“Nkarhi Wu Fikile!”
“A wu fikile nkarhi wa yena wa leswaku a suka emisaveni leyi a ya eka Tatana.”—YOHANE 13:1.
1. Loko Paseka ya 33 C.E. yi tshinela, vanhu va Yerusalema va anakanya yini, naswona ha yini?
LOKO Yesu a khuvuriwa hi 29 C.E., u sungule ntila lowu a wu ta yisa eka “nkarhi” wa rifu ra yena, ku pfuxiwa ka yena ni ku kwetsimisiwa ka yena. Sweswi i ximun’wana xa 33 C.E. Se ku hundze mavhiki ma nga ri mangani huvo leyi tlakukeke ya Vayuda, ku nga Sanedri, yi bohe xikungu xa ku dlaya Yesu. Loko Yesu a twe hi ta makungu ya vona, kumbexana u byeriwe hi Nikodema, loyi a a ri xirho xa Sanedri naswona a a ri ni xinghana eka yena, u suke eYerusalema ivi a ya etiko-xikaya entsungeni wa Nambu wa Yordani. Loko Nkhuvo wa Paseka wu tshinela, vanhu vo tala va suka etikweni va ya eYerusalema, naswona vanhu a va nyanyukile hi leswi a va swi anakanya ha Yesu. Vanhu va vutisana: “Mi swi vonisa ku yini? Xana mi vona onge a nge ti enkhubyeni nikatsongo?” Vaprista lavakulu ni Vafarisi va engetele nyanyuko hi ku lerisa leswaku un’wana ni un’wana loyi a vonaka Yesu u fanele a ta va byela laha a n’wi voneke kona.—Yohane 11:47-57.
2. I xiendlo xihi xa Mariya lexi pfuxeke mholovo, naswona nhlamulo ya Yesu yo yimelela wansati loyi yi kombisa yini malunghana ni ku xiya ka yena “nkarhi wa yena”?
2 Hi Nisan 8, masiku ya tsevu emahlweni ka Paseka, Yesu u vuyile eYerusalema. U ya eBetaniya—etiko-xikaya ra vanghana va yena lava rhandzekaka Marta, Mariya na Lazaro—ndhawu leyi nga mpfhuka wa kwalomu ka tikhilomitara tinharhu ehandle ka Yerusalema. I madyambu ya Ravuntlhanu, naswona Yesu u tlangela Savata a ri kwalaho. Madyambu lama landzelaka loko Mariya a n’wi chela mafurha lama nun’hwelaka kahle ngopfu, vadyondzisiwa va lwisana na sweswo. Yesu wa va hlamula: “Tshikani wansati loyi, leswaku a ta hlayisa mukhuva lowu hikwalaho ka siku ra ku lahliwa ka mina. Hikuva swisiwana mi na swona nkarhi hinkwawo, kambe mina a mi nge vi na mina nkarhi hinkwawo.” (Yohane 12:1-8; Matewu 26:6-13) Yesu wa swi tiva leswaku “a wu fikile nkarhi wa yena wa leswaku a suka emisaveni leyi a ya eka Tatana.” (Yohane 13:1) Endzhaku ka masiku ya ntlhanu u ta “nyikela moya-xiviri wakwe wu va nkutsulo wa lavo tala.” (Marka 10:45) Hikwalaho, xin’wana ni xin’wana lexi Yesu a xi endlaka a tlhela a xi dyondzisa u xi endla a ri karhi a tiva leswaku nkarhi se wu komile. Mawaku xikombiso lexi hlamarisaka lexi leswi swi hi nyikelaka xona loko ha ha rindzele hi mahlo-ngati makumu ya mafambiselo lawa ya swilo! Xiya leswi humelelaka Yesu hi siku leri tlhandlamaka.
Siku Ra Ku Nghena Ka Yesu Hi Ndlela Yo Hlula
3. (a) Xana Yesu u nghena eYerusalema hi Sonto, Nisan 9, hi ndlela yihi, naswona vanhu vo tala lava nga ematlhelo ka yena va endla yini? (b) I nhlamulo yihi leyi Yesu a yi byeleke Vafarisi lava vilerisiweke hi ntshungu?
