Tshama U Tsakile Hambiloko U Ri Ni Swiphiqo
“Hinkwavo lava tumbelaka eka [Yehovha] va ta tsaka; va ta huwelela hi ku tsaka hilaha ku nga riki na makumu.”—PS. 5:11.
1, 2. (a) Hi swihi swilo swin’wana leswi vangaka ntshikilelo lowukulu namuntlha? (b) Handle ka makhombo lama welaka vanhu hinkwavo, i yini leswi Vakreste va ntiyiso va faneleke va swi tiyisela?
TIMBHONI TA YEHOVHA na tona ti weriwa hi makhombo lama welaka vanhu hinkwavo. Vanhu vo tala va Xikwembu va hlaseriwe hi vugevenga, nyimpi ni vuhomboloki byin’wana. Timhangu ta ntumbuluko, vusweti, vuvabyi ni rifu swi vanga ntshikilelo lowukulu. A swi fanerile loko muapostola Pawulo a tsala a ku: “Ha swi tiva leswaku ntumbuluko hinkwawo wu hambeta wu konya ni ku vaviseka swin’we ku ta fika sweswi.” (Rhom. 8:22) Nakambe a hi hetisekanga. Ku fana na Hosi Davhida wa khale hi nga ha ku: “Swidyoho swa mina swi hundze nhloko ya mina; swa ndzi tikela ku fana ni ndzhwalo wo tika.”—Ps. 38:4.
2 Handle ka makhombo lama welaka vanhu hinkwavo, Vakreste va ntiyiso va rhwale mhandzi ya nxaniso yo fanekisela. (Luka 14:27) Ina, vadyondzisiwa va Yesu va vengiwa ni ku xanisiwa ku fana na yena. (Mat. 10:22, 23; Yoh. 15:20; 16:2) Hikwalaho, loko hi landzela Kreste hi fanele hi tikarhata swinene hi tlhela hi tiyisela loko ha ha rindzele mikateko ya misava leyintshwa.—Mat. 7:13, 14; Luka 13:24.
3. Hi swi tivisa ku yini leswaku Xikwembu a xi lavi hi hanya vutomi lebyi teleke gome ni maxangu?
3 Xana leswi swi vula leswaku Vakreste va ntiyiso va hanya vutomi lebyi nga tsakisiki? Xana hi fanele hi hanya vutomi lebyi khomisaka gome ku fikela ku fika makumu? Swi le rivaleni leswaku Yehovha u lava leswaku hi tsaka loko ha ha rindzele ku hetiseka ka switshembiso swa yena. Nkarhi ni nkarhi Bibele yi hlamusela leswaku vagandzeri va ntiyiso i vanhu lava tsakeke. (Hlaya Esaya 65:13, 14.) Pisalema 5:11 yi ri: “Hinkwavo lava tumbelaka eka [Yehovha] va ta tsaka; va ta huwelela hi ku tsaka hilaha ku nga riki na makumu.” Entiyisweni hi nga swi kota ku va ni ntsako lowukulu, ku rhula ka mianakanyo ni ku eneriseka hambiloko hi ri ni swiphiqo. A hi kambisiseni ndlela leyi Bibele yi nga hi pfunaka ha yona ku langutana ni miringo ya hina kambe hi tshama hi tsakile.
Yehovha—“Xikwembu Lexi Tsakeke”
4. Xikwembu xi titwa njhani loko vulawuri bya xona byi fularheriwa?
4 Hi xikombiso, anakanya hi Yehovha. Leswi a nga Xikwembu xa Matimba Hinkwawo, u lawula ntumbuluko hinkwawo. A nga pfumali nchumu naswona a nga lavi mpfuno wa munhu. Hambiswiritano, hambileswi a nga ni matimba lamakulu Yehovha u fanele a hele matimba loko un’wana wa vana va yena va moya a xandzuka kutani a va Sathana. Xikwembu xi fanele xi twe ku vava loko tintsumi tin’wana na tona ti xandzukile endzhakunyana. Nakambe, anakanya hi ku vava loku Xikwembu xi ku tweke loko Adamu na Evha, swivumbiwa swa xona swa laha misaveni leswi hlamarisaka, swi xi fularherile. Ku sukela hi nkarhi wolowo, vatukulu va vona va tibiliyoni va ale ku lawuriwa hi Yehovha.—Rhom. 3:23.
