxi ni swikwembu swin’wana swa Vamowabu, kambe u tive Xikwembu xa ntiyiso, ku nga Yehovha naswona u tekane ni Muisrayele loyi a a te etikweni rero leswaku a ta luvela. (Hlaya Rhuti 1:1-6.) Endzhakunyana, loko Rhuti ni nkati-kulobye wa yena Orpa ni n’wingi wa vona Nawomi va ri endleleni yo ya eBetlehema, Nawomi u khongotele vavasati lavambirhi leswaku va tlhelela eka rikwavo. A swi nga ta va olovela ku tshama eIsrayele. Orpa yena “u tlhelele eka vanhu va ka vona ni le ka swikwembu swakwe,” kambe Rhuti a nga endlanga tano. U endle hi ku pfumelelana ni ripfumelo ra yena naswona a a swi tiva leswaku yena u lava ku va munhu wa mani. U byele Nawomi a ku: “U nga ndzi kombeli leswaku ndzi ku tshika, ndzi tlhela ndzi nga ha fambi na wena; hikuva laha u yaka kona, ndzi ta ya kona, naswona laha u etlelaka kona, ndzi ta etlela kona. Vanhu va wena va ta va vanhu va mina, Xikwembu xa wena xi ta va Xikwembu xa mina.” (Rhu. 1:15, 16) Leswi Rhuti a hlawuleke ku tirhela Yehovha, u vuyeriwile eka Nawu wa Xikwembu, lowu a wu ri ni malunghiselelo yo hlawuleka ya tinoni ni swisiwana ni vanhu lava nga riki na ndhawu. U kume ntsako ni nsirhelelo ehansi ka timpapa ta Yehovha.
5. I yini leswi u swi xiyeke hi vanhu lava tirhelaka Yehovha hi ku tshembeka?
5 U nga ha va u tiva vanhu vo karhi lava se va nga ni makume ya malembe va tinyiketele eka Yehovha naswona va n’wi tirhelaka hi ku tshembeka. Va vutise leswaku va vuyeriwe njhani loko va ri karhi va n’wi tirhela. Hambileswi a nga riki kona munhu la nga riki na swiphiqo, vumbhoni byi ma seketela ngopfu marito ya mupisalema lama nge: “Va tsaka vanhu lava Xikwembu xa vona ku nga Yehovha!”—Ps. 144:15.
Yehovha A Nga Langutelanga Swilo Swo Tala Eka Hina
6. Ha yini hi nga fanelanga hi chava leswaku a hi nge swi koti ku endla leswi Yehovha a swi languteleke eka hina?
6 U nga ha va u tivutisile loko u ta swi kota ku endla leswi Yehovha a swi languteleke eka wena. Swa olova ku titwa u chavisiwa hi mhaka ya ku va nandza wa Xikwembu, ku hanya hi milawu ya xona ni ku vulavula hi vito ra xona. Hi xikombiso, Muxe a a titwa a nga faneleki loko a rhumiwa ku ya vulavula ni Vaisrayele ni hosi ya tiko ra Egipta. Kambe Xikwembu a xi nga langutelanga swilo swo tala eka Muxe. Yehovha ‘u n’wi dyondzise leswi a a ta swi endla.’ (Hlaya Eksoda 3:11; 4:1, 10, 13-15.) Leswi Muxe a amukeleke mpfuno lowu a nyikiweke wona, u tsakele ku endla ku rhandza ka Xikwembu. Hilaha ku fanaka, Yehovha a nga langutelanga swilo swo tala eka hina. Wa swi tiva leswaku a hi hetisekanga naswona u lava ku hi pfuna. (Ps. 103:14) Ku tirhela Xikwembu tanihi mulandzeri wa Yesu swa phyuphyisa, a swi tiki hikuva swi vuyerisa van’wana naswona swi tsakisa mbilu ya Yehovha. Yesu u te: “Tanani eka mina, . . . ndzi ta mi phyuphyisa. Tlhandlekani joko ra mina ehenhla ka n’wina mi tlhela mi dyondza eka mina, hikuva ndzi ni moya wo rhula ni mbilu yo titsongahata.”—Mat. 11:28, 29.