3 Hi Sonto, Nisan 9, Yesu u ya eYerusalema hi ndlela yo hlula. Loko a tshinela emutini—a gade ximbhongolwana a hetisisa Zakariya 9:9—vo tala va vanhu lava hlengeletaneke ematlhelo ka yena va andlala tinguvu ta vona ta le handle endleleni, kasi van’wana va tsema marhavi ya mirhi ivi va ma andlala. Va huwelela va ku: “U katekile Loyi a taka a ri Hosi hi vito ra Yehovha!” Vafarisi van’wana entshungwini va lava leswaku Yesu a tshinya vadyondzisiwa va yena. Kambe, Yesu wa hlamula: “Ndza mi byela, Loko lava vo miyela, maribye ma nga huwelela.”—Luka 19:38-40; Matewu 21:6-9.
4. Ha yini ku ri ni hasahasa eYerusalema loko Yesu a nghena emutini?
4 Mavhiki ma nga ri mangani emahlweninyana, vo tala va lava nga entshungwini va vone Yesu a pfuxa Lazaro. Kutani vanhu lava va tshamela ku byela van’wana hi singita leri. Hikwalaho loko Yesu a nghena eYerusalema, emutini hinkwawo ku ni hasahasa. Vanhu va vutisa: “I mani loyi?” Kutani mintshungu yi hambeta yi ku: “Loyi i muprofeta Yesu, u huma eNazareta wa Galeliya!” Hi ku vona leswi humelelaka, Vafarisi va titshandza va ku: “Misava ya n’wi landzela.”—Matewu 21:10, 11; Yohane 12:17-19.
5. Ku humelela yini loko Yesu a ya etempeleni?
5 Tanihi ntolovelo wa yena loko a endzele eYerusalema, Yesu, Mudyondzisi Lonkulu, u ya etempeleni a ya dyondzisa. Loko a ri kwalaho mabofu ni lava khutaka va ta eka yena, ivi a va hanyisa. Loko vaprista lavakulu ni vatsari va vona leswi naswona va twa vafana etempeleni va huwelela va ku, “Ha khongela, a ku ponisiwe N’wana wa Davhida!” va hlundzuka. Va n’wi vutisa: “Xana wa swi twa leswi vuriwaka hi lava?” Yesu u va hlamula a ku: “Ina. Xana a mi si tshama mi hlaya leswi, ‘U lunghiselele swidzuniso swi huma emilon’wini ya swihlangi ni ya lava an’waka’?” Loko Yesu a ya emahlweni a dyondzisa, u swi xiyisisa kahle leswi humelelaka etempeleni.—Matewu 21:15, 16; Marka 11:11.
6. Ndlela leyi Yesu a endlaka swilo ha yona sweswi yi hambane njhani ni ya le nkarhini lowu hundzeke, naswona ha yini?
6 Ndlela leyi Yesu a endlaka swilo ha yona sweswi yi hambanile ni leyi a endleke ha yona etin’hwetini ta tsevu leti hundzeke! Hi nkarhi wolowo u ye eYerusalema eNkhubyeni wa Titabernakela “a famba exihundleni ku nga ri eku vonakaleni.” (Yohane 7:10) Naswona minkarhi hinkwayo a a xiya kahle leswaku a baleka a hlayisekile loko vutomi bya yena byi xungetiwa. Sweswi u nghena a ri karhi a voniwa hi mani na mani emutini lowu a ku humesiwe swileriso swa leswaku a khomiwa! Naswona Yesu a a nga tali ku titivisa tanihi Mesiya. (Esaya 42:2; Marka 1:40-44) A a nga lavi leswaku vanhu va tshamela ku n’wi bumabumela eka van’wana kumbe va vula swiviko leswi soholotiweke malunghana na yena. Sweswi mintshungu yi n’wi twarisa erivaleni tanihi Hosi ni Muponisi—Mesiya—naswona u honisa swikombelo swa varhangeri va vukhongeri swa leswaku a yi miyeta! Ha yini ku ri na ku cinca? Hikuva “nkarhi wu fikile wa leswaku N’wana wa munhu a vangamisiwa,” hilaha Yesu a tivisaka hakona hi siku leri tlhandlamaka.—Yohane 12:23.
