Xana U Kona Loyi A Khathalaka Hi Mina?
Xana u tshama u titwa u ri ni xivundza naswona u nga tivi leswaku u nga endla yini, u vona onge ku hava munhu loyi a twisisaka swiphiqo leswi u nga na swona? Naswona hambiloko va tiva swiphiqo swa wena, u vona onge a va na mhaka na swona.
LOKO hi humeleriwa hi swiphiqo, vutomi bya hina byi nga ha vonaka byi fana ni xidzedze lexi nga ta ka xi nga hundzi. Minkarhi yin’wana, hi nga ha gimeta hileswaku leswi hi langutanaka na swona swi tsema nhlana naswona swa hi tshikilela lerova a hi nge he swi koti ku swi tiyiselela. Hakanyingi hi titwa hi ndlela yoleyo loko hi ri ni ntshikilelo wa mianakanyo, hi lamarile hikwalaho ka timhangu, hi ri ni vuvabyi lebyi nga tshungulekiki kumbe swin’wana swo fana ni sweswo. Hi nga ha titwa hi nga ri na ntshembo naswona hi nga tivi leswaku hi nga endla yini lerova hi ti vutisa leswaku hi nga wu kuma kwihi nchavelelo. Xana u kona loyi a khathalaka hi hina?
“Xikwembu Xa Nchavelelo Hinkwawo” Xa Khathala
Bibele yi hlamusela Xikwembu tanihi “Tatana la nga ni tintswalo letikulu tlhelo Xikwembu xa nchavelelo hinkwawo.” (2 Vakorinto 1:3) Xikwembu lexi vito ra xona ku nga Yehovha xa swi tiva leswaku ha swi lava ku chaveleriwa. Bibele yi tirhisa rito leri nge “nchavelelo” hi tindlela to hambana-hambana minkarhi leyi tlulaka dzana, ku nga mhaka leyi hi tiyisekisaka leswaku Xikwembu xa swi twisisa swiphiqo leswi hi langutanaka na swona nileswaku xi tiyimisele ku hi chavelela. Sweswo swi hi endla hi tiyiseka leswaku hambiloko swi tikomba onge van’wana a va swi voni, a va swi twisisi kumbe a va na mhaka na swona swiphiqo swa hina, kambe a swi tano hi Yehovha Xikwembu.
Matsalwa ma swi kombisa kahle leswaku Yehovha wa khathala hi munhu un’wana ni un’wana. Bibele yi ri: “Mahlo ya Yehovha ma le ndhawini yin’wana ni yin’wana ma tshama ma langute lavo biha ni lavanene.” (Swivuriso 15:3) Hilaha ku fanaka, Yobo 34:21 yi ri: “Mahlo yakwe ma le henhla ka tindlela ta munhu, naswona u vona mikondzo yakwe hinkwayo.” Yehovha u vona leswi hi swi endlaka, ku nga va leswinene kumbe leswo biha, naswona wa swi tiva swiyimo swa hina leswaku a ta hi pfuna hi ndlela ya kona. Mhaka leyi yi tiyisekisiwe hi leswi muprofeta Hanane a swi byeleke Hosi Asa wa le Yuda, loko a ku: “Loko ku ri Yehovha, mahlo yakwe ma famba-famba emisaveni hinkwayo leswaku a kombisa ntamu wakwe eka lava mbilu ya vona yi hetisekeke eka yena.”—2 Tikronika 16:7, 9.