5. I yini lexi twiseke Yehovha ku vava swinene?
5 Ku xandzuka loku vangiweke hi Sathana ka ha ya emahlweni. Yehovha u vone vanhu va gandzela swifaniso swa hava, va vanga madzolonga, va dlayana va tlhela va tikhoma hi ndlela leyi hundzeletiweke hi tlhelo ra rimbewu ku ringana malembe ya kwalomu ka 6 000. (Gen. 6:5, 6, 11, 12) Ku tlula kwalaho, u twe mavunwa yo chavisa ni swisandzu. Hambi ku ri vagandzeri va ntiyiso va Xikwembu minkarhi yin’wana va xi twise ku vava. Bibele yi hlamusela xiyimo xin’wana xo tano hi marito lama nge: “A va xandzuka ko tala swinene eka xona emananga, a va xi twisa ku vava ekwandzasini! A va ringa Xikwembu hi ku phindha-phindha, a va twisa ni Mukwetsimi wa Israyele ku vava.” (Ps. 78:40, 41) Hakunene Yehovha u twa ku vava swinene loko vanhu va yena va n’wi fularhela. (Yer. 3:1-10) Swi le rivaleni leswaku swilo swo biha swa humelela, naswona Yehovha wa karhateka swinene loko swi humelela.—Hlaya Esaya 63:9, 10.
6. Xikwembu xi langutana njhani ni swiyimo leswi karhataka?
6 Kambe, hambileswi Yehovha a tweke ku vava a tlhela a hetiwa matimba, sweswo a swi endli leswaku a nga ri teki goza. Loko ku ve ni swiyimo swo tika, Yehovha u hatle a teka magoza leswaku a hunguta vuyelo byo biha bya leswi humeleleke. U tlhele a teka magoza lawa a ma ta teka nkarhi wo leha leswaku eku heteleleni ku ta hetiseka xikongomelo xa yena. Hikwalaho ka swilo leswi hinkwaswo leswinene leswi Yehovha a swi endleke, u swi langutele hi ntsako ku vona ku lweriwa ka vuhosi bya yena swin’we ni mikateko leyi nga ta kumiwa hi vagandzeri va yena lava tshembekaka. (Ps. 104:31) Ina, ku nga khathariseki leswaku Yehovha u rhukaniwe ku fikela kwihi, u tshama a ri “Xikwembu lexi tsakeke.”—1 Tim. 1:11; Ps. 16:11.
7, 8. Hi nga n’wi tekelela njhani Yehovha loko swilo swi nga fambi kahle?
7 Entiyisweni, a hi nge tifanisi na Yehovha loko swi ta eka vuswikoti byo tlhantlha swiphiqo. Hambiswiritano, hi nga n’wi tekelela Yehovha loko hi langutane ni swiphiqo. Swi tolovelekile ku titwa hi ri ni gome loko swilo swi nga fambi kahle, kambe a hi fanelanga hi tshama hi ri ni gome. Leswi hi vumbiweke hi xifaniso xa Yehovha, hi ni vuswikoti byo anakanya ni vutlhari lebyi pfunaka, lebyi hi pfunaka leswaku hi kambisisa swiphiqo swa hina naswona hi teka magoza lamanene loko swi koteka.
8 Nchumu wun’wana wa nkoka lowu nga hi pfunaka ku langutana ni swiphiqo evuton’wini i ku tsundzuka leswaku ku ni swilo swin’wana leswi hi nga taka hi nga koti ku swi lawula. Ku karhateka swinene hi timhaka to tano swi nga ha nyanyisa gome ra hina swi tlhela swi endla leswaku hi nga vi na ntsako lowukulu lowu fambisanaka ni vugandzeri bya ntiyiso. Endzhaku ka loko hi teke magoza yo karhi lama twisisekaka leswaku hi tlhantlha xiphiqo, i swinene leswaku hi tshika ku anakanya swinene hi swiphiqo swa hina. Timhaka leti landzelaka ta le Bibeleni ti yi kombisa kahle mhaka leyi.