Xiendlo Xa Vurhena—Kutani Ku Landzela Tidyondzo Leti Ponisaka Vutomi
7, 8. Swiendlo swa Yesu leswi a swi endleke hi Nisan 10, 33 C.E., swi kombisa yini malunghana ni leswi a swi endleke etempeleni hi Paseka ya 30 C.E.?
7 Loko a fika etempeleni hi Musumbhunuku, Nisan 10, Yesu u teka goza ro karhi hikwalaho ka leswi a swi voneke hi ndzhenga wa tolo xa kona. U sungula ku ‘hlongola lava xavisaka ni lava xavaka etempeleni, ivi a wisetela matafula ya vacinci va mali ni switshamo swa lava xavisaka matuva; naswona a nga pfumeleli munhu ku tsemakanya etempeleni a rhwele xanchumu.’ Loko a sola vadyohi u ri: “Xana a ku tsariwanga leswaku, ‘Yindlu ya mina yi ta vuriwa yindlu ya xikhongelo ya matiko hinkwawo’? Kambe n’wina mi yi endle bako ra swigevenga.”—Marka 11:15-17.
8 Swiendlo swa Yesu swi kombisa leswi a swi endleke malembe manharhu emahlweninyana loko a endzele tempele hi Paseka ya 30 C.E. Kambe, xisolo xa sweswi i xikulu swinene. Sweswi vaxavisi lava nga etempeleni va vuriwa “swigevenga.” (Luka 19:45, 46; Yohane 2:13-16) Va vitaniwa hi ndlela yoleyo hikuva va lava mali yo tala ngopfu eka lava va lavaka ku xava swiharhi swo endla magandzelo ha swona. Vaprista lavakulu, vatsari ni vakulukumba va twa hi ta leswi Yesu a swi endlaka kutani va tlhela va lava tindlela ta leswaku a dlayiwa. Kambe, a va swi tivi leswaku va nga n’wi dlayisa ku yini Yesu, hikuva vanhu hinkwavo, leswi va hlamarisiwaka hi tidyondzo ta yena, va tshama va n’wi namarherile leswaku va n’wi yingisa.—Marka 11:18; Luka 19:47, 48.
9. I dyondzo yihi leyi Yesu a yi dyondzisaka, naswona i xirhambo xihi lexi a xi nyikaka vayingiseri va yena etempeleni?
9 Loko Yesu a ya emahlweni a ri karhi a dyondzisa etempeleni, u ri: “Nkarhi wu fikile wa leswaku N’wana wa munhu a vangamisiwa.” Ina, wa swi tiva leswaku u salele hi masiku ma nga ri mangani ya ku hanya a ri munhu wa nyama. Endzhaku ko hlamusela ndlela leyi ndzoho ya koroni yi faneleke yi fa ha yona leswaku yi veka mbhandzu—leyi yelanaka ni ku fa ka yena n’wini leswaku a hundzisela vutomi lebyi nga heriki eka van’wana—Yesu u rhamba vayingiseri va yena, a ku: “Loko munhu a ta ndzi tirhela, a a ndzi landzele, naswona laha ndzi nga kona hi laha mutirheli wa mina a nga ta va kona na yena. Loko munhu a ta ndzi tirhela, Tatana u ta n’wi xixima.”—Yohane 12:23-26.