Ku ni xivangelo xin’wana lexi endlaka leswaku Yehovha a hi khathalela. Yesu u te: “Ku hava munhu loyi a nga taka eka mina handle ka loko Tatana, loyi a ndzi rhumeke, a n’wi koka.” (Yohane 6:44) Yehovha wa khathala hi hina lerova u kambisisa timbilu ta hina ku vona loko hi lava ku n’wi tirhela. Yehovha a nga n’wi pfuna hi tindlela to hlamarisa munhu loyi a lavaka ku n’wi tirhela. Hi xikombiso, eRiphabliki ra Dominika a ku ri ni wansati un’wana loyi a a ri exibedlhele leswaku a ta endliwa vuhandzuri hileswi a a ri ni vuvabyi bya khensa. U kombele Xikwembu leswaku xi n’wi pfuna a kuma vukhongeri bya ntiyiso. Hi nkarhi wolowo, nuna wa yena u n’wi tisele broxara leyi nge I Yini Leswi Xikwembu Xi Swi Languteleke Eka Hina?a leyi a nyikiweke yona mixo wolowo hi Mbhoni ya Yehovha leyi a yi n’wi endzerile ekaya rakwe. Wansati yoloye u hlaye broxara yoleyo ivi a swi xiya leswaku yoleyo a ku ri ndlela leyi Xikwembu a xi hlamula xikhongelo xakwe ha yona. U pfumele ku dyondzeriwa Bibele hi Mbhoni yoleyo naswona ku nga si hela tin’hweti ta tsevu u tinyiketele eka Yehovha a tlhela a khuvuriwa.
Ebukwini ya Tipisalema, hi kuma marito yo tala lama khutazaka lama tsariweke hi vatsari va yona va khale lava nga Vaheveru vo fana na Hosi Davhida, lama hlamuselaka ndlela leyi Yehovha a ma khathalelaka ha yona malandza yakwe. Eka Pisalema 56:8, Hosi Davhida u kombele Xikwembu a ku: “Chela mihloti ya mina eguleni ra wena ra dzovo. Xana a yi kona ebukwini ya wena?” Hilaha Davhida a swi kombiseke hakona hi xifaniso lexi xa ku chela nchumu wa nkoka eguleni ra dzovo, a a swi tiva leswaku Yehovha a a nga tivi maxangu yakwe ntsena kambe a a tiva ni ndlela leyi a ma n’wi karhata ha yona. Yehovha a a ku tiva ku vava loku Davhida a a ku twa naswona a a swi tiva leswaku u kale a rila. Hakunene Muvumbi wa hina u langute hinkwavo lava ti karhatelaka ku endla ku rhandza ka yena, “lava mbilu ya vona yi hetisekeke eka yena.”
Tsalwa rin’wana ra le Bibeleni leri dumeke leri hlamuselaka ndlela leyi Xikwembu xi khathalaka ha yona hi vanhu i Pisalema ndzima 23. Marito ya yona yo sungula ma fanisa Xikwembu ni murisi loyi a nga ni rirhandzu: “Yehovha i Murisi wa mina. A ndzi nge pfumali nchumu.” Murisi wa le matikweni ya le Vuxa Xikarhi wa khathala hi nyimpfu yin’wana ni yin’wana yakwe naswona ha yin’we ya tona u yi thya vito. Siku ni siku u vitana ha yin’we ya tona kutani a yi khoma-khoma naswona a yi kambisisa ku vona loko yi nga vavisekanga. Loko a kuma leswaku ku ni laha yi nga vaviseka kona, u chela mafurha eka mbanga yoleyo leswaku yi hatla yi hola. Loko nyimpfu yi vabya, a nga ha yi sindzisa ku nwa murhi naswona a nga yi pfuna leswaku yi yima hikuva loko yo etlela yi nga fa. A swi kanakanisi leswaku xikombiso lexi xi yi hlamusela kahle ndlela leyi Yehovha a va khathalelaka ha yona vanhu lava yaka eka yena.