Ku Ringanisela I Ka Nkoka
9. Hana u ku kombise njhani ku ringanisela?
9 Anakanya hi xikombiso xa Hana, loyi eku heteleleni a veke mana wa muprofeta Samuwele. A a karhatiwa swinene hi mhaka ya leswi a a ri mhika. A vungunyiwa hi leswi a a ri mhika. Minkarhi yin’wana, Hana a a hela matimba lerova a a rila a tlhela a nga dyi. (1 Sam. 1:2-7) Siku rin’wana loko Hana a endzele endhawini yo kwetsima ya Yehovha, “moya-xiviri wakwe . . . wu vaviseke ngopfu, kutani a sungula ku khongela Yehovha ni ku rila ngopfu.” (1 Sam. 1:10) Endzhaku ka loko Hana a phofulele Yehovha leswi nga embilwini ya yena, muprista lonkulu Eli u n’wi tshinelerile a ku: “Famba hi ku rhula, onge Xikwembu xa Israyele xi nga hlamula xikombelo lexi u xi hundziseleke eka xona.” (1 Sam. 1:17) Hi nkarhi wolowo, Hana entiyisweni u swi xiyile leswaku u endle hinkwaswo leswi a a swi kota. A a nga ta swi kota ku pfula mbeleko wa yena. Hana u kombise ku ringanisela. U “[khome] ndlela yakwe kutani a dya, xikandza xakwe a xa ha tlhelanga xi vilela.”—1 Sam. 1:18.
10. Pawulo u kombise langutelo rihi lerinene loko a langutane ni xiphiqo lexi a a nga ta xi tlhantlha?
10 Muapostola Pawulo u kombise langutelo leri fanaka loko a langutane ni maxangu yo karhi. A a ri ni xiphiqo lexi a xi nga n’wi dyisi byi rhelela. U xi vitane “mutwa enyameni.” (2 Kor. 12:7) Ku nga khathariseki leswaku a xi ri xiphiqo xa njhani, Pawulo u endle leswi a a ta swi kota leswaku a xi susa, a khongela ka Yehovha a kombela ku suseriwa xona. Xana Pawulo u khongele kangani eka Yehovha malunghana ni xiphiqo lexi? Kanharhu. Loko se a khongele kanharhu, Xikwembu xi paluxele Pawulo leswaku ‘mutwa lowu a wu ri enyameni’ a wu nga ta susiwa hi singita. Pawulo u yi amukerile mhaka yoleyo naswona u dzike eku tirheleni ka Yehovha hi ku helela.—Hlaya 2 Vakorinto 12:8-10.
11. Xikhongelo xi hi pfuna njhani leswaku hi langutana ni swiphiqo swa hina?
11 Swikombiso leswi a swi vuli swona leswaku hi fanele hi tshika ku khongela eka Yehovha hi n’wi byela swilo leswi hi karhataka. (Ps. 86:7) Ku ri na sweswo, Rito ra Xikwembu ra hi khutaza: “Mi nga vileli ha nchumu, kambe eka hinkwaswo tivisani Xikwembu swikombelo swa n’wina hi xikhongelo ni xikombelo swin’we ni ku nkhensa swikombelo swa n’wina.” Xana Yehovha u ta angula njhani eka swikombelo swoleswo? Bibele yi ya emahlweni yi ku: “Kutani ku rhula ka Xikwembu loku tlulaka miehleketo hinkwayo ku ta rindza timbilu ta n’wina ni matimba ya n’wina ya mianakanyo ha Kreste Yesu.” (Filp. 4:6, 7) Ina, swi nga ha endleka Yehovha a nga xi susi xiphiqo xa hina, kambe a nga hlamula swikhongelo swa hina hi ku rindza matimba ya hina ya mianakanyo. Endzhaku ko khongela hi mhaka yo karhi, hi nga ha swi xiya leswaku swi ni khombo ku tshamela ku vilela.
Tsakela Ku Endla Ku Rhandza Ka Xikwembu
12. Ha yini ku tshama u ri ni gome swi nga vaka ni khombo?
12 Swivuriso 24:10 yi ri: “Xana u tikombise u hele matimba hi siku ra maxangu? Matimba ya wena ma ta va matsongo.” Xivuriso xin’wana xi ri: “Moya wa tshoveka hikwalaho ka ku vava ka mbilu.” (Swiv. 15:13) Vakreste van’wana va hele matimba lerova va kala va tshika ku hlaya Bibele ni ku anakanyisisa hi Rito ra Xikwembu. Swikhongelo swa vona swo va swa ku hetisa nawu ntsena, naswona va nga ha tihambanisa ni vagandzeri-kulobye. Swi le rivaleni leswaku ku tshama u ri ni gome swi nga va ni khombo.—Swiv. 18:1, 14.