10. Xana Yesu u titwa njhani hi rifu leri vavisaka leri n’wi yimeleke?
10 Loko a anakanya hi rifu ra yena leri vavisaka leri nga ta endleka endzhaku ka masiku ya mune, Yesu u ya emahlweni a ku: “Kutani moya-xiviri wa mina wu karhatekile, ndzi ta ku yini? Tatana, ndzi ponise enkarhini lowu.” Kambe leswi yimeleke Yesu a swi nge papalateki. U ri: “Nilokoswiritano, hi yona mhaka leyi ndzi teke enkarhini lowu.” Hakunene, Yesu u pfumelelana ni lunghiselelo hinkwaro ra Xikwembu. U tiyimiserile ku pfumelela ku rhandza ka Xikwembu ku lawula swiendlo swa yena ku fikela loko a fa rifu ra gandzelo. (Yohane 12:27) Mawaku xikombiso lexinene lexi a hi vekeleke xona—xikombiso xa ku titsongahata hi ku helela eka ku rhandza ka Xikwembu!
11. I tidyondzo tihi leti Yesu a ti hundziselaka eka ntshungu lowu wa ha ku twaka rito leri humaka etilweni?
11 Leswi a karhatekeke ngopfu malunghana ni ndlela leyi ndhuma ya Tata wa yena yi nga ta khumbeka ha yona hi rifu ra yena, Yesu wa khongela: “Tatana, vangamisa vito ra wena.” Ntshungu lowu a wu hlengeletane etempeleni wu hlamarisiwa hi rito leri humaka etilweni leri nge: “Ndzi ri vangamisile naswona ndzi ta tlhela ndzi ri vangamisa.” Mudyondzi Lonkulu u tirhisa nkarhi lowu leswaku a byela ntshungu xivangelo xa ku va rito leri ri twiwile, leswi vuyelo bya rifu ra yena byi nga ta va swona ni xivangelo xa ku va va fanele va kombisa ripfumelo. (Yohane 12:28-36) Yesu a a khomekile ngopfu eka masiku mambirhi yo hetelela. Kambe siku ra nkoka ra ha ta.
Siku Ra Swisolo
12. Hi Ravumbirhi, Nisan 11, xana varhangeri va vukhongeri va ringetisa ku yini ku phasa Yesu, naswona ku va ni vuyelo byihi?
12 Hi Ravumbirhi, Nisan 11, Yesu u tlhelela etempeleni leswaku a ya dyondzisa. Ku ni vayingiseri lava nga ni tihanyi. Loko va vulavula hi swiendlo leswi Yesu a swi endleke hi tolo xa kona, vaprista lavakulu ni vakulukumba va n’wi vutisa: “U swi endla hi matimba wahi swilo leswi? Naswona i mani la ku nyikeke matimba lawa?” Mudyondzisi Lonkulu wa va pfilunganya hi nhlamulo ya yena, kutani a va chumbutela swifaniso swinharhu leswi twisisekaka—swimbirhi swa swona a swi vulavula hi nsimu ya vhinya kasi xin’wana a xi vulavula hi nkhuvo wa vukati—leswi paluxaka ndlela leyi vakaneti va yena va nga homboloka ha yona. Hi ku hlundzukisiwa hi leswi va swi twaka, varhangeri va vukhongeri va lava ku n’wi khoma. Kambe va chava mintshungu, leyi tekaka Yesu a ri muprofeta. Kutani va lava ku n’wi phasa leswaku a vula swo karhi leswi nga ta endla leswaku va n’wi khoma. Tinhlamulo leti vuriwaka hi Yesu ti va pfala milomu.—Matewu 21:23–22:46.
13. I xitsundzuxo xihi lexi Yesu a xi nyikaka vayingiseri va yena malunghana ni vatsari ni Vafarisi?
13 Tanihi leswi vatsari ni Vafarisi va tivulaka lava dyondzisaka Nawu wa Xikwembu, Yesu sweswi u khutaza vayingiseri va yena a ku: “Swilo hinkwaswo leswi va mi byelaka swona, swi endleni, mi swi hlayisa, kambe mi nga endli hi ku ya hi swiendlo swa vona, hikuva va vula, kambe a va endli.” (Matewu 23:1-3) Wa nga vona xisolo lexikulu lexi endliweke erivaleni! Kambe Yesu a nga si heta ku va sola. Leri i siku ra yena ro hetelela etempeleni, kutani u paluxa swiendlo swa vona swo tala hi xivindzi—hi ku tlhandlamana ka swona ku fana ni ku pfuma ka tilo.
