Swivutiso Swa Vahlayi
Loko Yesu Kreste a rhume vaapostola va 12 ku ya chumayela, xana a va byeriwe ku teka tinhonga ni ku vehela maphaxani?
Van’wana va vula leswaku Tievhangeli tinharhu leti vulavulaka hi Yesu loko a rhuma vaapostola vakwe ku ya chumayela ta kanetana. Hambiswiritano, loko hi pimanisa Tievhangeli teto, hi nga fikelela mhaka leyi tsakisaka. Xo sungula, pimanisa leswi Marka na Luka va swi tsaleke. Rungula ra Marka ri ri: “[Yesu] a va lerisa leswaku va nga rhwali nchumu xa riendzo loko ku nga ri nhonga ntsena, va nga rhwali xinkwa, nkwama wa swakudya, mali ya koporo eswipachini swa vona swa vamba, kambe va vehela maphaxani, naswona va nga ambali tinguvu timbirhi ta le ndzeni.” (Mar. 6:7-9) Luka u tsale a ku: “Mi nga rhwali nchumu xa riendzo, hambi yi ri nhonga kumbe nkwama wa swakudya, hambi xi ri xinkwa kumbe mali ya silivhere; mi nga tameli hambi ti ri tinguvu timbirhi ta le ndzeni.” (Luka 9:1-3) Laha hi xiya mhaka leyi nga ha vonakaka onge ya kanetana. Hi ku ya hi rungula ra Marka, vaapostola a va byeriwe leswaku va teka nhonga naswona va vehela maphaxani, kambe rungula ra Luka ri vula leswaku a va nga fanelanga va rhwala nchumu hambi ku ri nhonga. Ku hambana na Marka, Luka a nga vulanga nchumu hi maphaxani.
Leswaku hi twisisa leswi Yesu a a lava ku va byela swona enkarhini wolowo, xiya xiga lexi Tievhangeli letinharhu ti pfumelelanaka ha xona. Eka marungula lawa ma ha ku tshahiwaka ni le ka Matewu 10:5-10, vaapostola a va byeriwe leswaku va nga ambali kumbe va va ni “tinguvu timbirhi ta le ndzeni.” Swi nga ha endleka leswaku muapostola un’wana ni un’wana a a ambale nguvu yin’we ya le ndzeni. Hikwalaho, a va nga fanelanga va teka yin’wana leswaku va longela riendzo. Hilaha ku fanaka, ana se a va vehele maphaxani. A va nga fanelanga va longa maphaxani man’wana. Ku vuriwa yini hi tinhonga? Buku ya The Jewish Encyclopedia yi ri: “Swi tikomba onge ku famba ni nhonga a ku ri mukhuva eka Vaheveru va khale.” (Gen. 32:10) Marka u vule leswaku vaapostola a va nga fanelanga va “[rhwala] nchumu xa riendzo” handle ka nhonga leyi a va ri na yona loko Yesu a va rhuma. Hikwalaho, vatsari va Tievhangeli a va kandziyisa xileriso xa Yesu xa leswaku va nga yi va ya teka swilo leswi engetelekeke leswaku va longela riendzo.
Yinhla leyi yi tlhele yi kandziyisiwa hi Matewu loyi a tweke xileriso lexi Yesu a va nyikeke xona enkarhini wolowo kutani a xi tsala. Yesu u te: “Mi nga longi nsuku kumbe silivhere kumbe koporo exipachini xa vamba ra n’wina, kumbe nkwama wa swakudya wa riendzo, kumbe tinguvu timbirhi ta le ndzeni, kumbe maphaxani kumbe nhonga; hikuva mutirhi u faneriwa hi swakudya swakwe.” (Mat. 10:9, 10) Ku vuriwa yini hi maphaxani lawa vaapostola a va ma veherile ni tinhonga leti a va ti khomile? Yesu a nga vulanga leswaku va cukumeta leswi se a va ri na swona kambe a a va byela leswaku va nga longi swilo sweswo. Ha yini a va nyike xileriso xexo? Hikuva “mutirhi u faneriwa hi swakudya swakwe.” Yoleyo hi yona yinhla-nkulu ya xileriso xa Yesu lexi a xi fambisana ni xikhutazo xakwe xa le Dyondzweni ya le Ntshaveni xa leswaku a va fanelanga va vilela hileswaku va ta dya yini, va ta nwa yini kumbe va ta ambala yini.—Mat. 6:25-32.
