‘A Hi Xiphemu Xa Misava’

“Misava yi va vengile, hileswi va nga riki xiphemu xa misava.”—YOHANE 17:14.

Leswi Swi Vulaka Swona: Leswi a a nga ri xiphemu xa misava, Yesu a a nga ngheneleli eka tinyimpi ta ntshamisano ni le ka tipolitiki ta le nkarhini wakwe. Nakambe u te: “Loko mfumo wa mina a wu ri xiphemu xa misava leyi, valanguteri va mina a va ta va va lwile leswaku ndzi nga nyiketiwi eka Vayuda. Kambe, hilaha swi nga hakona, mfumo wa mina a wu humi exihlobyeni lexi.” (Yohane 18:36) U tlhele a khutaza valandzeri vakwe leswaku va papalata malangutelo, mavulavulelo ni mahanyelo lawa Rito ra Xikwembu ri ma solaka.—Matewu 20:25-27.

Ndlela Leyi Vakreste Vo Sungula A Va Voniwa Ha Yona: Hi ku ya hi Jonathan Dymond, mutsari wa vukhongeri, u vula leswaku Vakreste vo sungula va “ale ku hlanganyela [enyimpini]; ku nga khathariseki vuyelo lebyi a byi ta va kona, hambiloko va rhukaniwa, va khotsiwa kumbe va dlayiwa.” Va hlawule ku xanisiwa ematshan’weni yo landzula vukala-tlhelo bya vona. Nakambe milawu ya vona ya mahanyelo yi endle leswaku va va lava hambaneke. Vakreste a va byeriwe leswi: “Hikwalaho ka leswi mi nga hambetiki mi tsutsuma na vona endleleni leyi yaka exidziveni lexi fanaka xa manyala, va hlamala naswona va tshamela ku vulavula ha n’wina hi ku tseketsela.” (1 Petro 4:4) N’wamatimu Will Durant u tsale leswaku Vakreste “a va karhata mapfalo ya vahedeni lava a va rhandza ku titsakisa ntsena tanihi leswi Vakreste volavo a va tikhome kahle.”

I Vamani Lava Fanelekaka Namuntlha? Malunghana ni vukala-tlhelo bya Vukreste, New Catholic Encyclopedia yi ri: “Swi hoxile ku ala ku hlanganyela enyimpini.” Xihloko lexi nga eka Reformierte Presse xi vula leswaku xiviko xa African Rights, ku nga nhlangano wa timfanelo ta vanhu eka ku dlayiwa ka vanhu eRwanda hi 1994, xi vula leswaku tikereke hinkwato ti hlanganyerile eka hasahasa yoleyo, “handle ka Timbhoni ta Yehovha.”

Loko a vulavula hi ku dlayiwa ka Vayuda va le Yuropa hi Manazi, mudyondzisi wa le xikolweni xa le henhla u ririle a vula leswaku “ku hava ntlawa kumbe nhlengeletano ya vaaka-tiko leyi soleke mavunwa lamakulu, tihanyi ni nsele lowukulu.” Endzhaku ko tihlanganisa na United States Holocaust Memorial Museum, u tsale a ku: “Sweswi ndzi kume nhlamulo.” U dyondze leswaku Timbhoni ta Yehovha ti yime ti tiyile eka vukhongeri bya tona ku nga khathariseki ndlela yo biha leyi ti khomiweke ha yona.

Xana ku vuriwa yini hi nawu wa tona wa mahanyelo? Magazini wa U.S. Catholic wu ri: “Vantshwa vo tala namuntlha va Khatoliki a va pfumelelani na tona tidyondzo ta kereke to fana ni timhaka ta leswaku vanhu va hlanganyela timhaka ta masangu va nga tekananga [ni] ku nghenela vukati va nga si mila ni meno.” Wu tshaha mudiyakoni wa kereke, loyi a vuleke marito lawa: “Ndzi ehleketa leswaku vanhu vo tlula tiphesente ta 50—va va se va tshama swin’we emahlweni ko va va tekana.” The New Encyclopædia Britannica yi vula leswaku Timbhoni ta Yehovha ti “tikarhatela ku hanya hi nawu lowu tlakukeke wa mahanyelo.”