Xikhongelo Ni Ku Pfuxiwa Ka Vafi I Vumbhoni Bya Leswaku Xikwembu Xa Khathala
Tipisalema leti ni tin’wana leti tsakisaka a ti tsariwanga eBibeleni leswaku hi ti hlaya kutani hi tsaka ntsena. Ti hi kombisa ndlela leyi malandza yo tshembeka ya Xikwembu ya le nkarhini wa khale ma ti phofuleke ha yona eka Yehovha leswaku ma kombisa leswaku a ma lava mpfuno wakwe swin’we ni ndlela leyi ma n’wi tlangeleke ha yona hileswi a ma kongomiseke ni ku ma katekisa. Marito wolawo lama vuriweke hi malandza ya khale ya Xikwembu ma swi kombisa kahle leswaku a ma swi tshemba hi ku helela leswaku xa ma khathalela. Ku hlaya ni ku anakanyisisa hi marito wolawo lama kombisaka ndlela leyi malandza ya xona a ma titwa ha yona swi nga hi pfuna hi vona leswaku na hina xa hi rhandza. Ku va Xikwembu xi hi pfumelela leswaku hi khongela eka xona, i vumbhoni lebyikulu bya leswaku xa hi rhandza.
Hambiswiritano, minkarhi yin’wana hi nga ha hetiwa matimba hi xiphiqo xo karhi lerova hi nga tivi leswaku hi nga khongela njhani ha xona. Xana sweswo swi endla leswaku Yehovha a nga wu voni nhlomulo lowu hi nga na wona? Varhoma 8:26 yi ri: “Moya wu hoxa xandla wu hi pfuna eku tsaneni ka hina; hikuva xiphiqo xa leswi hi faneleke ku khongelela swona, hilaha hi fanelaka ku endla hakona, a hi xi tivi, kambe moya hi woxe wa hi kombelela hi ku konya loku nga phofuriwiki.” Tsalwa leri ri hi byela leswaku swikhongelo leswi tsariweke hi malandza ya Xikwembu lama huhuteriweke ya le nkarhini lowu hundzeke swi nga ha kombisa ndlela leyi hi titwaka ha yona nileswaku Yehovha loyi a nga “Mutwi wa xikhongelo” wa hi twa.—Pisalema 65:2.
Ntshembo wa leswaku vafi va ta pfuxiwa i vumbhoni byin’wana lebyi kombisaka leswaku Xikwembu xi rhandza un’wana ni un’wana wa hina. Yesu Kreste u te: “Nkarhi wa ta lowu hinkwavo lava nga eka masirha-bako ya xitsundzuxo va nga ta twa rito ra yena [Yesu] kutani va huma.” (Yohane 5:28, 29) Rito ra Xigriki leri tirhisiweke laha ri hundzuluxeriwe kahle ri va “masirha-bako ya xitsundzuxo” ku nga ri “masirha” ntsena. Sweswo swi kombisa leswaku Xikwembu xa swi tsundzuka leswaku munhu loyi a feke a a ri munhu wa njhani.
Tsundzuka leswaku loko Xikwembu xi pfuxa munhu eku feni, xi fanele xi tiva xin’wana ni xin’wana hi munhu yoloye, ku katsa ni leswi a a langutekisa xiswona, mikhuva leyi a nga velekiwa na yona ni vuswikoti bya yena swin’we ni mianakanyo ya yena yi helerile! (Marka 10:27) Xikwembu a xi nge byi rivali vuxokoxoko byolebyo hambiloko ku ngo hundza malembe ya magidi. (Yobo 14:13-15; Luka 20:38) Kutani, Yehovha Xikwembu u byi tiva hinkwabyo vuxokoxoko bya vanhu va ntsandza-vahlayi lava feke, ku nga vumbhoni bya leswaku Xikwembu xa khathala hi un’wana ni un’wana wa hina!
Yehovha I Muhakeri
Xana hi fanele hi endla yini leswaku Xikwembu xi hi rhandza ni ku hi khathalela? Nchumu wa nkoka lowu hi faneleke hi wu endla i ku kombisa leswaku hi ni ripfumelo eka xona hi ku va hi xi tshemba ni ku xi yingisa. Muapostola Pawulo u kombisa ndlela leyi ku va ni ripfumelo eka Xikwembu swi fambisanaka ha yona ni ku khathaleriwa hi xona. U tsale a ku: “Handle ka ripfumelo a swi koteki ku xi tsakisa kahle, hikuva la tshinelelaka Xikwembu u fanele a kholwa leswaku xi kona ni leswaku hi xona muhakeri wa lava va xi lavaka hi mbilu hinkwayo.”—Vaheveru 11:6.