7. Ha yini u nga tiyisekaka leswaku Yehovha u ta ku pfuna leswaku u endla leswi a swi languteleke eka wena?
7 Minkarhi hinkwayo Yehovha u ta hi nyika xikhutazo lexi hi xi lavaka, loko ntsena hi titshega hi yena leswaku a hi nyika matimba. Hi xikombiso, Yeremiya entiyisweni a a nga ri munhu la vulavulaka hi xivindzi hi ntumbuluko. Hikwalaho, loko Yehovha a n’wi rhumile leswaku a ya va muprofeta wa Yena, Yeremiya u te: “Oho, Wena Yehovha, Hosi leyi Lawulaka! Phela entiyisweni a ndzi swi tivi ku vulavula, hikuva ndza ha ri mufana.” Endzhakunyana u kale a ku: “A ndzi nge he tlheli ndzi vulavula hi vito ra yena.” (Yer. 1:6; 20:9) Kambe, hi ku khutaziwa hi Yehovha, Yeremiya u swi kotile ku chumayela rungula leri van’wana a va nga ri tsakeli, ku ringana malembe ya 40. Yehovha a a tshamela ku n’wi khutaza hi marito lama nge: “Ndzi na wena, leswaku ndzi ku ponisa ni ku ku kutsula.”—Yer. 1:8, 19; 15:20.
8. Hi swi kombisa njhani leswaku hi tshemba Yehovha?
8 Leswi Yehovha a tiyiseke Muxe na Yeremiya, a nga hi pfuna na hina leswaku hi endla leswi a swi languteleke eka Vakreste namuntlha. Lexi lavekaka i ku va hi titshega hi Xikwembu. Bibele yi ri: “Tshemba Yehovha hi mbilu ya wena hinkwayo naswona u nga titshegi hi ku twisisa ka wena n’wini. N’wi tivise tindlela ta wena hinkwato, kutani yena u ta lulamisa tindlela ta wena.” (Swiv. 3:5, 6) Hi kombisa leswaku hi tshemba Yehovha loko hi tirhisa mpfuno lowu a wu nyikelaka hi ku tirhisa Rito ra yena swin’we ni hi vandlha. Loko hi pfumelela Yehovha leswaku a hi kongomisa evuton’wini, a xi kona lexi nga ta hi sivela leswaku hi tshembeka eka yena.
Yehovha U Khathalela Munhu Un’wana Ni Un’wana Loyi A Nga Wa Yena
9, 10. Pisalema ya vu-91 yi tshembisa nsirhelelo wa muxaka muni?
9 Loko van’wana va ha anakanyisisa hi loko va fanele va tinyiketela eka Yehovha, va nga ha va va tivutisile hi khombo ra ku dyoha, ku nga ha faneleki ni ku fularheriwa hi Yehovha. Lexi tsakisaka, Yehovha u hi nyika nsirhelelo hinkwawo lowu hi wu lavaka leswaku hi sirhelela vuxaka bya hina bya risima na yena. A hi voneni ndlela leyi mhaka yoleyo yi hlamuseriweke ha yona eka Pisalema ya vu-91.