13. Hi swihi swilo swin’wana leswi nga susaka gome ra hina kutani swi hi tisela ntsako?
13 Hi hala tlhelo, langutelo lerinene ri ta hi pfuna leswaku hi dzika eka swilo leswi nga hi tiselaka ntsako evuton’wini. Davhida u tsarile: “Oho Xikwembu xanga, ndzi tsakisiwe hi ku endla ku rhandza ka wena.” (Ps. 40:8) Loko swilo swi nga fambi kahle evuton’wini bya hina, a hi fanelanga hi tshika xiyimiso lexinene xa vugandzeri bya hina. Entiyisweni, ndlela leyinene yo lwisana ni gome i ku endla mintirho leyi tisaka ntsako. Yehovha u hi byela leswaku hi nga kuma ntsako hi ku hlaya Rito ra yena ni hi ku ri kambisisa nkarhi ni nkarhi. (Ps. 1:1, 2; Yak. 1:25) EMatsalweni yo Kwetsima ni le minhlanganweni ya Vukreste, hi kuma “marito lamanene” lama nga hi khutazaka ma tlhela ma tsakisa timbilu ta hina.—Swiv. 12:25; 16:24.
14. Hi xihi xitiyisekiso lexi humaka eka Yehovha lexi hi tiselaka ntsako sweswi?
14 Xikwembu xi hi nyika swivangelo swo tala swo tsaka. Xitshembiso xa xona xa ku hi ponisa hakunene i xihlovo lexikulu xa ntsako. (Ps. 13:5) Ha swi tiva leswaku ku nga khathariseki leswaku hi humelela hi yini sweswi, eku heteleleni Xikwembu xi ta hakela lava xi lavaka hi mbilu hinkwayo. (Hlaya Eklesiasta 8:12.) Muprofeta Habakuku u wu phofule hi ndlela yo saseka ntshembo wolowo loko a tsala a ku: “Hambiloko nkuwa wu nga rhumbuki, ni mirhi ya vhinya yi nga humesi mihandzu; entiyisweni ntirho wa mutlhwari wu nga va vuhava, ni masimu ma nga humesi swakudya; ntlhambi wa tinyimpfu wu nga herisiwa etshangeni, naswona ntlhambi wa tihomu wu nga vi kona endhawini leyi biyeriweke; kambe loko ku ri mina, ndzi ta khana eka Yehovha; ndzi ta tsakela Xikwembu xa ku ponisiwa ka mina.”—Hab. 3:17, 18.
“Va Tsaka Vanhu Lava Xikwembu Xa Vona Ku Nga Yehovha!”
15, 16. Boxa tinyiko tin’wana leti humaka eka Xikwembu leti hi nga tiphinaka ha tona loko ha ha rindzele mikateko ya le nkarhini lowu taka.
15 Loko ha ha rindzele vumundzuku lebyi tsakisaka, Yehovha u lava leswaku hi tiphina hi swilo leswinene leswi a hi nyikaka swona. Bibele yi ri: “Ndza swi tiva leswaku a ku na nchumu lexi antswaka eka [vanhu] ematshan’weni yo tsaka ni ku endla leswinene evuton’wini bya munhu; nileswaku munhu un’wana ni un’wana u fanele a dya, kunene a nwa, a kuma leswinene entirhweni wakwe hinkwawo wa matimba. I nyiko leyi humaka eka Xikwembu.” (Ekl. 3:12, 13) “Ku endla leswinene” swi katsa ku endlela van’wana swilo leswinene. Yesu u vule leswaku ku nyika swi tisa ntsako lowukulu ku tlula ku amukela. Ku kombisa tintswalo eka vanghana va hina va vukati, vana va hina, vatswari va hina ni maxaka man’wana swa enerisa swinene. (Swiv. 3:27) Ku va ni ntwela-vusiwana, ku va ni malwandla ni ku rivalela vagandzeri-kulorhi na swona swi tisa ntsako lowukulu swi tlhela swi tsakisa Yehovha. (Gal. 6:10; Kol. 3:12-14; 1 Pet. 4:8, 9) Naswona ku endla ntirho wa hina wa nsimu hi moya wo tinyikela swa vuyerisa hakunene.
