Xana A Wu Swi Tiva?
Xana a ku ri yini ‘xitshamo xa vuavanyisi’ lexi muapostola Pawulo a yisiweke eka xona?
▪ Rungula leri nga eka Mintirho 18:12, 13 ri vula leswaku Vayuda va le Korinto va hehle Pawulo hi ku chumayela swi nga ri enawini ni leswaku va n’wi yise “exitshan’weni xa vuavanyisi” kumbe beʹma (ku nga rito ra Xigriki leri vulaka “ndhawu leyi tlakukeke”). Le Korinto wa khale a ku ri ni platifomo leyi nga erivaleni leyi tlakusiweke ekusuhi ni le xikarhi ka ndhawu ya vuxaviselo leyi kumbexana a yo va kwalomu ka ximpfhukana ku suka esinagogeni. Ndlela leyi platifomo leyi a yi yime ha yona a yi endla swi koteka ku vulavula ni ntshungu wa vanhu eka yona. Platifomo leyi a yi endliwe hi mavulu ya wasi ni yo basa naswona a yi hlovisiwe hi ku va yi kovotliwa hi ndlela ya vutshila yi tlhela yi va ni makamara mambirhi yo rindza eka wona lawa a ma ri ni mabence lama endliweke hi mavulu ni fuloro leyi endliweke yi saseka hi mivala yo hambana-hambana.
Platifomo yoleyo ya xivulavuri swi tikomba onge a ku ri yona leyi a yi ri xitshamo xa vuavanyisi lexi muapostola Pawulo a a yime emahlweni ka xona loko a tengisiwa hi hosana Galiyo, loyi a a ri ndhuna-nkulu ya Murhoma leyi fumeke eAkaya. Vatirhela-mfumo a va tshama endhawini leyi leswaku va yingisela milandzu ni ku hundzisa vuavanyisi bya vona eka ntshungu lowu hlengeletaneke.
Etindhawini leti a ti fumiwa hi Grikiya, a swi tolovelekile leswaku ntshungu wu hlangana emahlweni ka beʹma, laha mintirho hinkwayo ya tiko a yi fambisiwa kona. Loko matsalwa ya Xigriki ya Matewu 27:19 na Yohane 19:13 ya vulavula hi timhaka ta ku tengisiwa ka Yesu, ya vula leswaku Pontiyo Pilato u vulavule na ntshungu a ri eka beʹma yakwe.—Mintirho 12:21.
Ha yini Vayuda van’wana va khunguvanyisiwe hi ndlela leyi Yesu a feke ha yona?
▪ Loko a vulavula hi Vakreste vo sungula, muapostola Pawulo u te: “Hina hi chumayela ha Kreste loyi a nga beleriwa, leswi eka Vayuda swi nga xivangelo xa ku khunguvanyeka kasi eka matiko i vuphukuphuku.” (1 Vakorinto 1:23) Ha yini ndlela leyi Yesu a feke ha yona yi ve xikhunguvanyiso eka van’wana?
Malunghana ni ndlela leyi Yesu a feke ha yona ni ndhavuko wa vanhu lava a va tshama eVuxa Xikarhi hi lembe-xidzana ro sungula, muhlamuseri wa Bibele Ben Witherington wa Vunharhu u vula leswaku a ku ri “ndlela leyi khomisaka tingana ku tlula hinkwato ku va munhu a fa hi ndlela yoleyo. A swi nga tekiwi ku ri ku dlawela ripfumelo loku xiximekaka.” Witherington u ya emahlweni a ku: “Vanhu va le nkarhini wolowo a va tshemba leswaku ndlela leyi munhu a faka ha yona yi kombisa leswaku a ri munhu wa njhani. Hikwalaho ka sweswo, Yesu a nga ha va a tekiwe tanihi xigevenga, munhu la pfukeleke mfumo, wanuna la faneriwaka hi ku dlayiwa hi ndlela leyi a yi tirhiseriwa ku dlaya mahlonga lama pfukelaka.” Hikwalaho ka langutelo rolero ra ndhavuko, a swi twali ku vula leswaku Vakreste vo sungula va vule mavunwa malunghana ni ku dlayiwa ni ku pfuxiwa ka Yesu.