Xiya leswaku ripfumelo leri amukelekaka eka Xikwembu ri katsa swilo swimbirhi. Xo sungula, hi fanele hi “kholwa leswaku xi kona,” leswi vulaka leswaku hi fanele hi kholwa leswaku Xikwembu xi kona nileswaku i Mufumi wa hina loyi a Tlakukeke, loyi hi faneleke hi n’wi yingisa ni ku n’wi gandzela. Xa vumbirhi, hi fanele hi kholwa leswaku i “muhakeri wa lava va xi lavaka hi mbilu hinkwayo.” Ripfumelo ra xiviri ri katsa ku kholwa leswaku Xikwembu xa khathala hi vuhlayiseki bya vanhu hinkwavo lava swi lavaka hi mbilu hinkwayo ku endla ku rhandza ka xona nileswaku xa va katekisa. Loko u hlaya Rito ra Xikwembu u tlhela u hlanganyela ni vanhu lava xi yingisaka, na wena u ta va ni ripfumelo leri nga ta endla leswaku Xikwembu xi ku katekisa ni ku ku khathalela.
Vanhu vo tala namuntlha va pfumela leswaku Xikwembu a xi khathali hi vanhu. Kambe hilaha hi swi voneke hakona, Bibele yi swi veka erivaleni leswaku Xikwembu xa khathala swinene hi vanhu lava kombiseke ripfumelo ra xiviri eka xona. Hambileswi namuntlha vanhu va nga ni nhlomulo, va nga ni swiphiqo, va heleke matimba ni ku vaviseka, a hi fanelanga hi heleriwa hi ntshembo. Yehovha Xikwembu wa khathala hi hina. Entiyisweni, u hi rhamba hi musa leswaku hi tshinela eka yena leswaku a ta hi seketela. Mupisalema u ri: “Lahlela ndzhwalo wa wena eka Yehovha, u ta ku seketela. A nge pfuki a pfumerile leswaku la lulameke a tsekatseka.”—Pisalema 55:22.
[Nhlamuselo ya le hansi]
a Yi kandziyisiwe hi Timbhoni ta Yehovha.
[Bokisi/Xifaniso lexi nga eka tluka 29]
Matsalwa Lama Nga Tiyisaka Ripfumelo Ra Wena Ra Leswaku Xikwembu Xa Ku Khathalela
“Loko ku ri Yehovha, mahlo yakwe ma famba-famba emisaveni hinkwayo leswaku a kombisa ntamu wakwe eka lava mbilu ya vona yi hetisekeke eka yena.”—2 TIKRONIKA 16:9
“Chela mihloti ya mina eguleni ra wena ra dzovo. Xana a yi kona ebukwini ya wena?”—PISALEMA 56:8
“Yehovha i Murisi wa mina. A ndzi nge pfumali nchumu.”—PISALEMA 23:1
“Oho Mutwi wa xikhongelo, vanhu hinkwavo va ta ta eka wena.”—PISALEMA 65:2
“U ta vitana, mina ndzi ta ku hlamula. U ta navela ntirho wa mavoko ya wena.”—YOBO 14:15
“La tshinelelaka Xikwembu u fanele a kholwa leswaku xi kona ni leswaku hi xona muhakeri wa lava va xi lavaka hi mbilu hinkwayo.”—VAHEVERU 11:6
“Lahlela ndzhwalo wa wena eka Yehovha, u ta ku seketela. A nge pfuki a pfumerile leswaku la lulameke a tsekatseka.”—PISALEMA 55:22