16 Marito lama tshahiweke laha henhla ya Eklesiasta ma vulavula hi swilo swo olova swo tsakisa, swo tanihi ku dya ni ku nwa. Ina, hambiloko hi ri eku ringiweni, hi nga kuma ntsako eka tinyiko tihi ni tihi ta swilo leswi hi swi vonaka leti hi ti kumeke eka Yehovha. Ku tlula kwalaho, ku pela ka dyambu ko saseka, ndhawu yo xonga, ndlela yo hlekisa leyi swiharhi leswitsongo swi tlangaka ha yona ni swilo swin’wana swo hlamarisa leswi tumbuluxiweke, a swi kali swi lava hi humesa mali, kambe swi nga ha endla leswaku hi chava Yehovha swi tlhela swi hi tisela ntsako. Loko hi anakanyisisa hi swilo sweswo, hi ya hi n’wi rhandza swinene Yehovha hikuva i Munyiki wa swilo hinkwaswo leswinene.
17. I yini leswi nga ta endla hi ntshunxeka hi ku helela emaxangwini, naswona sweswi hi chaveleriwa hi yini?
17 Eku heteleleni, ndlela leyi hi rhandzaka Xikwembu ha yona, ku yingisa ka hina swileriso swa xona ni ku va ni ripfumelo egandzelweni ra nkutsulo swi ta endla leswaku hi ntshunxeka hi ku helela eka vutomi lebyi nga hetisekangiki naswona swi ta endla leswaku hi kuma ntsako lowu nga heriki. (1 Yoh. 5:3) Sweswi hi chaveleriwa hi ku tiva leswaku Yehovha wa swi vona hinkwaswo swilo leswi hi karhataka. Davhida u tsarile a ku: “Ndzi ta tsaka ndzi tsakisisa hi musa wa wena wa rirhandzu, hileswi u voneke ku xaniseka ka mina; wa ma tiva maxangu ya moya-xiviri wa mina.” (Ps. 31:7) Leswi Yehovha a hi rhandzaka, u ta hi ponisa ekhombyeni.—Ps. 34:19.
18. Ha yini vanhu va Xikwembu va fanele va tshama va ri ni ntsako?
18 Loko ha ha rindzele ku hetiseka ka switshembiso swa yena, a hi tekeleleni Yehovha Xikwembu lexi tsakeke. Hi nga pfumeleli mianakanyo leyo biha yi hi sivela ku ya emahlweni hi tirhela Xikwembu. Loko ku va ni swiphiqo, onge hi nga kongomisiwa hi vuswikoti byo anakanya ni vutlhari lebyi pfunaka. Yehovha u ta hi pfuna leswaku hi lawula ndlela leyi hi titwaka ha yona ni ku teka magoza wahi ni wahi lama nga ha kotekaka leswaku hi hunguta vuyelo byo biha bya swiendlakalo leswi nga ni khombo. A hi kumeni ntsako eka swilo leswinene leswi humaka eka yena, swa nyama ni swa moya. Loko hi tshama hi ri ekusuhi ni Xikwembu, hi ta tsaka hikuva “va tsaka vanhu lava Xikwembu xa vona ku nga Yehovha!”—Ps. 144:15.
U Dyondze Yini?
• Hi nga n’wi tekelela njhani Yehovha loko hi langutane ni swiphiqo?
• Ku ringanisela ku nga hi pfuna njhani leswaku hi langutana ni swiphiqo?
• Loko hi tshikilelekile, hi nga wu kuma njhani ntsako hi ku endla ku rhandza ka Xikwembu?
[Swifaniso leswi nga eka tluka 16]
Yehovha u twa ku vava hikwalaho ka swilo swo biha leswi endlekaka
[Xihlovo Xa Kona]
© G.M.B. Akash/Panos Pictures
[Swifaniso leswi nga eka tluka 18]
Yehovha u hi lunghiselele swilo leswi nga hi endlaka hi tshama hi tsakile