Hambileswi marungula ya Tievhangeli ma nga ha vonakaka ma kanetana loko u ma hlaya ro sungula, hinkwawo a ma kandziyisa yinhla leyi fanaka. Vaapostola a va fanele va famba ni leswi a va ri na swona, a va nga fanelanga va kavanyetiwa hi ku longa swilo leswi engetelekeke. Ha yini? Hikuva Yehovha a a ta va khathalela.
I mani “wansati la xiximekaka ni vavasati lava xiximekaka” lava Solomoni a vulavuleke ha vona?—Ekl. 2:8.
A hi tiyiseki leswaku a va ri vamani, kambe swi nga ha endleka leswaku a va ri vavasati lava dumeke lava Solomoni a hlanganeke na vona exigodlhweni xakwe.
Eka Eklesiasta ndzima 2, Solomoni u vulavule hi swilo swo hambana-hambana leswi a swi endleke ku katsa ni matsima yakwe yo aka. U engetele a ku: “Nakambe ndzi tihlengeletele silivhere ni nsuku, ni ndzhaka yo hlawuleka ya tihosi ni miganga leyi lawuriwaka hi tihosi. Ndzi tiendlele vayimbeleri va xinuna ni vayimbeleri va xisati ni ku titsakisa hilaha ku heleleke hi vana va vanhu, wansati la xiximekaka ni vavasati lava xiximekaka.”—Ekl. 2:8.
Vakambisisi vo tala va ehleketa leswaku “vavasati lava xiximekaka” lava Solomoni a a vulavula ha vona a ku ri tinhlantswa takwe ni vasati vambe vo tala lava a veke na vona endzhaku ka malembe, lava n’wi kuceteleke ku hlanganyela evugandzerini bya mavunwa. (1 Tih. 11:1-4) Hambiswiritano, nhlamuselo yoleyo a yi twisiseki kahle. Loko Solomoni a tsala marito lawa, ana se a a hlanganile ni “wansati la xiximekaka ni vavasati lava xiximekaka.” Naswona enkarhini wolowo a ha amukeleka eka Yehovha hikuva a a n’wi huhutela ku tsala tibuku ta Bibele. Kutani sweswo a swi fambisani ni xiyimo xakwe endzhaku ka malembe loko se a ri ni vasati vambe ni tinhlantswa ta madzana niloko se a hlanganyele evugandzerini bya mavunwa.
Ebukwini ya Eklesiasta, Solomoni u vule leswaku u “[lave] ku kuma marito lama tsakisaka ni ku tsala marito lama lulameke ya ntiyiso.” (Ekl. 12:10) Swi le rivaleni leswaku a a ma tiva marito lama nge “nsati,” “tihosi ta xisati” ni “vasati lavatsongo” hikuva u ma tirhisile ematsalweni yakwe lama huhuteriweke. (Swiv. 5:18; 18:22; Ekl. 9:9; Risim. 6:8, 9) Kambe eka Eklesiasta 2:8, marito wolawo a ma tirhisiwanga.
Marito lama nge “wansati la xiximekaka ni vavasati lava xiximekaka,” (ma ri eka vun’we ni le vunyingini) ma hundzuluxeriwe ma suka eritweni ra Xiheveru leri nga tolovelekangiki eBibeleni. Vakambisisi va vula leswaku nhlamuselo ya marito lawa a yi twisiseki. Vahundzuluxeri vo tala va Bibele va tirhisa xiga lexi nga eka Eklesiasta 2:8 ku vula vavasati, va xi tirhisa xi va eka vun’we kutani va xi yisa eka vunyingi. Xiga lexi nge “wansati la xiximekaka ni vavasati lava xiximekaka” xi nyika mongo wolowo.
Solomoni a a dumile swinene lerova hosi ya xisati leyi humaka emfun’weni lowu fuweke swinene wa le Xeba yi twe ha yena ivi yi n’wi endzela naswona yi hlamale ngopfu. (1 Tih. 10:1, 2) Swi nga ha endleka leswaku Solomoni a a kombetela eka “wansati la xiximekaka ni vavasati lava xiximekaka” loko a vulavula hi hosi yoleyo ya xisati. Nakambe a nga ha va a a vulavula hi vavasati vo tala lava a hlanganeke na vona exigodlhweni xakwe emalembeni yo tala loko a ha amukeleka eka Xikwembu.