14, 15. I swisolo swihi leswikulu leswi Yesu a swi vulaka eka vatsari ni Vafarisi?
14 “Khombo eka n’wina, vatsari ni Vafarisi, vakanganyisi!” Yesu u vula marito lawa ka tsevu. Loko a hlamusela u ri va ni khombo hikuva va pfalela vanhu Mfumo wa matilo, hambi ku ri lava lavaka ku nghena a va va pfumeleli. Vakanganyisi lava va famba-famba elwandle ni le ndhawini leyi omeke leswaku va endla muproselita un’we, ivi va n’wi endla munhu la nga ta loviseriwa makumu. Va honisa “timhaka ta ntikelo lowukulu ta Nawu, ku nga vululami, tintswalo ni vutshembeki,” ivi va nyikela nyingiso lowukulu eku hakeleni ka vukhume. Kahle-kahle, va basisa “xinwelo ni ndyelo ehandle, kambe endzeni swi tele swilo leswi phangiweke ni ku pfumala ku ringanisela” hikuva ku bola ka vona ni ku onhaka ka vona ka le ndzeni swi tumbetiwile hi xivumbeko xa le handle xa ku tinyiketela. Ku tlula kwalaho, va swi rhandza ku aka masirha ya vaprofeta ni ku ma sasekisa leswaku va kokela nyingiso eka swiendlo swa vona swa nsovo, hambileswi va nga “vana va lava dlayeke vaprofeta hi vomu.”—Matewu 23:13-15, 23-31.
15 Loko a sola vakaneti va yena hikwalaho ko pfumala timfanelo ta moya, Yesu u ri: “Khombo eka n’wina, vakongomisi lava feke mahlo.” Va fe mahlo hi tlhelo ra mahanyelo hikuva va kandziyisa ngopfu nsuku wa tempele ku tlula mfanelo ya moya ya ndhawu yoleyo ya vugandzeri. Loko a ya emahlweni, Yesu u vula xisolo lexikulu ngopfu. U ri: “N’wina tinyoka, vana va timhiri, xana mi ta swi balekela njhani ku avanyiseriwa Gehena?” Ina, Yesu wa va byela leswaku hikwalaho ko famba hi ndlela ya vona yo biha, va ta loviseriwa makumu. (Matewu 23:16-22, 33) Onge na hina hi nga va ni xivindzi eku twariseni ka rungula ra Mfumo, hambiloko ri katsa ku paluxa vukhongeri bya mavunwa.
16. I vuprofeta byihi bya nkoka lebyi Yesu a byi byeleke vadyondzisiwa va yena loko a tshame eNtshaveni ya Mitlhwari?
16 Sweswi Yesu wa suka etempeleni. Loko dyambu ri ya eku peleni, yena ni vaapostola va yena va khandziya Ntshava ya Mitlhwari. Loko va ha tshame kwalaho, Yesu u profeta hi ku herisiwa ka tempele ni xikombiso xa vukona bya yena ni xa makumu ya mafambiselo ya swilo. Nkoka wa marito lawa ya vuprofeta wu fika ni le nkarhini wa hina. Hi madyambu wolawo, Yesu u tlhela a byela vadyondzisiwa va yena a ku: “Ma swi tiva leswaku emasikwini mambirhi ku sukela sweswi, ku ta va ni paseka, naswona N’wana wa munhu u ta nyiketiwa leswaku a beleriwa.”—Matewu 24:1-14; 26:1, 2.
Yesu ‘U Rhandza Vanhu Vakwe Ku Fikela eMakumu’
17. (a) Hi Paseka ya Nisan 14, i dyondzo yihi leyi Yesu a yi dyondzisaka lava 12? (b) I nkhuvo wihi lowu Yesu a wu sungulaka endzhaku ka ku va a hlongole Yudasi Iskariyota?