10 Pisalema yoleyo yi sungula hi marito lama nge: “Mani na mani la tshamaka endhawini ya le xihundleni ya La nge Henhla-henhla u ta kuma vutshamo endzhutini wa Lowa Matimba Hinkwawo. Ndzi ta vula eka Yehovha ndzi ku: ‘U vutumbelo bya mina ni khokholo ra mina, Xikwembu xanga, lexi ndzi nga ta tshembela eka xona.’ Hikuva yena u ta ku kutsula exirimbaneni xa muphasi wa tinyenyana.” (Ps. 91:1-3) Xiya leswaku Xikwembu xi tshembisa ku sirhelela lava xi rhandzaka va tlhela va xi tshemba. (Hlaya Pisalema 91:9, 14.) Xana a xi vulavula hi nsirhelelo wa muxaka muni? Yehovha u sirhelele malandza man’wana ya yena ya le nkarhini lowu hundzeke hi tlhelo ra nyama—minkarhi yin’wana sweswo a a swi endlela ku sirhelela rixaka leri Mesiya la tshembisiweke a a ta huma eka rona. Hambiswiritano, vavanuna vo tala vo tshembeka va pfaleriwile emakhotsweni, va xanisiwa va tlhela va dlayiwa hi ndlela ya tihanyi, ku ri matshalatshala ya Diyavulosi yo va endla leswaku va nga tshembeki eka Xikwembu. (Hev. 11:34-39) Va kume xivindzi lexi a va xi lava leswaku va kota ku tiyisela hikuva Yehovha u va sirhelerile eka khombo leri a ri ta va endla va nga tshembeki. Hikwalaho, Pisalema ya vu-91 yi nga twisisiwa tanihi xitshembiso xa ku sirheleriwa hi tlhelo ra moya.
11. I yini ‘ndhawu ya le xihundleni ya La nge Henhla-henhla,’ naswona Xikwembu xi sirhelela vanhu va njhani eka yona?
11 Hikwalaho, ‘ndhawu ya le xihundleni ya La nge Henhla-henhla’ leyi mupisalema a vulavuleke ha yona i ndhawu yo fanekisela ya ku sirheleriwa hi tlhelo ra moya. Lava va tshamaka eka yona swin’we ni Xikwembu, va ri vaendzi va xona va sirhelelekile eka nchumu wun’wana ni wun’wana ni le ka munhu un’wana ni un’wana loyi a xungetaka ripfumelo ra vona ni ndlela leyi va rhandzaka Xikwembu ha yona. (Ps. 15:1, 2; 121:5) I ndhawu leyi nga xihundla hikuva vanhu lava nga riki vapfumeri a va nge yi tivi. Endhawini leyi, Yehovha u sirhelela vanhu lava entiyisweni va nge: ‘U Xikwembu xa mina lexi ndzi xi tshembaka.’ Loko hi tshama endhawini leyi ya vutumbelo, a hi fanelanga hi karhateka ku tlula mpimo malunghana ni ku nga ha tsakeriwi hi Xikwembu hikwalaho ko wela entlhan’wini wa Sathana, “muphasi wa tinyenyana.”
12. Hi wahi makhombo lama xungetaka vuxaka bya hina na Xikwembu?
12 Hi wahi makhombo lama xungetaka vuxaka bya hina bya risima na Xikwembu? Mupisalema u boxa yo hlayanyana, lawa man’wana ya wona ku nga “ntungu lowu fambaka eku dzwihaleni, . . . [ni] ndzoviso lowu lovisaka ninhlikanhi.” (Ps. 91:5, 6) “Muphasi wa tinyenyana” u phase vo tala hi ku navela ka vutianakanyi ko lava ku tilawula. (2 Kor. 11:3) U phasa van’wana hi ku hlohlotela makwanga, ku tikukumuxa ni ku rhandza swilo leswi vonakaka. Kasi van’wana u va kanganyisa hi tifilosofi to tanihi ku rhandza tiko ra rikwavo, dyondzo ya ku tiendlekela ka swilo ni vukhongeri bya mavunwa. (Kol. 2:8) Naswona vo tala va yengiwe hi ntlhamu wa ku endla vuoswi. Ntungu wolowo lowu nga ni khombo hi tlhelo ra moya wu endle leswaku vanhu va timiliyoni va nga ha xi rhandzi Xikwembu.—Hlaya Pisalema 91:7-10; Mat. 24:12.
