Xana U Fanele U Hanyela Ra Namuntlha Ntsena?
“A NDZI tikarhati hi ku anakanya hi vumundzuku. Byi hatla byi fika.” Marito wolawo lama tshamelaka ku tshahiwa ma vuriwe hi Albert Einstein, mutivi wa sayense la dumeke. Vanhu vo tala va vula marito lama fanaka. Va nga ha ku: “Ha yini u fanele u karhateka hi vumundzuku?” Kumbexana u tshame u twa vanhu va vula marito yo tanihi lama nge: “Yana emahlweni u tiendlela swilo swa wena.” “Hanyela ra namuntlha.” “Rivala hi ra mundzuku.”
Ina, langutelo rero leri tolovelekeke a ri sunguli sweswi. “Dyana, u nwa, u titsakisa. Leswin’wana a hi swa nkoka.” Marito lawa a ku ri xivuriso xa Vaepikuro va khale. Vanhu van’wana lava a va hanya enkarhini wa muapostola Pawulo a va ri ni langutelo leri fanaka. A va ku: “A hi dyeni hi nwa, hikuva mundzuku hi ta fa.” (1 Vakorinto 15:32) A va pfumela leswaku a ku na vutomi byin’wana handle ka lebyi hi nga na byona byo koma, kutani va khutaze langutelo ra leswaku hi fanele hi tiphina swinene loko ha ha hanya.
Eka vaaki va timiliyoni va laha misaveni, ku titlonya hi vutomi lebyi a swi vuli nikatsongo leswaku nchumu wa nkoka swinene evuton’wini i ku hlongorisa ntsako. Swiyimo swo tika leswi vanhu vo tala va hanyaka ehansi ka swona namuntlha swi nonon’hwisa vutomi bya vona. Ha yini va fanele va ehleketa hi vumundzuku, siku ra “mundzuku” leri hakanyingi ri hlomulaka mbilu swinene naswona ri nga tisiki ntshembo?
Xana Hi Fanele Hi Endla Makungu Ya Mundzuku?
Hambi vanhu lava hanyaka ehansi ka swiyimo leswi nga tikiki ngopfu, hakanyingi va vona swi nga pfuni nchumu ku endla makungu ya mundzuku. Va nga ha vutisa va ku: “Ha yini u tikarhata?” Van’wana va nga ha vula leswaku lava endlaka makungu va nga ha hetelela va heleriwe hi ntshembo va tlhela va pfilunganyeka. Hambi kokwa wa hina Yobo wa le minkarhini ya khale u heleriwe hi ntshembo swinene loko a vone makungu yakwe ‘ma onhaka,’ ma onha leswi a swi ta va swi endle leswaku yena ni ndyangu wakwe va va ni vumundzuku lebyi tsakisaka.—Yobo 17:11; Eklesiasta 9:11.
Mutlhokovetseri wa le Scotland, Robert Burns u fanise xiyimo xa hina xo nonon’hwa, ni xa nthanyana leyi xisaka xa yona xi hahluriweke hi puluhu ya Burns hi xihoxo. Nthanyana yi balekile yi ringeta ku tiponisa endzhaku ka loko xisaka xa yona xi hahluriwe hi ku helela. Mutlhokovetseri loyi u te: ‘Ina, minkarhi yo tala a hi koti ku endla nchumu loko hi langutane ni swiendlakalo leswi hi nga swi kotiki nikatsongo ku swi lawula lerova hambi makungu lama hleriweke kahle hakanyingi a ma humeleli.’
Kutani, xana a swi pfuni ku endla makungu ya mundzuku? Ntiyiso hileswaku ku nga endli makungu lama eneleke swi nga va ni vuyelo byo biha loko ku nga tshuka ku va ni swidzedze kumbe timhangu ta ntumbuluko. Hi xikombiso, i ntiyiso leswaku a nga kona munhu loyi a a ta va a sivele Xidzedze lexi vuriwaka Katrina. Kambe ku vona swilo ka ha ri emahlweni ni ku endla makungu a swi ta va swi antswise khombo leri weleke ndhawu yoleyo ni vanhu lava tshamaka kwalaho.
Xana u swi vonisa ku yini? Xana swa twala hakunene ku hanyela ra namuntlha ntsena kutani u tshika ku ehleketa hi ra mundzuku? Kambisisa leswi xihloko lexi landzelaka xi nga ta swi vula hi mhaka leyi.
[Swifaniso eka tluka 3]
“Dyana, u nwa, u titsakisa. Leswin’wana a hi swa nkoka”
[Xifaniso eka tluka 4]
Xana ku vona swilo ka ha ri emahlweni ni ku endla makungu a swi ta va swi nga nyanyisanga ku onhaka loku vangiweke hi khombo ra Xidzedze lexi vuriwaka Katrina?
[N’wini wa Xifaniso]
U.S. Coast Guard Digital