17 Eka masiku mambirhi lama landzelaka—Nisan 12 na 13—Yesu a nga tikombisi erivaleni etempeleni. Varhangeri va vukhongeri va lava ku n’wi dlaya, naswona a nga lavi ku kavanyetiwa hi nchumu eku tlangeleni ka yena Paseka ni vaapostola va yena. Loko dyambu ri pela hi Ravumune ku sungula Nisan 14—siku ro hetelela ra vutomi bya Yesu emisaveni a ri munhu wa nyama. Hi madyambu wolawo, Yesu ni vaapostola va yena va hlanganile endlwini yin’wana eYerusalema laha va endleriweke malunghiselelo ya ku tlangela Paseka. Loko va ri karhi va tlangela Paseka swin’we, u dyondzisa lava 12 dyondzo yo saseka ya ku titsongahata hi ku va hlambisa milenge. Endzhaku ko hlongola Yudasi Iskariyota, la pfumeleke ku xenga N’wini wa yena hi swiphemu swa 30 swa silivhere—ku nga nxavo wa hlonga hi ku ya hi Nawu wa Muxe—Yesu u sungula Xitsundzuxo xa rifu ra yena.—Eksoda 21:32; Matewu 26:14, 15, 26-29; Yohane 13:2-30.
18. I tidyondzo tihi tin’wana leti engetelekeke leti Yesu hi rirhandzu a ti dyondzisaka vaapostola va yena vo tshembeka va 11, naswona u va lulamisela ku famba ka yena loku tshineleke hi ndlela yihi?
18 Endzhaku ka ku khangula Xitsundzuxo, vaapostola va phikizana hi leswaku i mani lonkulu eka vona. Ku ri na ku va holovela, Yesu hi ku lehisa mbilu u va dyondzisa hi nkoka wa ku tirhela van’wana. Hi ku lemuka leswaku va khomelele na yena hi nkarhi wa miringo yakwe, u endla ntwanano wa mfumo na vona. (Luka 22:24-30) Yesu u tlhela a va lerisa ku rhandzana tanihi leswi na yena a va rhandzeke. (Yohane 13:34) Loko a ha ri kwalaho endlwini yoleyo, Yesu hi rirhandzu u va lulamisela ku famba ka yena loku tshineleke. U va tiyisekisa hi vunghana bya yena, a va khutaza ku kombisa ripfumelo a tlhela a va tshembisa hi mpfuno wa moya lowo kwetsima. (Yohane 14:1-17; 15:15) Loko a nga si suka endlwini yoleyo, Yesu u kombela Tata wa yena a ku: “Nkarhi wu fikile; vangamisa n’wana wa wena, leswaku n’wana wa wena a ta ku vangamisa.” Hakunene, Yesu u va hlomisile vaapostola hikwalaho ka ku famba ka yena, naswona ‘wa va rhandza vanhu vakwe ku fikela emakumu’ hakunene.—Yohane 13:1; 17:1.
19. Ha yini Yesu a ri emaxangwini entangeni wa Getsemani?
19 Swi nga ha endleka a ku ri endzhaku ka le xikarhi ka vusiku loko Yesu ni vaapostola va yena vo tshembeka va 11 va fika entangeni wa Getsemani. A a tala ku ya kona swin’we ni vaapostola va yena. (Yohane 18:1, 2) Ku nga si hela tiawara to tala, Yesu u ta fa onge hiloko a a ri xigevenga lexikulu. Maxangu ya leswi nga ta n’wi humelela ni ndlela leyi swi nga ta tisa xisandzu ha yona eka Tata wa yena i makulu swinene lerova loko Yesu a khongela, nyuku wa yena wu hundzuka mathonsi ya ngati lama thonelaka emisaveni. (Luka 22:41-44) Yesu u byela vaapostola va yena a ku: “Awara yi fikile!” “Maswivo! Muxengi wa mina u tshinele.” Loko a ha ri eku vulavuleni, Yudasi Iskariyota wa tshinela swin’we ni ntshungu lowukulu lowu a wu khome swisana ni timboni ni matlhari. Va tele ku ta khoma Yesu. Kambe a nga ali. Wa hlamusela: “Mayelana ni leswi, xana Matsalwa ma ta hetiseka njhani lama vulaka leswaku swi fanele swi endleka hi ndlela leyi?”—Marka 14:41-43; Matewu 26:48-54.
