²⁰ Esaya u gimeta marito lawa ya vuprofeta a ku: “Loko Yehovha wa mavuthu a a nga hi siyelanga vaponi va nga ri vangani, a hi ta va hi fane na Sodoma, a hi ta va hi kotise Gomora.” (Esaya 1:9)c Eku heteleleni Yehovha u ta lamulela tiko ra Yuda hi ku lwa na Asiriya. Ku hambana na Sodoma na Gomora, tiko ra Yuda a ri nge heriseriwi makumu. Ri ta tshama ri ri kona.

21. Endzhaku ka loko Babilona wu lovise Yerusalema, ha yini Yehovha a ‘siye va nga ri vangani’?

²¹ Endzhaku ka malembe yo tlula 100, tiko ra Yuda ri tlhele ri langutana ni nhlaselo wun’wana. Vanhu a va nga dyondzanga nchumu eka nxupulo lowu tisiweke hi ku tirhisa Asiriya. “A va ya emahlweni va monya varhumiwa va Xikwembu xa ntiyiso ni ku honisa marito yakwe ni ku vungunya vaprofeta vakwe.” Hikwalaho, “vukarhi bya Yehovha byi wela vanhu vakwe, ku nga ha vi na ku tshunguriwa.” (2 Tikronika 36:16) Mufumi wa le Babilona ku nga Nebukadnetsara u hlule tiko ra Yuda, naswona enkarhini lowu, ku hava lexi saleke “ku fana ni ntsonga ensin’wini ya vhinya.” Hambi ku ri Yerusalema wu lovisiwile. (2 Tikronika 36:17-21) Kambe, Yehovha u ‘siye va nga ri vangani.’ Hambileswi tiko ra Yuda ri tiyiseleke malembe ya 70 evukhumbini, Yehovha u tiyisekise leswaku tiko leri ri ya emahlweni ri hanya, ngopfu-ngopfu rixaka ra Davhida, laha Mesiya la tshembisiweke a a ta huma kona.

22, 23. Eka lembe-xidzana ro sungula, ha yini Yehovha a ‘siye va nga ri vangani’?

²² Eka lembe-xidzana ro sungula, Vaisrayele va langutane ni nkitsikitsi wa vona wo hetelela va ha ri vanhu lava endleke ntwanano ni Xikwembu. Loko Yesu a tinyiketa tanihi Mesiya la tshembisiweke, tiko ri n’wi arile, naswona hikwalaho ka sweswo, Yehovha u ri arile. (Matewu 21:43; 23:37-39; Yohane 1:11) Xana leswi a swi vula leswaku Yehovha a nge he vi na rona tiko ro hlawuleka emisaveni? E-e. Muapostola Pawulo u kombise leswaku Esaya 1:9 a ya ha ta hetiseka hi ndlela yin’wana. Loko a tshaha eka vuhundzuluxeri bya Septuagint, u tsale a ku: “Hilaha Esaya a vuleke hakona ka ha ri emahlweni: ‘Loko Yehovha wa mavuthu a a nga hi siyelanga mbewu, ingi hi fane na Sodoma, naswona ingi hi fanisiwe na Gomora.’”—Varhoma 9:29.

²³ Enkarhini lowu, lava poneke a ku ri Vakreste lava totiweke, lava kombiseke ripfumelo eka Yesu Kreste. Eku sunguleni a ku ri Vayuda lava kombisaka ripfumelo. Hi ku famba ka nkarhi va hlangane swin’we ni Vamatiko lava kombisaka ripfumelo. Loko va hlanganile a va vumba Israyele lontshwa, “Israyele wa Xikwembu.” (Vagalatiya 6:16; Varhoma 2:29) “Mbewu” leyi yi pone ku lovisiwa ka mafambiselo ya swilo ya Xiyuda hi 70 C.E. Kunene, “Israyele wa Xikwembu” wa ha ri na hina namuntlha. Sweswi wu hlangane swin’we ni timiliyoni ta vanhu va matiko lava kombisaka ripfumelo, lava vumbaka “ntshungu lowukulu, lowu a [nga riki kona] munhu la kotaka ku wu hlaya, wu huma eka matiko hinkwawo ni tinyimba hinkwato ni vanhu hinkwavo ni tindzimi hinkwato.”—Nhlavutelo 7:9.

24. Xana i yini leswi vanhu hinkwavo va faneleke va swi xiya loko va tsakela ku pona khombo lerikulu swinene ku tlula makhombo lawa vanhu va tshameke va langutana na wona?

²⁴ Ku nga ri khale misava leyi yi ta weriwa hi nyimpi ya Armagedoni. (Nhlavutelo 16:14, 16) Hambileswi yi nga ta va ni nkitsikitsi wo tlula wa nhlaselo wa Asiriya kumbe wa Babilona etikweni ra Yuda, nileswi yi nga ta va yikulu ku tlula loko Rhoma yi lovisa tiko ra Yuda hi 70 C.E., vaponi va ta va kona. (Nhlavutelo 7:14) Kutani, i swa nkoka swinene leswaku hinkwerhu hi xiyisisa marito lawa Esaya a ma byelaka tiko ra Yuda! A ma vula ku pona eka lava tshembekeke enkarhini wolowo. Naswona ma nga vula ku pona eka lava kombisaka ripfumelo namuntlha.