Ku Sirhelela Ndlela Leyi U Rhandzaka Xikwembu Ha Yona
13. Yehovha u hi sirhelela njhani eka makhombo lama xungetaka vuhlayiseki bya hina hi tlhelo ra moya?
13 Yehovha u va sirhelela njhani vanhu va yena eka makhombo lawa ya moya? Pisalema leyi yi ri: “U ta lerisa tintsumi takwe malunghana na wena, leswaku ti ku rindza etindleleni ta wena hinkwato.” (Ps. 91:11) Tintsumi ta le tilweni ta hi kongomisa ti tlhela ti hi sirhelela leswaku hi kota ku chumayela mahungu lamanene. (Nhlav. 14:6) Ku engetela eka tintsumi, loko vakulu lava nga Vakreste va namarhela Matsalwa swinene loko va dyondzisa, va hi sirhelela leswaku hi nga kanganyisiwi hi mianakanyo ya mavunwa. Va nga pfuna munhu un’wana ni un’wana loyi a lwaka hi matimba leswaku a hlula mavonelo ya misava. (Tito 1:9; 1 Pet. 5:2) Nakambe “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha” ri hi nyika swakudya swa moya leswaku ri hi sirhelela eka dyondzo ya ku tiendlekela ka swilo, ndzingo wa ku navela ko biha, ku lava rifuwo ni ndhuma ni ku navela ni minkucetelo yin’wana yo tala leyi nga ni khombo. (Mat. 24:45) I yini lexi ku pfuneke leswaku u lwisana ni man’wana ya makhombo wolawo?
14. Hi nga wu tirhisa njhani nsirhelelo lowu Xikwembu xi hi nyikaka wona?
14 Hi fanele hi endla yini leswaku hi hambeta hi tshama “endhawini ya le xihundleni” leyi sirhelelekeke ya Xikwembu? Tanihi leswi hi tshamelaka ku tisirhelela eka makhombo ya nyama, yo tanihi timhangu, swigevenga, kumbe ku tluleriwa hi mavabyi, hi fanele ku hambeta hi tisirhelela eka makhombo ya moya. Hikwalaho, hi fanele hi tshama hi ri karhi hi tirhisa nkongomiso lowu Yehovha a hi nyikaka wona etibukwini ta hina ni le minhlanganweni ya vandlha ni le tinhlengeletanweni. Hi fanele hi tlhela hi lava xitsundzuxo xa vakulu. Naswona ha vuyeriwa eka timfanelo to hambana-hambana leti kombisiwaka hi vamakwerhu lava nga Vakreste. Hakunene, ku hlanganyela ka hina ni vandlha ku hi pfuna leswaku hi tlhariha.—Swiv. 13:20; hlaya 1 Petro 4:10.
15. Ha yini u nga tiyisekaka leswaku Yehovha a nga ku sirhelela eka nchumu wihi ni wihi lowu nga endlaka leswaku a nga ha ku tsakeli?
15 A hi na xivangelo xo kanakana leswaku Yehovha a nga hi sirhelela eka nchumu wihi ni wihi lowu nga endlaka leswaku a nga ha hi tsakeli. (Rhom. 8:38, 39) U ri sirhelerile vandlha eka valala lava nga ni matimba va vukhongeri ni va tipolitiki lava xikongomelo xa vona hi ntolovelo a ku nga ri ku hi dlaya, kambe ku hi hambanisa ni Xikwembu xa hina lexi kwetsimaka. Yehovha u hetisise xitshembiso xakwe lexi nge: “Tlhari rihi ni rihi leri nga ta endleriwa ku ku hlasela a ri nge humeleli.”—Esa. 54:17.
I Mani A Hi Nyikaka Ntshunxeko?
16. Ha yini misava yi nga taka yi nga hi nyiki ntshunxeko?
16 Xana ku va vanhu va Yehovha swi ta endla leswaku hi nga ha vi na ntshunxeko? Ku hambana ni sweswo, ku va vanhu va misava swi ta endla leswaku hi nga vi ni ntshunxeko. Misava yi hambanisiwile na Yehovha naswona yi fumiwa hi xikwembu xa tihanyi lexi endlaka vanhu mahlonga. (Yoh. 14:30) Hi xikombiso, mafambiselo ya swilo ya Sathana ma tirhisa ntshikilelo wa ikhonomi leswaku ma tekela vanhu ntshunxeko wa vona. (Ringanisa na Nhlavutelo 13:16, 17.) Xidyoho na xona xi ni matimba ya vuxisi yo endla vanhu mahlonga. (Yoh. 8:34; Hev. 3:13) Hambiloko vanhu lava nga riki vapfumeri va nga ha vulaka leswaku loko munhu a hanya hi ndlela leyi lwisanaka ni tidyondzo ta Yehovha u ta va ni ntshunxeko, munhu wihi ni wihi loyi a va yingiselaka u ta hatla a tikuma a ri hlonga ra xidyoho ni ra mahanyelo lama khomisaka tingana.—Rhom. 1:24-32.