N’wana Wa Munhu A Vangamisiwa!
20. (a) Yesu u endliwa tihanyi tihi endzhaku ka ku khomiwa ka yena? (b) Emahlweninyana ka ku fa ka yena, ha yini Yesu a huwelela a ku: “Swi hetisisiwile”?
20 Endzhaku ka ku khotsiwa ka yena, Yesu u hehliwa hi vumbhoni bya mavunwa, u voniwa nandzu hi vaavanyisi lava yaka hi nghohe, a gweviwa hi Pontiyo Pilato, a hlekuriwa hi vaprista ni mintshungu ya vapfukeri ivi a sapateriwa a tlhela a xanisiwa hi masocha. (Marka 14:53-65; 15:1, 15; Yohane 19:1-3) Hi Ravuntlhanu nindzhenga, Yesu u beleriwe emhandzini ya nxaniso naswona u twa ku vava lokukulu tanihi leswi ntiko wa miri wa yena wu kokekaka ivi wu endla leswaku a twa ku vava lokukulu swinene eka timbanga ta swipikiri leti nga emavokweni ni le milengeni ya yena. (Yohane 19:17, 18) Kwalomu ka awara ya nharhu nindzhenga, Yesu wa huwelela a ku: “Swi hetisisiwile!” Ina, u hetisise hinkwaswo leswi a a tele ku ta swi endla emisaveni. U nyiketela moya wakwe eka Xikwembu, a korhamisa nhloko ya yena ivi a fa. (Yohane 19:28, 30; Matewu 27:45, 46; Luka 23:46) Hi siku ra vunharhu endzhaku ka sweswo, Yehovha u pfuxa N’wana wa yena. (Marka 16:1-6) Endzhaku ka masiku ya 40 a pfuxiwile, Yesu u tlhandlukela ematilweni naswona wa vangamisiwa.—Yohane 17:5; Mintirho 1:3, 9-12; Vafilipiya 2:8-11.
21. Xana hi nga n’wi tekelela njhani Yesu?
21 Xana hi nga ‘landzelerisisa mikondzo ya Yesu’ hi ndlela yihi? (1 Petro 2:21) Ku fana na yena, a hi tikarhateni swinene entirhweni wo chumayela hi Mfumo ni wa ku endla vadyondzisiwa kutani hi va ni vurhena ni xivindzi eku vulavuleni ka rito ra Xikwembu. (Matewu 24:14; 28:19, 20; Mintirho 4:29-31; Vafilipiya 1:14) Hi nga tshuki hi heleriwa hi ntshembo wa leswaku hi hanya enkarhini wihi kumbe hi tsandzeka ku khutazana erirhandzwini ni le mintirhweni leyinene. (Marka 13:28-33; Vaheveru 10:24, 25) Onge hi nga pfumelela swiendlo swa hina hinkwaswo swi lawuriwa hi ku rhandza ka Yehovha Xikwembu ni ku xiya leswaku hi hanya “enkarhini wa makumu.”—Daniyele 12:4.
A Wu Ta Hlamurisa Ku Yini?
• Ku tiva ka Yesu leswaku rifu ra yena a ri tshinele ku ve ni vuyelo byihi eka vutirheli bya yena byo hetelela etempeleni le Yerusalema?
• I yini lexi kombisaka leswaku Yesu ‘u rhandze vanhu vakwe ku fikela emakumu’?
• Swiendlakalo leswi humeleleke eka tiawara to hetelela ta vutomi bya Yesu swi kombisa yini ha yena?
• Hi nga n’wi tekelela njhani Kreste Yesu evutirhelini bya hina?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 18]
Yesu “u va rhandze ku fikela emakumu”