17. Yehovha u hi nyika ntshunxeko wihi?
17 Hi hala tlhelo, Yehovha u ta hi ntshunxa eka swilo hinkwaswo leswi nga ha hi vavisaka loko hi tinyikela eka yena. Hi tindlela to karhi, xiyimo xa hina xi fana ni xa munhu loyi a vekaka vutomi bya yena emavokweni ya muendli wa vuhandzuri la nga ni vutshila, loyi a nga n’wi ntshunxaka exiyin’weni lexi xungetaka vutomi. Hinkwerhu hi le xiyin’weni lexi xungetaka vutomi, ku nga xidyoho lexi hi tswariweke na xona. Loko ntsena hi tinyikela eka Yehovha, exisekelweni xa gandzelo ra Kreste, hi nga va ni ntshembo wo pona vuyelo bya xidyoho kutani hi hanya hilaha ku nga heriki. (Yoh. 3:36) Tanihi leswi hi nga ta ya hi n’wi tshemba muendli wa vuhandzuri loko hi twa hi ndhuma ya yena leyinene, kutani ni ndlela leyi hi tshembaka Yehovha ha yona yi ta kula loko hi ya emahlweni hi dyondza ha yena. Hikwalaho, hi hambeta hi dyondza Rito ra Xikwembu hi vukheta hikuva sweswo swi ta hi pfuna leswaku hi xi rhandza hi ndlela leyi nga ta susa ku chava kwihi ni kwihi ka ku va vanhu va xona.—1 Yoh. 4:18.
18. Hi byihi vuyelo lebyi nga ta kumiwa hi vanhu va Yehovha?
18 Yehovha u nyika vanhu hinkwavo ntshunxeko wo tihlawulela. Rito ra yena ri ri: “Mi fanele mi hlawula vutomi leswaku mi ta ya emahlweni mi hanya, n’wina ni vana va n’wina, hi ku rhandza Yehovha Xikwembu xa n’wina.” (Det. 30:19, 20) U lava leswaku hi kombisa leswaku ha n’wi rhandza hi ku tihlawulela ku n’wi tirhela. Ematshan’weni yo hi tekela ntshunxeko, ku va vanhu va Xikwembu lexi hi xi rhandzaka handle ko kanakana swi ta hi endla hi tsaka naswona hi tshama hi tsakile.
19. Ha yini ku va vanhu va Yehovha ku ri musa lowu nga faneriwiki?
19 Leswi hi nga vadyohi, a swi hi faneli ku va vanhu va Xikwembu lexi hetisekeke. Hikwalaho ka musa wa Xikwembu lowu nga faneriwiki ha swi kota ku va vanhu va xona. (2 Tim. 1:9) Hikwalaho Pawulo u tsarile: “Loko hi hanya hi hanyela Yehovha, ni loko hi fa, hi fela Yehovha. Hikokwalaho loko hi hanya ni loko hi fa, hi va Yehovha.” (Rhom. 14:8) Entiyisweni a hi nge tisoli hileswi hi hlawuleke ku va vanhu va Yehovha.
U Nga Hlamula Njhani?
• Hi vuyeriwa hi yini hi ku va vanhu va Yehovha?
• Ha yini hi kota ku endla leswi Xikwembu xi swi languteleke eka hina?
• Yehovha u ma sirhelela njhani malandza ya yena?
[Swifaniso leswi nga eka tluka 8]
Vutisa van’wana leswaku va vuyeriwe njhani hi ku va vanhu va Yehovha
[Xifaniso lexi nga eka tluka 10]
Hi tihi tindlela tin’wana leti Yehovha a hi sirhelelaka ha tona?